Selonsroos: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Blaai deur geskiedenis
← Ouer wysigingNuwer wysiging →
Content deleted Content added
VisueelWikiteks
k Skoonmaak using AWB
Uitgebrei
Lyn 21: Lyn 21:
|}}
|}}


Die '''Selonsroos''' (''Nerium oleander'') is 'n [[struik]] of klein [[boom]]pie wat vanaf die [[Atlasgebergte]] in [[Noord-Afrika]] ingevoer en genaturaliseer geraak het. Die [[plant]] kan barre en dorre omgewings trotseer en as gevolg van die kenmerk is dit langs paaie en op middelmannetjies geplant. Hierdie [[spesie]] is giftig en groei wild langs party van die [[Wes-Kaap]] se riviere.
Die '''selonsroos''' of '''''Nerium oleander''''' is ’n [[immergroen]] [[struik]] of klein [[boom]] in die [[Familie (biologie)|familie]] [[Apocynaceae]]. Dit is tans die enigste spesie in die [[genus]] '''''Nerium'''''. Dit word so algemeen gekweek dat die presiese oorsprong nog nie vasgestel is nie, hoewel [[Asië|Suidwes-Asië]] al voorgestel is.


Die plant is van die [[Atlasgebergte]] in [[Noord-Afrika]] af na [[Suid-Afrika]] ingevoer en het hier genaturaliseer geraak. Hulle groei wild langs party van die [[Wes-Kaap]] se riviere. Die oleander is een van die heel giftigste tuinplante.
== Fotogalery ==
⚫
<gallery>
Nerium oleander Ouarzazate wild1.jpg|Plant met blomme.
⚫
Nerium oleander white flowers at Guntur (1).jpg|'n Wit kultivar.
Nerium-oleander-semillas.jpg|Vrugte
⚫
</gallery>


== Bron ==
==Eienskappe==
[[Beeld:Oleander Capsule Opens.jpg|thumb|links|200px|’n Peul met sy donsagtige sade.]]
⚫
{{Wikispecies|Nerium oleander}}
Die oleander word 2&nbsp;tot 6&nbsp;meter hoog, met regop stingels wat platter lê namate die plant ouer word. Die [[Blaar|blare]] kom voor in groepe van drie; hulle is dik, smal, leeragtig, donkergroen en sowat 5&nbsp;tot 21&nbsp;cm lank. Die [[blom]]me groei in trosse aan die einde van elke stingel; hulle is [[wit]], [[pienk]] of [[rooi]], met ’n vyflobbige kroon om die sentrale kroonbuis. Hulle ruik soms soet, maar nie altyd nie. Die [[vrug]] is ’n lang, smal peul van 5&nbsp;tot 23&nbsp;cm lank wat oopbars as dit ryp word en verskeie donsagtige [[Saad|sade]] vrystel.
{{Commonskat|Nerium oleander}}
⚫
* ''Watter Boom is dit?'' Eugene Moll 2013 ISBN 978 1 77007 832 1


Die plant kom ook natuurlik voor in ’n groot streek, van [[Mauritanië]], [[Marokko]] en [[Portugal]] ooswaarts deur die [[Middellandse See]]-gebied en die [[Sahara]] tot by die [[Arabiese Skiereiland]], [[Suid-Asië]] en dele van [[Sjina]].<ref name=Europa>[http://rbg-web2.rbge.org.uk/cgi-bin/nph-readbtree.pl/feout?FAMILY_XREF=&GENUS_XREF=Nerium&SPECIES_XREF=oleander&TAXON_NAME_XREF=&RANK= Pankhurst, R. (red.) ''Nerium oleander'' L. ''Flora Europaea''. Royal Botanic Garden Edinburgh.] URL besoek op 2009-07-27.</ref><ref name=China>[http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=200018424 Bingtao Li, Antony J. M. Leeuwenberg, and D. J. Middleton. "''Nerium oleander'' L.", ''Flora of China''. Harvard University.] URL besoek op 2009-07-27.</ref>
⚫
== Verwysings ==

