Trevi-fontein

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die Trevi-fontein is in die styl van 'n Romeinse triomfboog ontwerp en soos 'n toneelmuur in die suidfasade van die Palazzo Poli (ook Palazzo Conti genoem) geïntegreer. Die barokpaleis het vanaf 1566 ontstaan. Die oorspronklike sentrale gedeelte van die paleis is afgebreek vir die fontein. Die fontein se dramatiese effek word versterk deur die betreklik klein afmetings van die plein waarop dit ontstaan het, die Piazza di Trevi
In Federico Fellini se meesterwerk La Dolce Vita (Die soet lewe), 'n satiriese kykie op die mediabedryf, paparazzi en die bolaag van die Romeinse samelewing wat in 1960 'n skandaal veroorsaak het, neem die Sweedse fotomodel en aktrise Anita Ekberg 'n verfrissende bad in die Trevi-fontein (tans streng verbode)

Die Trevi-fontein (Italiaans:Fontana di Trevi) is 'n fontein in die Trevi-distrik in Rome, Italië, wat deur die Italiaanse argitek Nicola Salvi ontwerp is, en deur Giuseppe Pannini en verskeie ander kundiges voltooi is. Die fontein is 26,3 meter hoog en 49,15 meter breed.[1] Dit is die grootste Barokfontein in die stad en een van die beroemdste fonteine ter wêreld. Die fontein het in verskeie films van belang verskyn, waaronder Roman Holiday, La Dolce Vita van Federico Fellini, Three Coins in the Fountain, The Lizzie McGuire Movie, en Sabrina Goes to Rome.

Geskiedenis voor 1629[wysig | wysig bron]

Die fontein wat by die aansluiting van drie paaie (tre vie) is,[2] is die eindpunt van die "moderne" Acqua Vergine, die opgeknapte Aqua Virgo, een van die akwadukte wat water aan antieke Rome voorsien het. In 19 vC het Romeinse tegnici, vermoedelik met die hulp van 'n maagd, 'n bron suiwer water sowat 13 kilometers van die stad af, geïdentifiseer. Hierdie gebeurtenis word op die fasade van die huidige fontein uitgebeeld. Die indirekte roete wat die akwaduk gevolg het, het egter tot gevolg gehad dat dit uiteindelik oor 'n afstand van ongeveer 22 kilometers gestrek het. Die fontein het die water tot by die baddens van Agrippa laat vloei, en Rome vir langer as 400 jaar van water voorsien.

Daagliks vloei sowat 80 miljoen liter water deur die fontein - water wat vroeër as die soetste in Rome beskryf is. Tans word die fonteinwater egter deur die munisipaliteit chemies behandel - in 2007 is die akwadukwater as gevolg van 'n bouskade deur gewone kraanwater vervang; die fontein beskik oor sy eie pomp met waterkringloop.

Opdrag, konstruksie en ontwerp[wysig | wysig bron]

Andrea Bergondi: Die maagd en die soldate. Basreliëfwerk aan die fontein se regterkant wat die legendariese oorsprong van die Aqua Virgo-akwaduk uitbeeld
Die moderne LED-beligting gee 'n nuwe spesiale bekoring aan die fontein

In 1629 het pous Urbanus VIII, wat van mening was dat die voorkoms van die fontein nie dramaties genoeg was nie, vir Gian Lorenzo Bernini gevra om moontlike vernuwings te skets. Met die pous se dood is die projek egter laat vaar. Alhoewel Bernini se projek nooit gebou is nie, is daar heelwat Bernini-invloede, in die fontein soos dit tans bestaan, sigbaar. 'n Vroeë, invloedryke model deur Pietro da Cortona, wat in die Albertina in die Oostenrykse hoofstad Wene bewaar word, bestaan ook. Daar is ook verskeie vroeë 18de-eeuse sketse, die meeste ongeteken, sowel as projekte wat aan onderskeidelik Nicola Michetti,[3] Ferdinando Fuga en die Fransman Edmé Bouchardon toegeskryf word.

Gedurende die Baroktydperk het dit gewild geword om kompetisies vir die ontwerp van geboue en fonteine, asook die Spaanse Trappe, te hou. In 1730 het pous Clement XII 'n kompetisie gereël waarin Nicola Salvi aanvanklik teen Alessandro Galilei verloor het. Daar was egter groot ontevredenheid onder die Romeinse gemeenskap omdat Galilei van Florentynse afkoms was. As gevolg daarvan is die opdrag aan Salvi toegeken. Die werk het in 1732 begin.

