Martha van der Merwe

Martha van der Merwe, omstreeks 1959.

Dr. W.J. en mev. Martha van der Merwe en gesin.

Dr. en mev. W.J. van der Merwe.

Ds. P.J. Steyn, Martha van der Merwe se skoonseun.

Martha van der Merwe (Modderfontein, distrik Vereeniging, 24 Desember 1906 – 13 Maart 2000) was ’n predikantsvrou en vroueleier in die Gereformeerde Kerk. Haar man, dr. W.J. van der Merwe, was agtereenvolgens leraar van die gemeentes De Aar 1934–1942, Bethulie 1942–1945 en Vereeniging 1945–1975, waar hy sy emeritaat aanvaar het. Hy is oorlede op 22 November 1996.

Martha van Wyk was ’n dogter van D.J.C. van Wyk en sy eggenote van Modderfontein naby Vereeniging. Sy het aan die Volkskool op Heidelberg, Tvl., gematrikuleer en het haar as onderwyseres aan die Potchefstroomse Onderwyskollege (POK) bekwaam. Daarna het sy ses jaar lank onderwys gegee terwyl haar verloofde besig was met sy teologiese studie aan die Teologiese Skool Potchefstroom. Hulle is in 1934 getroud en uit dié huwelik is vier kinders gebore, van wie twee teen die Gereformeerde Kerk se eeufeesjaar (1959) reeds oorlede was. Die dogter is in daardie getroud met ds. Petrus Jacobus Steyn (oorlede op 3 Desember 2008, agtereenvolgens leraar van Pongola/Goedgegun 1958–1962, Wolmaransstad 1962–1967 en Westonaria 1967–1997). Hul seun (die bronne verstrek nie sy naam nie) het hom ook as Gereformeerde predikant bekwaam.

Net ná die Depressiejare het mev. Van der Merwe en haar man in 1934 in die gemeente De Aar begin werk, terwyl ds. Van der Merwe ook agt jaar lank die gemeentes Kaapstad en Clanwilliam moes bedien, onderskeidelik 755 en 605 km vanaf De Aar. Daarna het hulle drie jaar in Bethulie se gemeente gearbei en in 1946 verhuis hulle na Vereeniging, waar hulle sou bly tot dr. Van der Merwe se aftrede in 1975. Onder hierdie gemeente het destyds Vanderbijlpark, Meyerton en Sasolburg sorteer, wat later talle selfstandige gemeentes sou vorm. Saam met haar man, het mev. Van der Merwe 'n wye werkkring gehad.

Ida Bosman skryf in die gedenkboek Die Gereformeerde Vrou 1859–1959 van mev. Van der Merwe: "Sy is bekend vir haar ywer en werkvermoë en is 'n bekwame en taktvolle leidster in die plaaslike Sustersorganisasie sowel as op Susterskonferensies. Sy het (in) al die provinsiale komitees gedien: sekretaresse van Kaaplandse Sustersorganisasies, lid van die Oranje-Vrystaatse Komitee en sedert 1949 sekretaresse van Transvaalse Komitee. Voorheen het sy as hulpsekretaresse gedien. Sy is 'n pligsgetroue en bekwame sekretaresse en goeie organiseerder. Tans is sy vise-voorsitster van die Uniale Sustersorganisasies. Sy is 'n bekwame en talentvolle predikantsvrou en 'n sorgsame en deugsame huisvrou en moeder."

Mev. Van der Walt was meermale voorsitster van die Vroue-Landbou-unie en was bekend vir haar gebak en ander artikels. Sy het 10 jaar aan die Hoërskool Vereeniging onderrig in Bybel gegee, waarvan sy 'n besonderse studie gemaak het. In 1955 het sy en haar man 'n uitgebreide reis na die Heilige Land, Egipte, Europa en Engeland onderneem. Hierdie reis en ondervinding het haar as predikantsvrou en onderwyseres besonder verryk, aldus Bosman.

Bron

• (af) Die Gereformeerde Vroueblad. 1959. Die Gereformeerde vrou 1859-1959. Potchefstroom: Potchefstroom Herald.