Sciëntologie: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added

Inline

Wysiging soos op 22:39, 14 Julie 2020

duimnael| Sciëntologie-simbool: Die "S" staan vir sciëntologie. Die onderste driehoek (LNR-driehoek) simboliseer volgens sciëntologie affiniteit, werklikheid en kommunikasie. Die boonste (KRC Triangle) staan vir kennis (knowledge), verantwoordelikheid (responsibility) en beheer (control)

Sciëntologie (Engels: Scientology) is 'n nuwe godsdienstige beweging wat sy leerstellings vind in die geskrifte van die Amerikaanse skrywer L. Ron Hubbard. In 'n ideale sin word sy leerstellings en praktyk gekenmerk deur sciëntistiese en psigoterapeutiese komponente, wat later uitgebrei is om transendentale aspekte in te sluit.

Die godsdienstige karakter en die organisasiemetodes van sciëntologie is in die openbaar hoogs kontroversieel.^[1] Dit geld veral vir Duitsland en Frankryk.^[2] In Duitsland word die Kerk van Sciëntologie byvoorbeeld sedert 1997 in verskeie state deur die Konstitusionele Beskermingsagentskap gemonitor.^[2] Volgens die verslag van 2016: “Die SO (Scientology Organization) streef 'n samelewing sonder algemene en gelyke verkiesings en verwerp die demokratiese regstelsel."^[3]

In sommige ander lande, soos die Verenigde State, geniet die Church of Scientology die status van 'n godsdiensgemeenskap wat vrygestel is van belasting, in die geval van die VS, na jare van litigasie.^[4]

Etimologie

Die woord Scientology is afgelei van die Latynse werkwoord scire ("kennis") en die Griekse λόγος ( logos, o.a. "Woord", "studie" of "logika") en word deur die Kerk met kennis oor kennis vertaal.^[5]

Die Oxford English Dictionary skryf die eerste gebruik van die term toe aan die Duitse skrywer Anastasius Nordenholz, wie se boek Scientologie – Wissenschaft von der Beschaffenheit und der Tauglichkeit des Wissens (Scientologie – Wetenskap van die aard en toepaslikheid van kennis) in 1934 gepubliseer is.^[6] Die woord verskyn egter nog vroeër in die Engelse skryfwyse Scientology.^[7]

Geskiedenis

In 1950 beskryf L. Ron Hubbard in Dianetics (Afrikaans: "Dianetiek" ) 'n sisteem van sielkundige tegnieke wat hy in die volgende jare inbed in 'n stelsel van idees wat hy die naam "Scientology" gee.^[8] Van 1950 tot 1954 het 'n aantal verskillende groepe ontstaan, sommige as formele organisasies van korte duur wat gepoog het om Hubbard se leerstellings te implementeer.^[9]^:74 In 1953 het Hubbard Church of Scientology as 'n handelsmerk geregistreer en in Februarie 1954 stig hy die eerste tak: die Church of Scientology of California.^[9]^:74 In die daaropvolgende periode brei hy die Sciëntologiese denkstelsel uit om kosmologiese en metafisiese elemente in te sluit, en het die leerstellings gesistematiseer en die organisasie meer hiërargies gemaak.^[10] In die jare tot 1967 was sy Church of Scientology feitlik die enigste verteenwoordiger van sciëntologie. Die kerk het in die Verenigde State uitgebrei en versprei na die Verenigde Koninkryk, Australië, Nieu-Seeland, Suid-Afrika en die destydse Rhodesië.^[9]^:75 Aan die einde van die 1960's bereik sciëntologie die hoogtepunt van sy sukses.^[9]^:76

