Moon Jae-in

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Moon Jae-in
Moon Jae-in
Moon in 2017

12de President van Suid-Korea
Ampstermyn
10 Mei 2017 – 9 Mei 2022
Eerste minister Hwang Kyun-ahn
Yoon Il-ho (waarnemende)
Lee Nak-yeon
Chung Sae-Hoekom
Hong Nam-ki (waarnemende)
kim boe-kyun
Voorafgegaan deur Hwang Kyo-ahn (waarnemende)
Park Geun-hye
Opgevolg deur Yoon Suk-yeol

Leier van die Demokratiese Party van Korea
Ampstermyn
9 Februarie 2015 – 27 Januarie 2016
Voorafgegaan deur Moon Hee-sang (tussentyds)
Opgevolg deur Kim Chong-in (tussentyds)

Lid van die Nasionale Vergadering vir Busan
Ampstermyn
30 Mei 2012 – 29 Mei 2016
Voorafgegaan deur Chang Je-won
Opgevolg deur Chang Je-won

Personeelhoof aan die President
Ampstermyn
12 Maart 2007 – 24 Februarie 2008
President Roh Moo-hyun
Voorafgegaan deur Lee Byung-wan
Opgevolg deur Yu Woo-ik

Persoonlike besonderhede
Gebore 24 Januarie 1953 (1953-01-24) (71 jaar oud)
Geoje, Suid-Korea
Politieke party Demokratiese Party
Ouers Moon Yong-hyung (vader)
Kang Han-ok (moeder)
Eggenoot/-note Kim Jung-sook
Kind(ers) 2
Alma mater Kyung Hee-universiteit
Religie Katoliek
Handtekening

Militêre Diens
Lojaliteit Republiek Korea
Diens/Tak Weermag
Jare in diens 1975–1978
Rang Sersant
Eenheid Weermag Spesiale Oorlogvoering Bevel
Oorloë/Veldslae Operasie Paul Bunyan

Moon Jae-in (Koreaans: 문재인; Hanja: 文在寅; Koreaanse uitspraak: [mundʑɛin] or [mun] [t͡ɕɛin]; gebore 24 Januarie 1953) is 'n Suid-Koreaanse politikus wat vanaf 2017 tot 2022 as president van Suid-Korea gedien het. Hy is verkies na die staat van beskuldiging teen voormalige president Park Geun-hye as die kandidaat van die Demokratiese Party van Korea.

Moon was 'n voormalige studentaktivis, menseregte-advokaat en stafhoof van die destydse president Roh Moo-hyun. Hy was leier van die Demokratiese Party van Korea (2015–2016) en 'n lid van die 19de Nasionale Vergadering (2012–2016). Hy was ook 'n kandidaat vir die Demokratiese Verenigde Party in die presidensiële verkiesing in 2012 waarin hy verloor het teen Park Geun-hye.

As president het Moon Jae-in vergader met die Noord-Koreanse leier Kim Jong-un tydens die inter-Koreaanse beraad in April, Mei en September 2018, wat hom die derde Suid-Koreaanse president maak om hul Noord-Koreaanse eweknie te ontmoet. Op 30 Junie 2019 het Moon met sowel die Noord-Koreaanse leier Kim Jong-un as die president van die Verenigde State Donald Trump in die Koreaanse gedemilitariseerde sone vergader.

Vroeë lewe en opvoeding[wysig | wysig bron]

Moon Jae-in is op 24 Januarie 1953, kort voor die einde van die Koreaanse Oorlog, in Geoje, Suid-Korea, gebore as die tweede kind en oudste seun van vyf kinders van Moon Yong-hyung en Kang Han-ok. Sy ouers was vlugtelinge van die Suid-Hamgyong-provinsie, Noord-Korea, wat uit Hungnam gevlug het tydens die Hungnam-ontruiming tydens die Koreaanse Oorlog.[1][2]