Salvi is in 1751 oorlede, met sy werk halfklaar. Hy het egter seker gemaak dat 'n barbier se onooglike uithangbord nie die voorkoms van die fontein sou bederf nie, deur dit agter 'n gebeeldhoude vaas weg te steek. Die Romeine het die vaas asso di coppe genoem omdat dit ooreenkoms met 'n Tarok-kaart getoon het. Vier verskillende beeldhouers is gehuur om die ornamentasie van die fontein te voltooi: Pietro Bracci (verantwoordelik vir die standbeeld van Oceanus in die sentrale nis), Filippo della Valle, Giovanni Grossi en Andrea Bergondi. Giuseppe Pannini is as argitek in diens geneem.

Pannini het die Trevi-fontein in 1762 voltooi. Hy het die bestaande allegorieë met standbeelde van Agrippa en Trivia, die Romeinse maagd, vervang. Die fontein is op 22 Mei amptelik geopen en deur pous Clement XIII ingewy.

Die fontein is hoofsaaklik van travertyn gemaak, 'n helder kalksteen wat afkomstig was van 'n steengroef naby Tivoli, ongeveer 35 kilometers oos van Rome[4]. Travertyn is ook as boumateriaal vir die Colosseum en die Sint Pieterskerk gekies.

Restourasie[wysig | wysig bron]

Die fontein is in 1988 opgeknap om verkleuring wat deur rookmis veroorsaak is, te verwyder. In 1998 is die klipwerk geskrop, en alle krake en ander areas wat tekens van agteruitgang getoon het, is deur bekwame ambagsmanne herstel. Die fontein is ook met hersirkulerende pompe toegerus.

In Januarie 2013 is aangekondig dat die Italiaanse modemaatskappy Fendi 'n restourasieprojek van 20 maande, met 'n begroting van 2,2 miljoen euro, sal borg.[5] Dit was die deeglikste wat die fontein nog ooit gerestoureer is.

Herstelwerk het in Junie 2014 begin en is in November 2015 voltooi. Die fontein is op die aand van 3 November 2015 met 'n amptelike seremonie heropen. Die restourasie het die installering van meer as 100 LED-ligte ingesluit om die nagtelike verligting van die fontein te verbeter.[6][7][8]

Ikonografie[wysig | wysig bron]

Die fontein is teen die agterkant van die Palazzo Poli opgerig. 'n Nuwe fasade, met 'n reuse orde van Korinthiese pilare, wat die twee hoof verdiepings saamgesmee het, is gebou.[9] Die tema van die reuse skema is die tem van die waters. Dit word met 'n massa klipwerk en water wat vorentoe tuimel, en die klein plein oorweldig, weergegee. Tritons, seegodhede uit die Griekse mitologie wat seeperde tem, lei Oceanus se strydwa.

In die middel van die fontein is 'n robuuste gemodelleerde triomfboog teen die palazzo se fasade aangebring. Die middelste nis (exedra), waarbinne Oceanus staan, het vrystaande kolomme vir maksimale lig en skadu. In die nisse langs Oceanus, giet Oorvloed water uit haar kruik en Heilsaam hou 'n koppie vas waaruit 'n slang drink. Bokant dit is basreliëfwerk wat die Romeinse oorsprong van die akwadukte toon.[10]

Die Tritons en perde het 'n simmetries gebalanseerde effek tot gevolg, met 'n maksimum hoeveelheid kontras wat in hul stemming en houding sigbaar is. Teen 1730 was die Rococo-styl in Frankryk en Duitsland reeds in volle glorie.

Gooi van muntstukke[wysig | wysig bron]

Daar word beweer dat muntstukke met die regterhand oor die linkerskouer in die fontein gegooi moet word. Dit was die tema van Three Coins in the Fountain, 'n rolprent van die Amerikaanse reguisseur Jean Negulesco wat in 1954 vrygestel is, en die gelyknamige Oscar-bekroonde liedjie, wat die film bekendgestel het.

