Karl Mannheim

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Karl Mannheim
Geboortenaam Károly Mannheim
Gebore 27 Maart 1893
Boedapest, Hongarye
Oorlede 9 Januarie 1947 (op 53)
Londen, Engeland
Nasionaliteit Vlag van Duitsland Duitsland
Vlag van Hongarye Hongarye
Vakgebied Ekonomie, Filosofie, Sosiologie
Bekend vir een van die stigterslede van die sosiologie van kennis

Karl Mannheim (* 27 Maart 1893 – † 9 Januarie 1947) of Károly Mannheim was ’n Hongaarsgebore Duitse ekonoom en sosioloog en een van die grondleggers van die klassieke sosiologie. Hy was ook die stigter van die “sosiologie van kennis”.

Lewe[wysig | wysig bron]

Mannheim is in Budapest gebore en het daar en in Berlyn, Parys en Heidelberg gestudeer. In Budapest, aan die Universiteit van Budapest, het die D.Phil.-graad behaal.[1] In 1914 het hy lesings van Georg Simmell bygewoon. Gedurende die kortstondige periode van Sowjet Hongarye in 1919 het hy klas gegee in onderwyskolleges. Die werk was te danke aan sy vriend György Lukács[2] wie se politieke omskakeling na kommunisme hy egter nie gedeel het nie.[3] Na die opkoms van die harde teen-rewolusionêre regime in Hongarye, het Mannheim na Duitsland uitgewyk. In Duitsland het Mannheim van Freiburg na Heidelberg getrek en in 1921 het hy met Julia Lang, ’n sielkundige, getrou.[3] Van 1922 tot 1925 het hy in Heidelberg gewerk onder die Duitse sosioloog Alfred Weber, broer van die bekende sosioloog Max Weber.[4] In 1926 het Mannheim voldoen aan die vereistes om te kan klas gee in sosiologie in Heidelberg. In 1930 het hy ’n sosiologieprofessor geword aan die Goethe-Universiteit Frankfurt am Main. Gedurende hierdie periode (die lente van 1930 tot die lente van 1933) was Norbert Elias en Hans Gerth sy assisstente met Elias die senior vennoot. Gretha Kuckhoff het ook vir hom gewerk maar in 1933 vertrek om aan die Londense Skool vir Ekonomie (LSE) te gaan studeer en om voor te berei vir Mannheim se emigrasie daarheen.[5]

Nadat hy in 1933 sy professorskap verloor het, het hy voor die nuwe regering gevlug en in Brittanje gaan woon waar hy aangestel is as lektor in sosiologie aan die LSE. In 1941 is hy deur sir Fred Clarke, direkteur van die Instituut vir Opvoeding aan die Universiteit van Londen, genooi om op tydelike basis klas te gee naas sy werk aan die LSE. In Januarie 1946 het hy die voorsitter geword van onderwys aan die Instituut vir Onderwys. Hy het die pos beklee totdat hy ’n jaar later oorlede is. Gedurende sy tyd in Engeland het Mannheim ’n sentrale rol vervul in ‘The Moot’ wat deur J.H. Oldham saamgeroep is.[6] Dit was ’n Christelike dink-tenk wat gemoeid was met die rol van kultuur in die gemeenskap.

Mannheim se biografie, een van intellektuele en geografiese migrasie, is geskryf in drie oorhoofse dele: Hongaars (tot 1919), Duits (1919-1933) en Brits (1933-1947). Onder sy waardevolle intellekruele bronne was György Lukács, Oszkár Jászi, Georg Simmel, Martin Heidegger, Edmund Husserl, Karl Marx, Alfred en Max Weber, Max Scheler en Wilhelm Dilthey. In sy werk het hy gepoog omafgeleide elemente van Duitse historisisme, Marxisme, fenomenologie, sosiologie en Anglo-Amerikaanse pragmatisme te sintetiseer.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. (en) Ryan, Michael. 'Karl Mannheim', Ensiklopedie van Sosiale Teorie, pp. 469.
  2. (en) Karácsony, A. (2008). 'Siel–lewe–kennis: die jong Mannheim se pad na sosiologie', Studies in Oos-Europese Denke. 60 (1/2), pp. 97-115.
  3. 3,0 3,1 (en) Longhurst, Brian (1989).Karl Mannheim en die kontemporêre Sosiologie van Kennis, New York: St Martins Press, pp. 1-197.
  4. (en) Werner, S. (1967). 'Karl Mannheim', Ensikopedie van Filosofie, pp. 1.
  5. (de) Bernd-Rainer Barth, Helmut Müller-Enbergs: Biografiese databasis: Kuckhoff, Greta Federale Stigting vir openbare Reg. Wie was wie in die DDR?, 5de uitg, Volume 1 Ch. Links Verlag, Berlin (2010). ISBN 978-3-86153-561-4
  6. "argiefkopie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Augustus 2011. Besoek op 20 November 2012.