Athol Fugard

Athol Fugard
Athol Fugard en die aktrise Yvonne Bryceland, wat 'n hoofrol in baie van sy toneelstukke vertolk het.
Geboortenaam	Harold Athol Lanigan Fugard
Geboorte	(1932-06-11)11 Junie 1932 Middelburg, Kaapprovinsie
Sterfte	8 Maart 2025 (op 92) Stellenbosch
Nasionaliteit	Suid-Afrika
Beroep(e)	Dramaturg, akteur en regisseur
Internet-rolprentdatabasis-profiel

Athol Fugard OIS (11 Junie 1932 - 8 Maart 2025) was 'n Suid-Afrikaanse dramaturg, akteur en regisseur. Hy het internasionale erkenning ontvang as een van die voortreflikste figure op die gebied van Suid-Afrikaanse Engelse drama gedurende die laaste dertig jaar van die twintigste eeu. Sy toneelstukke is op verhoë dwarsoor die wêreld aangebied en sluit die volgende in:

• Die kragtige Boesman en Lena (1969), wat Clive Barnes van die New York Times in 1970 genoop het om te skryf: "die afgelope jare het daar niks wat beter is as mnr. Fugard se skryfwerk uit Suid-Afrika gekom nie";
• Hello and goodbye (1965);
• Sizwe Banzi is dead (1973);
• A lesson from aloes (1979) en
• Master Harold and the Boys (1982).

Fugard was 'n onvermoeide kritikus teen die apartheidsbewind en sy toneelstukke het skerp, maar sarkastiese, kommentaar gelewer oor die leed wat apartheidswetgewing meegebring het. Fugard is "Suid-Afrika se teaterstem of gewete tydens apartheid" genoem.

Lewensgeskiedenis

Athol Fugard is op 11 Junie 1932 op Middelburg, Kaapprovinsie, gebore as die seun van 'n Engelse vader en Afrikaanse moeder. Hy het in Port Elizabeth grootgeword en filosofie en antropologie aan die Universiteit van Kaapstad studeer.

Net voor voltooiing van sy graad het Fugard die U.K. verlaat en deur Afrika geryloop totdat hy by Port Sudan by 'n skip aangesluit het. Sy ervarings aan boord van die handelstoomskip, wat die Afrika-Japan-Fiji-Engeland-roete bedien het, het die grondslag vir sy jongste, outobiografiese toneelstuk The Captain's Tiger (1998) gevorm.

Ná twee jaar aan boord van die handelskip, het Fugard in 1956 na Suid-Afrika teruggekeer en met Sheila Meiring getrou, 'n aktrise wat sy liefde vir die teater aangewakker het. In 1958 begin hy as 'n klerk by die Naturelle-Kommissarishof in Fordsburg werk waar hy getuie was van die vernedering en die leed wat die paswette vir swart mense meegebring het. Hierdie eersterangse ervaring van die wreedheid wat Suid-Afrika se apartheidswetgewing meegebring het, het hom in 1958 aangespoor om sy eerste toneelstuk, No Good Friday, te skryf.

Fugard en sy vrou het 'n jaar in Londen deurgebring om teaterervaring op te doen, maar het in 1960 teruggekeer. The Blood Knot is in 1961 vir die eerste keer in Suid-Afrika opgevoer en is spoedig oorsee opgevoer en gebeeldsend. Fugard is dikwels deur die Suid-Afrikaanse regering geroskam weens die omstrede aard van sy dramas en sy protes teen die amptelike segregasie van teatergehore. In 1976 het die Suid-Afrikaanse regering Fugard se paspoort ingetrek en hom onder toesig geplaas.

Hello and goodbye is die eerste keer in 1965 in Johannesburg opgevoer, People are living there maak in 1968 sy debuut in Londen en Boesman and Lena in 1969. Boesman and Lena, Fugard se studie van 'n verarmde gesin wat in die buitewyke van Port Elizabeth 'n bestaan probeer maak, is op die "off-Broadway Circle" in die Square Teater in New York opgevoer. Die swart aktrise, Ruby Lee, het tydens die opvoering die rol van Lena vertolk en James Earl Jones, een van die VSA se voorste swart akteurs, die rol van Boesman.

