Sowjet-ruimteprogram
Die Sowjet-ruimteprogram[1] (Russies: Космическая программа СССР, romanized: Kosmicheskaya programma SSSR) was die nasionale ruimte-program van die voormalige Sowjetunie (USSR). Die program was aktief van 1955 tot die Ontbinding van die Sowjetunie in 1991.[2]
Sowjet-ondersoeke in vuurpyle het begin met die stigting van 'n navorsingslaboratorium in 1921, maar hierdie pogings is belemmer deur die verwoestende oorlog met Duitsland tydens die Tweede Wêreldoorlog. Meeding in die Ruimtewedloop met die Verenigde State en later met die Europese Unie en China, die Sowjet-program was opvallend in die opstel van baie rekords in ruimteverkenning, insluitend die eerste interkontinentale missiel (R-7 Semyorka) wat die eerste satelliet (Spoetnik 1) gelanseer het en die eerste dier gestuur het (Laika) in Geosentriese wentelbaan in 1957, en het die eerste mens in die ruimte in 1961 geplaas, Joeri Gagarin. Daarbenewens het die Sowjet-program ook die eerste vrou in die ruimte gesien, Walentina Teresjkowa, in 1963 en die eerste ruimtewandeling in 1965. Ander mylpale sluit in gerekenariseerde-robot missies om die maan te verken wat in 1959 begin het: om die eerste te wees wat die oppervlak van die Maan bereik, die eerste beeld van die ver kant van die Maan op te neem en die eerste sagte landing op die Maan te bereik. Die Sowjet-program het ook die eerste ruimte-verkenningsrobot ontplooiing behaal met die Loenochod-ruimteprogram in 1966, en het die eerste robot-sondeerder gestuur wat outomaties 'n monster van maangrond onttrek het en dit in 1970 aarde toe gebring het, Loena 16.[3][4] Die Sowjet-program was ook daarvoor verantwoordelik om die eerste interplanetêre sondeerders na Venus en Mars te lei en het in die 1960's en 1970's suksesvolle sagte landings op hierdie planete gemaak.[5] Dit het die eerste ruimtestasie, Saljoet 1, in lae aardwentelbaan in 1971 geplaas, en die eerste modulêre ruimtestasie, Mir, in 1986.[6] Sy Interkosmos-program was ook opvallend daarvoor dat dit die eerste burger van 'n ander land as die Verenigde State of die Sowjetunie die ruimte ingestuur het.[7][8]
Na die Tweede Wêreldoorlog het die Sowjet- en VSA-ruimteprogramme albei Duitse tegnologie in hul vroeë pogings gebruik. Uiteindelik is die program bestuur onder Sergei Korolev, wat die program gelei het op grond van unieke idees wat afgelei is deur Konstantin Tsiolkofski, soms bekend as die vader van teoretiese ruimtevaartkunde.[9] In teenstelling met sy Amerikaanse, Europese en Chinese mededingers, wat hul programme onder 'n enkele koördinerende agentskap laat loop het, is die Sowjet-ruimteprogram verdeel tussen verskeie interne mededingende ontwerpburo's gelei deur Korolev, Kerimov, Keldysh, Yangel, Glushko, Chelomey, Makeyev, Chertok en Reshetnev.[10]
Die Sowjet-ruimteprogram het gedien as 'n belangrike merker van Sowjet-aansprake op sy wêreld-supermoondheid status.[11]
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ Reichl, Eugen (2019). The Soviet Space Program: The Lunar Mission Years: 1959-1976 (in Engels). Atglen, PA: Schiffer Publishing, Limited. p. 160. ISBN 978-0-7643-5675-9. Besoek op 22 Mei 2022.
- ↑ "Space Race Timeline".
- ↑ "Famous firsts in space". cnn.com. Cable News Network. 9 April 2021. Besoek op 13 Mei 2022.
- ↑ Article title
- ↑ "Behind the Iron Curtain: The Soviet Venera program". 26 Augustus 2020.
- ↑ Brian Dunbar (19 April 2021). "50 Years Ago: Launch of Salyut, the World's First Space Station". NASA.gov. National Aeronautics and Space Administration. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Maart 2022. Besoek op 13 Mei 2022.
- ↑ Sheehan, Michael (2007). The international politics of space. London: Routledge. pp. 59–61. ISBN 978-0-415-39917-3.
- ↑ Burgess, Colin; Hall, Rex (2008). The first Soviet cosmonaut team: their lives, legacy, and historical impact. Berlin: Springer. p. 331. ISBN 978-0-387-84823-5.
- ↑ "Home | AIAA". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Januarie 2012.
- ↑ "POSTAL STATIONERY RUSSIA AIRMAIL ENVELOPE WITH DEPICTION OF THE EARTH BEING ORBITED AND FOUR GOLD STARS". groundzerobooksltd.com. Besoek op 18 Augustus 2021.
- ↑ Andrews, James T.; Siddiqi, Asif A. (2011). Into the Cosmos: Space Exploration and Soviet Culture (in Engels). University of Pittsburgh Pre. ISBN 978-0-8229-7746-9.
