Wolfgang Amadeus Mozart
Wolfgang Amadeus Mozart | ||
---|---|---|
![]() |
||
Portret van Wolfgang Amadeus Mozart deur Doris Stock, 1789.
|
||
Geboortenaam | Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart | |
Alias | Trazom Mozart Wolfgang |
|
Geboorte | 27 Januarie 1756 Salzburg, Heilige Romeinse Ryk |
|
Afsterwe | 5 Desember 1791 (op 35) Wene, Heilige Romeinse Ryk |
|
Beroep(e) | Komponis | |
Genre(s) | Simfonie Concertant Kamer Klavier Opera Koraal |
|
Instrument(e) | Klavier | |
Aktiewe jare | 1761 - 1791 | |
![]() |
Wolfgang Amadeus Mozart (27 Januarie 1756 - 5 Desember 1791) was 'n belangrike en invloedryke komponis van die Klassieke tydperk. Sy doopnaam was Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart.
Lewe[wysig | wysig bron]
Mozart word op 27 Januarie 1756 gebore aan Leopold Mozart (1719-1787) en Anna Maria, née Pertl (1720-1778) te 9 Getreidegasse in die Prinsaartsbisdom Salzburg, toe 'n Staat van die Heilige Romeinse Ryk, vandag deel van Oostenryk.[1] Mozart was die jongste van sewe kinders, waarvan vyf vroeg dood is. Sy ouer suster was Maria Anna Mozart (1751-1829) en haar bynaam was Nannerl. Hy is die dag na sy geboorte gedoop en die dooprekord bevat die Latynse weergawe van sy naam, Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart (vernoem na sy ouma aan sy ma se kant en na die heilige van die dag van sy geboorte, Johannes Chrysostomus). Sy pa het later 'Wolfgangus' verkort na 'Wolfgang' en het ook 'Theophilus' vertaal na 'Amadeus' (liefde vir God) en het die 'Johannes Chrysostomus' weggelaat. Mozart het self daarvan gehou om klein veranderinge aan sy naam, veral sy tweede naam, te maak. Hy het slegs nou en dan die bekende Amadeus gebruik, soos ons dit vandag ken. Hy het veel eerder die Franse weergawe, 'Amadé' verkies. Hy het ook soms die Italiaanse 'Amadeo' en die Duitse 'Gotlieb' gebruik. Soms het hy dit selfs agteruit gespel, naamlik "Trazom" of "Mozart Wolfgang".
Hy word algemeen gesien as 'n wonderkind. Hy het begin komponeer toe hy vyf was. Sy pa, Leopold Mozart was 'n bekende vioolonderwyser en komponis. Hy was ook 'n streng ouer wat voordeel getrek het uit sy seun deur hom as 'n wunderkind in die howe van Europa te vertoon. Sy suster Nannerl was 'n talentvolle pianis en het haar jonger broer gereeld begelei op Leopold se toere. Mozart het 'n aantal klavierstukke geskryf, veral duette om saam met haar te speel. Toe Wolfgang een keer siek word, het Leopold meer kommer uitgespreek oor die verlies aan inkomste as oor sy seun. Die koue weer en die voortdurende reise kon moontlik 'n aandeel hê in die siekte wat hy later beleef het.
Gedurende sy reise het Mozart vele groot musikante ontmoet en het ook die werke van ander groot komponiste geken (onder andere J.S. Bach, G.F. Handel, F.J. Haydn). Selfs mense wat nie musikante was nie het sy aandag getrek: hy is so beïndruk deur die klank van Benjamin Franklin se glasharmonika, dat hy verskeie stukke daarvoor gekomponeer het.
As 'n volwassene word hy 'n Vrymesselaar en slaag deur harde werk daarin om sy pa te bekeer voor sy dood in 1787. Sy latere opera Die Towerfluit bevat Vrymesselaarstemas en -simbole. Hy was in dieselfde Vrymesselaarslosie as Haydn.
Verwysings[wysig | wysig bron]
Bronne[wysig | wysig bron]
- Human, Koos (1 Junie 2005). Die A tot Z van klassieke musiek (in Afrikaans). Human & Rousseau. ISBN 978-0-7981-4513-8.
- Aloys Greither: Wolfgang Amade' Mozart Rowohlt Taschenbuch Verlag GmbH, 1962
- Robert W. Gutman: Mozart: A Cultural Biography. Random, 2001
- H. C. Robbins Landon: 1791: Mozart's Last Year. Thames & Hudson, 1988 ISBN 0-500-28107-6
- Maynard Solomon: Mozart: a life. Harper, 1996 ISBN 0-06-092692-9
Sien ook[wysig | wysig bron]
- Köchelverzeichnis ('n katalogus van komposisies van Wolfgang Amadeus Mozart)
- Lys van klavierkonserte van Wolfgang Amadeus Mozart
Eksterne skakels en bronne[wysig | wysig bron]
![]() |
Wikimedia Commons bevat media in verband met Wolfgang Amadeus Mozart. |
- Köchel se katalogus van Mozart se werke
- Mozart CDs
- Compact Mozart biography - at mozartones.com