Slang (sterrebeeld)

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Slang
Latynse naam Serpens
Genitief Serpentis
Afkorting Ser
Waarnemingsdata (Epog J2000)
Regte klimming Serpens Caput: 16h
Serpens Cauda: 18h
Deklinasie Serpens Caput: 10º
Serpens Cauda: -5º
Grootte 637 vk. grade (23ste)
Kwadrant Serpens Caput: NQ3
Serpens Cauda: SQ3
Besonderhede
Hoofsterre 9
Helderste ster Alpha Serpentis (Unukalhai)
Naaste ster GJ 1224
Sterre helderder as 3 m 1
Sterre met planete 11
Messier-voorwerpe 2
Bayer-/Flamsteed-sterre 57
Aangrensende sterrebeelde
Serpens Caput: Noordelike Kroon, Veewagter, Maagd, Weegskaal, Slangdraer, Hercules
Serpens Cauda: Arend, Slangdraer, Boogskutter, Skild
Portaal  Portaalicoon   Sterrekunde

Die Slang (Latyn: Serpens) is ’n sterrebeeld in die noordelike hemelruim. Dit is een van die 48 konstellasies wat deur die 2de-eeuse sterrekundige Ptolemeus beskryf is en is steeds een van die 88 moderne sterrebeelde.

Dit is uniek onder moderne sterrebeelde deurdat dit uit twee nie-aangrensende dele bestaan: Serpens Caput (die Slang se Kop) in die weste en Serpens Cauda (die Slang se Stert) in die ooste. Tussen dié twee helftes lê die Slangdraer. Die lyf van die Slang word gewoonlik uitgebeeld as sou dit agter die Slangdraer lê. Al bestaan dit uit twee dele, word dit as een sterrebeeld beskou.

Ruimtevoorwerpe[wysig | wysig bron]

Johannes Kepler se tekening van die sterrebeelde Slangdraer en Slang.

Sterre[wysig | wysig bron]

Die helderste ster in die Slang is Unukalhai of Cor Serpentis (die Slang se Hart), wat ’n skynbare magnitude van 2,63 het. Net een van die sterre in die sterrebeeld is helderder as 3 mag. Alpha Serpentis is in die kopgedeelte. Delta Serpentis, ook in die kop, is ’n dubbelster 210 ligjare van die Aarde af. Theta Serpentis, in die stert, is ook ’n dubbelster.

Diepruimtevoorwerpe[wysig | wysig bron]

Hoag se Voorwerp is ’n ringsterrestelsel in die Slang se Kop.
Die bolvormige sterreswerm Messier 5 is ook in die Slang se Kop geleë.

Messier 5, ’n bolvormige sterreswerm, is in die kop.

Die Arend-newel (IC 4703) en sy sterreswerm, Messier 16, is sowat 7 000 ligjare van die Aarde af. Die newel is 70 x 50 ligjare groot en bevat die Skeppingspilare, drie stofwolke wat beroemd geword het nadat die Hubble-ruimteteleskoop ’n foto daarvan geneem het. Die sterre wat in die Arend-newel ontstaan, tesame met dié van ’n ouderdom van sowat 5 miljoen jaar, het ’n gemiddelde temperatuur van 45 000 Kelvin en vervaardig genoeg bestraling dat dit die stofpilare eindelik sal vernietig.[1]

’n Deel van die Melkweg strek deur die stert.

Die Serpens-suid-sterreswerm is deur Nasa se Spitzer-ruimteteleskoop (SST) ontdek in die suidelike deel van die Serpens-wolk. Die ontdekking is danksy die infrarooi-waarnemingsfunksie van die SST omdat die sterre teen sigbare golflengtes feitlik heeltemal verberg word deur interstellêre stof in die Serpens-wolk.

Hoag se Voorwerp is ’n perfek gevormde ringsterrestelsel 59 miljoen ligjare van die Aarde af met ’n rooiverskuiwing van 0,00425. Die buitenste ring bestaan uit hoofsaaklik jong blou sterre, maar in die middel kom ouer, geel sterre voor. Die gewildste teorie vir die buitengewone vorm is dat dit ’n staafspiraalstelsel was waarvan die spiraalarms se snelheid te groot was om deel van die stelsel te bly en daarom losgekom het.[1]

Arp 220 is nog ’n ongewone stelsel in die Slang. Dié prototipiese ultrahelder infrarooi-sterrestelsel is 250 miljoen ligjare van die Aarde af. Dit bestaan uit twee groot spiraalstelsels wat besig is om te bots, met hul kerns wat op ’n afstand van 1 200 ligjare om mekaar wentel. Dit veroorsaak uitgebreide stervorming in albei stelsels. Dit bevat ’n groot sterreswerm van meer as ’n miljard sterre wat gedeeltelik bedek lê onder dik stofwolke naby een van die sterrestelsels se aktiewe kern.[1]

Seyfert se Sekstet is ’n groep van ses sterrestelsels, waarvan vier interaktief is. Die swaartekraggebonde stelsels is omtrent 190 miljoen ligjare van die Aarde af en is sowat 100 000 ligjare breed – dit is dus een van die digste bekende sterrestelselgroepe. Sterrekundiges voorspel die vier interaktiewe stelsels sal eindelik saamsmelt en een groot elliptiese sterrestelsel vorm.[1]

Meteoorreëns[wysig | wysig bron]

Daar is twee daglig-meteoorreëns wat oënskynlik uit die Slang kom, die Omega- en die Sigma-Serpentiede. Albei se hoogtepunt is tussen 18 en 25 Desember.[2]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Wilkins, Jamie; Dunn, Robert (2006). 300 Astronomical Objects: A Visual Reference to the Universe (1ste uitg.). Buffalo, New York: Firefly Books. ISBN 978-1-55407-175-3.
  2. Jenniskens, Peter (September 2012). "Mapping Meteoroid Orbits: New Meteor Showers Discovered". Sky & Telescope: 24.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]