Gaan na inhoud

Pirate Party

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Pirate Party kenteken

Pirate Party (letterlik "seerowerparty") is 'n benaming wat deur politieke partye in verskillende lande gebruik word. Hierdie partye ondersteun die burgerlike regte, direkte demokrasie en deelname in die regering, die hervorming van kopiereg en patentereg, vrye uitruil van kennis (oop-inhoud), privaatheid van inligting, deursigtigheid, vryheid van inligting, vryheid van spraak, anti-korrupsie en Internet neutraliteit.[1]

Geskiedenis

[wysig | wysig bron]

Die eerste Pirate Party wat gestig is was die Piratpartiet van Swede: hulle webwerf is op 1 Januarie 2006 deur Rickard Falkvinge geskep. Falkvinge was geïnspireer om die party te stig omdat hy besef het dat die Sweedse politici oor die algemeen traag was om gehoor te gee aan die debat oor die hervorming van die wet op kopiereg in 2005.[2]

Die Pirate Party van die VSA is op 6 Junie 2006 deur die Universiteit van Georgia nagraadse student Brent Allison gestig om te betoog vir die beëindiging van die Digital Millennium Copyright Act, die vermindering van die lengte van die kopiereg van 95 jaar na publikasie of 70 jaar na die skrywer se dood tot 14 jaar, en die verstryking van patente wat nie binne vier jaar to noemenswaardige vooruitgang lei nie, in plaas van 20 jaar. Allison het egter drie dae na die stigting van die party as leier bedank.[3]

Die Pirate Party van Oostenryk (Piratenpartei Österreichs) is in Julie 2006 in die aanloop tot die 2006 verkiesing deur Florian Hufsky en Jürgen "Juxi" Leitner gestig.[4]

Die 2009 Europese Parlementsverkiesing het tussen 4 en 7 Junie 2009 plaasgevind, en verskeie Pirate Partye het kandidate voorgestel. Die meeste sukses was in Swede, waar die Pirate Party 7.1% van die stemme gewen het, wat daartoe gelei het dat Christian Engström verkies is as die eerste Pirate Party Lid van die Europese Parlement.[5][6] Na aanleiding van die bekendstelling van die Verdrag van Lissabon, het die Pirate Party van Swede nog 'n parlementslid in 2011 gekry, nl. Amelia Andersdotter.

Op 30 julie 2009 is die Pirate Party van die Verenigde Koninkryk geregistreer. Sy eerste Leier was Andrew Robinson, en sy Tesourier was Eric Priezkalns.[7][8][9]

In April 2010 is 'n internasionale organisasie in België geskep om samewerking en eenheid tussen Pirate Partye te bevorder, naamlik Pirate Parties International.[10]

In die 2011 Berlyn staatsverkiesing tot die Abgeordnetenhaus van Berlyn het die Pirate Party van Berlyn ('n afdeling van die Duitse Pirate Party) 8.9% van die stemme gekry, en dus 15 setels.[11][12]

In die 2013 parlementêre verkiesing in Ysland, het die Yslandse Pirate Party 5.1% van die stemme gewen, en daardeur drie setels in die parlement gekry. Dit was Birgitta Jónsdóttir vir die Suidwes-Kiesafdeling, Helgi Hrafn Gunnarsson vir Reykjavik Kiesafdeling Noord, en Jón Þór Ólafsson vir Reykjavik Suid-Kiesafdeling.[13][14] Birgitta was voorheen 'n LP vir die Burgerbeweging (van 2009 tot 2013). In 2015 was dit die grootste politieke party in Ysland, met 23.9% van die stemme.[15]

Die 2014 Europese Parlement verkiesing het tussen 22 en 24 Mei plaasgevind. Julia Reda was bo aan die lys vir die Duitse Pirate Party, en is tot die parlement verkies toe die party 'n stempersentasie van 1.45% bereik het. Ander noemenswaardige resultate sluit in die Tsjeggiese Pirate Party, wat 4.78% van die stemme gekry het, wat beteken dat hulle net nog 0.22% nodig gehad het om 'n setel te kry, die Seerower Party van Luxemburg, wat 4.23% van die stemme gekry het, en die Pirate Party van Swede, wat ontvang 2.19% van die stemme gekry het, maar daardeur beide hulle setels verloor het.[16]

Julia Reda het voorheen gewerk as 'n assistent in die kantoor van die voormalige Pirate Party parlementslid Amelia Andersdotter.[17] Op 11 Junie 2014, is Reda verkies tot Visepresident van die Groen-Europese Vrye Alliansie groepering in die Europese Parlement.[18] Reda het as kopiereg hervormingsrapporteur gewerk.[19]

