Cyrilliese syfers

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Voorbeelde van Cyrilliese syfers.
’n Horlosie in Soezdal met Cyrilliese syfers.

Cyrilliese syfers is ’n syferstelsel wat van die Cyrilliese skrif afgelei is. Dit is in die laat 10de eeu in die Eerste Bulgaarse Ryk ontwikkel en is ook deur Suid- en Oos-Slawiese volke gebruik. Die stelsel is tot vroeg in die 18de eeu nog in Rusland gebruik totdat Pieter die Grote dit met die Arabiese syferstelsel vervang het. Cyrilliese syfers word soms nog aangetref in boeke wat in Kerkslawies geskryf is.

Beskrywing[wysig | wysig bron]

Die stelsel is kwasi-desimaal en bestaan eintlik uit die Griekse syferstelsel wat in die ooreenstemmende Cyrilliese grafeme geskryf word – die volgorde is gebaseer op die oorspronklike Griekse alfabet en stem nie ooreen met die Cyrilliese alfabetiese volgorde nie. ’n Aparte letter word toegeken aan elke meervoud van een (1, 2, … 9), tien (10, 20, … 90) en honderd (100, 200, … 900).

Die getalle word geskryf soos wat hulle in Slawies uitgespreek word: die deel met die hoogste waarde eerste en die deel met die laagste waarde laaste. Die uitsonderings is die getalle van 11 tot 19, waar die ene voor die tiene uitgespreek én geskryf word. So is 17 "седмьнадесять" (sedmnadesjat, "sewe op tien"), nes "sewentien" in Afrikaans, en daarom word die sewe voor die tien geskryf. Om getalle van woorde te onderskei, kom ’n titlo ( ҃ ) bo-oor die getalle. As die getal hoër as 1 000 is, word ’n teken vir duisende vooraan geskryf. Net so is daar tekens vir 10 000, 100 000, 1 miljoen, 10 miljoen, 100 miljoen en 1 miljard.

Voorbeelde:

  • ҂АѰЅ – 1 706
  • ҂ЗРИІ – 7 118

Glagolitiese syfers[wysig | wysig bron]

Glagolitiese syfers werk op dieselfde manier, behalwe dat die volgorde van die syfers met dié van die Glagolitiese alfabet ooreenstem en nie met die Griekse alfabet nie.

Sien ook[wysig | wysig bron]

Bronnelys[wysig | wysig bron]

  • Гаманович, Алипий (1964, 1984). Грамматика Церковно-Славянскаго Языка. Jordanville, NY: Heilige Drie-eenheid-klooster Свято-Троицкий монастырь. p. 271. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Junie 2013. Besoek op 24 Mei 2013. {{cite book}}: Gaan datum na in: |year= (hulp)

Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia