Gaan na inhoud

Azanië

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Azanië is 'n volksnaam vir Suid-Afrika wat veral deur swart nasionaliste gebruik word. Dit was ook een van die voorstelle vir 'n nuwe naam vir die land ná die veelrassige verkiesing van 1994.

Dit wil voorkom asof die woord se oorsprong Arabies is (zanj is Arabies vir "swart" en Azanië beteken dus "land van die swartes").[1]

Verder is die naam Azanië (Antieke Grieks: Ἀζανία, Azania) vir verskeie dele van tropiese Suidoos-Afrika gebruik. In die Romeinse tyd, en miskien vroeër, het die toponiem verwys na 'n gedeelte van die Suidoos-Afrikaanse kus wat strek van Noord-Kenia tot die grens tussen Mosambiek en Suid-Afrika. Azanië is meestal bewoon deur Suid-Koesjitiese volke, wat die gebied sou oorheers tot met die groot Bantoemigrasie.

Antieke Azanië

[wysig | wysig bron]

Azanië was 'n streek in antieke Arcadia, wat volgens Pausanias na die mitiese koning Azan vernoem is. Volgens Herodotus het die streek die antieke dorpie Paus bevat. Die gebruik van hierdie naam val saam met 'n verwysing waarin Plinius die Ouere 'n "Azaniese See" noem wat rondom die emporium van Adulis begin het en om die suidkus van Afrika gestrek het.

Dit kan wees dat die Griekse gebruik aanklank gevind het by 'n term wat reeds rondom die Horing van Afrika gebruik is, veral in die lig van die feit dat die term 'n ander betekenis as die Griekse Arkadiese betekenis, het in Suid-Asië, Suidoos-Asië en Sjina. 'n Griekse reisverslag sal waarskynlik nie die navigasie van die Afrika-ooskus weerspieël nie. Die 1ste eeu nC Griekse reisverhaal die Periplus van die Erythraean See beskryf Azanië eers op grond van sy skrywer se intieme kennis van die gebied. Hoofstuk 15 van die Periplus stel voor dat Azanië die kusgebied suid van die huidige Somalië kan wees (die "Lesser and Greater Bluffs", die "Lesser and Greater Strands", en die "Sewe Courses"). Hoofstuk sestien beskryf die emporium van Rhapta, geleë suid van die Puralean-eilande aan die einde van die Sewe Gange van Azanië, as die "suidelikste mark van Azanië".

Die Periplus noem geen donkervellige "Ethiopiërs" onder die gebied se inwoners nie. Hulle verskyn eers later in Ptolemeus se Geografie, maar in 'n streek ver suid, rondom die "Bantoe-kern" van noordelike Mosambiek.

Volgens John Donnelly Fage dui hierdie vroeë Griekse dokumente in geheel daarop dat die oorspronklike inwoners van die Azanië-kus, die "Azaniërs", van dieselfde voorvaderlike stam was as die Afro-Asiatiese bevolkings noord van hulle langs die Rooi See. Daarna, teen die 10de eeu nC, is hierdie oorspronklike "Azaniërs" vervang deur vroeë golwe van Bantoe-setlaars.

Latere Westerse skrywers wat Azanië noem, sluit Claudius Ptolemeus (ca. 100 – ca. 170 CE) en Cosmas Indicopleustes (6de eeu CE) in.

Azanië was teen die 3de eeu nC aan die Chinese bekend as 澤散 (Middel-Chinees: /ɖˠæk̚.sɑn X / , Pinyin: zésàn ).

Herlewing

[wysig | wysig bron]

Die term is kortliks in die tweede helfte van die 20ste eeu herleef as die benaming wat aan Suid-Afrika gegee is deur swart nasionaliste soos die Pan Africanist Congress of Azania (PAC) party. Dit is ook beskou as 'n moontlike naam vir Suid-Soedan toe dit in 2011 vir onafhanklikheid gestem het, en is ook gebruik vir Jubaland binne Somalië.

Verdere Etimologie

[wysig | wysig bron]

Mofarite- , Hadramitiese en Omani- handelaars het verskeie handelsposte aan die Zanj-kus gevestig wat ooreenstem met Azanië, die Suid-Semitiese etimologie van A'Zania het die latere Arabiese Al-Zanjia voorafgegaan. Die wortels van "land van die Zanj" - "Al-Zanjia" word egter betwis omdat dit nie verband hou met die Suid-Semitiese etimologie nie, en ook nie met die Griekse gebruik wat na 'n Arkadiese gebied en legende verwys nie - en word anders uitgespreek as "e osania", maar hou eerder verband met Suidoos-Asië etimologie. Zanj in Arabies beteken die "land van die swartes (slawe)". Ander transliterasie sluit Zenj, Zinj en Zang in.

Anthony Christie het aangevoer dat die woord zanj of zang dalk nie Arabies van oorsprong is nie, 'n Chinese vorm (僧祇sēngqí ) word so vroeg as 607 nC opgeteken. Christie het aangevoer dat die woord Suidoos-Asiaties van oorsprong is.

Die Javiaanse woord jenggi beteken Afrika-mense, juis die mense van Zanzibar. Dit is bekend dat die Indonesiese Austronesiese volke Madagaskar 50-500 nC ontdek het. Wat hul roete betref, is een moontlikheid dat die Indonesiese Austronesiër direk oor die Indiese Oseaan van Java na Madagaskar gereis het. Dit is waarskynlik dat hulle deur die Maledive gegaan het, waar nog bewyse van ou Indonesiese bootontwerp en visvangtegnologie is.[2][3][4][5][6][7]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Land van die Zanj, Geargiveer 4 Desember 2004 op Wayback Machine
  2. Periplus of the Erythraean Sea, 15
  3. Collins & Pisarevsky (2004). "Amalgamating eastern Gondwana: The evolution of the Circum-Indian Orogens". Earth-Science Reviews. 71 (3): 229–270. Bibcode:2005ESRv...71..229C. doi:10.1016/j.earscirev.2005.02.004.
  4. Richard Pankhurst, An Introduction to the Economic History of Ethiopia, (Lalibela House: 1961), p.21
  5. The rise of Azania. Snippet w: David Dube. 1983. p. 17.
  6. JournalInsert Hilton, John (1993-10). "Peoples of Azania". Electronic Antiquity: Communicating the Classics. 1 (5). ISSN 1320-3606. Check date values in: |date= (help).
  7. Azania. 1983.

Bronnelys

[wysig | wysig bron]