Gaan na inhoud

Donna Leon

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Donna Leon in 2010

Donna Leon [ˈdɒnə ˈliːɒn] (* 28 September 1942, in Montclair, New Jersey) is 'n Amerikaanse skryweres wat bekendheid verwerf het met 'n reeks misdaadromans wat in Venesië afspeel, met die fiktiewe polisiespeurder en fynproewer Commissario Guido Brunetti as hoofkarakter. Die Engelse dagblad The Times het Leon as een van die vyftig voorste skrywers in die genre gelys.[1]

Sedert 1992 het jaarliks een Brunetti-roman uit Donna Leon se pen gekom[2] - die mees onlangse 28ste werk, Unto Us a Son Is Given, het in 2019 verskyn. Interessant genoeg mag Brunetti-romans in enige taal vertaal word (haar werke het in 35 tale verskyn) - maar nie in Italiaans nie. Anders sou haar Venesiaanse vriende en kennisse hulself moontlik herken.[3]

Die hoofkarakter Commissario Brunetti word as intelligent en melancholies beskryf. Sy missie is om die wêreld van die bose te bevry, en dikwels los hy 'n moord op 'n ongewone manier op. Tot sy groot verdriet kom talle misdadigers, wat hy vasgetrek het, uiteindelik ongestraf weg. Dikwels behandel Donna Leon sosiale en ekologiese kwelvrae in haar werke - met 'n wye spektrum wat van korrupsie, restourasiewerk en oorstromings in Venesië of die negatiewe gevolge van massatoerisme tot die skrikwekkende afname van byebevolkings strek.

Soms is dit vir hom moeilik om te bepaal of iemand werklik as misdadiger beskou moet word - soos 'n moeder wat aan haar geestelik gestremde seun bystand tot selfmoord verleen het - 'n doodsonde volgens kerklike leerstellings, en 'n oortreding van die wet, maar nogtans 'n daad wat onder die moeilikste denkbare omstandighede gepleeg is en waar geregtigheid nog nouliks gedefinieer kan word. Brunetti vind steeds weer 'n balans in sy familie (sy vrou Paola en sy kinders Raffi en Chiara) en in kulinêre genot. Maaltye, wat deur Paola (of Brunetti se moeder) berei word, word uitvoerig beskryf. So het een van Donna Leon se Italiaanse vriendinne, Roberta Pianaro, ook reeds 'n kookboek met resepte uit die boekreeks saamgestel wat in verskeie tale vertaal is.[4]

Terwyl Venesiaanse misdaadromans in 'n dubbele sin as fiktief beskryf mag word (die stad het 'n redelik lae misdaadsyfer, en moord-insidente kom nouliks voor), speel Leon se Brunetti-romans op werklike plekke in Venesië af. Vir Duitssprekende markte (die Brunetti-romans word deur die Switserse uitgewery Diogenes in Zürich gepubliseer[5], terwyl die openbare Duitse televisienetwerk ARD Donna Leon se werke vir 'n televisiereeks verfilm het[6]) is 'n aantal toergidse gepubliseer wat belangrike Venesiaanse tonele uit die reeks - soos koffiehuise, kroeë, markte, palazzi en kerke - beskryf. Hulle is onder meer in Engels vertaal.[7]

Donna Leon het haar akademiese opleiding in New Jersey begin en haar in 1965 in Italië gevestig om haar studies in Perugia en Siena voort te sit. Sy het haar loopbaan as reisgids in Rome en teksskrywer in 'n Londense advertensie-agentskap begin. As onderwyseres het sy aan Amerikaanse skole in Switserland, Iran, China en Saoedi-Arabië onderrig. Leon het vanaf 1981 meer as 30 jaar lank in Venesië gewoon en bly tans in 'n klein dorpie in die Switserse kanton Graubünden (Grischun) of in haar stadswoning in Zürich.[8] Sy bring dikwels besoeke aan die Strandmeerstad.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. penguin.co.uk: Donna Leon - Biography. Besoek op 14 Augustus 2019
  2. Heather Worthington: Key Concepts in Crime Fiction. Basingstoke: Palgrave Macmillan 2011, bl. 150
  3. www.ndr.de: NDR Kultur. Brunetti - Commissario seit 25 Jahren. Besoek op 15 Augustus 2019
  4. A Taste of Venice. At Table with Brunetti. Culinary Stories by Donna Leon. Recipes by Roberta Pianaro. London: William Heinemann 2009. Amerikaanse hardebanduitgawe gepubliseer in 2010 deur Atlantic Monthly Press, New York, NY as Brunetti's Cookbook
  5. www.diogenes.ch: Donna Leon. Besoek op 15 Augustus 2019
  6. www.daserste.de: Donna Leon. Besoek op 15 Augustus 2019
  7. Toni Sepeda: Brunetti's Venice. Walks through Venice with the City's Best-loved Detective. London: William Heinemann 2009
  8. Der Tagesspiegel, 4 November 2016: Zwischen der Schweiz und Italien - Donna Leon in den Bergen. Besoek op 14 Augustus 2019

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Onderhoude