⚫
{{Verwysings}}
Die blomme is helder om insekte te lok wat help met voortplanting, maar hulle lok nie baie insekte nie omdat hulle geen nektar bevat nie.<ref>Herrera, J. (1991). The reproductive biology of a riparian Mediterranean shrub, Nerium oleander L.(Apocynaceae). Botanical journal of the Linnean Society, 106(2), 147-172.</ref>

Die oleander word algemeen in tuine en parke geplant, maar is weens sy giftigheid nie ’n gewilde [[huisplant]] nie. Dit is bestand teen droogte, swak grond en soms ligte ryp.<ref name=Huxley>Huxley, A.; Griffiths, M.; Levy, M. (reds.) (1992). ''The New RHS Dictionary of Gardening''. Macmillan. ISBN 0-333-47494-5.</ref> Daar is meer as 400 [[kultivar]]s met blomme wat nie in die natuur aangetref word nie, soos [[pers]] en [[oranje]] of dubbele blomme.

==Probleme==
As die plant geëet word, kan dit die spysverteringstelsel, hart en sentrale senuweestelsel aantas. Dit kan naarheid en vomering veroorsaak, asook maagpyn en diarree wat soms bloed bevat.<ref name=Inchem>[http://www.inchem.org/documents/pims/plant/pim366.htm Inchem (2005). ''Nerium oleander'' L. (PIM 366). International Programme on Chemical Safety: Inchem. URL besoek op 2009-07-27]</ref> Dit kan die hartklop versnel en dan weer tot laer as normaal laat afneem. Dit kan lomerigheid, bewing, toevalle en selfs ’n koma en die dood veroorsaak. Die sap kan die vel en oë irriteer.<ref name=Goetz>[http://www.vet.purdue.edu/toxic/plant52.htm Goetz, Rebecca. J. (1998). "Oleander". Indiana Plants Poisonous to Livestock and Pets. Cooperative Extension Service, Purdue University. URL besoek op 2009-07-27.]</ref>

By huisplante kan die blomknoppe nie oopgaan nie as die plant te koud is of te min son kry. [[Wolluis]]e en [[dopluis]]e kan voorkom.<ref>Longman, David. ''Gesonde Huisplante, Stap vir Stap Geïllustreer'', J.L. van Schaik, Pretoria. 1992. ISBN 0 627 01827 0</ref>

==Galery==
⚫
<gallery>
Beeld:அறலி பூ.jpg
Beeld:அறலி மொட்டு.jpg
Beeld:அறலி.jpg
Beeld:அறலி 2.jpg
⚫
Beeld:Nerium oleander white flowers at Guntur (1).jpg
⚫
</gallery>


==Sien ook==
==Sien ook==
Lyn 43: Lyn 54:
* [[Lys van indringerplante in Suid-Afrika]]
* [[Lys van indringerplante in Suid-Afrika]]


⚫
==Verwysings==
{{Saadjie}}
⚫
{{Verwysings}}
⚫
* ''Watter Boom is dit?'' Eugene Moll 2013 ISBN 978 1 77007 832 1

==Eksterne skakels==
* [http://www.clemson.edu/extension/hgic/plants/landscape/shrubs/hgic1079.html Clemson-universiteit: Feite oor die oleander]
* [http://www.oleander.org/toxic.html Internasionale Oleandervereniging: Inligting oor giftigheid]
{{CommonsKategorie-inlyn|Nerium}}
⚫
{{Wikispecies-inlyn|Nerium}}
*[[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [http://en.wikipedia.org/wiki/Nerium Engelse Wikipedia]


[[Kategorie:Tuinplante]]
[[Kategorie:Huisplante]]
[[Kategorie:Sierplante]]
[[Kategorie:Struike]]
[[Kategorie:Blomme]]
[[Kategorie:Bome van Afrika]]
[[Kategorie:Bome van Afrika]]

Wysiging soos op 11:32, 22 Februarie 2015

Selonsroos
Nerium oleander in blom
Wetenskaplike klassifikasie
Koninkryk:
Plantae
(geen rang):
Angiosperms
(geen rang):
Eudicots
(geen rang):
Asterids
Orde:
Gentianales
Familie:
Apocynaceae
Subfamilie:
Apocynoideae
Tribus:
Wrightieae
Genus:
Nerium

Spesie:
N. oleander
Binomiale naam
Nerium oleander
L.
Sinonieme

Nerium indicum Mill.
Nerium odorum Aiton[1]

Die selonsroos of Nerium oleander is ’n immergroen struik of klein boom in die familie Apocynaceae. Dit is tans die enigste spesie in die genus Nerium. Dit word so algemeen gekweek dat die presiese oorsprong nog nie vasgestel is nie, hoewel Suidwes-Asië al voorgestel is.

