Dwight Snyman
| Dr. Dwight Randolph Snyman | |
| |
Dr. Dwight Randolph Snyman
| |
| Naam | Dwight Randolph Snyman |
|---|---|
| Geboorte | 5 April 1891 Komga, Kaapkolonie |
| Sterfte | 3 November 1978 (op 87) Laingsburg, Kaapland, Suid-Afrika |
| Kerkverband | Nederduits Gereformeerd |
| Gemeente(s) | Woodstock Stellenbosch |
| Jare aktief | 1923–1962 |
| Kweekskool | Kweekskool, Stellenbosch |
Dr. Dwight Randolph Snyman (plaas Spes Bona, distrik Komga, Kaapkolonie, 5 April 1891 – Laingsburg, Kaapland, Suid-Afrika, 3 November 1978) was ’n leraar en kategeet in die Nederduitse Gereformeerde Kerk, waarvan hy van 1947 tot 1962 Sondagskoolsekretaris was, en skrywer van boeke vir Sondagskole jong mense.
Herkoms en opleiding[wysig | wysig bron]
D.R. Snyman was die vyfde van 12 kinders van Martin P. Snyman. Sy vader het eers op sy geboorteplaas, Spes Bona, geboer. Die kinders is streng opgevoed en elkeen moes van kleins af leer werk. Later het die familie na Macleantown (Komga) verhuis, waar die vader as spesiale vrederegter opgetree het en dikwels hofsittings moes hou. Kort ná die Tweede Vryheidsoorlog is die gesin na Oos-Londen in 'n tyd toe die Afrikaners in dié oorwegend Engelse stad geen maklike stryd gehad he nie. Die familie was baie bou betrokke by die ophou van die kerklike lewe in Oos-Londen, waar die plaaslike NG gemeente eers in 1905 ontstaan het. Aan die begin was die enigste plek van aanbidding 'n geboutjie van sinkplate, maar mettertyd het die gemeente ál sterker geword. Snyman moes vroeg reeds in die kantoor van 'n groot handelsaak in Oos-Londen gaan werk toe hy hom beter bekwaam het deur privaat onderrig in snelskrif en tikskrif. In dié onderneming het hy 10 jaar lank gewerk.
Omdat hy geroepe gevoel het om predikant te word, is hy in 1912 na Stellenbosch en het hy aan die Hoër Jongenskool (later genoem Paul Roos Gimnasium) gematrikuleer, in 1916 die B.A.-graad aan die Victoria-kollege (voorloper van die Universiteit Stellenbosch) behaal en die volgende jaar in die admissie-eksamen van die Teologiese Seminarium geslaag. Ná twee jaar het hy die B.D.-graad deur privaat studie aan die Universiteit van die Kaap die Goeie Hoop verwerf. In 1920 het hy met behulp van 'n beurs die M.Th.- graad in die Ou Testament aan die Teologiese Seminarium van Princeton, New Jersey, in die VSA verwerf, en aan die Teologiese Seminarium van Louisville, Kentucky, summa cum laude gepromoveer op 'n proefskrif oor die egtheid van die tweede brief van Petrus. In Die Kerkbode van 12 Desember 1923 het hy beweer dat, volgens sy ondersoek, die sogenaamde geleerde kritici oor die algemeen oppervlakkig is. Die stryd in verband met liberalisme aan die Teologiese Seminarium van Princeton het hom bedag gemaak op wat hy beskou het as afwykende standpunte. In Amerika het hy ook goeie kennis van Sondagskoolwerk opgedoen.
Gemeente bediening[wysig | wysig bron]
Op 3 April 1923 dr. Snyman as leraar van die nuwe NG gemeente Woodstock naby die Kaapse middestad bevestig. Drie jaar later is hy ná die NG gemeente Stellenbosch, waar hy die volgende 20 jaar een van die bekendste leraars van die kerk geword het, aldus dr. Eddie Brown in die Suid-Afrikaanse Biografiese Woordeboek, deel V.
