Gaan na inhoud

USS Constitution

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
USS Constitution

Die USS Constitution seil in Massachusetts-baai op 21 Julie 1997.
Naam USS Constitution
Besteldatum 1 Maart 1794
Bouers Edmund Hartt se Skeepswerf
Gebruik deur Vlag van Verenigde State van Amerika Amerikaanse Vloot
Koste VS$ 302 718
Aantal beplan 6
Datum neergelê 1 November 1794
Tewaterlating 21 Oktober 1797
In gebruik 1
Lot In aktiewe diens
Tuishawe Charlestown Vlootwerf
Bynaam Old Ironsides
Verplasing 2 200 ton
Lengte 53 m (175 vt) op watervlak
Wydte 13,26 m (43 vt 6 dm)
Diepgang 6,4 m voor, 7,0 m agter
Spoed 13 knope (24 km/h)
Bemanning 450 insl. 55 matrose en 30 hande

Die USS Constitution (1797), bekend as "Old Ironsides" is 'n houtromp driemasfregat van die Amerikaanse Vloot. Hy is vernoem na die Amerikaanse grondwet en is die oudste varende skip ter wêreld. (HMS Victory is drie dekades ouer, maar is permanent in 'n droogdok gestasioneer).

Constitution was een van ses fregatte vir vervaardiging goedgekeur ingevolge die Amerikaanse Vlootwet van 1794. Joshua Humphreys het die skepe as slagskepe ontwerp. Die Constitution en sy susterskepe was gedugte opponente vir selfs die beste oorlogskepe van die tyd, aangesien hulle groter en swaarder bewapen was as 'n standaardfregat.

Geskiedenis

[wysig | wysig bron]
Die USS Constitution in geveg met die HMS Guerriere op 2 Augustus 1812. Skildery deur Michel Felice Corne (1752–1845).

Die Constitution is gebou in Edmund Hart se skeepsbouaanleg in Boston van elastiese eikehout, met planke van tot sewe duim (178 mm) dik. Die skip se ontwerp was ook uniek vir sy tyd weens die diagonale kruisverspanning van die skeepsraamwerk wat besonder bydra tot die skip se strukturele sterkte. Paul Revere het die koperspykers en -boute wat die planke aanmekaar hou en die koperomhulsel wat die romp beskerm, vervaardig. Die Constitution is op 22 Julie 1798 ter water gelaat en het sy eerste aktiewe patrolering teen die suidooskus van die VSA onderneem gedurende die Kwasi-oorlog met Frankryk.

In 1803 word die Constitution aangewys as die vlagskip van die Middellandse See-eskader onder bevel van Kaptein Edward Preble. Die skip het gedien teen die Barbaryse state van Noord-Afrika, wat tribuut van die VSA geëis het in ruil daarvoor om VSA kommersiële vaartuie toegang tot Mediterreense hawens te gee. Preble het 'n aggressiewe veldtog teen Tripoli begin deur hawens te blokkeer en fortifikasies te bombardeer. Uiteindelik het Tripoli, Tunisië, en Algerië toegestem tot 'n vredesverdrag. Constitution het die Noord-Afrikaanse kus, vir twee jaar na die oorlog beëindig is, gepatrolleer om die voorwaardes van die vredesverdrag af te dwing.

Hy keer terug na Boston in 1807 vir twee jaar se herstelwerk. Die skip word weer in diens gestel as die vlagskip van die Noord-Atlantiese eskader in 1809 onder bevel van Kommandeur John Rodgers.

Teen vroeg 1812 het verhoudinge met die Verenigde Koninkryk versleg en die VSA-Vloot het begin voorberei op oorlog, wat op 20 Junie verklaar is. Kaptein Isaac Hull wat in 1810 aangestel is as die Constitution se bevelvoeder neem hom uit op die see op 12 Julie sonder opdrag met die doel om 'n blokkade van die hawe te verhoed. Sy plan was om by die vyf skepe van Rodgers se eskader aan te sluit.

Die Constitution se bemanning gewaar vyf skepe buite Egg Harbor, New Jersey op 17 Julie. Teen die volgende oggend word die skepe geëien as 'n Britse eskader wat die Constitution ook raakgesien het en het nader beweeg. Kapt. Hull en sy bemanning het bote te water gelaat om hul skip buite reikafstand te sleep. Deur gebruik te maak van kegankers om die skip vorentoe te sleep en deur die seile nat te maak met die doel om ten volle gebruik te maak van die wind, het Hull stadig begin om weg te beweeg van die Britse skepe. Na twee dae en nagte kon die Constitution uiteindelik daarin slaag om van die ander skepe te ontvlug.

USS Constitution vuur 'n 17-skote saluut

'n Maand later op 19 Augustus, kom die Constitution te staan teen een van dié skepe, die fregat HMS Guerriere, teen die kus van Nova Scotia. Die Britse skip vuur die eerste kanonskoot en twintig minute later was die Guerriere sodanig beskadig dat dit nie meer geloon het om hom te probeer sleep na 'n hawe nie. Kaptein Hull het sy swaarder breedsye en die skip se uitsonderlike seilvermoë gebruik om die Britse skip te verslaan. Die Britte het tot hul verbasing gesien hoe hul skote van die Constitution se romp afspat wat aanleiding gegee het tot die bynaam "Old Ironsides."

Onder bevel van William Bainbridge, het "Old Ironsides" te staan gekom teen HMS Java, nog 'n Britse fregat, in Desember. Hul drie uur lange geveg beskadig die Java sodanig dat dit nie weer herstel kon word nie. Die skip is aan die brand gesteek. Die Constitution se oorwinings het die Amerikaners se moreel verhoog.