Die plant is van die Atlasgebergte in Noord-Afrika af na Suid-Afrika ingevoer en het hier genaturaliseer geraak. Hulle groei wild langs party van die Wes-Kaap se riviere. Die oleander is een van die heel giftigste tuinplante.

Eienskappe

’n Peul met sy donsagtige sade.

Die oleander word 2 tot 6 meter hoog, met regop stingels wat platter lê namate die plant ouer word. Die blare kom voor in groepe van drie; hulle is dik, smal, leeragtig, donkergroen en sowat 5 tot 21 cm lank. Die blomme groei in trosse aan die einde van elke stingel; hulle is wit, pienk of rooi, met ’n vyflobbige kroon om die sentrale kroonbuis. Hulle ruik soms soet, maar nie altyd nie. Die vrug is ’n lang, smal peul van 5 tot 23 cm lank wat oopbars as dit ryp word en verskeie donsagtige sade vrystel.

Die plant kom ook natuurlik voor in ’n groot streek, van Mauritanië, Marokko en Portugal ooswaarts deur die Middellandse See-gebied en die Sahara tot by die Arabiese Skiereiland, Suid-Asië en dele van Sjina.[2][3]

Die blomme is helder om insekte te lok wat help met voortplanting, maar hulle lok nie baie insekte nie omdat hulle geen nektar bevat nie.[4]

Die oleander word algemeen in tuine en parke geplant, maar is weens sy giftigheid nie ’n gewilde huisplant nie. Dit is bestand teen droogte, swak grond en soms ligte ryp.[5] Daar is meer as 400 kultivars met blomme wat nie in die natuur aangetref word nie, soos pers en oranje of dubbele blomme.

Probleme

As die plant geëet word, kan dit die spysverteringstelsel, hart en sentrale senuweestelsel aantas. Dit kan naarheid en vomering veroorsaak, asook maagpyn en diarree wat soms bloed bevat.[6] Dit kan die hartklop versnel en dan weer tot laer as normaal laat afneem. Dit kan lomerigheid, bewing, toevalle en selfs ’n koma en die dood veroorsaak. Die sap kan die vel en oë irriteer.[7]

By huisplante kan die blomknoppe nie oopgaan nie as die plant te koud is of te min son kry. Wolluise en dopluise kan voorkom.[8]

Galery

Sien ook

Verwysings

  1. ↑ "Nerium oleander L." Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture. 9 Maart 1998. Besoek op 26 Junie 2010.
  2. ↑ Pankhurst, R. (red.) Nerium oleander L. Flora Europaea. Royal Botanic Garden Edinburgh. URL besoek op 2009-07-27.
  3. ↑ Bingtao Li, Antony J. M. Leeuwenberg, and D. J. Middleton. "Nerium oleander L.", Flora of China. Harvard University. URL besoek op 2009-07-27.
  4. ↑ Herrera, J. (1991). The reproductive biology of a riparian Mediterranean shrub, Nerium oleander L.(Apocynaceae). Botanical journal of the Linnean Society, 106(2), 147-172.
  5. ↑ Huxley, A.; Griffiths, M.; Levy, M. (reds.) (1992). The New RHS Dictionary of Gardening. Macmillan. ISBN 0-333-47494-5.
  6. ↑ Inchem (2005). Nerium oleander L. (PIM 366). International Programme on Chemical Safety: Inchem. URL besoek op 2009-07-27
  7. ↑ Goetz, Rebecca. J. (1998). "Oleander". Indiana Plants Poisonous to Livestock and Pets. Cooperative Extension Service, Purdue University. URL besoek op 2009-07-27.
  8. ↑ Longman, David. Gesonde Huisplante, Stap vir Stap Geïllustreer, J.L. van Schaik, Pretoria. 1992. ISBN 0 627 01827 0

Eksterne skakels

Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Selonsroos&oldid=1327468"