Tempel van Bel
| Tempel van Bel | ||
| ||
| Land |  Sirië
| |
| Streek | Siriese Woestyn | |
| Unesco-wêrelderfenisgebied | ||
| Tipe | Kultureel | |
| Kriteria | i, ii, iv | |
| Verwysing | 23 (1980, 4de sessie) | |
| Toestand | Verwoes | |
| Streek† | Arabiese State | |
| Beskrywing* | Terrein van Palmyra | |
| † Streek soos deur Unesco geklassifiseer. * Naam soos op die Wêrelderfenislys | ||
Die Tempel van Bel (Arabies: معبد بل) is ’n antieke ruïne in Palmyra, Sirië. Dit is gewy aan die godheid Bel (of Baäl). Die ruïnes word beskou as van die bes bewaarde skatte van Palmyra.[1]
Die tempel is in Augustus 2015 minstens gedeeltelik verwoes deur die ekstremistiese militante groep Islamitiese Staat in Irak en die Levant (ISIL) nadat hulle die terrein in Mei 2015 beset het.[2] Palmyra se Tempel van Baalsamin is vroeër dié maand met plofstof opgeblaas.[3]
Geskiedenis[wysig | wysig bron]
Die tempel is op ’n tel gebou (’n kunsmatige heuwel wat vanweë menslike bewoning ontstaan) en dui daarop dat mense in die 3de millennium v.C. al daar gewoon het. Op die terrein was in voor-Romeinse tye ’n tempel wat gewoonlik die "eerste Tempel van Bel" of "die Hellenistiese tempel" genoem word.
Van die tempel se mure is in die laat 1ste eeu en vroeë 2de eeu n.C. gebou. Dele van die struktuur is in 1132 deur Arabiere gewysig, en dit het gehelp dat dit beter bewaar gebly het. Die meeste van die suile van die binneste kolonnades het steeds staanplekke vir die standbeelde van vooraanstaande burgers.[4]
Argitektuur[wysig | wysig bron]
Die tempel toon ’n merkwaardige samesmelting van Nabye-Oosterse en Grieks-Romeinse argitektuur.[5] Dit lê in ’n groot ingeslote ruimte omring met kolonnades. Dit het ’n reghoekie uitleg wat van noord tot suid loop.[5] Dit staan op ’n geplaveide hof omring deur ’n enorme muur van 205 m lank met ’n ingang. Die eintlike tempelgebou was op ’n podium in die middel van die hof. Die binnekamer was omring deur suile, wat net aan die een kant deur ’n poort onderbreek is — dié het groot treetjies gehad van die binnehof af.
Die binnekamer was uniek omdat dit twee heiligdomme bevat het, een noord en een suid. Die noordelike heiligdom het halfverhewe snywerk gehad van die sewe planete wat toe aan die mens bekend was, die tekens van die diereriem, ’n optog van kamele en vroue met sluiers.[6] In drie hoeke van die gebou was trappe wat na die dakterras gelei het.[5]
In die hof is oorblyfsels van ’n wasbak, altaar, eetkamer en ’n gebou met nisse. In die noordwestehoek is ’n helling waarlangs diere na die tempel geneem is om geoffer te word.[4] Daar is drie poorte, met die ingangspoort aan die westekant. Veranderings in 1132 deur die Arabiere toe hulle ’n bastion opgerig en die tempel in ’n moskee omskep het,[6] het daartoe gelei dat dit beter bewaar gebly het.
Skade[wysig | wysig bron]
Op 30 Augustus 2015 het Associated Press berig ISIL het die tempel gedeeltelik met plofstof verwoes en ooggetuies aangehaal.[2][7] Volgens berigte het die stene en suile op die grond gelê en was net een muur oor.[8] Ook die Siriese waarnemer van menseregte het die skade bevestig.[9]
Sirië se hoof van oudhede, Maamoun Abdulkarim, het egter later gesê hoewel daar ’n ontploffing naby die tempel was, "staan die basiese struktuur nog".[10]
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ Cremin, Aedeen (2007), Archaeologica: The World's Most Significant Sites and Cultural Treasures, Frances Lincoln Ltd., ISBN 978-0-7112-2822-1
- ↑ 2,0 2,1 Westall, Sylvia (30 Augustus 2015). "Islamic State destroys part of Syria's Temple of Bel – monitors". Reuters UK. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Augustus 2015. Besoek op 31 Augustus 2015.
- ↑ "Palmyra's Baalshamin temple 'blown up by IS'" (in Engels). BBC. 23 Augustus 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Maart 2020. Besoek op 23 Augustus 2015.
- ↑ 4,0 4,1 Kaizer, Ted (2002), The religious life of Palmyra: a study of the social patterns of worship in the Roman period, Franz Steiner Verlag, ISBN 978-3-515-08027-9
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Gates, Charkes (2003), Ancient cities: the archaeology of urban life in the Ancient Near East and Egypt, Greece and Rome, Routledge, ISBN 978-0-415-01895-1
- ↑ 6,0 6,1 "Temple of Bel". Syrian Embassy in the United States. Geargiveer vanaf " die oorspronklike op 15 Julie 2009. Besoek op 31 Augustus 2015.
- ↑ "СМИ: боевики ИГ подорвали Храм Бэла на территории сирийской Пальмиры" (in Russies). RIA Novosti. 30 Augustus 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Oktober 2018. Besoek op 30 Augustus 2015.
- ↑ "Syria's Palmyra Temple of Bel 'severely damaged' by IS" (in Engels). BBC. 31 Augustus 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Julie 2019. Besoek op 31 Augustus 2015.
- ↑ "Activists: ISIL damages ancient temple in Syria's Palmyra". USA Today (in Engels). 30 Augustus 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Januarie 2020. Besoek op 30 Augustus 2015.
- ↑ "Palmyra's Temple of Bel 'still standing'". BBC News (in Engels). 31 Augustus 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Augustus 2019. Besoek op 31 Augustus 2015.
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Tempel van Bel.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