In Julie 1971 is die drama onder regie van Fugard self in die Royal Court Teater in Londen aangebied. Vir hierdie geleentheid het hy van 'n volledig Suid-Afrikaanse toneelgeselskap gebruik gemaak: Yvonne Bryceland, Zakes Mokae en Blake Modisane. Die kritici het met oorweldigende geesdrif reageer. Fugard se People are living there is later daardie jaar in die Lincoln Teater in New York opgevoer.

Intussen het Fugard ywerig met nuwe werk voortgegaan. Sy drama Orestes is vir die eerste keer vroeg in 1971 vir 'n kort tydperk in Kruik se eksperimentele teater aangebied. Die totstandkoming van die Space Teater (Die Ruimte) in Januarie 1972 in Kaapstad het verdere geleenthede aan hom gebied.

In Maart daardie jaar is sy Statements after an arrest under the Immorality Act daar op die verhoog aangebied. 'n Paar maande later het hy Boesman en Lena vir 'n rolprent aangepas. In 1973 het Fugard Sizwe Banzi is dead in 'n werkswinkel met John Kani en Winston Ntshona deurgewerk en na Londen gereis met sy medespelers om die drama aan te bied. Martin Walker van die Guardian het verklaar dat die toneelstuk geen gelyke op die Britse verhoog het nie.

In 1974 het Fugard 'n nuwe toneelstuk geskep oor die lewe van twee gevangenes op Robbeneiland. The Island en Sizwe Banzi is dead is in November op Broadway opgevoer en Kani en Ntshona het die toonaangewende Tony-toekenning vir die voorste toneelspel in die VSA verower.

Gedurende die tagtigerjare het Fugard die volgende werke geskryf: Master Harold and the Boys (1982), The Road to Mecca (1984), Blood Knot (1985), A Place with the Pigs (1987) en My Children! My Africa! (1989). Fugard se ná-apartheid toneelstukke is nie so gunstig soos sy vorige werk ontvang nie, hoewel die skerpsinnige A Valley Song na sy mening een van sy beste toneelstukke was.

Na byna 60 jaar se huwelik is Athol en Sheila Fugard in 2015 geskei. Die volgende jaar is Fugard getroud met Paula Fourie, 'n jonger Suid-Afrikaanse skrywer en akademikus. Die egpaar het saam met hul twee kinders, dogter Halle en seun Lanigan in die Kaapse Wynlande streek van Suid-Afrika gewoon.

Dood

Fugard is op 8 Maart 2025 in die ouderdom van 92 by sy huis in Stellenbosch, Wes-Kaap, oorlede. In 2006 het Fugard vir homself 'n grafperseel in Nieu-Bethesda, 'n dorpie in die Karoo gereserveer waar hy 'n tuiste gehad het en waar die bewaarde Uilhuis en standbeeldtuine van die teruggetrokke kunstenaar Helen Martins sy toneelstuk Die pad na Mekka geïnspireer het. Hy het ook die wens uitgespreek dat sy grafsteen ingeskryf word met die opmerking van 'n swart kind wat hy op 'n opdraande draf in die Karoo verbygesteek het: "Hou so aan, Oubaas – jy kom eerste!".

