Armeense volksmoord

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Armeense gebiede 1896
Lande, wat die Armeense Volksmoord amptelik erken
Rafael de Nogales Méndez (1879-1936), 'n Venezolaanse soldaat in die Turkse weermag wat sy getuienis van die volksmoord neergeskryf het in sy boek Cuatro años bajo la media luna

Die Armeense Volksmoord verwys na die grootskaalse ontruiming en verwante sterftes van honderde duisende tot dalk meer as 'n miljoen Armeniërs tydens die regering van die Jong Turke van 1915 tot 1916 in die Ottomaanse Ryk.

Die Republiek van Turkye verwerp die idee dat die gebeure 'n volksmoord was en beweer dat die sterftes onder die Armeniërs die gevolg was van inter-etniese geweld, siektes en hongersnood tydens die chaos van die Eerste Wêreldoorlog. Die meeste Armeense, Russiese, Westerse en 'n toenemende aantal Turkse geleerdes is dit eens dat dit wel 'n volksmoord of 'n veldtog van staatsgesteunde etniese suiwering en grootskaalse uitwissing was. Sommige Westerse bronne wys op die groot aantal sterftes as bewys van 'n sistematiese, georganiseerde plan om Armeniërs uit te wis. Die gebeure is waarskynlik ook die tweede mees bestudeerde geval van 'n volksmoord[1] en word dikwels met die Joodse volksmoord tydens die Tweede Wêreldoorlog vergelyk. In 2021 het 31 lande amptelik die Armeense volksmoord erken.

Ottomaanse Armeense Bevolking[wysig | wysig bron]

Volgens bronne was daar in 1914, voor die uitbreek van die Eerste Wêreldoorlog, 'n geskatte twee miljoen Armeniërs in die Ottomaanse Ryk. Die oorgrote meerderheid Armeniërs het aan die Armeense Apostoliese geloof behoort met 'n kleiner aantal Armeense Katolieke en Protestante. Die Armeense bevolking in oostelike Anatolië (ook genoem Wes-Armenië) was groot en gekonsentreerd, maar daar was ook groot getalle wat in die westelike deel van die Ottomaanse Ryk gewoon het, baie van hulle in die hoofstad, Konstantinopel (vandag Istanboel).

Die status van die Ottomaanse Armeniërs[wysig | wysig bron]

Tot laat in die 19de eeu is daar na Armeniërs verwys as millet-i sadika (lojale volk) deur die Ottomane.[2] Armeniërs, Grieke en ander Christene, asook Jode en ander minderheidsgroepe is aan ander wette onderwerp en het minder wetlike regte gehad as die Moslem-bevolking. Daar is talle beperkinge op hul regte in die ryk geplaas: Armeniërs is verbied om by die weermag aan te sluit, hul getuienis teen nie-Armeense Moslems in Islamitiese howe is as ongeldig beskou en hulle is nie toegelaat om hulle te bewapen nie.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. R. J. Rummel, The Holocaust in Comparative and Historical Perspective, A Journal Social Issues, April 1, 1998 — Vol.3, no.2
  2. Dadrian, Vahakn N. The History of the Armenian Genocide: Ethnic Conflict from the Balkans to Anatolia to the Caucasus. Oxford: Berghahn Books, 1995 p. 192 ISBN 1-5718-1666-6

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]