Akademie vir Wetenskap van Suid-Afrika

Akademie vir Wetenskap van Suid-Afrika se kenteken

Moet nie met die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns verwar word nie

Die Akademie vir Wetenskap van Suid-Afrika (Engels: Academy of Science of South Africa (ASSAf)) is die nasionale wetenskapakademie. Dit is in 1996 begin en omvat alle velde van wetenskaplike werk. Die wetlike grondslag daarvan is die Wet op die Akademie vir Wetenskap van Suid-Afrika, Wet 67 van 2001, wat in Mei 2002 in werking getree het.

Die Akademie vir Wetenskap van Suid-Afrika is in Maart 1996 deur die voormalige President van Suid-Afrika en beskermheer van die Akademie, Nelson Mandela, ingehuldig.

In 2021 het die Akademie 632 lede gehad.

Geskiedenis

Vir ongeveer een eeu het die nasionale wetenskapakademie uit twee afsonderlike instellings bestaan ​​– die Royal Society en die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns (afgekort as SAAWK). SAAWK het 'n Afrikaanstalige fokus gehad en is sterk ondersteun deur Suid-Afrikaanse besigheid. Gevestig in Pretoria, is dit in 1909 gestig en was die nasionale akademie (die statuut is in 1950 aanvaar) tot en met demokrasie in 1994. Dit het twee fakulteite: mens- en natuurwetenskappe, met 'n vaktydskrif vir elkeen. Alhoewel dit steeds talle medaljes en pryse toeken (bv die Hertzogprys vir letterkunde en die Havengaprys vir navorsing op natuurwetenskaplike en/of tegniese gebied), word dit nie meer as die nasionale wetenskapakademie van Suid-Afrika erken nie.

Met die aanbreek van demokrasie in die vroeë 1990's, is besluit dat 'n nuwe model nodig was. Die Stigting vir Navorsing en Ontwikkeling (nou die Nasionale Navorsingstigting) het die Royal Society of South Africa, SAAWK en die Landbou-ekonomie Vereniging van Suid Afrika genooi om 'n nuwe Akademie te beplan.

Hewige debatte het gevolg en daar is ooreengekom dat 'n demokratiese model gebaseer op empiriese ondersoek noodsaaklik is vir die nuwe Akademie, insluitend al Suid-Afrika se voorste akademici. In 1994 is 'n plan en 'n konsepgrondwet aanvaar.

In 1995 is 100 stigterslede verkies, en die Akademie vir Wetenskap van Suid-Afrika is in 1996 van stapel gestuur met destydse president Nelson Mandela as beskermheer. Toe die ASSAf-statuut aanvaar is, Wet 67 van 2001, en die SAAWK-statuut herroep is, het ASSAf die amptelike wetenskapakademie van Suid-Afrika geword. Die Akademie het 'n sentrale nis gehad wat van die vorige akademie verskil: eerder as om bloot 'n erefunksie te hê, was dit nou ook om professionele, onafhanklike bewysgebaseerde advies te verskaf. Met die hulptoelaag van die Departement van Wetenskap en Tegnologie (DWT, nou die Departement Wetenskap en Innovasie) het die Akademie na sentraal Pretoria verhuis.

Studies

In 2001 het die DWT die Akademie se eerste studie oor Suid-Afrikaanse vaktydskrifte laat doen. Die studie het bestaan ​​uit 'n loodskomitee wat uit 'n aantal belanghebbendes bestaan ​​het, en 'n konsensuspaneel wat later 'n verslag met 'n aantal aanbevelings sou vrystel. In 2006 is die verslag getiteld 'n Strategiese benadering tot navorsingspublisering in SA (Engels: A Strategic Approach to Research Publishing in SA) vrygestel.

Die jaar 2004 het 'n deurbraak gebring toe die African Science Academies Development Initiative, gelei deur die Verenigde State se Nasionale Akademies, die Akademie vir Wetenskap van Suid-Afrika as 'n intensiewe vennoot gekies het, wat befondsing en mentorskap vir 5 tot 7 jaar sou waarborg. Dit het gelei tot die eerste simposium oor bewysgebaseerde praktykteorie en beste-praktyk.

Die befondsing is gevolg deur die Studie oor MIV/VIGS, TB en Voeding, ASSAf se eerste selfgeïnisieerde konsensusstudie. Die verslag is in Oktober 2007 vrygestel.

