Wikipedia:Voorbladartikel
Voorbladartikels: die beste van Wikipedia Hier by die Afrikaanse Wikipedia poog ons om spogartikels voor te berei om op die voorblad te pryk. Hierdie artikels verteenwoordig van die beste skryfwerk en is vooraf gekies deur die gemeenskapslede. Dit beteken egter nie dat die artikels nie verder verbeter kan word nie, maar bloot dat dit al reeds meer aandag geniet het. Tans is daar 417 artikels wat voorbladstatus behaal het, uit 'n totaal van 94 639. Dus verskyn een uit elke 226 artikels op die onderstaande lys. Nomineer gerus potensiële artikels by Kandidaatartikels vir voorblad of bespreek ander gebruikers se nominasies. | |||||||
| |||||||
 Die Paleolitikum, ook genoem die Ou Steentydperk, is ’n tydperk in die mens se voorgeskiedenis wat gekenmerk word deur die aanvanklike ontwikkeling van klipwerktuie. Dit dek sowat 99% van die mens se tegnologiese voorgeskiedenis. Dit strek van die heel eerste gebruik van klipwerktuie deur Hominini sowat 3,3 miljoen jaar gelede tot aan die einde van die Pleistoseen sowat 11 650 v.C. Die Paleolitikum in Europa het die Mesolitikum voorafgegaan, hoewel die datum van die oorgang met verskeie duisende jare van plek tot plek wissel. Gedurende die Paleolitikum het Hominini in klein gemeenskappe saamgewoon en oorleef deur plante te versamel, te hengel en te jag, of deur die aas van wilde diere te eet. Die tydperk word gekenmerk deur die gebruik van klipwerktuie wat hulle gemaak het, maar ook van hout- en beengereedskap. Ander organiese materiaal is ook gebruik om gereedskap te maak, soos leer en plantvesels, maar weens vinnige verrotting het hulle nie lank gehou nie. Sowat 50 000 jaar gelede was daar ’n merkbare toename in die verskeidenheid artefakte. In Afrika het beenartefakte en die eerste kuns in die argeologiese rekords begin verskyn. Daar was ook tekens dat die mens begin visvang het, soos in die Blombosgrot in Suid-Afrika. Argeoloë klassifiseer artefakte van die afgelope 50 000 jaar in baie verskillende kategorieë, soos projektielpunte, graveergereedskap, meslemme en boorwerktuie. Die mens het geleidelik ontwikkel van die vroeë lede van die genus Homo – soos Homo habilis, wat eenvoudige klipgereedskap gebruik het – tot moderne mense volgens anatomie en gedrag teen die laat Paleolitikum.Teen die einde van die Paleolitikum, veral die middel- en laat tydperk, het mense die eerste kunswerke gemaak en begin om godsdienstige of spirituele praktyke te beoefen soos begrafnisse en rituele. Toestande gedurende die Paleotitikum het deur ’n stel glasiale en interglasiale tye gegaan waarin die klimaat van tyd tot tyd tussen warm en koud gewissel het. Argeologiese en genetiese data dui daarop dat die vroeë mens in yl beboste gebiede gewoon en digte woude vermy het. Teen omstreek 50000-40000 v.C. het die eerste mense in Australië aangeland. Teen omstreeks 45000 v.C. het mense by die breedtegraad 61°N in Europa gewoon. Teen omstreeks 30000 v.C. het mense in Japan aangekom en teen omstreeks 27000 v.C. in Siberië, bo die Arktiese Sirkel. Teen die einde van die laat Paleolitikum het ’n groep mense die Beringlandbrug oorgesteek en deur die Amerikas versprei. |