In die daaropvolgende dekade het sciëntologie minder bestendig uitgebrei; 'n Tak vir die vasteland van Europa word in Kopenhagen gestig en sciëntologie het in Skandinawië, Duitsland en die Benelux- lande 'n vastrapplek probeer kry.^[9]^:77 Terwyl die aantal takke toegeneem het - in die Verenigde State en Groot-Brittanje, is tussen 1971 en 1977 'n honderd missions gestig, en nog dertig op die Europese kontinent^[11] - het Hubbard se Sea Organization oftewel Sea Org, wat in 1967 gestig is, en tot en met 1975 op 'n skip in die Stille Oseaan gehuisves is, homself toenemend van die basis van die ander sciëntologie-organisasies verwyder, alhoewel dit die de facto magsentrale van die organisasie was.^[9]^:76 Terselfdertyd het Hubbard se leierskapstyl toenemend outokraties geword.^[9]^:76 Enkele vooraanstaande lede van die Church of Scientology het Hubbard se organisasie en leierskapstyl as te outoritêr beskou, en het derhalwe in 1982 onafhanklike groepe gestig, veral die sogenaamde Free Zone.^[12] Dit het daartoe gelei dat tussen 1982 en 1984, toenemend meer lede uit Hubbard se organisasie bedank het.^[9]^:80

Na Hubbard se dood in 1986 het die organisasie onder leiding van die Religious Technology Centre, gestig en gelei deur David Miscavige, gestabiliseer.^[9]^:81 Onder Miscavige het sciëntologie hoofsaaklik op produkdifferensiasie gefokus en 'n reeks nuwe suborganisasies gestig.^[9]^:81 Sciëntologie het ook gepoog om geografies uit te brei. Met die val van die Ystergordyn het 'n nuwe sendinggebied vir godsdienstige bewegings oopgegaan. Sciëntologie het 'n vastrapplek probeer kry in die post-kommunistiese state, met gemengde sukses.^[13] In Rusland was dit byvoorbeeld mootlik om 'n 'groot aantal volgelinge' te verwerf; die Russiese staat het egter die sciëntologie organisasies sterk onderdruk.^[14] Sciëntologie het onverwags min sukses in die vorige Oos-Duitse state gehad.^[15]

Lidmaatskap

Anders as die meeste nuwe godsdienstige bewegings, het sciëntologie nie uit die teenkultuur van die 1960's ontwikkel nie; gevolglik verskil sy lidmaatskapstruktuur aansienlik van dié van ander bewegings.^[16] Sciëntologie werf byvoorbeeld veral getroude werknemers met bogemiddelde onderwysvlakke; die verhouding tussen mans en vroue is ongeveer drie tot twee.

Die aantal volgelinge van sciëntologie is moeilik om eenduidig te bepaal, omdat dit onduidelik is wie egte lede van die organisasies is, en wie slegs aanhangers die idees van sciëntologie is.^[9]^:90

Sciëntologie het in 2005 beweer dat hulle meer as 10 miljoen volgelinge het.^[17] Hierdie getal sluit egter selfs mense in wat slegs 'n inleidende kursus bygewoon het.^[18] Ernstige empiriese studies, ook in 2005, het die aantal eerder op 100,000 geskat.^[9]^:91

Verreweg die meeste sciëntoloë woon in die Verenigde State: in die middel van die sestigerjare is hulle getal op 50,000 tot 100,000 geskat.^[19] In 1990 toon 'n verteenwoordigende opname in Amerika slegs 45.000 sciëntoloë.^[20] In 2004 word egter 'n groter aantal Amerikaanse volgelinge geskat: 55.000 (ongeveer 0.018% van die bevolking).^[21] Die Amerikaanse sensusburo het egter in 2012 op grond van 'n studie in 2008 deur Trinity College, Hartford 'n laer skatting van 25 000 aktiewe sciëntoloë gemaak.^[22]^[23]

In Duitsland, waar die Kerk van Sciëntologie in 2004 'n lidmaatskap van 12 000 aangegee het,^[24] het bronne van die Beierse kantoor vir die beskerming van die grondwet in 2016, eerder 'n aantal van 4,000 sciëntoloë geskat,^[25] hoewel die aantal aktiewe lede nog kleiner geskat word.^[26]

