Piazza di Spagna

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Administratief val die Piazza di Spagna onder die Romeinse distrik Rione IV - Campo Marzio (Marsveld)
Piazza di Spagna: Spaanse trappe en die fontein Fontana della Barcaccia, tussen 1627 en 1629 ontwerp en opgerig deur Pietro Bernini en sy befaamde seun Gianlorenzo, teen die voorgrond. Die fontein word gevoed met water uit die antieke akwaduk Aqua Virgo (Acqua Vergine in Italiaans). Sy ontwerp versinnebeeld 'n halfvergane boot en herinner volgens historiese oorlewerings aan 'n verwoestende Tibervloed gedurende die Kersfees van 1598 waartydens 'n boot vanuit die rivier na die plein gespoel is. Die meer waarskynlike verklaring is dat die waterdruk in die buurt so laag was dat die bron benede straatvlak gebou moes word. Die bootsontwerp was sodoende 'n geniale oplossing
Babington's Tea Rooms & Restaurant - sedert 1893 nie net by Engelse besoekers gewild nie
Künstler im Cafe Greco in Rom
Skildery deur Ludwig Passini (1856). Waterverf op papier. Hamburger Kunsthalle
Uitsig vanuit die Pincioheuwel oor die nagtelike Rome en die Vatikaanstad met die Sint Pieterskerk
Die panoramiese uitsig bedags (hier in 'n suidelike rigting)

Piazza di Spagna (Spanjeplein) is een van die Italiaanse hoofstad Rome se bekendste pleine, geleë aan die voet van die Pincio-heuwel en die befaamde Spaanse trappe wat die Tiber-vloedvlakte met die heuweltop verbind, en vernoem na die Palazzo di Spagna in Piazza di Spagna 50, sedert 1647 setel van die Spaanse ambassade by die Heilige Stoel en die Malteser Ridderorde. Eeue lank is eksterritoriale regte op die plein aan die Koninkryk Spanje verskaf; soms is Italianers, wat die plein betree het, tot diens in die Spaanse leër gedwing.

Die grond rondom die klooster Trinità dei Monti (Frans: Couvent de la Trinité-des-Monts) op die heuweltop was daarenteen in Franse besit; hieruit het Franse burgers hul reg afgelei om die plein te eniger tyd te betree op hul pad na die klooster wat deur die Orde van die Minieme gestig is. Die 16de eeuse kloosterkerk in die laat Frans-Gotiese styl met sy kenmerkende rooskleurige dubbeltoring-fasade en die nabygeleë klassisistiese Pincio-tuine en -terras (ontwerp deur die Italiaanse argitek en stadsbeplanner Giuseppe Valadier) bied indrukwekkende uitsigte oor Rome wat tot die Vatikaanstad met die Sint Pieterskerk en die Gianicolo-heuwel suidoos daarvan strek.

Verblyfbedryf en Grand Tour[wysig | wysig bron]

Die plein is naby die stadspoort Porta del Popolo geleë wat in die 18de eeu een van die hoofpoorte van Rome was. Naby die plein was daar 'n groot aantal gashuise wat aan buitelandse besoekers welkome verblyf ná 'n lang en moeisame reis gebied het - en aan die buurt die bynaam Quartiere degli stranieri ("Kwartier van die vreemdelinge") besorg het. Die kwartier het reeds vanaf die 15de eeu akkommodasie aan besoekers uit vreemde lande verskaf.

Later het ook jong adellikes op hul opvoedkundige reis deur klassieke Europese reisbestemmings, die Grand Tour, hier losies gevind, onder wie die Engelse Romantiese digters John Keats en Percy Bysshe Shelley. Keats se laaste woonplek in Piazza di Spagna 26 (oorspronklik bekend as Casina Rossa - 'n sinspeling op die rooi kleur van sy fasade), geleë aan die Spaanse trappe se regterkant, waar die digter saam met sy vriend, die skilder Joseph Severn, 'n klein woonstel gehuur het, is in 1906 deur 'n Brits-Amerikaans-Italiaanse vereniging en belangegroep onder leiding van die Amerikaanse skrywer en diplomaat Robert Underwood Johnson (1853–1937) gekoop, gerestoureer en later in 'n museum omgeskep, die Keats-Shelley House (Casa di Keats-Shelley).[1] In 1893 het twee gesiene jong dames uit Engeland die befaamde Babington's Tea Rooms op die plein geopen wat steeds bestaan en na die plaaslike Angel-Saksiese gemeenskap se teetydbehoeftes omsien.[2]

Ontwerp[wysig | wysig bron]

Opvallend is die plein se ongewone ontwerp - dit lyk op twee teenoorliggende driehoeke wat hul gemeenskaplike draaipunt by die fontein Fontana della Barcaccia het. Histories is net die oostelike gedeelte van die plein Piazza di Spagna genoem; die westelike gedeelte is oorheers deur die Franse kerk SS. Trinità dei Monti en het derhalwe as Piazza di Francia (Frankrykplein) bekend gestaan. Ook die Spaanse trappe (in Italiaans dikwels kortweg la Scalinata genoem) het in 1723 in opdrag van die Franse koningshuis ontstaan - ter geleentheid van 'n diplomatieke besoek, wat die koning van Spanje aan Rome gebring het, waarvoor die kloosterkerk op die heuweltop met die Via dei Condotti verbind is. Net die oorspronklik beplande ruiterstandbeeld van koning Lodewyk XIV, wat in die trap se sentrum sou staan, is uiteindelik nie verwesenlik nie. So is die historiese stryd van mag en invloed in Italië tussen die twee Europese grootmoondhede in Rome se topografie weerspieël.[3]

Al is daar in Rome met sy talle heuwels 'n groot verskeidenheid trappe gebou om buurte met mekaar te verbind, word die Spaanse trappe as die mooiste trapontwerp beskou. Gedurende die 19de eeu was die Spaanse trappe 'n vergaderplek vir Romeinse jongmense wat graag model sou staan vir 'n kunstenaar - die kans om hier deur een van die skilders in Rome raakgesien te word, was betreklik groot.

Nabye omgewing[wysig | wysig bron]

Die kunstenaars het lankal plek gemaak vir skare toeriste en modegeesdriftiges - die buurt tussen die Piazza di Spagna en Via del Corso word veral met modeboetieke verbind. Van die mees gesogte ontwerpers en etikette word in die elegante winkelstraat Via dei Condotti aangetref. In hierdie nou en skaduryke straat is ook die befaamde Antico Caffè Greco geleë wat in 1760 geopen is en bekendheid verwerf het as die kuierplek van literêre persoonlikhede en ander kunstenaars, onder wie Johann Wolfgang von Goethe, Lord Byron en Franz Liszt. Buffalo Bill het tydens 'n Italiaanse toernooi van sy Wild West Show-teatergroep 'n besoek aan die caffè gebring.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. ↑ "TurismoRoma.it: Piazza di Spagna. Besoek op 15 September 2020". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 September 2020. Besoek op 14 September 2020.
  2. ↑ Babingtons.com: Our History. Besoek op 15 September 2020
  3. ↑ RomeArtlover.it: Rome in the Footsteps of an XVIIIth Century Traveller. Besoek op 15 September 2020

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]

Toerisme
Keats-Shelley House & Memorial Association
Caffè Greco en kunstenaarslewe
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Piazza_di_Spagna&oldid=2474075"