Foedji
| Foedji | |
|---|---|
 Berg Foedji teen dagbreek | |
| Ligging | Japan |
| Hoogte | 3 776[1] meter bo seevlak |
| Koördinate | 35°21′38″N 138°43′38″O / 35.36056°N 138.72722°OKoördinate: 35°21′38″N 138°43′38″O / 35.36056°N 138.72722°O |
| Rotsouderdom | 100 000 jaar |
| Laaste uitbarsting | 1708 |
| Eerste bestyging | 663 |
| Eerste bestyger(s) | Deur 'n anonieme monnik |
  Foedji |
|
Foedji (富士山 Fuji-san?, IFA: [ɸɯʥisaɴ]) , is teen 3 776 m bo seevlak die hoogste berg in Japan. Dit is 'n dormante vulkaan wat in 1707–1708 laas uitgebars het. Dit is geleë op die grens van die Shizuoka en Yamanashi prefekture net wes van Tokio van waar dit op 'n helderlugdag gesien kan word. Dit is dus naby die Stille Oseaankus van sentrale Honsjoe geleë. Drie klein stede is om die berg geleë, naamlik: Gotemba (oos), Foedjijosjida (noord) en Foedjinomija (suidwes). Saam met die Japannese Alpe vorm Berg Foedji die belangrikste gebergtes van die Japanse Argipel.
Berg Foedji se buitengewoon simmetriese keël is 'n bekende simbool van Japan wat dikwels in kuns en fotografie uitgebeeld word. Die berg is gewild onder toeriste en bergklimmers. Foedji behoort tot die Stille Oseaan se Ring van Vuur, vervolgens kan vulkaanuitbarstings en aardbewings hier gebeur.
Die berg is op 22 Junie 2013 deur Unesco as wêrelderfenisgebied gelys.
Agtergrond[wysig | wysig bron]
Dit is die tweede hoogste vulkaan wat op 'n eiland in Asië geleë is (ná berg Kerinci op die eiland Soematra), en die sewende hoogste piek van 'n eiland op aarde. Berg Foedji is 'n aktiewe stratovulkaan wat laas van 1707 tot 1708 uitgebars het. Die berg is sowat 100 km suidwes van Tokio geleë en is van daar af op helder dae sigbaar. Berg Foedji se buitengewoon simmetriese keël, wat sowat vyf maande van die jaar met sneeu bedek is, word algemeen gebruik as 'n kulturele ikoon van Japan en dit word gereeld in kuns en fotografie uitgebeeld, sowel as besoek deur toeriste en bergklimmers.[2]
Berg Foedji is een van Japan se "Drie Heilige Berge" (三霊山, Sanreizan) saam met Berg Tate en Berg Haku. Dit beskik oor 'n spesiale natuurskoon en is een van Japan se historiese terreine.
Volgens UNESCO, het berg Foedji "kunstenaars en digters geïnspireer en was dit vir eeue die voorwerp van pelgrimstogte". UNESCO erken 25 terreine van kulturele belang in die berg Foedji-omgewing. Hierdie 25 plekke sluit die berg en die Shinto-heiligdom in.[3][4]
Geskiedenis[wysig | wysig bron]
Berg Fuji is 'n aantreklike vulkaniese keël en 'n gereelde onderwerp van Japannese kuns, veral ná 1600, toe Edo (nou Tokio) die hoofstad geword het en mense die berg gesien het terwyl hulle op die Tōkaidō-pad gereis het. Volgens die historikus H. Byron Earhardt is dit in die Middeleeue deur Japannese gesien as die "nommer een" berg van die bekende wêreld van die drie lande van Indië, China en Japan. Die berg word deur die eeue in Japannese letterkunde genoem en is die onderwerp van baie gedigte.