In 2015 is die derde "model sentrum" (Ideal Org), naas Berlyn en Hamburg, in die Duitssprekende lande in Basel gestig.^[27] Die aantal Switserse lede word as 5.000 aangegee, en word deur 300 "voltydse lede" ondersteun.^[28]

In 1993 was daar ongeveer 5000 sciëntoloë in Hongarye; ongeveer 0,05% van die bevolking.^[29] Die geografiese middelpunt van die beweging bly die Verenigde State, veral die weskus. Daarbenewens vermoed die sosioloog William S. Bainbridge op grond van webwerwe van sciëntoloë in 2004 ander fokusareas, naamlik in Italië, die Verenigde Koninkryk, Australië, Duitsland, Rusland, Frankryk en Mexiko.^[30]

Leerstellings en praktyke

Die kern van die sciëntologiese leerstellings is die idee dat die onsterflike wese van elke mens, die sogenaamde thetan, deur traumatiese ervarings en veral twee gebeurtenisse miljoene jare gelede, grootliks benadeel is. Sciëntologiese "tegnologieë", veral sogenaamde "ouditering", kan die funksies van die thetan ten minste gedeeltelik herstel. Sciëntologie se verklaarde doel is om op hierdie manier die lewens van individue te verbeter,^[31] en hul geestelike en liggaamlike welstand te verbeter. Op maatskaplike vlak is die hoofdoel van die organisasie om alle mense tot die idees van sciëntologie toe te wend. Daarbenewens eis sciëntologie die afskaffing van die psigiatrie.

Sciëntologie se wêreldbeskouing

'n Belangrike vertrekpunt van die sciëntologiese realiteitssmodel is die fisiese heelal, wat volgens sciëntologie uit Matter, Energy, Space and Time (MEST) bestaan (materie, energie, ruimte en tyd).^[9]^:159 Parallel tot hierdie model bestaan die mens volgens sciëntologie uit drie dele, naamlik die thetan, die verstand en die sterflike liggaam.

Die thetan

Volgens sciëntologie is die thetan, vernoem na die Griekse letter theta (Θ), die onsterflike wese van 'n persoon, dit wil sê sy siel of gees.^[32] Die thetan het aanvanklik verskeie vaardighede gehad, wat hy egter deur traumatiese ervarings in die loop van die geskiedenis verloor het. Soortgelyk aan die Hindoe wêreldbeskouing, sou thetans in verskillende fisiese vorme oor 'n paar miljoen jaar gereïnkarneer word.^[33]

Volgens sciëntologie is die heelal 'n skepping van die thetan; dit bestaan nie onafhanklik daarvan nie, maar verkry slegs sy werklikheid daarvan dat die meeste thetans hierdie bestaan aan hom toeskryf.^[34] Die MEST-heelal (Materie, Energie, Ruimte, Tyd) is dus slegs 'n illusie waarin die thetan, wat homself nou as 'n sterflike liggaam beskou het omdat hy sy oorspronklike aard vergeet het, vasgevang is.^[34]^[35]

'n Sentrale probleem van die aardse thetane word hier verduidelik aan die hand van die Xenu- mite, wat handel oor 'n intergalaktiese heerser wat 'boosheid ' verpersoonlik, wat thetane van veraf planete na die aarde ontvoer het en deur gewelddadige prosedures so getraumatiseer het dat hulle nou vasklou aan ander mense in losstaande groepe (genaamd body thetans) en hulle skade berokken.^[36] Vir die meeste sciëntoloë speel hierdie mite, wat eers in die hoër vlakke van sciëntologie bekendgestel word en moontlik eerder simboliese betekenis het, amper geen rol nie; sommige verteenwoordigers van die Free Zone heg egter meer belang daaraan, en dit word deur vele teenstanders van sciëntologie sterk beklemtoon.^[9]^:109^[37]