Hy het in verskeie sinodale kommissies gedien, terwyl hy onder andere ook skriba van die kuratorium van die Teologiese Seminarium en lid van die Raad van Kerke (voorloper van die Algemene Sinode) was. Dr. Snyman het die histories kritiese benadering van prof. John du Plessis verwerp en veral sy uitsprake oor die persoon van Christus wat hy in sy blad, Het Zoeklicht, gestel het. Om dit te weerlê en die regsinnige standpunt te handhaaf, het hy die blad Die Ou Paaie (1926–'32) begin, wat oorgegaan het in Die Gereformeerde Vaandel (1933–'59). Tydens die beroeringe in die NG Kerk oor die opspraakwekkende Du Plessis-saak het dr. Snyman 'n sleutelrol gespeel in die klag van dwaling teen Du Plessis wat daartoe gelei het dat laasgenoemde sy amp as hoogleraar moes neerlê. In 1965 het dr. Snyman die boek Pas op dat niemand julle mislei nie oor dié saak gepubliseer.
Kaapse Sondagskoolsekretaries[wysig | wysig bron]
Nadat hy die leraarsamp in Stellenbosch neergelê het, het hy op 4 Mei 1947 organiserende Sondagskoolsekretaris in Kaapland en Suidwes-Afrika (wat albei nog destyds onder die Kaapse Kerk geval het) geword, al die gemeentes in die gebied besoek en tot 12 spreekbeurte in 'n naweek waargeneem. Gedurende 'n periode van 15 jaar het hy Sondagskoollesse vir katkisante in Die Kindervriend opgestel asook toetsvrae vir katkisante en vir die Bybelkenniseksamen. Op konferensies sowel as in artikels het hy Sondagskoolwerk behandel en bevorder, soos blyk uit sy boek Die Sondagskoolonderwyser en die kind, wat in 1950 gepubliseer is. Hy was 'n medewerker aan 'n katkisasieboek van die Gefedereerde Sondagskoolkommissie asook skrywer van die Nuwe katkisasieboek (1942). In werkies en verhale, soos 'n Brief aan jong dogters (1949), Paultjie loop weg van sy huis (1951, 'n vertaling) en Jong mense leef rein (1956, 'n pamflet) het hy hom tot kinders en jong mense gerig. Ook het van hom verskyn 'n Christen se stryd en oorwinning (1944), Ewigheid toe (1944), Dringende boodskap (1945, 'n preekbundel) en Boodskap van Sinai (1946), terwyl hy saam met drr. E.A. Venter* en Hendrik Christoffel de Wet kommentare vir Bybelstudie oor die algemene briewe van Jakobus, Petrus, Johannes en Judas onder die titel Die algemene briewe: korte verklaring van die Heilige Skrif vir die Afrikaanse volk (1951) die lig laat sien het. Hy het ook talle bundels met dagstukkies gepubliseer.
Dr. Snyman het op 20 Junie 1962 sy emeritaat aanvaar, hoewel hy daarna steeds in talle gemeentes hulp verleen het. Dr. Eddie Brown skryf dr. Snyman "het bekend gestaan as 'n behoudende predikant en sy deeglikheid, getrouheid, vriendelikheid en egtheid het opgeval".
Gesinslewe[wysig | wysig bron]
Dr. Snyman is in 1920 getroud met Catharina Hermina Cornelia Cloete , 'n musiekonderwyseres en orreliste van Molteno. Hulle het nie kinders gehad nie. Ná haar heengaan in die sestigerjare is hy op 5 April 1975, op sy 84ste verjaardag, getroud met Johanna Adriana Hunlun (voorheen Theart, gebore Muller), 'n weduwee van Laingsburg, waar die egpaar hul gevestig het en waar hy drie jaar en sewe maande later oorlede is.
Bronne[wysig | wysig bron]
- (af) Beyers, C.J. 1987. Suid-Afrikaanse Biografiese Woordeboek Deel V. Pretoria: Raad vir Geesteswetenskaplike Navorsing.
- (af) Nienaber, P.J. Hier Is Ons Skrywers! Biografiese Sketse van Afrikaanse Skrywers. Johannesburg: Afrikaanse Pers-Boekhandel
- (af) Olivier, ds. P.L. (samesteller), Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers, 1952.