 Amsterdam (Nederlands: [ɑmstərˈdɑm], luister (hulp·inligting)) is die titulêre hoofstad en volgens bevolking die grootste stad van die Koninkryk der Nederlande. Amsterdam, in die plaaslike Amsterdamse dialek ook Mokum (afgelei uit Jiddisj vir "plek" of "stad") genoem, is in die westelike provinsie Noord-Holland aan die IJ- en die Amstel-riviere geleë. Die munisipaliteit Amsterdam het 'n bevolking van 872 680 (2019, CBS) en Groot-Amsterdam het in 2016 'n bevolking van 1 380 872 gehad. Die aantal verskillende nasionaliteite in die munisipaliteit is van die hoogste in die wêreld. Alhoewel die regeringsetel en die Koninklike woning in Den Haag, sowat 60 km verder wes geleë is, is Amsterdam volgens die Nederlandse grondwet van 1983 die amptelike hoofstad van Nederland. Amsterdam het sy naam te danke aan 'n dam wat in die 13de eeu in die Amstel opgerig is, en sy oorsprong lê in 'n 12de-eeuse klein vissersdorpie. Die plek het kort na 1300 stadsregte ontvang, in 1345 as gevolg van die Mirakel van Amsterdam 'n pelgrimsoord geword, tydens die Goue Eeu tot een van die belangrikste hawe- en handelstede ter wêreld gegroei en 'n leidende sentrum van handel en finansies geword. 'n Toestroming aan buitelanders uit veral die Suidelike Nederland, Duitsland en die Skandinawiese lande het vanaf die einde van die 16de eeu tot staduitbreidinge gelei, waaronder die laatste gragte van die vesting wat nou as gragtengordel bekend is. Gedurende die 19de en 20ste eeue het die stad uitgebrei en baie nuwe buurte en voorstede is beplan en gebou. Beide die 17de-eeuse Amsterdamse gragtegordel en die 19de-eeuse Stelling van Amsterdam is deur Unesco as wêrelderfenisgebiede erken. Weens sy gragte word Amsterdam ook "Venesië van die noorde" genoem. Sloten, wat in 1921 by die munisipaliteit Amsterdam ingelyf is, is die oudste deel van die stad, en dateer uit die 9de eeu. Amsterdam is die ekonomiese sentrum van Nederland en een van die finansiële sentrums in Europa, die stad word as 'n alfa-wêreldstad beskou. Daarbenewens is die stad die kulturele sentrum van Nederland. Van die wêreld se grootste maatskappye is in Amsterdam gesetel of het hul Europese hoofkwartier in Amsterdam, insluitende leidende tegnologiemaatskappye soos Uber, Netflix en Tesla, Philips, AkzoNobel, TomTom en ING. Die Amsterdam-hawe is die vyfde grootste hawe in Europa. Lughawe Schiphol is die besigste lughawe in Nederland en – net na Lughawe Londen-Heathrow en Lughawe Parys-Charles de Gaulle – die derde besigste in Europa. Die Amsterdamse Effektebeurs is die oudste effektebeurs ter wêreld. | ||||||
 Aarde - Alabama - Alexandrië - Alpe - Amsterdam - Andorra - Antarktika - Argentinië - Arktiese Oseaan - Arles - Armenië - Australië - Azerbeidjan - Belfast - België - Berg Athos - Berlyn - Bergen - Bernau bei Berlin - Bieszczady - Bordeaux - Botswana - Brasilië - Bredasdorp - Bremen - Bretagne - Brussel - Buenos Aires - Bulgarye - Carcassonne - Chicago - Chili - Costa Rica - Darmstadt - Denemarke - Duitsland - Durban - Estland - Faroëreilande - Frankfurt am Main - Frankryk - Frans-Guyana - Genua - Georgië - Glasgow - Gotenburg - Hamburg - Hawaii - Helsinki - Hesse - Ierland - Iran - Istanboel - Italië - Japan - Johannesburg - Kaapstad - Kaliningrad - Kambodja - Kamtsjatka-skiereiland - Kanada - Kasakstan - Keulen - Krim - Krugerwildtuin - Leiden - Libië - Litaue - Londen - Los Angeles - Madagaskar - Malawi - Malta - Meksiko - Milwaukee - Moldowa - Monaco - Mont-Saint-Michel - Montreal - Montreux - Moskou - Namibië - Nedersakse - Nieu-Seeland - Noord-Ierland - Noord-Masedonië - Noorweë - Normandië - Nyldelta - Oekraïne - Paaseiland - Parys - Perth - Pireneë - Pole - Port Elizabeth - Potsdam - Pretoria - Provence - Quebec - Réunion - Reykjavik - Riga - Rio de Janeiro - Rusland - São Paulo - Senegal - Siberië - Skerryvore - Skotland - Slowakye - Straatsburg - Suid-Afrika - Svalbard - Swartwoud - Swede - Switserland - Sydney - Tafelberg - Tahiti - Thailand - Tornado - Treviso - Tsoenami - Turyn - Uruguay - Valencia - Verenigde Koninkryk - Verenigde State van Amerika - Vermont - Vilnius - Waalse Gewes - Wallis - Warskou - Washington, D.C. - Wes-Australië - Ysland - Zambië - Zürich |
 Amerikaanse Rewolusie - Andries Pretorius - Anne Frank - Antieke Egipte - Apartheid - Asjantiryk - Assirië - Berlynse Lugbrug - Boeing B-17 Flying Fortress - Boerekrygsgevangenes - Cetshwayo kaMpande - Cicero - Cité de Carcassonne - Duitse Demokratiese Republiek - Etruskers - Francis William Reitz - Fritz Joubert Duquesne - Gallië - Goelag - Heinz Guderian - Homeros - Indusvalleibeskawing - Jan Christian Smuts - Jesus van Nasaret - Johanna van Arkel - Kathaar - Khmer-ryk - Kiëf-Roes - Kosakke - Koue Oorlog - Koesj - Kruistog - Kulturele Rewolusie - Memphis - Middeleeuse kookkuns - Mongoolse Ryk - Bernard Montgomery - Adriaan Moorrees - Namibiese volksmoord 1904-1908 - Fridtjof Nansen - Neolitiese Omwenteling - Nikolaas II van Rusland - Operasie Entebbe - Opstand in die Warskou-ghetto - Paleolitikum - Palmyra - Perikles - Plinius die ouere - Pitia - Pous Pius IX - Pous Silvester II - Russiese Rewolusie 1917 - William Philip Schreiner - Sesdaagse Oorlog - Sherman Firefly - Slag van Magersfontein - Slag van Stalingrad - Hans Strijdom - Helen Suzman - Tweede Wêreldoorlog - USS Constitution - Victoria van die Verenigde Koninkryk - Voorlaaier - Winteroorlog | ||||||
 Afrikaanse kerkbou in die Karoo - Barnsteen - Simone de Beauvoir - Christiaan Frederik Beyers - Boeddhisme - Borsjt - André P. Brink - Ted Bundy - Byeboerdery - Petrus Coetzee - Cristina Fernández de Kirchner - Dagbreek - Marie Koopmans-De Wet - Die Transvaler - Die Vaderland - Egiptiese mitologie - Ekonomie van Suid-Afrika - Frans Engelenburg - Ganesja - Geestesteuring - Gereformeerde kerk Humpata - Geskiedenis van erotiese afbeeldings - Groot Markplein van Brussel - Hadj - Carl Otto Hager - Hiernamaals - Adriaan Hofmeyr - Jan Hendrik Hofmeyr - Jannie Hofmeyr - Jode in Suid-Afrika - Kaas - Kleurlingstemregvraagstuk - Mabel Malherbe - Johannes Meintjes - Middeleeuse kookkuns - Andrew Murray - Nederduits (skoolvak) - NG gemeente Fordsburg - NG gemeente Rondebosch - Oktoberfest - Oosters-Ortodokse Kerk - Paryse Metro - Posseël - Dirk Postma - Reinheitsgebot - Rooiplein - P.D. Rossouw - SACS - Seks - Seksualiteit in antieke Rome - Sider - Sisiliaanse Mafia - Slawiese mitologie - Suid-Afrikaanse militêre dekorasies: 2003- - Swabies-Alemanniese