Anthony Burgess

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Anthony Burgess
Anthony Burgess in 1986
Gebore
John Anthony Burgess Wilson

(1917-02-25)25 Februarie 1917
Engeland, Verenigde Koninkryk
Sterf22 November 1993 (op 76)
Londen, Engeland
NasionaliteitVlag van Verenigde Koninkryk Verenigde Koninkryk
BeroepSkrywer
Bekend virA Clockwork Orange
Termyn1956–1993

John Anthony Burgess Wilson, FRSL (/ˈbɜːrəs/;[1] 25 Februarie 1917 – 22 November 1993), wat gepubliseer het onder die naam Anthony Burgess, was 'n Engelse skrywer en komponis.

Sy distopiese roman A Clockwork Orange is sy bekendste boek. In 1971 het Stanley Kubrick die verhaal in 'n rolprent omskep.

Burgess het ook meer as 250 musiekwerke gekomponeer; hy beskou homself beide 'n skrywer en komponis, hoewel hy aansienlik meer sukses behaal het met sy boeke.[2]

Biografie[wysig | wysig bron]

Anthony Burgess het Engelse taal en letterkunde studeer en as onderwysbeampte in Broenei en Maleisië na die Tweede Wêreldoorlog gewerk. Hier het hy sy Maleise trilogie geskryf oor die verval van die Britse koloniale ryk (The long day wanes). In 1959 is 'n breingewas by hom gediagnoseer en is aan hom 'n lewensverwagting van 'n paar maande gegee. Dit het hom inspireer om onderwys op te gee en 'n voltydse skrywer te word. Dit het later geblyk dat die diagnose verkeerd was.

In sy loopbaan as skrywer het hy meer as 50 boeke in verskeie genres gepubliseer, insluitend fiksie en wetenskapfiksie. Hy het ook 'n studie geskryf oor die werk en taal van James Joyce, getiteld Here comes every body.

Sy bekendste en berugste boek was A Clockwork Orange, wat in 1971 deur Stanley Kubrick in 'n film gemaak is. Die boek, wat in die nabye toekoms in Londen afspeel, handel in wese oor vrye wil en moraliteit. Die boek se jong antiheld, Alex, word gevang na 'n leeftyd van geweld. Hy kry ’n soort breinspoeling om sy geweld te stop: hy raak kwesbaar teenoor ander mense en kan ook nie meer musiek geniet nie (die enigste ander plesier in sy lewe). Die film is in baie lande verbied en bly omstrede.

Benewens die skryf van boeke, het Burgess ook boeke vertaal en 'n aantal simfonieë gekomponeer; onder andere 'n vioolkonsert, klavierkonsert en verskeie werke vir blokfluit (die instrument wat sy seun bespeel het).

Hy kon nege tale praat en sy liefde vir taal word ook weerspieël in die lirieke van A Clockwork Orange. Daarin praat die tieners die sogenaamde Nadsat, 'n taal gebaseer op Engelse sleng en Russies (vriende is Droogs, meisies is Devotchkas en intellektuele is Sophistos). Vir die rolprent Quest for Fire (1981) het Burgess 'n hele konstruksie van prehistoriese taal uitgedink.

Anthony Burgess is aan longkanker dood.

Bibliografie[wysig | wysig bron]

  • Time for a Tiger (1956)
  • The Enemy in the Blanket (1958)
  • Beds in the East (1959)
  • The Right to an Answer (1960)
  • The Doctor is Sick (1960)
  • The Worm and the Ring (1961)
  • Devil of a State (1961)
  • (as Joseph Kell) One Hand Clapping (1961)
  • A Clockwork Orange (1962)
  • The Wanting Seed (1962)
  • Honey for the Bears (1963)
  • (as Joseph Kell) Inside Mr. Enderby (1963)
  • The Eve of St. Venus (1964)
  • Nothing Like the Sun: A Story of Shakespeare's Love Life (1964)
  • A Vision of Battlements (1965)
  • Tremor of Intent: An Eschatological Spy Novel (1966)
  • Enderby Outside (1968)
  • M/F (1971)
  • Napoleon Symphony: A Novel in Four Movements (1974)
  • The Clockwork Testament, or Enderby's End (1974)
  • Beard's Roman Women (1976)
  • Abba Abba (1977)
  • 1985 (1978)
  • Man of Nazareth (1979)
  • Earthly Powers (1980)
  • The End of the World News: An Entertainment (1982)
  • Enderby's Dark Lady, or No End of Enderby (1984)
  • The Kingdom of the Wicked (1985)
  • The Pianoplayers (1986)
  • Any Old Iron (1988)
  • Mozart and the Wolf Gang (1991)
  • A Dead Man in Deptford (1993)
  • Byrne: A Novel (1995)


Bronne[wysig | wysig bron]

  • Geoffrey Aggeler, Anthony Burgess: The Artist as Novelist (Alabama, 1979, ISBN 978-0-8173-7106-7).
  • Boytinck, Paul. Anthony Burgess: An Annotated Bibliography and Reference Guide. New York, London: Garland Publishing, 1985. xxvi, 349 pp. Includes introduction, chronology and index, ISBN 978-0-8240-9135-4.
  • Anthony Burgess, "The Clockwork Condition". The New Yorker. June 4 & 11, 2012. pp. 69–76.
  • Samuel Coale, Anthony Burgess (New York, 1981, ISBN 978-0-8044-2124-9).
  • A. A. Devitis, Anthony Burgess (New York, 1972).
  • Carol M. Dix, Anthony Burgess (British Council, 1971. Northcote House Publishers, ISBN 978-0-582-01218-9).
  • Martine Ghosh-Schellhorn, Anthony Burgess: A Study in Character (Peter Lang AG, 1986, ISBN 978-3-8204-5163-4).

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. "Anthony Burgess". oxfordlearnersdictionaries (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Augustus 2019. Besoek op 26 September 2018.
  2. "Burgess... the Composer", The International Anthony Burgess Foundation (IABF).