Gaan na inhoud

Bafomet

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
'n Uitbeelding van 1856 van die Sabbatsbok uit Dogme et Rituel de la Haute Magie deur Eliphas Levi.[1][2]

Bafomet of Baphomet is 'n godheid wat die Tempelridders volgens beskuldigings aanbid het[3] en daarna opgeneem is in verskeie okkulte en esoteriese tradisies.[4] Die naam "Bafomet" verskyn in transkripsies van die verhore van die Tempelridders, wat in 1307 begin het.[5][6] Dit het veral in die 19de eeu in druk verskyn tydens debatte en gissings oor die redes vir die onderdrukking van die ridderorde.[3][5]

Bafomet is 'n balanssimbool in verskeie okkulte en mistieke tradisies, wat sommige okkultiste met die Gnostici en Tempelridders probeer verbind het,[4] maar hy word soms as 'n godheid of demoon uitgebeeld.[3] Sedert 1856 is die naam verbind met die skets van die "Sabbatsbok" deur Eliphas Levi,[7] wat saamgestel is uit binêre elemente wat "die simboliek van die ewewig van teenoogesteldes" verteenwoordig:[1] halfmens en halfdier, manlik en vroulik, goed en boos, ensovoorts.[2] Levi se bedoeling was om sy idee van balans te simboliseer, met Bafomet wat die doel van perfekte sosiale orde verteenwoordig.[2]

Geskiedenis

[wysig | wysig bron]

Die naam "Bafomet" verskyn in Julie 1098 in 'n brief oor die Beleg van Antiogië deur die Franse Kruisvaarder Anselm van Ribemont:

Sequenti die aurora apparente, altis vocibus Baphometh invocaverunt; et nos Deum nostrum in cordibus nostris deprecantes, impetum facientes in eos, de muris civitatis omnes expulimus.

[8]

Toe die volgende dag aanbreek, het hulle [die inwoners van Antiogië] Bafomet aangeroep; en ons het stil in ons harte tot God gebid; toe het ons aangeval en hulle almal na buite die stadsmure gedwing.

Raymond van Aguilers, 'n kroniekskrywer van die Eerste Kruistog, skryf die troebadoere het die term "Bafomet" vir Mohammed gebruik, en Bafumaria vir 'n moskee.[9]

Omstreeks 1250 word Mohammed weer in 'n gedig deur Austorc d'Aorlhac, wat die nederlaag van Sewende Kruistog betreur, "Bafomet" genoem.[10]

Bafomet is na bewering deur die Middeleeuse Tempelridders aanbid.[3] Koning Filip van Frankryk het baie ridders in Oktober 1307 tegelykertyd in hegtenis laat neem en toe gemartel om dit te beken.[5][6] Die naam "Bafomet" verskyn in transkripsies van die verhore in dieselfde jaar.[6] Meer as 100 verskillende aanklagte is teen die Tempelriders aanhangig gemaak, onder meer kettery, homoseksuele verhoudings, spoeg en urineer op die kruis, en sodomie.[3] Die meeste was twyfelagtig, want dit is dieselfde aanklagte as dié wat teen Kathare[11] en baie van koning Filip se vyande ingebring is; hy het pous Bonifatius VIII vroeër ontvoer en van feitlik identiese oortredings aangekla.

Twee Tempelridders wat aan die brandstapel sterf, illustrasie uit 'n 15de-eeuse Franse manuskrip.

Malcolm Barber sê egter "dit is vir historici moeilik om te aanvaar dat so 'n ernstige saak heeltemal op verdigsels berus".[12] Die "Chinonperkament suggereer die tempelridders het wel op die kruis gespoeg", sê Sean Martin, en dat dié dade veronderstel was om die soort vernedering en marteling na te boots waaraan 'n Kruisvaarder onderwerp kon word as hy deur die Sarasene gevang is, waar hulle geleer is om afvallig te word "net met die gedagtes en nie met die hart nie".[13] Michael Haag stel ook voor 'n gesimuleerde aanbidding van Bafomet kon deel van die tempelridders se inwydingseremonie gevorm het.[14]

Die naam Bafomet kom in verskeie van die twyfelagtige bekentenisse voor.[3] Peter Partner sê in 1987 in sy boek The Knights Templar and their Myth: "In die verhore van die Tempelridders was een van die hoofaanklagte hulle beweerde aanbidding van die heidense afgodekop bekend as 'n "Bafomet" (Bafomet = Mahomet)."[15] Die beskrywing van die voorwerp het van bekentenis tot bekentenis verskil; sommige ridders het enige kennis daarvan ontken terwyl ander, wat onder marteling beken het, dit beskryf het as óf 'n afgesnyde kop óf 'n kat óf 'n kop met drie gesigte.[16]

Die ridders het wel verskeie silwervergulde koppe as relikwieëkissies besit.[17] Karen Ralls, skrywer van die Knights Templar Encyclopedia, meen egter dit is insiggewend dat "geen spesifieke bewyse" van Bafomet in enige dokumente van die orde bestaan nie.[18]

Bok van Mendes

[wysig | wysig bron]

Mendes is die Griekse naam van die antieke Egiptiese stad Djedet. Levi stel sy illustrasie van die Sabbatsbok gelyk aan die "Bok van Mendes", moontlik na aanleiding van die opmerking deur Herodotos[19] dat die god van Mendes 'n bok se gesig en bene gehad het. Herodotos vertel hoe alle manlike bokke in die stad met ontsag bejeën is en hoe 'n vrou in sy tyd in die openbaar seks met 'n bok gehad het.[20] Ook Strabo vertel dat vroue seks met bokke gehad het.

