Voedoeïsme
Voedoeïsme (afgelei van vodun [vodṹ], wat in Ewe en Fon "gees" of "godheid" beteken) is 'n sambreelterm vir 'n reeks sinkretistiese godsdienste wat hul uitdrukking in spirituele rituele en volksgebruike vind. Voedoeïsme het sy oorsprong in Vodun, die tradisionele godsdiens en voorvaderverering wat deur 'n reeks volke in Wes-Afrika beoefen word (die Ewe in Oos- en Suid-Ghana, Suid- en Sentraal-Togo; die Kabye, Mina en Fon in Suid- en Sentraal-Togo en Suid- en Sentraal-Benin; aanhangers word ook onder die Gun of Gbe in Lagos en Ogun, Suidwes-Nigerië, aangetref).
Vodun verskil merkbaar van ander tradisionele Afrika-godsdienste in die binneland van die bogenoemde Afrikalande en vorm die basis vir spirituele godsdienste met verwante name wat deur nakomelinge van etniese groepe soos Dahomey, Kongo, Joroeba en ander Afrikane, wat as slawe na die Nuwe Wêreld geneem en hier in die 16de en 17de eeu deur Rooms-Katolieke sendelinge gekersten is, met sinkretistiese elemente van ander godsdienste, veral Christendom (Rooms-Katolisisme), die geloofswêreld van die Kongovolk en inheemse gelowe van Amerikaanse Indiane vermeng en verder ontwikkel is tot 'n omvattende wêreld- en lewensbeskouing waarin naas religieuse oortuigings ook filosofie, geneeskunde en geregtigheid 'n sentrale plek inneem.
In die westerse wêreld word voedoeïsme, veral onder die invloed van die Amerikaanse rolprentbedryf wat die godsdiens as 'n eksoties-triviale agtergrond vir sekere grurolprente inspan, sterk verbind met elemente van hipnose, trance en magiese handelinge.
Tans het Voedoeïsme, wat in Kreoolse samelewings in die Karibiese Seegebied in verskillende vertakkings aangetref word, wêreldwyd sowat sestig miljoen aanhangers.[1] Die belangrikste variasies is:
- Haïtiaanse Vodou,
- Puerto Ricaanse Vodú,
- Kubaanse Vodú,
- Dominikaanse Vodú,
- Brasiliaanse Vodum en
- Louisiaanse Voodoo.
Verwysings
[wysig | wysig bron]Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Voedoeïsme.
- (en) "Vodou". Encyclopædia Britannica. Besoek op 10 Augustus 2019.