Ander studies wat deur die Akademie gedoen is, sluit in:

• Stand van die Geesteswetenskappe in SA
• PhD-studie: Verbetering van die produksie van nagraadse studente in Suid-Afrika
• Vakkundige boeke: hul produksie, gebruik en evaluering in Suid-Afrika vandag
• Kliniese navorsing en verwante opleiding in Suid-Afrika
• Verbeterde voedingswaardebepaling in Suid-Afrika
• Laekoolstofstede
• Forumgebaseerde studie oor wetenskap, tegnologie, ingenieurswese en wiskunde-onderwys
• Forumgebaseerde studie oor wetenskap vir armoedeverligting

Toekennings en faktydskrifte

Die Akademie het 'n aantal toekennings ingestel, waarvan die opvallendste die goue medaljes van Wetenskap vir Samelewing is, waarvan twee jaarliks ​​toegeken word. In samewerking met die DWT en die Die Wêreld Akademie van Wetenskappe (in Triëst, Italië) word die jaarlikse Wêreld Akademie van Wetenskappe-prys vir jong wetenskaplikes toegeken. Die Sydney Brenner-genootskap word ook deur Akademie toegeken, saam met meriete-toekennings en sertifikate.

In 2001 het die Akademie die publikasie van die Suid-Afrikaanse Faktydskrif vir Wetenskap (Engels: South African Journal of Science), 'n vaktydskrif geïndekseer deur die Instituut vir Wetenskaplike Inligting (Engels: Institute for Scientific Information), oorgeneem. Die Akademie was instrumenteel in die vestiging van die Wetenskaplike Elektroniese Aanlynbiblioteek in SA (Engels: SciELO SA), 'n gratis ooptoegang, volledig geïndekseerde vaktydskrifplatform. Die Suid-Afrikaanse Vaktydskrif vir Wetenskap was die eerste vaktydskrif wat op hierdie platform gelaai is.

In 2004 het die Akademie Quest: Science for South Africa, 'n kwartaalikse gewilde wetenskaplike tydskrif, bekendgestel. Daarbenewens word 'n kwartaallikse nuusbrief gepubliseer. Die Akademie het ook 'n aantal stellings vrygestel oor 'n verskeidenheid onderwerpe soos xenofobie, klimaatsverandering en oseaanversuring, beide op sigself en in samewerking met ander wetenskapakademies.

Leierskap

• Vanaf 2019 het Prof Himla Soodyall vir Prof Roseanne Diab vervang as die hoof- uitvoerende beampte van die Akademie.
• Prof Jonathan Jansen is president en voorsitter van die Akademie se raad.
• Prof Stephanie Gail Burton en Prof Sabiha Essack is mede-visepresidente.

Doelwitte

Die kerndoelwit van die Akademie is om wetenskaplike denke in diens van die samelewing te bevorder en toe te pas. Vir hierdie doel sal die Akademie:

• Die gemeenskaplike grondslag van wetenskaplike kennis en aktiwiteit gebruik om hindernisse tussen mense en struikelblokke te verwyder tot volle ontwikkeling van hul intellektuele kapasiteit;
• Poog om op elke moontlike manier uitnemendheid in wetenskaplike en tegniese praktyk te inspireer, bevorder en erken;
• Ondersoek en in die openbaar verslag doen oor verskeie sake, in eie diskresie of op versoek van die regering of organisasies in die burgerlike samelewing, om wetenskaplike denke in diens van die samelewing te bevorder en toe te pas;
• Wetenskaponderwys en 'n wetenskapkultuur in die breë bevolking bevorder;
• Streng onafhanklikheid handhaaf terwyl ander organisasies en individue op die wydste moontlike wyse geraadpleeg word;
• Poog om noue betrekkinge met wetenskaplike organisasies in Suid-Afrika en met soortgelyke akademies in ander lande te vestig en te ontwikkel; en
• Enige ander aksie neem wat dit nodig mag ag vir die bereik van sy hoofdoelwit.

Relevansie

Die strategiese prioriteite van die Akademie stem nou ooreen met dié van die nasie, en fokus veral op die behoefte aan die aansienlik verbeterde beskikbaarheid van hoëvlak menslike kapitaal en 'n groter gebruik van die land se beste intellektuele kundigheid in die generering van bewysgebaseerde beleidsadvies wat prakties uitvoerbaar is.

Die Akademie is in lyn met nasionale beleid soos bepaal in die Witskrif oor Wetenskap en Tegnologie en die Nasionale Navorsing- en Ontwikkelingstrategie. Dit poog ook om ander nasionale prioriteite na te kom, soos die Versnelde en Gedeelde Groei-inisiatief vir Suid-Afrika, die Gesamentlike Inisiatief vir die Verwerwing van Prioriteitsvaardighede en die Groot Uitdagings van die Departement Wetenskap en Innovasie (voorheen Departement Wetenskap en Tegnologie).

Kyk ook

• Linda-Gail Bekker - lid
• Wim de Villiers - raadslid

Bronne

• "ASSAf Celebrates 20 Years of Excellence 1996 – 2016" (in Engels). Academy of Science of South Africa. 2017. doi:10.17159/assaf.2016/0010. hdl:20.500.11911/75. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (hulp)