Gaan na inhoud

Sydney Brenner

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Sydney Brenner
Sydney Brenner in 2008

Gebore (1927-01-13)13 Januarie 1927
Germiston, Suid-Afrika
Oorlede 5 April 2019 (op 92)
Singapoer
Nasionaliteit Vlag van Suid-Afrika Suid-Afrika
Vakgebied Biologie, geneeskunde
Instelling(s) Universiteit van die Witwatersrand
Universiteit van Cambridge
Universiteit van Kalifornië, Berkeley
Molecular Sciences Institute
Scripps Research Institute[1]
Salk Institute for Biological Studies
Howard Hughes Medical Institute[2]
Laboratory of Molecular Biology
Okinawa Institute of Science and Technology[3]
Alma mater Universiteit van die Witwatersrand (MSc, MBBCh)
Universiteit van Oxford (DPhil)
Doktorale promotor(s) Cyril Hinshelwood[4][5]
Doktorale student(e) Gerald M. Rubin[4]
John G. White[4]
Bekend vir Genetika van Caenorhabditis elegans[6][7]
Beïnvloed deur Fred Sanger[8]
Toekennings EMBO-lidmaatskap (1964)[9]
FRS (1965)
William Bate Hardy-prys (1969)
Albert Lasker Mediese Navorsingsraad-toekenning (1971)
Royal Medal (1974)
Gairdner Foundation Internasionale Toekenning (1978)
Krebs-medalje (1980)
Rosenstiel-toekenning (1986)
Harvey-prys (1987)
Genetics Society of America Medal (1987)
Kioto-prys (1990)
Copley-medalje (1991)
Gairdner Foundation Internasionale Toekenning (1991)
Koning Faisal Internasionale Prys in Medisyne (1992)
Nobelprys vir Fisiologie of Geneeskunde (2002)
Dan David-prys (2002)

Sydney Brenner (13 Januarie 1927 – 5 April 2019) was 'n Suid-Afrikaanse molekulêre bioloog en Nobelpryswenner. In 2002 wen hy die Nobelprys vir Fisiologie of Geneeskunde saam met H. Robert Horvitz en John Sulston vir hul ontdekkings oor die genetiese regulering van orgaan-ontwikkeling en geprogrammeerde seldood.[10][11]

Lewensloop

[wysig | wysig bron]
Sydney Brenner (tweede van regs) saam met E. Lederberg, G. Stent en J. Lederberg in 1965

Brenner is op 13 Januarie 1927 as die seun van Joodse immigrante in Germiston gebore. Sy pa (Morris Brenner) kom in 1910 uit Litaue, en sy ma (Lena Blacher) in 1922 uit Letland in Suid-Afrika aan.[12] Brenner is aan die Germiston Hoërskool en die Universiteit van die Witwatersrand opgelei. Vervolgens voltooi hy sy PhD aan die Exeter College in Oxford. In 1953 was hy saam met Dorothy Hodgkin, Leslie Orgel, Jack Dunitz en Beryl Oughton van die eerste mense om 'n model van die struktuur van DNS te sien, wat deur Francis Crick en James Watson geskep is. Op daai oomblik was hy by die fakulteit skeikunde van die Universiteit van Oxford werksaam. Brenner werk later met Crick in die Cavendish-laboratorium, asook by die Laboratorium van Molekulêre Biologie in Cambridge.

