Gaan na inhoud

Sophia van die Palts

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Sophia van die Palts
Keurvorstin van Hannover

Vorstehuis Wittelsbach-Simmern
Hannover
Bewind 1692–1698
Gebore 14 Oktober 1630, Den Haag
Oorlede 8 Junie 1714 (op 83), Hannover
Eggenoot Ernst August, keurvors van Brunswyk-Lüneburg
Kinders George I van Groot-Brittanje
Friedrich August
Maximilian Wilhelm
Sophie Charlotte
Karl Philipp
Christian Heinrich
Ernst Augustus
Vader Frederik V van die Palts
Moeder Elizabeth van Boheme

Sophia van die Palts (beter bekend as die keurvorstin van Hannover; 14 Oktober 1630 – 8 Junie 1714) was van 1692 tot 1698 die keurvorstin van Hannover. Sy was ’n kleindogter van koning Jakobus VI en I en ook die erfgenaam van die troon van Engeland (later Groot-Brittanje), en dus die vermoedelike troonopvoler van koningin Anna. Sy is egter twee maande voor Anna dood en haar oudste seun, Georg Lodewyk, het die nuwe troonopvolger geword. Hy het Anna op 1 Augustus 1714 as koning George I opgevolg.

Sophia was die dogter van Frederik V, die keurvors van die Palts, en Elizabeth Stuart, die dogter van koning Jakobus I. Sy het in Nederland grootgeword omdat haar ouers daarheen gevlug het ná die sekwestrasie van hul keurvorstedom tydens die Dertigjarige Oorlog. Op 30 September 1658 is sy getroud met Ernst August, wat in 1692 die eerste keurvors van Hannover geword het. Hy was ’n kleinneef van Sophia se ma – hulle was albei agterkleinkinders van Christiaan III van Denemarke.

Haar eggenoot, eens ’n man sonder land, het die Huis van Hannover eindelik in 1692 verhef tot ’n keurvorstedom. Sophia het toe die keurvorstin van Hannover geword en dit is die titel waaronder sy die bekendste is.

Erfgenaam

[wysig | wysig bron]

In September 1700 het Sophia haar neef koning William III van Engeland ontmoet, net twee maande ná die dood van die toekomstige koningin Anna se seun prins William. ’n Jaar later het die Engelse parlement ’n wet deurgevoer dat die troon na Sophia sou gaan indien nie Anna of William kinders sou hê nie omdat Sophia Protestants was. So is verhoed dat ’n Rooms-Katoliek weer monarg van Engeland word.

Teen dié tyd was Sophia steeds fiks en gesond, al was sy 71 jaar oud en 35 jaar ouer as die siek Anna. Sy het ook vyf kinders en drie wettige kleinkinders gehad.[1] Daar is tans 5 000 afstammelinge van Sophia, al het hulle nie almal ’n aanspraak op die troon nie.

In Junie 1714 het Sophia in haar tuin geloop toe sy inmekaarsak en sterf. Sy was 83 jaar oud – ’n gevorderde ouderdom vir dié era.[2] Koningin Anna is net ’n paar weke daarna self op 49 oorlede. As Anna voor Sophia gesterf het, sou Sophia die oudste persoon geword het wat nog die Britse troon bestyg het.

Met Sophia se dood het haar oudste seun, keurvors Georg Lodewyk van Brunswyk-Lüneburg, in haar plek die Britse troonopvolger geword. ’n Paar weke later het hy Anna opgevolg as George I van Groot-Brittanje.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Hatton, pp.75–76
  2. [1] The Oxford Dictionary of National Biography
  • Hatton, Ragnhild (1978). George I: Elector and King. Londen: Thames and Hudson. ISBN 0-500-25060-X.
  • Israel, Johnathan I. Radical Enlightenment. Oxford University Press, 2001, 84.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]