Klipperroete

Die Klipperroete, soos dit deur seilskepe op hul roete tussen Engeland en Australië en Nieu-Seeland bevaar is

Die Klipperroete was die tradisionele roete wat klipperskepe op hul vaarte tussen Europa en bestemmings in die Verre Ooste, Australië en Nieu-Seeland gevolg het. Die vaarroete is gebaseer op die ouer Nederlandse Brouwerroete wat skepe op hul vaart tussen die Kaap die Goeie Hoop en die Indonesiese eiland Java bevaar het.

Die Klipperroete het van wes na oos deur die Suidelike Oseaan geloop waar seilskepe voordeel kon trek uit sterk waaiende winde, die sogenaamde Roaring Forties tussen die 40ste en 50ste breedtegrade. Baie skepe het in die stormsterktewinde en onstuimige see op die tuiswaartse roete na Europa vergaan, veral as hulle Kaap Hoorn verby geseil het.

Nogtans was die Klipperroete tot in die laat 19de eeu die belangrikste handelsroete ter wêreld waarop goedere soos tee, wol en porselein saam met pos vervoer is. Indrukwekkende smal seilskepe met betreklik groot seiloppervlakte en weinig diepgang is deur skeepswerwe ontwerp om die uitdagings langs die roete die hoof te kan bied en die seereis in die kortste tyd te voltooi, soos die befaamde Britse teeklipper Cutty Sark wat in opdrag van die entrepreneur John Willis in die laat 1860's deur die Skotse werf Scott and Linton in Dumbarton gebou is.

'n Aantal internasionale ontwikkelinge het in die 1840's 'n behoefte geskep om kompakte premiumprys-goedere en betalende passasiers vinnig na hul bestemmings te vervoer: die ontdekking van goud in Kalifornië in 1848 en Australië in 1851, die Verenigde Koninkryk se instemming om Amerikaanse handelsmaatskappye en rederye tot die winsgewende teehandel toe te laat, en die Krimoorlog tussen 1853 en 1856 waartydens verskeie seegebiede as oorlogsones omseil moes word.

Die ontwerpers van klippers kon, net soos kapteins en navigeerders, voordeel trek uit die gevorderde kennis van wêreldwye seestromings en windpatrone. Die vinnigste klipperskepe, soos die Flying Cloud, kon die roete vanaf die Amerikaanse Noordooste na San Francisco, rondom Kaap Hoorn, in 89 dae voltooi - in teenstelling met gewone skepe se vaartyd van 200 dae. In die teenoorgestelde rigting het klippers vanaf Londen na Sydney, rondom die Kaap die Goeie Hoop, die seereis in honderd dae voltooi. Die Cutty Sark was die rekordhouer op dié roete met 72 dae.

As kommersiële seeroete het die Klipperroete met die koms van stoomskepe en die opening van die Suez- (in 1869) en Panamakanale (in 1914) in onbruik verval. As die vinnigste seilroete om die wêreld speel dit egter steeds 'n belangrike rol vir 'n verskeidenheid bekende wedvaarte soos die Around Alone en Vendée Globe.