Die verstand

Volgens sciëntologie bemiddel die verstand tussen thetan en liggaam; dit bestaan uit 'n 'analitiese' en 'n 'reaktiewe' deel.^[38] Die analitiese verstand los bewustelik probleme op en bêre ervarings vir latere probleemoplossing as mentale beelde. In teenstelling hiermee stoor die reaktiewe gedeelte fisiese of emosionele leed as sogenaamde engramme in 'n onafhanklike proses in 'n aparte geheue. Engramme sou daarvolgens die kreatiewe magte van die thetan verder inperk; hoe meer engramme ophoop, hoe verder kom die mens van sy ware aard. Die doel van die sciëntoloog is om hierdie lot te vermy. Die metodes van Dianetics stel dit ten doel om die mens van hierdie engramme te verlos, om sciëntoloë van hul beperkende invloed te bevry, en om hom weer die sekerheid te gee dat hy 'n thetan is, 'n geestelike wese. ^[39]

Oorlewingsdrang en etiek

duimnael| Die sciëntologie-kruis: Die agt punte van die kruis staan vir die 'agt dinamika'. 'n Ander sentrale konsep in die sciëntologiese wêreldbeskouing is die oorlewingsdrang.^[40] Dit word op agt vlakke uitgedruk, wat 'die agt dinamika' genoem word.^[40] Die eerste dinamiek stem ooreen met die individu se oorlewingsdrang, die tweede dinamiek is op die vlak van die gesin en seksuele voortplanting. Die derde en vierde vlak handel oor sosiale groepe en die mensdom as geheel, die vyfde met alle lewensvorme, en die sesde met die fisiese heelal. Die sewende dinamiek is gees of spiritualiteit, die agtste is oneindigheid, oftewel Godheid. Die sciëntologiese konsep van etiek, wat op hierdie agt dinamika gebaseer is, beklemtoon 'n rasionele houding teenoor moraliteit: 'goed' is dit wat oorlewing op die grootste moontlike aantal van hierdie vlakke bevorder en die kleinste moontlike aantal daarvan negatief beïnvloed.^[35]^:228 Die agtpunt sciëntologie-kruis simboliseer die agt dinamika.^[41]

Onderdrukkende persone

Die sciëntologiese siening van die wêreld neem aan dat die mens basies goed is. Nietemin het Hubbard beweer dat daar benewens "sosiale persoonlikhede", wat hulle aan die algemene voordeel toewy, ook "onderdrukkende persone" ("suppressive persons") bestaan.^[42] "onderdrukkende persone" het volgens die kerk 'n skadelike invloed op die sosiale ontwikkeling, en kontak met hulle benadeel die geestelike ontwikkeling van die individu.^[42]

Teenstanders van sciëntologie - veral eks-sciëntoloë wat sciëntologie in die openbaar teenstaan - word tot "onderdrukkende persone" verklaar, en daar word van sciëntoloë verwag om alle vriendskaplike kontak met hulle te verbreek.^[43] Mense wat kontak met "onderdrukkende persone" volhou, word intern in sciëntologie as potential trouble sources (moontlike bronne van moeilikheid) verwys.^[43]

Praktyke in die sciëntologie

Sciëntoloë streef daarna om die oorspronklike vaardighede van 'n thetan terug te kry. Aan die begin van die lewe is elke persoon 'n sogenaamde Pre-Clear (nog nie "clear" nie) en kan uiteindelik die clear status verkry deur fisiese en geestelike reinigings- en verwerkingsprosesse. In hierdie gewenste toestand, wat bereik kan word deur 'n program wat in detail deur die kerk voorgeskryf word, word die persoon van sy "reaktiewe verstand" bevry, wat hom voorheen gedwing het om op grond van traumatiese ervarings op te tree. Die bevryde verstand kan nou alle probleme bemeester wat weens innerlike toestande, ander mense of voorwerpe ontstaan.

Nadat 'n lidmaat die toestand van clear bereik, lei die pad na volledige bevryding deur agt sogenaamde operating thetan vlakke (kort: OT vlakke) na die doel van die vry handelende thetan; m.a.w. nie meer gebonde aan materie, energie, ruimte of tyd nie.

