Karibadam

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Karibadam
Die dam, soos vanaf Zimbabwe gesien.
Die dam, soos vanaf Zimbabwe gesien.
Amptelike naam Karibadam
Ligging
Provinsie/Land Zambië, Zimbabwe
Koördinate 16°31′18″S 28°45′41″O / 16.52167°S 28.76139°O / -16.52167; 28.76139Koördinate: 16°31′18″S 28°45′41″O / 16.52167°S 28.76139°O / -16.52167; 28.76139
Dam in Zambezirivier
Konstruksie begin 1955
Openingsdatum 1959
Konstruksiekoste VS$480 miljoen
Eienaar Zambezi River Authority
Soort dam Boog-gravitasiedam
Hoogte van wal 128 m (420 voet)
Lengte van wal 579 m (1 900 voet)
Bakmaat 180 km3
Reservoir Karibameer
Opvanggebied 663 000 km2
Damoppervlak 5 400 km2
Geïnstalleerde kapasiteit 1 319 MW
Jaarlikse opwekking 6 400 GWh
Konstruksie van die dam in die 1950's.
Konstruksie in die 1950's.

Die Karibadam is 'n dam in die Zambezirivier op die grens van Zambië en Zimbabwe. Die dam is gedurende 1959 voltooi nadat daar met die projek in 1955 begin is. Tydens voltooiing was die dam die grootste mensgemaakte meer ter wêreld.

Die Meer[wysig | wysig bron]

Die meer se oppervlakte beslaan 5 200 km2 en is 280 km lank tot by Devil's Gorge en het 'n maksimum breedte van 48 km. Die meer het 'n opgaarvermoë van 180,6 km3.

Die wal[wysig | wysig bron]

Die wal se kruin is 579 m lank, 128 m hoog en die basis is 245  m dik. Daar is ses sluise in die wal en twee hidroëlektriese skemas wat gesamentlik 1 600MW lewer.

Algemeen[wysig | wysig bron]

Daar is 50 000 van die plaaslike bevolking hervestig tydens die projek omrede hulle wonings onder water was en 7 000 diere is hervestig tydens Operasie Noag. Tiervis is 'n gewilde sportvis en is 'n belangrike kommersiële vis in die Karibadam.

Watervaring[wysig | wysig bron]

Die watervaring (Salvinia molesta) is 'n indringerplant wat 'n plaag was op die meer en het gedurende sy hoogtepunt in 1962 22% van die opervlakte van die meer bedek. Dit was veral 'n groot bedreiging vir die visbedyf. Die plaag is gedurende 1980 finaal uitgewis deur 'n kombinasie van natuurlike winde en golf beweging en die bekendstelling van 'n onkruid vretende sprinkaan. Die water hiasint (Eichornia crassipes) het egter sedertdien ook 'n plaag geraak.

Dompelpoel probleem[wysig | wysig bron]

Gedurende Maart 2010 is krake in die damwal opgemerk toe meer sluise as gewoonlik oopgemaak moes word. Na verdere ondersoek is daar vasgestel dat die dompelpoel onder die damwal tot 90 meter diep weggekalwe is en dat voortgesette erosie die poelwand terugsny na die damwal. Hierdie proses erodeer dus die fondament van die damwal. Die dompelpoel is die diep poel onder die damwal waarin die water beland as die sluise oopgemaak word. Om die proses te stop moet die dompelpoel opgevul en die fondasie herstel en versterk word. Die herstelwerk sal tot ses jaar duur en sal ongeveer R 2,7 miljard kos. Indien niks gedoen word nie kan die damwal binne drie jaar meegee. Daar word verwag dat die restourasie werk gedurende September 2014 sal begin.[1]

Sien ook[wysig | wysig bron]

Bron[wysig | wysig bron]

  • Die Karibameer. Huisgenoot, 8 Februarie 2018.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. 'n Plan beraam om die dam te red. Rapport. 30 Maart 2014