Die kruin is sedert antieke tye as heilig beskou en was gevolglik vir vroue verbode. Dit was eers in 1872 dat die Japannese regering 'n edik uitgevaardig het (4 Mei 1872, Grand Council of State Edict 98) wat sê: "Enige oorblywende praktyke van vroulike uitsluiting op heiligdom en tempelgrond word onmiddellik afgeskaf, en bergklim vir die doel van aanbidding, ens., sal vir almal toegelaat word.” Tatsu Takayama (ook bekend as Takayama Tatsu), 'n Japannese vrou, het die eerste vrou op rekord geword wat die berg Foedji in die herfs van 1832 bestyg het.[5][6]
Antieke samoerai het die basis van die berg as 'n afgeleë oefengebied, naby die hedendaagse dorp Gotemba, gebruik. Die shōgun Minamoto no Yoritomo het in die vroeë Kamakura-tydperk yabusame-boogskietkompetisies in die gebied gehou.
Die eerste klim deur 'n buitelander was deur sir Rutherford Alcock in September 1860, wat die berg in 8 uur bestyg het en in 3 uur afgeklim het. Alcock se kort narratief in The Capital of the Tycoon was die eerste wydverspreide beskrywing van die berg in die Weste. Lady Fanny Parkes, die vrou van die Britse ambassadeur sir Harry Parkes, was die eerste nie-Japannese vrou wat berg Foedji in 1867 bestyg het. Fotograaf Felix Beato het berg Foedji twee jaar later uitgeklim.
Op 5 Maart 1966 het BOAC-vlug 911, 'n Boeing 707, tydens vlug opgebreek en naby Berg Foedji se Gotembastasie neergestort, kort ná sy vertrek vanaf Tokio Internasionale Lughawe. Al 113 passasiers en 11 bemanningslede het in die ramp gesterf, wat toegeskryf is aan die uiterste helderlug-turbulensie wat veroorsaak is deur luggolwe windaf teen die berg. Daar is 'n gedenkteken vir die ongeluk 'n entjie van die Gotembastasie af.
Vandag is Berg Foedji 'n internasionale bestemming vir toerisme en bergklimmers. In die vroeë 20ste eeu was die populistiese opvoeder Frederick Starr se Chautauqua-lesings oor sy verskeie bestygings van berg Foedji in 1913, 1919 en 1923 alom bekend in Amerika.
'n Bekende Japannese gesegde stel voor dat 'n wyse persoon die berg Foedji een keer in hul leeftyd sal klim, maar net 'n dwaas sal dit twee keer klim. Dit bly 'n gewilde simbool in die Japannese kultuur, insluitend die maak van talle rolprentoptredes, wat die Infiniti -logo inspireer, en selfs in medisyne verskyn met die Berg Foedji-teken.
In September 2004 is die bemande weerstasie by die kruin gesluit ná 72 jaar in werking. Waarnemers het radardekking gemonitor wat tifone en swaar reën opgespoor het. Die stasie, wat die hoogste in Japan was op 3 780 meter, is vervang deur 'n ten volle outomatiese meteorologiese stelsel.
Berg Foedji is op 22 Junie 2013 by die Wêrelderfenislys as 'n Kultuurterrein gevoeg.
Berg Foedji is 'n baie kenmerkende kenmerk van die geografie van Japan. Dit is 3 776,24 m hoog en is naby die Stille Oseaan-kus van sentraal Honsjoe, net suidwes van Tokio, geleë. Dit strek oor die grens van die Shizuoka- en Yamanashi-prefekture. Vier klein stede omring dit: Gotemba in die ooste, Fujiyoshida in die noorde, Fujinomiya in die suidweste en Fuji in die suide. Dit word omring deur vyf mere: Kawaguchi, Yamanaka, Sai, Motosu en Shōji. Die mere, en die nabygeleë Ashi-meer, bied uitsigte oor die berg.
Die berg is deel van die Foedji-Hakone-Izu Nasionale Park. Dit kan verder van Jokohama, Tokio, en soms so ver as Chiba, Saitama, Tochigi, Ibaraki en Hamana-meer gesien word wanneer die lug helder is. Dit is tydens 'n ruimtependeltuigvlug vanuit die ruimte gefotografeer.
