Kalsiumkarbonaat

**Eienskappe**
Algemeen
Naam	Kalsiumkarbonaat

Chemiese formule	CaCO₃
Molêre massa	100,09 [g/mol] ^[1]
CAS-nommer	471-34-1^[1]
Voorkoms	Wit vastestof
Fasegedrag
Selkonstantes	a=4,989; c=17.062 Å; (heks.) Z=6 (kalsiet)^[2] a=4,959; b=7.968; c=5,741 Å; Z=4 (aragoniet)^[2]
Ruimtegroep	romboedries R͞3c (kalsiet)^[2] ortorombies Pmcn (aragoniet) ^[2]
Smeltpunt	825 °C ^[1]
Kookpunt
Digtheid	2,7-2,9 (rel) ^[1]
Oplosbaarheid	13 [mg/L]^[3]
Brekingsindeks	dubbelbrekend (kalsiet) n_o=1.6557, n_e=1.4852 @630nm^[4]
Hardheid	3 Mohs (kalsiet)^[4]
Suur-basis eienskappe
pKa
Veiligheid
Flitspunt	onbrandbaar
LD₅₀	6450 [mg/kg] (oraal in rotte) ^[1]
Tensy anders vermeld is alle data vir standaardtemperatuur en -druk toestande.

Kalsiumkarbonaat is 'n kalsiumsout van koolsuur. Dit het die formule CaCO₃.

Kalsiumkarbonaat of kalksteen kom in groot hoeveelhede voor in die natuur in die vorm van die minerale kalsiet en aragoniet. Kalksteen word al baie eeue gebruik in die bounywerheid, byvoorbeeld in Portlandsement.

Vorming[wysig | wysig bron]

Kalsiumkarbonaat kan vorm uit ongebluste kalk en koolstofdioksied

CaO+CO_{2}\to CaCO_{3}

Of uit gebluste kalk en koolstofdioksied:

Ca(OH)_{2}+CO_{2}\to CaCO_{3}+H_{2}O

Verwering[wysig | wysig bron]

Kalsiumkarbonaat kan self in aanwesigheid van water nog reageer met koostofdioksied en kalsiumwaterstofkarbonaat of -bikarbonaat vorm

CaCO_{3}+CO_{2}+H_{2}O\to Ca(HCO_{3})_{2}

Omrede die bikarbonaat beter oplosbaar is as die karbonaat kan hierdie reaksie tot verwering ly van gesteentes soos kryt wat uit kalsiumkarbonaat bestaan. Die opgeloste kalsiumbikarbonaat kan in die grondwater deursyfer en in grotte druipsteen vorm, as stalagmiete en stalaktiete, soos dit gebeur in Suid-Afrika se Kangogrotte. ^[5]

Optiese eienskappe[wysig | wysig bron]

'n Kalsietkristal wat sy dubbelbreking vertoon

Groot kristalle van kalsiet kom in die natuur voor, veral op Ysland. In die sigbare en naby-infrarooigebied is hulle deursigtig, maar sterk dubbelbrekend. Die kristal is negatief eenassig en dit word toegepas as polariseerder in hierdie golflengtegebied. ^[4] Dit is moontlik om kwartgolflengteplaatjies daaruit te maak wat liniêrgepolariseerde lig omsit in sirkulêrgepolariseerd.

Verwysings[wysig | wysig bron]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 "MSDS Avogadro Iowa State" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Januarie 2016. Besoek op 4 Februarie 2016.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 "Webmineral" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Mei 2020.
↑ F. Wolfgang Tegethoff Calcium Carbonate: From the Cretaceous Period into the 21st Century, 2001,ISBN 978-3-0348-9490-6
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 "Red Optronics webwerf" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 November 2018. Besoek op 7 Februarie 2016.
↑ "Die geologie van die Swartberge, die Kangovallei en die omgewing van Prins Albert, K.P., 1966" (PDF). Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 7 Februarie 2016.

[Avo-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 "MSDS Avogadro Iowa State" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Januarie 2016. Besoek op 4 Februarie 2016.

[webmin-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 "Webmineral" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Mei 2020.

[Teget-3] F. Wolfgang Tegethoff Calcium Carbonate: From the Cretaceous Period into the 21st Century, 2001,ISBN 978-3-0348-9490-6

[redopt-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 "Red Optronics webwerf" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 November 2018. Besoek op 7 Februarie 2016.

[5] "Die geologie van die Swartberge, die Kangovallei en die omgewing van Prins Albert, K.P., 1966" (PDF). Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 7 Februarie 2016.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]