Waar die clear vlakke met die verwerking van traumatiese gebeure in hierdie wêreld handel, het die OT-vlakke verder ook betrekking op transendente gebiede. Dit probeer onder andere om die body thetans van die liggaam te hanteer en hul ontwrigtende invloed te verwyder.^[44] In sciëntologie word die hele program van kursusse en vlakke wat voltooi moet word, die “brug tot volledige vryheid” genoem.

Ouditering

Ouditering is 'n sleuteltegniek om clear status te bereik.^[45]^[46] Met "ouditering" word 'n spesiale vorm van gesprek bedoel wat tussen die ouditeur en die pre-clear (wat 'geoudit' word) plaasvind. Die doel van die gesprek is om die negatiewe gevolge van die "reaktiewe verstand" te verminder.

Die E-Meter word gebruik as die belangrikste tegniese hulpmiddel vir ouditering.^[47] Hierdie toestel het twee silindriese elektrodes wat die ouditeur in sy hande vashou tydens die ouditering en 'n wyser wat veranderinge in die elektriese weerstand tussen die elektrodes toon.^[47]

Die doel is om 'gebeure' uit die verlede te neem (bv. ervarings wat met emosionele en fisieke pyn verband hou), wat volgens sciëntologie die basis vorm van die meeste sielkundige probleme.^[39]^:27-29 Hierdie gebeure moet narratief herleef word totdat hul 'lading' (emosionele spanning) verdwyn.^[39]^:27-29 Die ouditeur ondersteun hierdie proses deur instruksies te gee, vrae te stel en die meter dop te hou om sulke engramme op te spoor.^[48] Die utopiese doel van sciëntologie is 'n verligte tyd waarin elke mens clear is, dit wil sê, bevry van sy engramme ('clear the planet').^[49]

Ander tegnieke

Benewens ouditering, moet sciëntoloë die etiese en morele leerstellings van sciëntologie, wat gebaseer is op die etiese standaarde van die belangrikste wêreldgodsdienste, internaliseer.^[50]

Aan pre-clears word aanbeveel dat hulle 'n sogenaamde purification rundown (suiweringsproses) deurmaak. Dit word ook verwag van deelnemers aan die sciëntologie dwelmverslawingsprogram Narconon, waarin liggaamlike oefening, vitamienaanvullings en gereelde sauna's die liggaam van gifstowwe sou reinig.^[51]

'n Sogenaamde Oxford-persoonlikheidsanalise (Engels: Oxford Capacity Analysis, OCA) word angebied as 'n gestandaardiseerde persoonlikheidstoets.^[52] Die toets het geen verband met die Universiteit van Oxford nie, maar daar word vermoed dat die naam doelbewus gekies is om so 'n verband aan te dui.^[53]^[54]

Die rol van L. Ron Hubbard

Reeds voor sy dood het die stigter van sciëntologie 'n byna mitiese figuur geword. Hy was volgens oorlewering die jongste "Eagle Scout" (soortgelyk aan die presidentsverkenner) in die Verenigde State, die leier en organiseerder van vele navorsingsekspedisies, sou een van die beste sweefvlieëniers in die land wees, asook 'n waaghalsige aërobiese vlieënier en baanbreker in die lugvaartgeskiedenis. Hy sou daarbenewens universiteitstydskrifte gepubliseer en literêre toekennings ontvang het en sou 'n erkende fotograaf en beduidende draaiboekskrywer in Hollywood wees.^[9]^:43 Sciëntologie hou vandag nog 'n kantoor permanent vakant vir Hubbard in elkeen van sy kerke en organisasies.^[55]^:23

