Sarcopterygii
| Sarcopterygii | |
|---|---|
| |
| Australiese longvis (Neoceratodus forsteri) | |
Wetenskaplike klassifikasie 
| |
| Domein: | Eukaryota |
| Koninkryk: | Animalia |
| Filum: | Chordata |
| Klade: | Euteleostomi |
| Klade: | Sarcopterygii Romer, 1955 |
| Subklasse | |
| |
Sarcopterygii is 'n klas gewerwelde beenvisse van die superklas Osteichthyes. Die gemeenskaplike faktor van die klas is dat al die visse vleisvinvisse is - voorheen bekend as lobvinvisse. Sarcopterygii was ook voorheen bekend as Choanichthyes. Sarcopterygii word in twee ordes ingedeel: Coelacanthiformes en Lepidosireniformes. Die Australiese longvis is die primitiefste longvis wat nog lewe.
Die vis herinner baie aan die long visfossiele van 400 miljoen jaar gelede. Die Australiese longvis se wetenskaplike naam is Neoceratodus forsteri, wat afkomstig is van 'n gefossiliseerde vis, Ceratodus, wat 200 miljoen jaar gelede gelewe het en baie soos Neoceratodus lyk. Omdat die Australiese longvis se skelet so 'n groot ooreenkoms met die van Ceratodus toon, is dit waarskynlik dat Ceratodus se interne anatomie en sy gewoontes 'n ooreenkoms toon met die van die hedendaagse Australiese longvis.
ʼn Mens kan dus afleidings maak oor die leefwyse van Ceratodus van 200 miljoen jaar gelede deur die van Neoceratodus te bestudeer. Die Australiese spesie se liggaamsvorm is soos die van 'n tipiese vis. Die liggaam is bedek met groot, ronde skubbe wat dakpansgewys gerangskik is. Die breë pektorale en bekkenvinne is ook met skubbe bedek.
Anders as in die geval van die oorblywende vyf spesies, het die Australiese longvis net een long, wat dorsaal ten opsigte van die spysverteringskanaal geleë is. Gewoonlik gebruik die Australiese longvis sy kieue vir gaswisseling in water.
Sy long (eintlik 'n gewysigde en gespesialiseerde lugsak, met 'n spesiale bloedvoorsiening) word net in droogtetye gebruik wanneer kieu-asemhaling nie meer moontlik is omdat die konsentrasie suurstof in die verkleinde poele nie meer genoegsaam vir kieu-asemhaling is nie. Hierdie visse kan die uitdroging van hulle habitat nie oorleef nie aangesien hulle nie hul inwendige organe op land vogtig kan hou nie.
Anders as die ander familie longvisse maak die visse nie 'n winterslaap deur nie. Longvisse se voortplanting geskied baie eenvoudig. Die wyfie lê haar eiers tussen waterplante en keer nie daarheen terug nie. Geen aanduiding van ouersorg is tot dusver waargeneem nie. Omdat die Australiese longvis se bou en gedrag so primitief is, word hulle beskou as lede van die familie Ceratodidae, terwyl die oorblywende vyf spesies tot die familie Lepidosirenidae behoort.
Toe die Australiese longvis in 1870 ontdek is, het hulle, uitsluitend in die Burnett- en St. Maryrivier voorgekom. Met verloop van tyd het die mens die vis na die ander riviere van Queensland versprei, waardeur die vis se kanse op oorlewing verbeter is. Die Australiese longvis kan tot 1,5 m lank word.
Sien ook
[wysig | wysig bron]- Alfabetiese lys van visse
- Lys van Suider-Afrikaanse visse volgens wetenskaplike name
- Lys van varswater visfamilies
- Lys van visfamilies
- Visordes van Suider-Afrika
Bronnelys
[wysig | wysig bron]- Dierkunde: 'n Funksionele Benardering. P.A.J. Ryke. Tweede Uitgawe. 1982. ISBN 0-409-09201-0
- Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409583 volume 17, bl. 114
