Jayavarman V

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Jayavarman V
Koning van die Khmer-ryk
Bewind 968-1001
Voorganger Rajendravarman II
Opvolger Udayadityavarman I
Dinastie Khmer-ryk
Vader Rajendravarman II
Gebore c. 958
Oorlede 1001
Postume naam Paramaviraloka

Jayavarman V (Khmer: ជ័យវរ្ម័នទី៥) was ’n koning van die Khmer-ryk. Hy het sy pa, Rajendravarman II, opgevolg toe hy net 10 jaar oud was.[1]:367 Hy het uit sy staatstempel, Jayendranagari, by Jayendrapura regeer.[2]:79,84

Lewe[wysig | wysig bron]

In 967 het hy bouwerk aan die Banteay Srei, wat as een van die juwele van Khmer-kuns beskou word, voltooi en toe hy 17 was, het hy nog ’n staatstempel, Ta Keo, laat bou. Weens ’n ongelukkige voorval toe die gebou deur weerlig getref is, is die bouwerk nooit voltooi nie.[2]:79

Die aristokratiese families het Jayavarman V se hof oorheers. Daar was talle vooraanstaande ministers, geleerdes en ampsbekleërs.[3] Die magtigste familie was die huis van Saptadevakula, wat feitlik al die koninklike sake oorheers het. Hulle het ook koning Suryavarman I gehelp om in 1002 aan die bewind te kom.

Hoewel Jayavarman V ’n volgeling van Shaivisme was, het hy Boeddhisme verdra en dié godsdiens het tydens sy bewind floreer. Kirtipandita, sy Boeddistiese minister, het antieke tekste uit ander lande na Kambodja gebring, maar niks daarvan het behoue gebly nie. Die minister het selfs voorgestel dat priesters Boeddhistiese gebede saam met dié van Hindoeïsme gebruik tydens rituele.

Die opkoms van Boeddhisme het ook daartoe gelei dat vroue in hoë posisies aangestel is omdat Boeddhisme verdraagsaamheid teenoor alle mense verkondig. Jahavi, die jonger suster van Yajnavaraha, het geld help insamel vir die bou van Banteay Srei omdat die koning dit nie befonds het nie. Prana van die Saptadevakula-familie was ’n raadgewer van die koning. "Chinese skrywers loof die vroue van Kambodja vir hul kennis van astrologie en die regering, en sê die vroue van die koninklike familie het soms hoë poste, insluitende dié van regter." [3] Die koning se suster, Indralakshmi, het met die Indiese Brahmaan Divakarabhatta getrou.[4]:117

Jayavarman V het meer as 30 jaar lank regeer en sy bewind was vreedsaam en vooruitstrewend. Hy is in 1001 dood en het die postume naam Paramaviraloka gekry.[4]:117–118

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Higham, C., 2014, Early Mainland Southeast Asia, Bangkok: River Books Co., Ltd., ISBN 9786167339443
  2. 2,0 2,1 Higham, C., 2001, The Civilization of Angkor, Londen: Weidenfeld & Nicolson, ISBN 9781842125847
  3. 3,0 3,1 Briggs, Lawrence Palmer. The Ancient Khmer Empire. Transactions of the American Philosophical Society 1951, p. 135
  4. 4,0 4,1 Coedès, George (1968). Walter F. Vella (red.). The Indianized States of Southeast Asia. trans.Susan Brown Cowing. University of Hawaii Press. ISBN 978-0-8248-0368-1.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]