'n Geraamde 3 000 euro word elke dag in die fontein gegooi. In 2016 is 'n geskatte € 1,4 miljoen (byna ZAR32 miljoen) of tienduisend kilogram muntstukke in die fontein gegooi.[11] Die geld is volgens 'n besluit van die Stad Rome munisipale eiendom wat daagliks ingesamel en - net soos muntstukke uit Rome se ander fonteine - aan die Rooms-Katolieke welsynsorganisasie Caritas beskikbaar gestel word. Al is dit onwettig, is daar gereeld pogings om muntstukke uit die fontein te steel.[12]

Galery[wysig | wysig bron]

Filmkuns[wysig | wysig bron]

Marcello Mastroianni en Anita Ekberg in La dolce vita

Die rolprent La dolce vita, een van die Italiaanse regisseur Federico Fellini se meesterwerke, het grootliks bygedra tot die Trevi-fontein se internasionale bekendheid. In een van die film se tonele neem die twee hoofakteurs, Anita Ekberg en Marcello Mastroianni, op 'n bad in die fontein - waarby Mastroianni nog 'n piering melk vir 'n katjie vat en sy skoene uittrek voordat hy in sy swart pak in die water instap.

Die toneel het Marcello Mastroianni onsterflik gemaak vir Italiaanse gehore, en meer nog as met Anita Ekberg het sy landgenote die Trevi-fontein met sy naam verbind. Toe Romeine in Desember 1996 met leedwese van Marcello Mastroianni se afsterwe in Parys verneem het, is die Trevi-fontein se barokfasade met 'n swart doek verhul en sy water met wit roosblare versier.[13]

Filatelie[wysig | wysig bron]

Op 10 November 1973 het die Italiaanse posdiens Poste Italiane 'n posseël ter waarde van 25 lire aan die Trevi-fontein gewy.[14] Dit was een van drie seëls met fonteine wat op daardie dag verskyn het - in die sogenaamde Fontane-of Fonteine-reeks waarvan drie elk in altesaam sewe uitgawes tot 22 September 1979 uitgereik is.[15]

Sien ook[wysig | wysig bron]

  • Lys van fonteine in Rome
  • Fonteine van Rome

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. "Trevi Fountain". TreviFountain.net. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 September 2017. Besoek op 9 Maart 2020.
  2. Moderne etimologie aangeneem deur Pinto 1986 en andere.
  3. John A. Pinto, "An Early Project by Nicola Michetti for the Trevi Fountain" The Burlington Magazine 119 No. 897 (December 1977:853–857).
  4. "The Trevi Fountain – The most beautiful fountain in the world". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Maart 2019. Besoek op 23 Februarie 2014.
  5. (it) Sovraintendanza Capitolina ai Beni Culturali Roma: Fontana di Trevi, mostra dell'acqua vergine. Bersoek op 13 April 2020
  6. "Torna l'acqua a Fontana di Trevi, dopo il restauro firmato Fendi". Roma – La Repubblica (in Italiaans). 3 November 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 April 2020.
  7. "La Fontana di Trevi torna all'antico splendore dopo il restauro". rainews (in Italiaans). 11 Maart 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 November 2018.
  8. "La Fontana di Trevi, applauso e flash salutano il ritorno dell'acqua". ANSA.it (in Italiaans). 4 November 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Maart 2018. Besoek op 27 Maart 2019.
  9. "Trevi Fountain: Overall view of fountain with the facade of Palazzo Poli". CurateND (in Engels). University of Notre Dame. 1 Januarie 1910. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Mei 2020. Besoek op 20 Mei 2018.
  10. "Trevi Fountain". Lonely Planet (in Engels). Besoek op 20 Mei 2018.
  11. "Rome's Trevi Fountain Holds Nearly $1.5 Million in Loose Change" (in Engels). NBC. 13 April 2017. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Mei 2020.
  12. Travelbook, 22 Januarie 2019: Das passiert künftig mit den Millionen aus dem Trevi-Brunnen. Besoek op 13 April 2020
  13. Birgit Schönau: Gebrauchsanweisung für Rom. Vyfde uitgawe. München/Berlin: Piper 2015, bl. 57-58
  14. ibolli.it: Dettaglio francoboll - Fontana di Trevi, Roma. Besoek op 13 April 2020
  15. ibolli.it: Fontane. Besoek op 13 April 2020

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]