Klimaat[wysig | wysig bron]
Die kruin van berg Foedji het 'n toendra-klimaat. Die temperatuur is baie laag op dié hoë hoogte, en die keël is vir etlike maande van die jaar deur sneeu bedek. Die laagste aangetekende temperatuur is −38.0 °C wat in Februarie 1981 aangeteken is, en die hoogste temperatuur was 17.8 °C wat in Augustus 1942 aangeteken is.
Huidige uitbarsting gevaar[wysig | wysig bron]
Na die 2011 Tōhoku-aardbewing was daar bespiegeling in die media dat die skok vulkaniese onrus by berg Foedji kan veroorsaak. In September 2012 het wiskundige modelle wat deur die Nasionale Navorsingsinstituut vir Aardwetenskap en Rampvoorkoming NRIESDP geskep is, voorgestel dat die druk in berg Foedji se magmakamer 1,6 megapascal hoër kan wees as wat dit was voor sy laaste uitbarsting in 1707. Dit is deur sommige media vertolk dat 'n uitbarsting van berg Fuji op hande kan wees. Aangesien daar egter geen bekende metode is om die druk van 'n vulkaan se magmakamer direk te meet nie, is indirekte berekeninge van die tipe wat deur NRIESDP gebruik word spekulatief en onverifieerbaar. Ander aanwysers wat dui op verhoogde uitbarstingsgevaar, soos aktiewe fumarole en onlangs ontdekte foute, is tipiese voorkomste by hierdie tipe vulkaan.
Flora[wysig | wysig bron]
Die woud aan die noordwestelike basis van die berg word Aokigahara genoem. Volksverhale en legendes vertel van spoke en demone (Yūrei en Yōkai) wat in die woud spook, en in die 19de eeu was Aokigahara een van baie plekke wat arm gesinne die baie jonk en die baie oues verlaat het.
Aokigahara is die wêreld se derde gewildste selfmoordplek ná San Francisco se Golden Gate-brug en die Nanjing Yangtze-rivierbrug. Sedert die 1950's het meer as 500 mense in die woud gesterf, meestal selfmoorde. Ongeveer 30 selfmoorde is jaarliks getel, met 'n hoogtepunt van byna 80 liggame in 2002. Die onlangse toename in selfmoorde het plaaslike amptenare aangespoor om tekens op te rig wat poog om individue wat selfmoordvoorneme ervaar te oortuig om hul desperate planne te heroorweeg, en soms was hierdie boodskappe effektief. Die aantal selfmoorde in die verlede skep 'n aanloklikheid wat oor die bestek van dekades voortgeduur het.
Baie van hierdie stappers merk hul gereisde roetes deur gekleurde plastiekbande agter te laat terwyl hulle verbykom, wat kommer by prefektuuramptenare veroorsaak met betrekking tot die woud se ekosisteem.[7][8]
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ (en) "Fuji-san, Japan". Peakbagger.com. Besoek op 29 April 2019.
- ↑ Scheffel, Richard L.; Wernet, Susan J., reds. (1980). Natural Wonders of the World. United States: Reader's Digest Association. p. 153. ISBN 0-89577-087-3.
- ↑ [1] Geargiveer 27 Junie 2013 op Wayback Machine
- ↑ Centre, UNESCO World Heritage. "Fujisan, sacred place and source of artistic inspiration". UNESCO World Heritage Centre (in Engels). Besoek op 2022-02-11.
- ↑ H. Byron Earhart (Mei 9, 2011). "Mount Fuji: Shield of War, Badge of Peace". The Asia-Pacific Journal.
- ↑ The Fujiyoshida City Board of Education (2003). "富士山吉田口登山道関連遺跡II". Comprehensive Database of Archaeological Site Reports in Japan. Besoek op September 1, 2016.
- ↑ Intersect. Volumes 9-10, Page 39. Japan, PHP Institute, 1993.
- ↑ "ASN Aircraft accident Boeing 707-436 G-APFE Mount Fuji". Aviation Safety Network.
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Foedji.- (en) (fr) Amptelike Unesco-bladsy
- (en) "Mount Fuji". Encyclopædia Britannica. Besoek op 28 April 2019.