Levi noem die verband tussen Bafomet en die god Pan; dié skakel is ook waargeneem deur Aleister Crowley[21] en Anton LaVey.[22]

Die Duiwel in die Rider-Waite-tarotpak.

Moderne gebruik

[wysig | wysig bron]
Die simbool van Bafomet, die ampsteken van die Kerk van Satan en LaVey-satanisme, wat ook gebruik word om satanisme te simboliseer.

Levi se Bafomet is die bron van die ontwerp van die tarotkaart van Die Duiwel in die Rider-Waite-tarotpak.[7] Levi het uitgebrei oor die idee van 'n pentagram op sy voorkop met die skerp punt na onder in sy bespreking (sonder 'n illustrasie) van die "Bok van Mendes", wat hy gekontrasteer het met die mikrokosmiese man, wat 'n eenderse pentagram het, maar met die skerp punt na bo.[23] Die beeld van die bok met sy onderstebo pentagram het die eerste keer in 1897 verskyn, in die boek La Clef de la Magie Noire, wat deur die Franse okkultis Stanislas de Guaita geskryf is.[1][24]

Dit is dié Merk van Bafomet wat later aanvaar is as die amptelike simbool van die Kerk van Satan en steeds deur sataniste gebruik word.[25]

Bafomet is al soms, soos Levi se illustrasie aandui, uitgebeeld as 'n sinoniem van die Duiwel of 'n demoon, 'n lid van die hiërargie van die hel. Bafomet verskyn byvoorbeeld as sulks in James Blish se The Day After Judgment.[26]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. 1,0 1,1 1,2 Strube, Julian (2016). "The 'Baphomet' of Eliphas Lévi: Its Meaning and Historical Context" (PDF). Correspondences: An Online Journal for the Academic Study of Western Esotericism. 4: 37–79. ISSN 2053-7158. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Februarie 2017. Besoek op 31 Maart 2020.
  2. 2,0 2,1 2,2 Introvigne 2016, pp. 105–109.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Stahuljak 2013, pp. 71–82
  4. 4,0 4,1 "Templars". Encyclopædia Britannica (11de) 26. (1911). Cambridge University Press. 
  5. 5,0 5,1 5,2 Field, Sean L. (April 2016). Jansen, Katherine L. (red.). "Torture and Confession in the Templar Interrogations at Caen, 28–29 October 1307". Speculum: A Journal of Medieval Studies. Chicago: University of Chicago Press. 91 (2): 297–327. doi:10.1086/684916. ISSN 2040-8072. JSTOR 43883958. LCCN 27015446. OCLC 35801878. S2CID 159457836.
  6. 6,0 6,1 6,2 Michelet, Jules (1860). History of France. D. Appleton & Company. p. 375.
  7. 7,0 7,1 Waite, Class I, §2
  8. Bullonii (of Bouillon), Godfrey (30 Maart 2018). "Godefridi Bullonii epistolae et diplomata; accedunt appendices" – via Google Books.
  9. Michaud, Joseph Francois (1853). The History of the Crusades. Vol. 3. p. 497.
  10. Austorc, Pillet-Carstens 40, 1, quoted in Jaye Puckett, "Reconmenciez novele estoire: The Troubadours and the Rhetoric of the Later Crusades," Modern Language Notes, 116.4, French Issue (September 2001:844–889), p. 878, nota 59.
  11. Barber 2006, p. 204.
  12. Barber 2006, p. 306.
  13. Martin 2005, p. 138.
  14. Haag, Michael (2009). Templars: History and Myth: From Solomon's temple to the Freemasons. Profile Books.
  15. Partner 1987.
  16. Read 1999, p. 266.
  17. Martin 2005, p. 139.
  18. Ralls 2007.
  19. Herodotus. Histories. ii. 42, 46 en 166.
  20. Plutarch. De Iside et Osiride. p. lxxiii.
  21. Aleister Crowley. 777.
  22. Anton LaVey. The Satanic Bible 1969.
  23. Lévi, pp. 93–98
  24. de Guaita, Stanislas (30 Maart 1897). Essais de sciences mandites. Chamuel. p. 387. Besoek op 31 Maart 2020 – via Internet Archive.
  25. Gilmore, High Priest, Magus Peter H. "Sigil of Baphomet". www.churchofsatan.com.{{cite web}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  26. Ketterer, David (1987). Imprisoned in a tesseract: The Life and Work of James Blish. Kent State University Press. ISBN 978-0-87338-334-9.

Bibliografie

[wysig | wysig bron]

Skakels

[wysig | wysig bron]