Gaan na inhoud

Parlementsgebou (Kaapstad)

Koördinate: 33°55′34″S 18°25′09″E / 33.92611°S 18.41917°O / -33.92611; 18.41917
in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die parlementsgebou van Suid-Afrika in Kaapstad.

Die parlementsgebou van Suid-Afrika is in Kaapstad geleë. Die gebou bestaan uit drie hoofafdelings: die oorspronklike gebou, wat in 1884 voltooi is, en aanbouings wat in die 1920's en 1980's bygevoeg is. Die nuwer toevoegings huisves die Nasionale Vergadering (die laerhuis van die tweekamerparlement van Suid-Afrika), en die oorspronklike gebou huisves die Nasionale Raad van Provinsies (die hoërhuis van die Parlement). Die oorspronklike parlementsgebou is in 'n neoklassieke styl ontwerp, met kenmerke van die Kaaps-Hollandse argitektuur. Die latere toevoegings is so ontwerp dat dit met die oorspronklike gebou saamsmelt. Die parlementsgebou is deur die Suid-Afrikaanse Erfenishulpbronagentskap (SAEHA) tot 'n Nasionale Erfenisterrein verklaar en het graad 1 nasionale erfenisstatus gegee, die hoogste graad wat deur SAEHA vasgestel is.[1]

Op 2 Januarie 2022 het 'n groot brand in die parlementsgebou uitgebreek.

Geskiedenis

[wysig | wysig bron]
Die Vrymesselaarslosie wat gedien het as die lokaal van die tweede Kaapse Parlement.

Koningin Victoria het toestemming verleen vir die stigting van 'n parlement in die Kaapkolonie in 1853. Die eerste sittings is in die Goewerneurswoning, die Tuynhuys, gehou, waarna sittings in die Goede Hoop Vrymesselaarslosie gehou is. Hierdie gebou is deur die Suid-Afrikaanse Vrymesselaars gebruik [2][3] (Hulle Losie is de Goede Hoop genoem). Die destydse hoër huis was gehuisves in die ou hooggeregshofgebou, wat self die Slawelosie onder VOC-bewind was.

Die oorspronklike parlementsgebou

[wysig | wysig bron]

LP's het opgemerk dat die Vrymesselaarslosiegebou onopvallend was en geen respek afgedwing het nie.

Freeman se oorspronklike uitgebreide plan vir die nuwe Parlement.

Alhoewel dit weens finansiële oorwegings deur die destydse Kaapkolonie eerste minister John Molteno gekant is, is 'n komitee saamgestel om ontwerpe vir 'n nuwe parlementsgebou te ontvang. Die komitee het 'n uitgebreide ontwerp deur argitek Charles Freeman gekies, en bouwerk het op 12 Mei 1875 begin, met die destydse Goewerneur van die Kaapkolonie, Henry Barkly, wat die hoeksteen gelê het.

Byna dadelik is ontdek dat Freeman se planne foutief was. Freeman se foute is vererger deur die teenwoordigheid van grondwater, en 'n herberekening van die begroting het aan die lig gebring dat die werklike koste baie meer as die oorspronklike syfer sou wees waarvoor die regering toegelaat het. Vir sy onbevoegdheid is Freeman afgedank, en Henry Greaves is in 1876 as argitek aangestel. Freeman se planne is verander om oënskynlik onnodig duur kenmerke soos 'n sentrale koepel, standbeelde, borswerings en fonteine uit te sluit.

Bouwerk het weer begin, maar is vertraag – hierdie keer deur die Britse omverwerping van die Kaapse regering in 1878, die daaropvolgende Konfederasie-oorloë, en uiteindelik deur die boumaatskappy wat in 1883 bankrot gegaan het. Greaves het die taak egter volhardend voltooi, en die groot, statige , maar relatief onpretensieuse gebou is uiteindelik in 1884 geopen.[4]

Kaapse premier Thomas Scanlen, en die Britse goewerneur Henry Robinson het die openingseremonie in die gebou gelei, wat uiteindelik as waardig verklaar is vir die land se wetgewer.[5]

Die finale parlementsgebou soos gebou. (sonder standbeelde, koepel of fonteine)

Latere toevoegings

[wysig | wysig bron]

In die 1920's het die Parlement sir Herbert Baker opdrag gegee om 'n uitbreiding aan die gebou te bou, insluitend 'n nuwe kamer vir die Volksraad. Die ou Vergaderingskamer het die Parlementêre Eetkamer geword, wat deur die spysenieringsafdeling van Suid-Afrikaanse Spoorweë en Hawens bestuur word. 'n Verdere uitbreiding is in die 1980's geskep, toe die 1910-grondwet vervang is met die ongemaklike en nuwe driekamerparlement wat elk 'n parlementêre huis vir Blankes, Kleurlinge en Indiërs voorsien het. Verdere grondwetlike veranderings het die magsentrum wegbeweeg van die ou gebou en na die nuwer vleuel.[6]

2022 brand

[wysig | wysig bron]
Huidige Nasionale Vergaderinggebou, aangebou in die 1980's.