Karnaval - Elizabeth Taylor - Herman van Broekhuizen - Verenigde Party - Vlag van Argentinië - Vlag van Armenië - Vlag van Australië - Vlag van Azerbeidjan - Vlag van Brasilië - Vlag van Chili - Vlag van die Filippyne - Vlag van die Verenigde Koninkryk - Vlag van die Verenigde State - Vlag van die Volksrepubliek China - Vlag van Duitsland - Vlag van Europa - Vlag van Indië - Vlag van Israel - Vlag van Japan - Vlag van Kanada - Vlag van Meksiko - Vlag van Nieu-Seeland - Vlag van Puerto Rico - Vlag van Singapoer - Vlag van Suid-Afrika - Webjoernaal - Wladimir Poetin - Wyn |
 All Blacks - Argentynse nasionale rugbyspan - Engelse nasionale rugbyspan - Roger Federer - Franse nasionale rugbyspan - Ierse nasionale rugbyspan - Italiaanse nasionale rugbyspan - Japanse nasionale rugbyspan - Krieketwêreldbeker 2015 - Krieketwêreldbeker 2019 - Olimpiese Somerspele 2008 - Olimpiese Somerspele 2012 - Paralimpiese Somerspele 2008 - Rugby - Rugbywêreldbeker 2007 - Rugbywêreldbeker 2011 - Rugbywêreldbeker 2015 - Rugbywêreldbeker 2019 - Skaak - Skotse nasionale rugbyspan - Springbokke - Tafeltennis - Verenigde State se nasionale rugbyspan - Wallabies - Walliese nasionale rugbyspan
 Afrika-rotsluislang - Berghaan - Blouwalvis - Buffel - Dier - Dinosourus - Fotosintese - Gewone luislang - Gordeldier - Jagluiperd - Javaanse tier - Kat - Koraal - Kryt-Paleogeen-uitwissing - Leeu - Lewensiklus van die tier - Mens - Menslike evolusie - Mos - Pikkewyn - Poema - Pylsterteend - Rot - Saffraan - Seekoei - Sekretarisvoël - Swangerskap - Tierluislang - Ysbeer | ||||||
 Afrikaans - Fins - Frans - Hamlet - Henry James - Italiaans - Mabel Jansen - Adam Mickiewicz - Misdaad en Straf - Nederlands - William Shakespeare - Sweeds - Taal - Verskille tussen Afrikaans en Nederlands - Wallies |
 Ingmar Bergman - Bucchero - Samuel Cronwright - Salvador Dalí - Marlene Dietrich - documenta - Paul Gauguin - Katedraal van Vilnius - Klooster - Krugerstandbeeld - Kuns - Leonardo da Vinci - Modernisme - Marita Napier - Oscar Niemeyer - Jacobus Hendrik Pierneef - Johan de Ridder - Leni Riefenstahl - Staafkerk van Borgund - Sosialistiese realisme - Strokiesverhaal - Topkapi-paleis - Rembrandt van Rijn - Leonore Veenemans - Andy Warhol | ||||||
_large.jpg) Aarde - Andromeda-sterrestelsel - Asteroïde - Buiteaardse lewe - Europese Suidelike Sterrewag - Hubble-ruimteteleskoop - Komeet - Kuipergordel - Maan - Maanlanding - Mars - Melkweg - Opsporing van eksoplanete - Pluto - Saturnus - Sonnestelsel - Ster - Sterrestelsel - Triton - Veranderlike ster |
 Aardverwarming - Airbus A380 - Apple Inc. - Binnebrandenjin - Concorde - Differensiaalrekening - Gemenedrukbuisbrandstofinspuiting - Geskiedenis van die Aarde - Glas - Hardeskyf - Hernubare energie - Kamera - Karoo-supergroep - Laser - Parasetamol - Patent - Pi - Poolkoördinatestelsel - Ignaz Semmelweis - TGV - Tegnesium - Edward Teller - Tempelhof-lughawe - Toekoms van die Aarde - Turboskroef - Uraan - Wankelenjin - Waterstof - Yster | ||||||
Indien die voorblad nie verfris word met die nuwe week se artikel nie, of indien die geskiedkundige herdenkings steeds die vorige dag se inskrywings vertoon, kan u gerus hier klik sodat dit verfris word.