Ten spyte daarvan dat die Constitution etlike maande in hawens deurgebring het, hetsy vir herstelwerk of as gevolg van blokkades, slaag die fregat daarin om nog agt skepe te onderskep, insluitende 'n Britse fregat en 'n sloep waarteen Constitution gelyktydig geveg het, voor vrede verklaar is in 1815. Na ses jaar van uitgebreide herstelwerk keer hy terug as vlagskip van die Middellandse See-eskader. Hy seil terug na Boston in 1828.

'n Ondersoek in 1830 bevind dat hy nie meer geskik is vir seevaart nie, maar die Amerikaanse publiek gereageer negatief op die voorstel dat die skip tot niet gemaak moet word, veral na die publikasie van Oliver Wendell Holmes se gedig "Old Ironsides." Die Amerikaanse kongres het 'n begrotingspos vir die rekonstruksie van die skip aanvaar en die Constitution word in 1835 weer in diens gestel. Hy dien as die vlagskip in die Middellandse See en in die Suidelike Stille Oseaan. Hy onderneem 'n 30-maande lange vaart om die wêreld vanaf Maart 1844. In die jare 1850 patrolleer hy die Afrikaanse kus om te soek vir skepe wat slawe vervoer. Gedurende die Amerikaanse Burgeroorlog dien hy as 'n opleidingskip vir adelborse.

Na nog 'n periode van herbou in 1871, het hy goedere vir die Parys-uitstalling van 1877 vervoer en het weer as 'n opleidingskip gedien. Hy is uit vaart gestel in 1882, en was toe as 'n ontvangskip in Portsmouth, New Hampshire gebruik. Hy keer terug na Boston om sy honderdjarige verjaarsdag te vier in 1897.

In 1905 het die openbare mening hom weer van vernietiging gered en in 1925 word sy restourasie moontlik gemaak deur die donasies van skoolkinders en patriotiese groepe. Hy word in vaart gestel op 1 Julie 1931, en word gesleep op 'n toer van 90 hawestede aan die Atlantiese, Golf en Stille Oseaan kuste van die Verenigde State. Meer as 4 600 000 mense besoek die skip gedurende die driejarige reis. In 1941 word hy weer permanent in vaart gestel, en 'n wet van die Kongres in 1954 maak die Sekretaris van die Vloot verantwoordelik vir die onderhoud van die skip. Die USS Constitution is tans gedok in die Ou-Vlootskeepswerf in die Charlestownseksie van Boston, en is oop vir die publiek.

Van 1992-95 ondergaan die Constitution 'n 44 maande onderhoudsessie waarna die skip weer in staat is om op die see te vaar. Op 21 Julie 1997, as deel van sy 200ste verjaardagvieringe, seil die Constitution vir die eerste keer in meer as 'n honderd jaar. Hy word gesleep van sy gewone posisie in Boston na Marblehead, span ses seile (verlê, boseil, en drywer), en beweeg vir 'n uur sonder hulp en lewer 'n 21-kanonsaluut.

Die moderne rol van "Old Ironsides" is om as "staatsskip" te dien. Die skip se missie is om die VSA-Vloot te bevorder deur die miljoene jaarlikse besoekers. Die bemanning van 55 matrose deel in seremonies, opvoedkundige programme, spesiale gebeure en tree op as toerleiers op die skip.

Tydlyn

[wysig | wysig bron]
  • 21 Oktober 1797: USS Constitution word bekendgestel by die Edmond Hartt's Skeepswerf, Boston.
  • Augustus 1798: uitgeroep vir aksie gedurende die Kwasi-oorlog met Frankryk.
  • 1803–1806: Vlagskip, Mediterreense eskader, Tripolie-oorlog.
  • 1812–1815: Oorlog met die Verenige Koningkryk.
  • 18 Augustus 1812: Verslaan die 38-kanon Britse fregat HMS Guerriere. Bemanning noem hom "Old Ironsides" aangesien kanonballe van sy romp afgebons het tydens die geveg.
  • 29 Desember 1812: Neem die Britse fregat HMS Java en vyf kleiner vaartuie oor.
  • 1828–1830: In Boston deur vlootbevelvoeders as onseewaardig verklaar, maar word gered deur die gedig "Old Ironsides" deur Oliver Wendell Holmes.
  • Maart 1844: Begin 'n 30-maande reis om die wêreld.
  • 1931–1934: Nasionale vaart neem "Old Ironsides" na 90 Amerikaanse stede en keer terug na die Bostonhawe.
  • Maart 1996–1997: Voltooi 'n 44-maande restourasie.

Spesifikasies

[wysig | wysig bron]
  • Bouers: Kol. George Claghorn, Edmond Harrt's Skeepswerf, Boston, Massachusetts.
  • Koste: $302 718 (dollars in 1797)
  • Aandrywing: seil van 4 000 m² aan drie maste
  • Maslengte: voormas, 60 m; hoofmas, 67 m; agtermas, 52,56 m
  • Waterverplasing: 2 200 t
  • Spoed: 24 km/h
  • Ankers: twee hoofankers 2400 kg; een plaatanker 2400 kg; een stroomanker 500 kg; en twee kegankers 180-320 kg

Bronne

[wysig | wysig bron]
  • Thomas P. Horgan, Old Ironsides (Burdette & Co., 1963)
  • Tyrone G. Martin, A Most Fortunate Ship (Globe Pequot Press, 1980)
  • 'n Fiktiewe weergawe van die 1812-geveg tussen Constitution en Java kom voor in die roman The Fortune of War deur Patrick O'Brian.