Parallelle met ander wêreldbeskouings

Alhoewel sciëntologie nie direk uit 'n ander wêreldbeskouing voortgespruit het nie, maar een van die min nuutskeppings op godsdienstige gebied is,^[56] is sommige bronne waaruit Hubbard getrek is, duidelik. Wat invloede uit die Westerse filosofie betref, is daar duidelike parallelle aan die werk van Will Durant, waaraan Hubbard die boek Dianetics gewy het, en aan die sielkunde van Sigmund Freud, wat in die dertiger- en veertigerjare 'n breë populêre wetenskaplike ontvangs geniet het.^[57] Alfred Korzybski se werk het ook duidelike spore in Hubbard se idees gelaat; Hubbard was 'n vriend van A. E. van Vogt, wie se wetenskapfiksie-romans baie bygedra het tot die popularisering van Korzybski se "General Semantics", en Korzybski se "Anthropometer" was moontlik die inspirasie vir Hubbard se e-meter.

In die algemeen word scientistiese denklyne in beskrywings met andersins baie uiteenlopende menings oor sciëntologie waargeneem.^[58]^[59]^[60] Sciëntologie beweer dus dat hy 'n empiriese wetenskap is^[61] en wil die funksionaliteit van die thetane met ontwikkelende "tegnologieë" vernuwe.^[62] 'n Aantal skrywers wys ook daarop dat die waardes van 'Amerikaanse kultuur' in sciëntologie opgeneem word, veral die geloof in individualisme, demokrasie en vryheid.^[63] Die sciëntologiese 'geloofsbelydenis' is dus 'n herformulering van die VN se Konvensie vir Menseregte, waarvan die wortels in die (Westerse) Verligting gevind kan word.^[64] Weens anti-Amerikanisme word die sciëntologie in baie lande ook as 'n kultureel-imperialistiese beweging gesien.

Ontlenings uit die wêreldgodsdienste kan egter meestal net indirek bepaal word.^[64] Hubbard het self beweer dat hy by Oosterse godsdienste geleen het. Op hierdie manier skakel hy by Vediese godsdienste in; dit het egter vinnig geblyk dat hy net baie oppervlakkige kennis van hulle gehad het.^[65] Nietemin trek sommige navorsers parallelle met Boeddhisme,^[66] Jainisme,^[67] Hindoeïsme,^[68] Taoïsme en Gnostisisme.^[69]^[70]

Organisasies

*Church of Scientology International se* hoofkwartier in Clearwater, Florida

Die organisatoriese raamwerk van sciëntologie word oorheers deur die semi-amptelike sciëntologie organisasies wat aan die Church of Scientology verbonde is; daar is ook 'n paar kleiner groepe, veral die Free Zone, wat van die organisasiekonglomeraat afgestig het.

Sciëntologie organisasies

Die organiserende groepe rondom die Church of Scientology het 'n ingewikkelde hiërargiese organisasiestruktuur;^[71] waarvan die Religious Technology Center (RTC - sentrum vir godsdiensdige tegnologie) prakties die hoogste gesag binne die organisasiekompleks uitoefen, maar kan geen formele aanspraak op leierskap maak nie.^[72] Onder die RTC is daar drie hoof organisatoriese pilare, die Church of Scientology International met sy wêreldwye takke, die ABLE network, wat 'n aantal tema-spesifieke organisasies omvat, en die World Institute of Scientology Enterprises (WISE), 'n sambreelorganisasie vir maatskappye en individue wat sciëntologie-bestuursmetodes toepas. ^[73] Daar is ook 'n reeks van kleiner organisasies in die netwerk.

Die Church of Scientology International organiseer, versprei en bemark sciëntologie-spesifieke produkte en tegnieke; veral rondom ouditering. Dit onderhou sogenaamde missies en kerke in baie lande waar sciëntologie-kursusse aangebied word, waar "kerke" 'n wye verskeidenheid dienste aanbied; vir beroemde sciëntoloë is daar ook agt "Celebrity Centers", wat luukser is as die normale takke.^[74] Die hoogste opleidingsvlakke word in vyf "Advanced Organizations" (gevorderde organisasies) wêreldwyd aangebied. Twee van die Advanced Organisations is in Los Angeles geleë, die andere in East Grinstead, Kopenhagen en Sydney.

