Claude Monet
Claude Monet | |
---|---|
Claude Monet, fotografeer deur Nadar, 1899. | |
Geboortenaam | Oscar-Claude Monet |
Gebore | Parys, Frankryk | 14 November 1840
Sterf | 5 Desember 1926 (op 86) Giverny, Frankryk |
Nasionaliteit | Frankryk |
Veld | Kunsskilder |
Beweging | Impressionisme |
Werke | Impression, soleil levant Rouen Katedraal-reeks Londen Parlement-reeks Nymphéas Haystacks Poplars |
Beskermhere | Gustave Caillebotte, Ernest Hoschedé, Georges Clemenceau |
Oscar-Claude Monet (Parys, 14 November 1840 – Giverny, 5 Desember 1926) was 'n Franse impressionistiese kunsskilder. Sy werk was uitsluitlik daarop gerig om die veranderende effekte van sonlig en die refleksies op water weer te gee, en hiervoor het hy een bepaalde onderwerp herhaaldelik geskilder, elke keer met 'n ander beligting. Claude Oscar Monet is op 14 November 1840 in Parys gebore, maar hy het sy jeug grotendeels in Le Havre deurgebring.
Hier het hy as kind reeds talent getoon en bekend geraak met die wispelturigheid van die seeklimaat. Hy het sy eerste welslae as kunstenaar op 15-jarige ouderdom behaal met die verkoop van karikature. Hy het bevriend geraak met die seeskilder Eugène Boudin (1824-1898), wat een van die eerste skilders was wat in die buitelug gewerk het omdat hy daar die werking van die lig beter kon dophou as in sy ateljee.
Boudin het die jong Monet dikwels saam met hom geneem wanneer hy gaan skilder het, en so het Monet bewus geword van die belangrikheid daarvan om in die buitelug te werk. In 1856 is Monet na Parys, waar hy hom die onguns van sy familie op die hals gehaal het deur eerder aan die tekenakademie, die Académie Suisse, as aan die formeler Ecole des Beaux Arts te gaan studeer.
Hier het hy bevriend geraak met Camille Pissarro (1830-1903), op wie se werk Monet 'n groot invloed gehad het. Van 1860 tot 1862 het Monet militêre diensplig in Algerië gedoen, en hier het die fel lig van Afrika hom die geleentheid gebied om die lesse van Boudin in die praktyk toe te pas. Daarna het hy 'n paar maande lank in Normandië gebly, waar hy met die Nederlandse kunstenaar Johan Jongkind (1819-1891) kennis gemaak het.
Jongkind het volgens dieselfde beginsels as Boudin gewerk en het insgelyks 'n groot invloed op Monet uitgeoefen. Monet het na Parys teruggekeer en hom as leerling by die ateljee van Charles Gleyre (1806-1874) laat inskryf. Hier het hy bevriend geraak met die skilders saam met wie hy die Impressionisme sou ontwikkel, naamlik Auguste Renoir (1841-1919), Alfred Sisley (1839-1899) en Frédéric Sazille (1841 - 1870).
Pissarro, wat hy toe reeds geken het, het ook hier gewerk. Toe Gleyre sy ateljee in 1864 sluit, het Monet sy vriende aangemoedig om in die buitelug te gaan skilder. Daar het hulle ontdek dat 'n kleur in die natuur nooit homogeen is nie, maar uit verskillende tinte bestaan. Dit is duidelik weerspieël in Monet se skilderye Dame in 'n tuin (1867) en La grenouillère (1869). Met die uitbreek van die Frans-Duitse oorlog in 1870 het die groep ontbind: Monet en Pissarro het saam na Londen gevlug, waar die werk van John Constable en William Turner Monet beïnvloed het.
Die mistige atmosfeer van Londen het ook as inspirasie vir Monet gedien, soos gesien kan word in die skildery Westminster Bridge (1871). In 1872 het Monet via Holland na Parys teruggekeer en die skildery Impression – Soleil levant uitgestal, waaraan die term Impressionisme ontleen is. Van 1876 af het Monet begin om reekse skilderye van dieselfde onderwerp maar met verskillende beligting te maak.
Sy eerste reeks was van die stasie van St. Lazare (1876-1878). In die daaropvolgende jare het Monet hom meer toegelê op die weergee van kleur en die vereenvoudiging van die struktuur van sy werk. Hy het verskeie reekse geskilder, onder meer Hooimiedens (1890- 1891), Populiere langs die Epte (1890-1892) en, die bekendste, Katedraal van Rouen (1892-1894), waarvan hy die fasade op verskillende tye van die dag en in verskillende seisoene weergegee het.
Die tuin van sy huis in Giverny, waar hy sedert 1883 gewoon het, was ook 'n belangrike bron van inspirasie. Hier het hy die 2 reekse Nymphéas ("waterlelies") gemaak. Die eerste reeks (1889-1890) is in ʼn baie naturalistiese styl gedoen en in die tweede reeks (1903/4) het hy in so 'n mate op kleur en lig gekonsentreer dat die blomme feitlik nie herken kon word nie.
Die reeks was 'n duidelike stap in die rigting van die abstrakte. Van 1922 af het Monet se oë baie verswak, wat dit vir hom moeilik gemaak het om te skilder. Hy is op 5 Desember 1926 oorlede. Een van die belangrikste versamelings van Monet se werk is in die Galerie nationale du Jeu de Paume (Parys) te sien.
Museums met skilderye van Claude Monet
[wysig | wysig bron]- Fine Arts Museums of San Francisco, San Francisco
- Gemeentemuseum Den Haag, Den Haag
- Hermitage, Sint-Petersburg
- Kröller-Müller Museum, Otterlo
- Metropolitan Museum of Art, New York Stad
- Museum voor Schone Kunsten, Rijsel
- Musée d'Orsay, Parys
- Musée Marmottan Monet, Parys
- Musée de l'Orangerie, Parys
- Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam
Bronnelys
[wysig | wysig bron]- Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409605, volume 19, bl. 150
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Claude Monet.