Die Yslandse Pirate Party was die leiding van die nasionale meningspeilings in Maart 2015, met 23.9%. In die hele geskiedenis van Ysland as'n onafhanklike land, hierdie was die eerste keer dat'n politieke party anders as die Onafhanklikheid Partytjie poenskop as die grootste party. Die Onafhanklikheidsparty het 'n stempersentasie van 23.4% behaal, slegs 0.5% agter die Pirate Party, wat daareru 16 setels in die Althing sou kry.[20][21]

In April 2016, in die nasleep van die Panama Vraestelle skandaal, het die Yslandse Pirate Party tot soveel as 43% in meningspeilings gekry, en die Onafhanklikheidsparty 21.6%,[22] maar die Pirate Party het uiteindelik slegs 15% van die stemme in die 29 Oktober 2016 parlementêre verkiesing gekry.

In April 2017, het 'n groep van studente by die Universiteit van Kalifornië, Berkeley 'n Pirate Party gevorm om deel te neem in die Associated Students of the University of California senaatsverkiesings, en het die enigste derde-party setel gekry.[23]

Gemeenskaplike beleidpunte

[wysig | wysig bron]

Terwyl die partye wissel wat spesifieke beleid aangaan, is daar sekere algemene temas in die Pirate beweging:

  1. Verdedig die vryheid van uitdrukking, kommunikasie en onderwys; respekteer die privaatheid van die burgers en die burgerlike regte in die algemeen.
  2. Verdedig die vrye vloei van idees, kennis en kultuur.
  3. Gee politiese ondersteuning vir die hervorming van kopiereg en patentereg.
  4. Toon maksimum deursigtigheid.
  5. Ondersteun geen aksies wat geweld behels nie.
  6. Gebruik van Vrye sagteware en hardeware en oop protokolle sover moontlik.
  7. Verdedig 'n oop, deelnemende en gesamentlike konstruksie van enige openbare beleid.
  8. Direkte demokrasie
  9. Oop toegang
  10. Oop data

Kopiereg en sensuur

[wysig | wysig bron]

Sommige veldtogte het eise ingesluit vir die hervorming van die kopiereg en patentereg.[24] In 2010, het Sweedse parlementslid Christian Engström 'n beroep gedoen aan die ondersteuners van die wysigings aan die Data Retention Directive om hulle handtekeninge te onttrek, met verwysing na 'n misleidende veldtog.[25]

Internasionale organisasies

[wysig | wysig bron]
██ Verkies tot EU Parlement ██ Nasionaal verkies ██ Plaaslik verkies ██ Geregistreerd vir verkiesings ██ Geregistreerd in sekere state ██ Ongeregistreerd maar aktief ██ Status onbekend

Pirate Parties International

[wysig | wysig bron]

Pirate Parties International (PPI) is die oorkoepelende organisasie van die nasionale Pirate Partye. Sedert 2006, het die organisasie as 'n los unie[26] van die nasionale partye bestaan. Sedert Oktober 2009, het PPI die status van 'n nie-regeringsorganisasie (Feitelijke vereniging) wat gebaseer is in België. Die organisasie is amptelik gestig op 'n konferensie van 16 tot 18 April 2010 in Brussel, waar die organisasie se wette aangeneem is deur die 22 nasionale partye wat by die geleentheid verteenwoordig is.[27]

Europese Pirate Party

[wysig | wysig bron]

Die Europese Pirate Party (PPEU) is 'n Europese politieke party wat in Maart 2014 gestig is, en wat bestaan uit verskeie pirate partye binne die Europese lande.[28]

Pirates without Borders

[wysig | wysig bron]

Pirates Without Borders (Pirates sonder grense) is 'n internasionale vereniging van pirates. In teenstelling met PPI (wat slegs partye as stemgeregtigde lede en organisasies as waarnemende lede), aanvaar Pirates Without Borders ook individue as lede. PWB sien hulself as 'n basis vir internasionale projekte. Deur middel van internasionale samewerking, streef hulle daarna die impak van multinasionale handelsooreenkomste te ontbloot, en om vryheid en demokrasie te bevorder.[29] PWB het sy oorsprong gevind in 'n onafhanklike komitee vir die koördinering van die Pirate partye in die duits-sprekende lande, bekend as DACHLuke (DACHL = Duitsland-Oostenryk-Switserland-Luxemburg).

Sedert die PPI Konferensie 2011, is PWB as waarnemende lid van PPI aanvaar. Die voorheen onafhanklike projek "pirate streaming" is sedert 3 Mei 2011 deel van PWB.