Sy familie het hulle uiteindelik in Busan gevestig. Aangesien sy pa nie 'n staatsamptenaar wou word soos hy in Noord-Korea was nie, het sy pa 'n besigheid begin wat sokkies verkoop het, wat sy gesin in groot skuld gelaat het. Sy ma het die hoofverdiener geword deur klere te verkoop wat ontvang is van noodlenigingsorganisasies en brikette af te lewer. Moon se gesin het die Katolieke Kerk geheg begin bywoon toe sy ma na die plaaslike katedraal gegaan het om volmelkpoeier te ontvang. Moon het eenkeer in 'n onderhoud gesê dat hy nie geweet het hoe om fiets te ry nie, aangesien sy gesin te arm was om 'n fiets of 'n maandelikse skoolonderrig te bekostig.[3]

Moon het Hoërskool Kyungnam bygewoon en was glo een van die topstudente in sy klas.[4][5] Hy het daarna regte aan Kyung Hee-universiteit gaan studeer met 'n volle beurs.[6] Op universiteit het hy sy toekomstige vrou, Kim Jung-sook, ontmoet. Nadat hy 'n studenteprotes teen die Yushin-grondwet georganiseer het, is hy gearresteer, skuldig bevind, gevange geneem en uit die universiteit geskors.[4][7][8] Later is hy opgeroep tot die weermag en aan die 1ste Spesiale Magte Brigade toegewys, waar hy deelgeneem het aan "Operasie Paul Bunyan" tydens die bylmoordvoorval in Panmunjom.[9][10]

Ná sy eervolle ontslag het die dood van sy pa hom gemotiveer om vir die balie-eksamen te studeer. Hy het by die Boeddhistiese tempel van Daeheungsa gebly om vir die eksamen te studeer en het die eerste van twee rondtes in 1979 geslaag. In 1980 het hy teruggekeer na Kyung Hee-universiteit om die res van sy studies te voltooi. Later daardie jaar het hy die tweede rondte van die balie-eksamen geslaag en is tot die Geregtelike Navorsing- en Opleidingsinstituut toegelaat. Hy het aan die Instituut gegradueer, maar hy is nie as 'n regter of aanklaer aangestel nie weens sy geskiedenis van studenteaktivisme teen die Yushin-diktatuur onder Park Chung Hee.[11]

Vroeë loopbaan[wysig | wysig bron]

Menseregte prokureur[wysig | wysig bron]

Nadat hy 'n prokureur geword het, het hy in die 1980's onder toekomstige president Roh Moo-hyun gewerk.[12] Saam met Roh het hy sake aangeneem wat die arbeidsregtekwessies betrek het en het bekend geword vir sy werk in arbeidsmenseregte.[13]

Hy was in 1988 'n stigterslid van die progressiewe Suid-Koreaanse koerant, The Hankyoreh.[14][15]

Roh Moo-hyun administrasie[wysig | wysig bron]

Moon was Roh Moo-hyun se presidensiële veldtogbestuurder. Ná Roh se oorwinning het Moon verskeie rolle in Roh se presidensiële administrasie beklee. Moon was Senior Presidensiële Sekretaris vir Burgerlike Sake, Senior Presidensiële Sekretaris vir Burgerlike Samelewing en laastens vanaf 2002 tot 2007 Hoof Presidensiële Sekretaris.

Toe die Nasionale Vergadering in 2004 gestem het om Roh te vervolg, het Moon die regsafvaardiging vir Roh by die konstitusionele hof gelei en die saak gewen. Moon het as Roh se personeelhoof die voorbereidingskomitee van die 2de Inter-Koreaanse beraad gelei, maar het nie die beraad bygewoon nie.

