Gaan na inhoud

William Wilberforce

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
William Wilberforce
deur Karl Anton Hickel, rondom 1794.

William Wilberforce (24 Augustus 1759 – 29 Julie 1833) was 'n Britse politikus, filantroop en leier van die beweging om slawehandel af te skaf. Hy was 'n boorling van Kingston upon Hull, Yorkshire. Hy begin sy politieke loopbaan in 1780 en word uiteindelik 'n onafhanklike Parlementslid (LP) vir Yorkshire (1784–1812). In 1785 het hy 'n evangeliese Christen geword, wat gelei het tot groot veranderinge aan sy lewenstyl en 'n lewenslange besorgdheid oor hervorming.

In 1787 het hy in aanraking gekom met Thomas Clarkson en 'n groep aktiviste teen slawehandel, insluitend Granville Sharp, Hannah More en Charles Middleton. Hulle het Wilberforce oorreed om die saak van die afskaffing van slawehandel aan te pak. Hy het gou die voorste Engelse afskaffingslid geword. Hy was aan die hoof van die parlementêre veldtog teen die Britse slawehandel vir 20 jaar tot die aanneming van die Slawehandelwet van 1807.

Wilberforce was oortuig van die belangrikheid van godsdiens, moraliteit en opvoeding. Hy het hom vir sake en veldtogte soos die Society for the Suppression of Vice, Britse sendingwerk in Indië, die skepping van 'n vrye kolonie in Sierra Leone, die stigting van die Church Mission Society en die Society for the Prevention of Cruelty to Animals, beywer. Sy onderliggende konserwatisme het daartoe gelei dat hy polities en sosiaal omstrede wetgewing ondersteun het, wat gelei het tot kritiek dat hy onregte tuis ignoreer terwyl hy hom vir verslaafdes in die buiteland beywer het.

In latere jare het Wilberforce die veldtog vir die algehele afskaffing van slawerny ondersteun en sy betrokkenheid voortgesit na 1826, toe hy uit die Parlement bedank het weens sy swak gesondheid. Daardie veldtog het gelei tot die Slawery Abolition Act van 1833, wat slawerny in die grootste deel van die Britse Ryk afgeskaf het. Wilberforce is dood net drie dae nadat hy gehoor het dat die deurgang van die wet in die parlement verseker is. Hy is begrawe in Westminster Abbey, naby sy vriend William Pitt die Jongere.

Bronne

[wysig | wysig bron]