Parti Pirate Francophone

[wysig | wysig bron]

Die Franssprekende Pirate Partye word onder Parti Pirate Francophone georganiseer. Huidige lede is die Pirate Partye in België, Côte d'ivoire, Frankryk, Kanada en Switserland.

Verkiesings in die Europese Unie

[wysig | wysig bron]
Staat Datum % Setels
Swede 7 Junie 2009 7,13 2
Duitsland 7 Junie 2009 0,9 0
Staat Datum % Setels
Kroasië* 14 April 2013 1,13 0

*In 2013 gehou as gevolg van Kroasië se toetrede tot die EU

Staat Datum % Setels
Verenigde Koninkryk1 22 Mei 2014 0,49 0
Nederland 22 Mei 2014 0,85 0
Oostenryk2 25 Mei 2014 2,1 0
Kroasië 25 Mei 2014 0,39 0
Tsjeggiese Republiek 25 Mei 2014 4,78 0
Finland 25 Mei 2014 0,7 0
Frankryk 25 Mei 2014 0,32 0
Duitsland 25 Mei 2014 1,45 1
Griekeland3 25 Mei 2014 0,90 0
Estland4 25 Mei 2014 1,8 0
Luxemburg 25 Mei 2014 4,23 0
Pole 25 Mei 2014 0.02 0
Slowenië 25 Mei 2014 2,58 0
Spanje 25 Mei 2014 0,24 0
Swede 25 Mei 2014 2,23 0

1Partytjie het slegs deelgeneem in die kiesafdeling Noordwes-Engeland 2PPAT is in alliansie met die ander twee partye: Die Oostenrykse Kommunistiese Party en Der Wandel. Die alliansie is die sogenaamde "Europa Anders" en sluit ook 'n paar onafhanklikes in hul lyste 3met Ekologiese Greens 4PPEE ondersteun 'n onafhanklike kandidaat (Silwer Meikar) wat die Pirate program ondersteun.

Nasionale verkiesings

[wysig | wysig bron]
Land Datum % Setels
Swede 17 September 2006 0.63 0
Duitsland 27 September 2009 1.95 0
Swede 19 September 2010 0.65 0
Verenigde Koninkryk 6 Mei 2010 0.35 0
Tsjeggië 28–29 Mei 2010 0.81 0
Nederland 9 Junie 2010 0.11 0
Finland 17 April 2011 0.51 0
Kanada 2 Mei 2011 0.02 0
Switserland 23 Oktober 2011 0.48 0
Spanje 20 November 2011 0.14 0
Griekeland 6 Mei 2012 0.51 0
Griekeland 17 Junie 2012 0.23 0
Nederland 12 September 2012 0.32 0
Israel 22 Januarie 2013 0.05 0
Ysland 27 April 2013 5.10 3
Ysland
29 Oktober 2016 14.48 10
Australië 7 September 2013 0.31 0
Australië 2 Julie 2016 0.00009 0
Norweë 8–9 September 2013 0.34 0
Duitsland 22 September 2013 2.19 0
Oostenryk 29 September 2013 0.77 0
Luxembourg 20 Oktober 2013 2.94 0
Tsjeggië 25–26 Oktober 2013 2.66 0
Slovenië 13 Julie 2014 1.34 0
Swede 14 September 2014 0.43 0
Israel 17 Maart 2015 0.02 0
Finland 19 April 2015 0.85 0
Verenigde Koninkryk 6 Mei 2015 0.43 0

Verkose verteenwoordigers

[wysig | wysig bron]

Verteenwoordigers van die Pirate Party beweging wat verkies is tot 'n nasionale of supranasionale wetgewer.

  • Christian Engström, LEP vir Swede vanaf 2009 tot 2014
  • Amelia Andersdotter, LEP vir Swede vanaf 2011 tot 2014
  • Birgitta Jónsdóttir, LP vir Reykjavik Kiesafdeling Suid van 2009 tot 2013, en vir Suidwes-Kiesafdeling sedert 2013
  • Libor Michálek, Senator vir Praag 2 sedert 2012
  • Jón Þór Ólafsson, LP vir Reykjavik Kiesafdeling Suid sedert 2013
  • Helgi Hrafn Gunnarsson, LP vir Reykjavik Kiesafdeling Noord sedert 2013
  • Julia Reda, LEP vir Duitsland sedert 2014

Nasionale partye

[wysig | wysig bron]