Gedurende die oggend van 2 Januarie 2022 het 'n brand in kantore op die derde verdieping in die parlementêre gebied uitgebreek en na die onder- en boonste huise versprei [7]Meer as 35 brandbestryders het dit aanvanklik gereageer.[8]Teen die middel van die oggend was brandweermanne nog besig om die brand te beheer[9] Die geboue is erg beskadig. Daar is berig dat die sprinkelstelsel nie reg gefunksioneer het nie[10] en beskermingsdienstepersoneel was nie aan diens nie.[11]

Die polisie het bevestig dat 'n 49-jarige man, Zandile Christmas Mafe vir ondervraging aangehou is.[12] Hy is daarna deur die Valke se prioriteitsmisdaadeenheid gearresteer.[13] Hy is aangekla van brandstigting, huisbraak en diefstal ingevolge die Wet op Nasionale Sleutelpunte.[14]

Op 29 Januarie 2022 het die staat beweer dat Mafe beken het dat hy 'n brand in die parlementêre gebou gestig het. Luidens ’n beëdigde verklaring wat ná sy arrestasie aan ondersoekers gegee is en aan die hof voorgelees is, het Mafe gesê dit is “die regte ding” om die parlement aan die brand te steek aangesien hy President Cyril Ramaphosa wil verhoed om sy jaarlikse staatsrede te lewer. Hy het ook Ramaphosa se bedanking geëis, die vrylating van Janusz Waluś asook R1 500 vir werklose Suid-Afrikaners.[15]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ "SA Parliament declared a National Heritage Site". South African Heritage Resources Agency. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Mei 2018. Besoek op 4 Januarie 2022.
  2. ↑ "Masonic Hall - Lodge de Goede Hoop". Besoek op 8 September 2018.
  3. ↑ Lamprecht, M. (8 Junie 2014). "Parliament's secret temple revealed". City Press newspaper. Besoek op 9 September 2018.
  4. ↑ Phyllis Lewsen: The First Crises in Responsible Government in the Cape Colony. University of The Witwatersrand / Argief-jaarboek vir Suid-Afrikaanse geskiedenis. 1940/3.
  5. ↑ "GREAVES, Henry [Harry] Sidon".
  6. ↑ "GREAVES, Henry [Harry] Sidon".
  7. ↑ "National Assembly barely visible as heavy cloud of smoke covers Parliament". News24. 2 Januarie 2022. Besoek op 2 Januarie 2022.
  8. ↑ "Cape Town fire: South African Parliament building ablaze as firefighters rushed to the scene". GB News. 2 Januarie 2022. Besoek op 2 Januarie 2022.
  9. ↑ "Fire at parliament has spread to another building". BusinessLIVE. 22 Januarie 2022. Besoek op 2 Januarie 2022.
  10. ↑ "Cape Town: Major blaze rips through South Africa parliament building". BBC News. 2 Januarie 2022.
  11. ↑ Merten, Marianne (2 Januarie 2022). "Major fire wracks parliament building, raising questions about why no protection services staff were on duty". Daily Maverick. Besoek op 2 Januarie 2022.
  12. ↑ "Police confirm 49-year-old man being questioned for Parliament fire". News24. 2 Januarie 2022. Besoek op 2 Januarie 2022.
  13. ↑ "Hawks take over investigation of Parliament fire, arrest 49-year-old". News24. 2 Januarie 2022. Besoek op 2 Januarie 2022.
  14. ↑ "Hawks take over investigation of Parliament fire, arrest 49-year-old". News24. 2 Januarie 2022. Besoek op 2 Januarie 2022.
  15. ↑ "Zandile Mafe wanted to burn Parliament to prevent SONA, demand president's resignation, court hears". News24 (in Engels (VSA)). Besoek op 30 Januarie 2022.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]

33°55′34″S 18°25′09″E / 33.92611°S 18.41917°O / -33.92611; 18.41917

Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Parlementsgebou_(Kaapstad)&oldid=2653051"