Bronne

• The Amajuba Resource Pack Geargiveer 14 Junie 2011 op Wayback Machine. The Oxford Playhouse and Farber Foundry: In Association with Mmabana Arts Foundation. Oxford Playhouse, Oktober 2004. Besoek op 1 Oktober 2008. Aflaaibaar in PDF-formaat. ["Foto's deur Robert Day; Geskryf deur Rachel G. Briscoe; Geredigeer deur Rupert Rowbotham; Proeflesing deur Yael Farber." 18 bladsye.]
• Athol Fugard. Spesiale uitgawe van Twentieth Century Literature 39.4 (Winter 1993). Indeks. Findarticles.com. <http://findarticles.com/p/articles/mi_m0403/is_n4_v39>. Besoek op 4 Oktober 2008. [Sluit in: Athol Fugard, "Some Problems of a Playwright from South Africa" (Transkripsie. 11 bladsye).]
• Blumberg, Marcia Shirley, en Dennis Walder, reds. South African Theatre As/and Intervention. Amsterdam en Atlanta, Georgia: Editions Rodopi B.V., 1999. ISBN 90-420-0537-8 (10). ISBN 978-90-420-0537-2 (13).
• Fugard, Athol. A Lesson from Aloes. New York: Theatre Communications Group, 1989. ISBN 1-55936-001-1 (10). ISBN 978-1-55936-001-2 (13). Google Books. Besoek op 1 Oktober 2008. (Beperkte voorskou beskikbaar)
• –––, en Chris Boyd. "Athol Fugard on Tsotsi, Truth and Reconciliation, Camus, Pascal and 'courageous pessimism'...", The Morning After: Performing Arts in Australia (Blog). WordPress. 29 Januarie 2006. Besoek op 4 Oktober 2008. ["'n Geredigeerde onderhoud met die Suid-Afrikaanse dramaturg Athol Fugard (in San Diego) oor die publikasie van sy enigste roman Tsotsi in Australië, 29 Januarie 2006."]
• –––, en Serena Davies. "My Week: Athol Fugard"^{[dooie skakel]}. The Telegraph, 8 April 2007. Besoek 29 September 2008. [The playwright describes his week to Serena Davies, prior to the opening of his play Victory at the Theatre Royal, Bath (telefoononderhoud).]
• Gray, Stephen. Athol Fugard. Johannesburg en New York: McGraw-Hill, 1982. ISBN 0-07-450633-1 (10). ISBN 978-0-07-450633-2 (13). ISBN 0-07-450615-3 (10). ISBN 978-0-07-450615-8 (13).
• –––, red. en inleiding. File on Fugard. Londen: Methuen Drama, 1991. ISBN 0-413-64580-0 (10). ISBN 978-0-413-64580-7 (13).
• –––. My Children! My Africa! and Selected Shorter Plays, deur Athol Fugard. Johannesburg: Witwatersrand University Press, 1990. ISBN 1-86814-117-9.
• Kruger, Loren. Post-Imperial Brecht Politics and Performance, East and South. Cambridge Studies in Modern Theatre. Cambridge en New York: Cambridge University Press, 2004. ISBN 0-521-81708-0 (10). ISBN 978-0-521-81708-0 (13). (Google Books; beperkte voorskou beskikbaar)
• McDonald, Marianne. "A Gift for His Seventieth Birthday: Athol Fugard's Sorrows and Rejoicings". Department of Theatre and Dance. Universiteit van Kalifornië, San Diego. Rpt. from TheatreForum 21 (Somer/Herfs 2002). Besoek op 2 Oktober 2008.
• McLuckie, Craig (Okanagan College). "Athol Fugard (1932–)". The Literary Encyclopedia. 8 Oktober 2003. Besoek op 29 September 2008.
• Morris, Stephen Leigh. "Falling Sky: Athol Fugard's Victory". LA Weekly]', 31 Januarie 2008. Retrieved 29 September 2008. (Theatre review of the American première at The Fountain Theatre, Los Angeles.)
• Spencer, Charles. "Victory: The Fight's Gone Out of Fugard"^{[dooie skakel]}. The Telegraph, 17 Augustus 2007. Besoek 30 September 2008. [Teaterresensie van Victory by die Theatre Royal, Bath.]
• Walder, Dennis. Athol Fugard. Writers and Their Work. Tavistock: Northcote House in association with the British Council, 2003. ISBN 0-7463-0948-1 (10). ISBN 978-0-7463-0948-3 (13).
• Wertheim, Albert. The Dramatic Art of Athol Fugard: From South Africa to the World. Bloomington: Indiana University Press, 2000. ISBN 0-253-33823-9 (10). ISBN 978-0-253-33823-5 (13).
• –––, red. en inleiding. Athol Fugard: A Casebook. [Casebooks on Modern Dramatists]. Algemene Uitgawe, Kimball King. New York: Garland Publishing, 1997. ISBN 0-8153-0745-4 (10). ISBN 978-0-8153-0745-7 (13). (Uit druk en nie beskikbaar) [Hardeband-uitgawe deur Garland Publishing uitgegee; die reeks Casebooks on Modern Dramatists word tans deur Routledge uitgegee, 'n herdruk deur Taylor & Francis bevat nie hierdie titel nie.]

Eksterne skakels

• Athol Fugard in die Internet-rolprentdatabasis