Pirate partye is reeds in meer as 40 lande gestig,[30] geïnspireer deur die Sweedse inisiatief.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. "About the PPI" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Junie 2016. Besoek op 3 September 2017.
  2. Anderson, Nate (26 Februarie 2009). "Political pirates: A history of Sweden's Piratpartiet". Ars Technica (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Desember 2019. Besoek op 7 Augustus 2015.
  3. Downie, James (24 Januarie 2011). "What is the Pirate Party—and why is it helping Wikileaks?". New Republic (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 September 2015. Besoek op 7 Augustus 2015.
  4. Igler, Nadja (19 September 2006). "Österreichs Piraten sehen grün". Future Zone (in Duits). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Desember 2019. Besoek op 7 Augustus 2015.
  5. "European elections 2009: Sweden's Pirate Party wins a seat in parliament". The Telegraph (in Engels). 8 Junie 2009. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Desember 2019. Besoek op 7 Augustus 2015.
  6. Edwards, Chris (11 Junie 2009). "Sweden's Pirate party sails to success in European elections". The Guardian (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Desember 2019. Besoek op 7 Augustus 2015.
  7. Harris, Mark (11 Augustus 2009). "Pirate Party UK sets sail". techradar (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Maart 2016. Besoek op 8 Augustus 2015.
  8. "Pirate Party launches UK poll bid". BBC News. 13 Augustus 2009. Besoek op 8 Augustus 2015.
  9. Barnett, Emma (11 Augustus 2009). "Pirate Party UK now registered by the Electoral Commission". The Telegraph (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Desember 2019. Besoek op 8 Augustus 2015.
  10. "Pirate Parties: From digital rights to political power". BBC News (in Engels). 18 Oktober 2011. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Desember 2019. Besoek op 8 Augustus 2015.
  11. Dowling, Siobhan (18 September 2011). "Pirate party snatches seats in Berlin state election". The Guardian (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Desember 2019. Besoek op 7 Augustus 2015.
  12. Kulish, Nicholas (19 September 2011). "Pirates' Strong Showing in Berlin Elections Surprises Even Them". New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2017. Besoek op 7 Augustus 2015.
  13. "Iceland vote: Centre-right opposition wins election". BBC News (in Engels). 28 April 2013. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Desember 2019. Besoek op 8 Augustus 2015.
  14. Penny, Laurie (8 Mei 2013). "Laurie Penny on Iceland's elections: A shattered fairy tale". New Statesman (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Desember 2019. Besoek op 8 Augustus 2015.
  15. Edick, Cole (2015). "The Golden Age of Piracy". Harvard International Review. 36 (4): 7–9.
  16. Collentine, Josef Ohlsson (26 Mei 2014). "All Pirate Party votes in the EU election". Pirate Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Junie 2017. Besoek op 8 Augustus 2015.
  17. Nordenfur, Anton (6 Januarie 2014). "Julia Reda tops German list to European Parliament". Pirate Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Junie 2017. Besoek op 8 Augustus 2015.
  18. https://juliareda.eu/2014/06/election-as-vice-president-of-the-greensefa-group/.
  19. Steadman, Ian (29 Januarie 2015). "The Pirate Party's lone MEP might just fix copyright across the EU". New Statesman (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 September 2019. Besoek op 8 Augustus 2015.
  20. Hudson, Alex (19 Maart 2015). "The Pirates becomes the most popular political party in Iceland". Mirror. Besoek op 7 Augustus 2015.
  21. "The Pirate Party is now measured as the biggest political party in Iceland". Vísir (in Wallies). 19 Maart 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Desember 2016. Besoek op 7 Augustus 2015.
  22. Björnsson, Anna Margrét (6 April 2016). "Almost half of Icelandic nation now want the Pirate Party". Iceland Monitor (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Januarie 2020. Besoek op 6 April 2016.
  23. http://www.dailycal.org/2017/04/14/executive-seats-split-calserve-student-action-2017-asuc-elections/.
  24. Copley, Caroline (20 September 2009). "Germany's 'Pirate Party' hopes for election surprise". Reuters blog (in Engels). Reuters. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Augustus 2019. Besoek op 5 Maart 2014.
  25. http://christianengstrom.wordpress.com/2010/06/02/urging-meps-to-withdraw-their-written-declaration-29-signatures/.
  26. Pirate Parties International Geargiveer 21 Mei 2012 op Wayback Machine in the wiki of Pirate Parties International, retrieved 2011-01-21
  27. "22 Pirate Parties from all over the world officially founded the Pirate Parties International". Pirate Parties International (in Engels). 21 April 2010. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Maart 2016. Besoek op 5 April 2012.
  28. http://piratetimes.net/here-comes-the-european-pirate-party/.
  29. http://wiki.pirates-without-borders.org/Main_Page.
  30. http://3voor12.vpro.nl/artikelen/artikel/43501086.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]