Brenner maak in die 1960's fundamentele ontdekkings op die gebied van molekulêre biologie, wat toe opgang beleef. So was hy by die identifikasie van boodskapper-RNS (mRNA, messenger RNA) betrokke, en ontdek hy en Crick "frameshift"-mutasies in 1961. Die navorsing gee al deels insig in die genetiese kode. Brenner fokus vervolgens op die gebruik van rondewurms (Caenorhabditis elegans) as 'n modelorganisme om die ontwikkeling van diere te ondersoek. Brenner kies hierdie 1 millimeter lang, deursigtige wurmpies omdat dit vir genetiese analise geskik is, en vinnig in groot hoeveelhede geteel kan word. Die titel van sy Nobeltoespraak, "Nature's Gift to Science", is 'n verwysing na hierdie wurms.[13]

In 1996 stig hy Berkeley se Instituut vir Molekulêre Wetenskappe en word in 2000 'n Distinguished Research Professor aan die Salk-instituut vir Biologiese Studies. Hy verbind hom aan die Institute of Molecular and Cell Biology in Singapoer, die Okinawa Institute of Science and Technology, die Janelia Farm Research Campus en die Howard Hughes Medical Institute. Hy is ook lid van die Raad van Wetenskaplike Bestuur aan die The Scripps Research Institute. Brenner het vir jare lank artikels vir die tydskrif Current Biology geskryf.

Op 11 Oktober 2006 wen Brenner A*STAR (Agency for Science, Technology and Research) se Nasionale Wetenskap en Tegnologie-medalje in Singapoer.[14] Hy is op 5 April 2019 in Singapoer, op die ouderdom van 92, oorlede.[15]

Publikasies

[wysig | wysig bron]
  • (en) Loose End: Collection of Loose Ends/False Starts columns by 'Uncle Syd.' from January 1994 to December 2000 (Current Biology, 1997) ISBN 1-85922-325-7.
  • (en) My Life in Science, with Lewis Wolpert, edited by Errol C. Friedberg and Eleanor Lawrence, BioMed Central 2001, 199pp ISBN 0-9540278-0-9
  • (en) Friedberg, Errol 2010. Sydney Brenner: a biography. CSHL Press. ISBN 0-87969-947-7

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. "Sydney Brenner PhD" (in Engels). scripps.edu. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Desember 2017. Besoek op 21 Januarie 2017.
  2. "Janelia Farm: Sydney Brenner" (in Engels). hhmi.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Desember 2011.
  3. "Research Units | Okinawa Institute of Science and Technology Graduate University OIST". Oist.jp (in Engels). 1 Februarie 2016. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Mei 2020. Besoek op 1 Desember 2016.
  4. 4,0 4,1 4,2 "Sydney Brenner Academic Tree" (in Engels). neurotree.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Mei 2020.
  5. (en) Thompson, H. (1973). "Cyril Norman Hinshelwood 1897–1967". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. Londen: Royal Society. 19: 374–431. doi:10.1098/rsbm.1973.0015.
  6. (en) Brenner, S. (1974). "The genetics of Caenorhabditis elegans". Genetics. 77 (1): 71–94. PMC 1213120. PMID 4366476.
  7. (en) Sulston, J.; Brenner, S. (1974). "The DNA of Caenorhabditis elegans". Genetics. 77 (1): 95–104. PMC 1213121. PMID 4858229.
  8. Elizabeth Dzeng (2014). "How Academia and Publishing are Destroying Scientific Innovation: A Conversation with Sydney Brenner" (in Engels). kingsreview.co.uk. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Oktober 2019. Besoek op 21 Januarie 2017.
  9. "Sydney Brenner EMBO profile". people.embo.org (in Engels). Heidelberg: Europese Molekulêre Biologie Organisasie. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Mei 2020.
  10. "The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2002" (in Engels). Nobelprize.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Julie 2018. Besoek op 4 Februarie 2018.
  11. HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8
  12. "Sydney Brenner – Autobiography" (in Engels). nobelprize.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Julie 2008. Besoek op 28 September 2008.
  13. (en) Sydney Brenner (8 Desember 2002). "Nobel Lecture: Nature's Gift to Science" (video & pdf). nobelprize.org. Besoek op 28 September 2008.
  14. (en) A*STAR Corporate Site – Awards – NSTM – Winner
  15. "Sydney Brenner, 'father of the worm' and decoder of DNA, dies at 92". asianscientist.com (in Engels). 5 April 2019. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Mei 2020. Besoek op 5 April 2019.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]