Witmagie

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Witmagie verwys tradisoneel na die gebruik van bonatuurlike kragte of magie vir ’n goeie of onselfsugtige doel. Dit is dus die welwillende teenpool van kwaadwillige swartmagie. Vanweë die verbintenis met tradisionele heidense natuuraanbidding word dit ook soms "natuurmagie" genoem.

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Oorsprong[wysig | wysig bron]

In sy boek van 1978, A History of White Magic, spoor die okkultismeskrywer Gareth Knight die oorsprong van witmagie terug na vroeë aanpassings van Paleolitiese godsdiens en vroeë religie in die algemeen, insluitende die aanbidding van vele gode in Antieke Egipte en die latere monoteïstiese idees van Judaïsme en die vroeë Christendom.[1]

Hy vind die oorsprong van baie van die tradisies van witmagie in die vroeë aanbidding van plaaslike gode en godinne van vrugbaarheid en plantegroei, iets wat aanklank gevind het by nomadiese volke wat hulle permanent gevestig het as landbouers.[1]

Tydens die Renaissance[wysig | wysig bron]

Marsilio Ficino.
Johannes Trithemius.

Teen die laat 15de eeu is natuurmagie al in hoë kringe bespreek.[2] "Volgelinge" van die Italiaanse humanistiese filosoof Marsilio Ficino het die bestaan van spirituele wesens en geeste in die algemeen voorgestaan, maar baie sulke idees was teenstrydig met dié van die latere Verligting. Hoewel die Rooms-Katolieke Kerk Ficino en sy ondersteuners met vyandigheid bejeën het, het die kerk self die bestaan van sulke wesens erken; sulke erkenning was die rede vir veldtogte teen towerkuns.[2] Ficino het egter "suiwer natuurlike" magie gepredik wat nie die aanroep van geeste, goed of sleg, behels het nie.

Daardeur het hy teenstand gekry van die Duitse okkultis Johannes Trithemius, wat geweier het om in Ficino se teorie te glo; hy het sy eie towerspreuke geskep vir die voordelige kommunikasie met geeste. Sy werk, onder meer Steganographia, is eers in die 17de eeu gepubliseer en is toe dadelik op die Index Librorum Prohibitorum geplaas. Dit het op die verbodelys gebly tot in die 20ste eeu. Trithemius se "dissipel" Heinrich Cornelius Agrippa was verantwoordelik vir die publikasie van sommige van sy werk en het ook sy eie geskep.[2] Laasgenoemde se werk sluit in De occulta philosophia libri tres, wat onder meer ’n oorsig bevat het van klassieke elemente, numerologie, astrologie en kabbala, asook gedetailleerde maniere oor hoe om hierdie verhoudings en wette te gebruik in geneeskunde, wiggelary, alchemie en rituele en seremonies. Die Italiaanse geleerde Giambattista della Porta het op baie van hierdie idees uitgebrei in sy Magia Naturalis.[3]

Dit is ’n samesmelting van hierdie idees – vroeë "natuurlike" religies en latere filosofiese gedagtes – wat Knight beskou as die oorsprong van die Westerse tradisie van witmagie.[1] Ander bronne is simbole, en in besonder godsdienstige simbolisme. Die ster was volgens Knight van kritieke belang vir die Joodse tradisie en daarna die vroeë Christendom (byvoorbeeld die Dawidster), en nog later vir Vrymesselaars en neopaganiste.[1] Dit is steeds vir beoefenaars van witmagie belangrik in die vorm van die pentagram en nagtelike ritueel.

Zambelli stel selfs voor witmagie – hoewel dit toe nie onderskei is van swartmagie nie – het ontwikkel uit die meer aanvaarbare vorm van okkultistiese en heidense studies in die tyd van die Inkwisisie en teenstand teen towerkuns.[2] As Trithemius se aanroep van geeste swartkuns was, kan Ficino se "suiwer natuurlike" witmagie beskou word as die bestudering van "natuurlike" verskynsels in die algemeen, sonder enige bose of ongodsdienstige doeleindes.[2]

Moderne vertolkings[wysig | wysig bron]

In sy boek Magic and Alchemy van 2009 verskaf die Amerikaanse skrywer Robert M. Place ’n breë moderne definisie van beide swart- en witmagie. Hy verkies om daarna te verwys as "hoëmagie" (witmagie) en "laemagie" (swartmagie), bloot geskoei op die bedoelings van die beoefenaar daarvan.[4] Sy moderne definisie behels dat die doel van witmagie is "om goed te doen" of om die beoefenaar "in ’n hoër spirituele toestand" van verligting of bewustheid te plaas.[4] Hy erken egter dat sy breër definisie (van "hoog" en "laag") verkeerd verstaan kan word omdat goed bedoelde volksmagie as "laag" beskou kan word, terwyl seremoniële magie wat duur en eksklusiewe komponente bevat, deur sommige as "hoog" beskou kan word ongeag die doeleindes daarvan.[4]

Volgens Place het alle prehistoriese sjamaanse towerkuns witmagie "gehelp" en het dit dus die basiese raamwerk daarvan gevorm: die heling van siektes of beserings, die voorspelling van die toekoms, die uitleg van drome, die vind van verlore goedere, die paai van geeste, beheer oor die weer of oeste en die bevordering van goeie geluk of welsyn.[4]

Godinverering[wysig | wysig bron]

Hoewel moderne witmagie nie uitsluitlik ’n verering van vroue is nie, word dit dikwels verbind met stereotiepe vroulike begrippe soos ’n moedergodin, natuurgeeste, ’n eenheid met die natuur en die aanbidding van godinne.[5] In moderne feëverhale word die idee van "wittoorkuns" dikwels verbind met ’n goedhartige ouma of besorgde moedergees. Die verband tussen witmagie en ’n Moeder Aarde is ’n gereelde tema in die skryfwerk van die Britse beoefenaar Marian Green.[5]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 A History of White Magic deur Gareth Knight (Skylight Press, 2011-herdruk)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 White Magic, Black Magic in the European Renaissance deur Paola Zambelli (Brill Publishers, 2007)
  3. The Occult Sciences in the Renaissance: A Study in Intellectual Patterns deur Wayne Shumaker (University of California Press, 1972)
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Magic and Alchemy deur Robert M. Place (Infobase Publishing, 2009)
  5. 5,0 5,1 White Magic deur Marian Green (Southwater, 2004)

Notas[wysig | wysig bron]