L'Anse aux Meadows

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
L'Anse aux Meadows Nasionale Historiese terrein*
Unesco-wêrelderfenisterrein

Wiking-koloniseringsterrein by L'Anse-aux-Meadows
Ligging van L'Anse aux Meadows op 'n kaart (Newfoundland en Labrador)
L'Anse aux Meadows
L'Anse aux Meadows
Posisie van L'Anse aux Meadows in Newfoundland en Labrador
Koördinate: 51°35′43″N 55°31′52″W / 51.59528°N 55.53111°W / 51.59528; -55.53111Koördinate: 51°35′43″N 55°31′52″W / 51.59528°N 55.53111°W / 51.59528; -55.53111
Lande Vlag van Kanada Kanada
Tipe Kultureel
Kriteria vi
Verwysings 4
Streek Noord-Amerika
Inskripsiegeskiedenis
Inskripsie 1978  (4de Sessie)
* Naam soos dit in die Wêrelderfenislys verskyn.
Streek soos deur Unesco geklassifiseer.

L'Anse aux Meadows (uit Frans L'Anse-aux-Méduses oftewel "Kwal-inham") is 'n terrein in die mees noordelike punt van die Newfoundland-eiland, in Newfoundland en Labrador, Kanada, waar die oorblyfsels van 'n Wikingnedersetting in 1960 deur die Noorweegse verkenner Helge Ingstad en sy argeoloog vrou, Anne Stine Ingstad, ontdek is.

Wiking-koloniseringsterrein by L'Anse-aux-Meadows
Kaart van Wiking uitbreiding
L'Anse-aux-Meadows, Newfoundland
Landing by L'Anse aux Meadows heruitbeelding in 2000
Ligging van L'Anse aux Meadows in Newfoundland

Dit is die enigste bevestigde Wikingnedersetting in Noord-Amerika buite Groenland. Hierdie terrein van 'n Veeljarige argeologiese uitgrawing het wonings, gereedskap en implemente onthul wat die tydvak van die nedersetting bevestig het. Die nedersetting wat dateer van 500 jaar voor Christopher Columbus, bevat die vroegste Europese strukture in Noord-Amerika. Dit is deur UNESCO as 'n Wêrelderfenisgebied benoem. Daar word algemeen geglo dat dit die semi-legendariese 'Vinland' nedersetting van die ontdekker Leif Erikson was.

Die klimaat in Newfoundland was toe heelwat warmer as wat dit vandag is. Soos in die sagas vertel word, het Leifur van Groenland af vertrek om te soek na die land wat Bjarni Herjólfsson hom van vertel het. Hy vind toe 'n gebied ryk aan druiwe, salm, en 'n ysvrye winter, en keer terug om hout af te kap om na die boom-arm Groenland terug te neem. L'Anse aux Meadows is moontlik: (a) die eerste kamp wat opgerig is, (b) die kamp wat opgerig is nadat daar van die vyandige Skrælinge gevlug is, of (c) 'n kamp wat nie in die saga genoem word nie. Die nedersetting by L'Anse aux Meadows het uit minstens 8 geboue bestaan insluitend 'n smedery en smelter, en 'n houtwerf wat hout aan 'n skeepswerf verskaf het. Die grootste huis was 'n ruime 28,8 by 15,6 m groot, en het uit verskeie kamers bestaan.[1]

Die saga beskryf 'n koloniseringspoging gelei deur Thorfinn Karlsefni, met soveel as 135 mans en 15 vroue, wat Leifur se kamp, moontlik L'Anse aux Meadows, as basis gebruik het. Onder hulle was Freydís Eiríksdóttir, halfsuster van Leif. Alhoewel dit nie moontlik is om te bevestig dat L'Anse aux Meadows inderdaad die Vinland van die saga is nie, is dit seker dat 'n groep Noorse koloniste omstreeks 1000 n.C. daar geleef het.[1]

Die terrein is vir slegs 2 of 3 jaar gebruik. Daar word bespeigel dat, gegrond op beide literêre en argeologiese getuienis, swak verhoudings met inboorlinge die vestiging tot mislukking gedoem het. Inter-groep konflik oor vrouens en onverwagte slegte weer is ook al voorgestel as moontlike oorsake vir die ontruiming van die nedersetting.

L'Anse aux Meadows kan ook verband hou met die Algonquin legende van 'n Koninkryk van Saguenay wat deur 'n ras van blonde mans ryk aan pelse en matele, maar dit kan ook blote bespiegeling wees.

Verwysings en notas[wysig | wysig bron]

  1. 1,0 1,1 From the Canadian Encylopedia article on L'Anse aux Meadows Geargiveer 5 September 2009 op Wayback Machine. Naaldwerk en breigereedskap wat by die terrein gevind is dui aan dat vroue by L'Anse aux Meadows teenwoordig was.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]