Politieke loopbaan[wysig | wysig bron]

Moon is in April 2012 tot die Nasionale Vergadering verkies.[16] Hy het in September 2012 die Demokratiese Party se presidensiële benoeming vir die opkomende presidentsverkiesing aanvaar. Hy het die verkiesing in Desember 2012 teen Park Geun-hye verloor.[17]

Moon is in 2015 tot die leierskap van die Demokratiese Party verkies. Hy het net voor die 2016 wetgewende verkiesings van die amp bedank.[18]

Presidentskap[wysig | wysig bron]

Moon was as die voorloper om Korea se 2017 presidensiële verkiesing te wen beskou, wat die 19de termyn van die land se presidentskap sou wees, ná Park Geun-hye se verwydering. Die verkiesing was oorspronklik vir Desember 2017 geskeduleer, maar is na Mei 2017 vervroeg om te verseker dat dit binne 60 dae na Park se verwydering sou plaasvind, soos vereis deur die Grondwet.

Hy het die Demokratiese Party-benoeming gewen en die presidentsverkiesing op 10 Mei 2017 gewen.[19] Hy is die dag daarna as president ingehuldig.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. [민주당 대선후보 문재인] 가족관계와 재산 들여다보니…. Chosun Ilbo (in Koreaans).
  2. "[대선 후보 인물탐구](2) 가족 이야기 - 문재인". 경향신문. 4 Desember 2012.
  3. "이야기로 풀어본 문재인 대통령 일대기". 중앙일보 (in Koreaans). 10 Mei 2017. Besoek op 1 September 2020.
  4. 4,0 4,1 Min-ho, Jung (9 Mei 2017). "Moon Jae-in: Son of war refugees rises to power [PHOTOS]". Korea Times. Besoek op 10 Mei 2017.
  5. Hong-wuk, Ahn (10 Januarie 2017). "[2017 Presidential Dreams] ⑤ Moon Jae-in, Former Leader of the Minjoo Party of Korea, "Aren't There Too Many Moon Supporters to Speak of a Pro-Moon Hegemony?". The Kyunghyang Shinmun. Besoek op 17 Mei 2017.
  6. 문재인 : 네이버 통합검색. search.naver.com (in Koreaans). Besoek op 28 April 2017.
  7. Min-ho, Jung (9 Mei 2017). "Moon Jae-in: Son of war refugees rises to power". The Korea Times. Besoek op 17 Mei 2017.
  8. Hong-du, Park (17 September 2012). "Moon Jae-in, the Presidential Candidate of the Democratic United Party". The Kyunghyang Shinmun. Besoek op 17 Mei 2017.
  9. Campbell, Charlie (4 Mei 2017), "The Negotiator: Moon Jae-in", Time Magazine: 43, 15 Mei 2017, http://time.com/4766618/moon-jae-in-the-negotiator/, besoek op 11 Mei 2017 
  10. McCurry, Justin (9 Mei 2017). "Who is Moon Jae-in, South Korea's new president?". The Guardian (in Engels (VK)). ISSN 0261-3077. Besoek op 4 Julie 2017.
  11. "대선주자 인물탐구 민주통합당 문재인" (in Koreaans). 13 Augustus 2012.
  12. 문재인 "고 노무현 대통령과 첫 만남에 의기투합, 소탈한 모습에....". TV Report (in Koreaans). Seoul. 10 Januarie 2012. Besoek op 10 Mei 2017.
  13. Sang-hun, Choe (9 Desember 2016). "After Park, Who? A Guide to Those Who Would Lead South Korea". The New York Times (in Engels (VSA)). ISSN 0362-4331. Besoek op 4 Julie 2017.
  14. 문재인 :: 네이버 인물검색. people.search.naver.com (in Koreaans).
  15. "South Korea's likely next president warns the U.S. not to meddle in its democracy". Washington Post. Besoek op 2 Mei 2017.
  16. "통합당 장제원, 부산 사상구 당선 '확실'". 서울경제 (in Koreaans). 16 April 2020. Besoek op 17 April 2021.
  17. South Korea election: Park Geun-hye wins
  18. 조응천, 박근혜 정권 '핵심'에서 문재인 영입 20호로. The Hankyoreh (in Koreaans). 2 Februarie 2016.
  19. Kwon, K. J. (10 Mei 2017). "South Korea election: Moon Jae-in declared winner". CNN. Besoek op 10 Mei 2017.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]