*New Era Publications-* gebou in Kopenhagen

Die ABLE-netwerk, wat parallel aan die Church of Scientology opgebou is, is 'n sambreelorganisasie van verskillende onderwerpspesifieke groepe wat veral toegewy is aan openbare betrekkinge.^[75] Die oudste van die ABLE-groepe is Narconon, wat in 1966 gestig is,^[76] en 'n nege-fase medisynerehabilitasieprogram aanbied, wat egter uit 'n mediese oogpunt nie regverdigbaar is nie, wat onder andere sauna, liggaamlike oefeninge en supplemente, veral vitamiene,^[9]^:85-86 gebruik om die liggaam van dwelmresidue te help reinig.^[77] Die Criminon misdaadrehabilitasieprogram het uit hierdie program ontstaan. Criminon, wat deur sciëntologie vrywilligers aangebied word, gebruik 'n soortgelyke behandeling as Narconon.^[78] Die vereniging "Sag NEIN zu Drogen – Sag JA zum Leben" (Sê NEE vir dwelms - sê JA vir die lewe) is aktief in die Duitssprekende lande.^[79] Applied Scholastics bied 'n program aan “leer hoe om te leer”.^[9]^:85-86 Hierdie program fokus op die eenvoudigste oefeninge in grammatika en woorddefinisie wat daarop gemik is om die 'korrekte' definisie van woorde te herken ten einde 'korrekte' kommunikasie moontlik te maak; dit word in sommige privaatskole, veral in die Verenigde State, gebruik en word ook aan laerskole in ontwikkelende lande aangebied.^[9]^:85-86^[80] Die leerhulporganisasie ZIEL bestaan in Duitssprekende lande. Die The Way to Happiness stigting versprei 'n brosjure wat 'n generiese morele kode verteenwoordig wat volgens sciëntologie nie godsdienstig is nie; dit word ook in die Narconon-program gebruik om gevangenes op die 'moreel regte pad' te plaas.^[9]^:85-86

Die derde organisatoriese pilaar is WISE, 'n sambreelorganisasie van private ondernemings, instellings en individue wat as sciëntologie-kliënte en lisensiehouers administrasie en bestuurstegnologie wat op sciëntologie gebaseer is, in hulle ondernemings toepas. WISE bevorder ekonomiese netwerkvorming en bied sy lede die geleentheid om geskille op met behulp van sciëntologiese "etiese" standaarde te besleg.^[73]

Hoofkwartier van die *Citizens Commission on Human Rights* op Sunset Boulevard in Hollywood

Benewens die drie belangrikste organisatoriese pilare, is daar 'n aantal ander organisasies, waarvan slegs die belangrikste hier gelys word. Die Rehabilitation Project Force (rehabilitasie projekmag) bedryf drie of vier 'herstelkampe' vir senior sciëntoloë (Sea Org lede) wat vanuit die perspektief van die kerk etiese wangedrag gepleeg het.^[81] Dit het veral bekendheid verwerf weens heftige eksterne kritiek.^[9]^:89 'n Ander fokuspunt van kritiek is die anti-psigiatriese groep Citizens Commission on Human Rights. Hierdie groep, wat in die Duitssprekende gebied werksaam is onder die naam Kommissie vir menseregteskendings deur die Psigiatrie, werk aktief teen teen die psigiatriese beroepe in die vorm van petisies en betogings; dit beywer hom ook vir samewerking met menseregte groepe.^[9]^:88f Die Office of Special Affairs ("kantoor vir spesiale aangeleenthede", OSA) is amptelik verantwoordelik vir sciëntologie se regsake.^[9]^:87 Joernaliste^[82] sowel as sommige regeringsagentskappe, byvoorbeeld die stad Hamburg,^[83] beskuldig hom egter daarvan dat hy 'n soort sciëntologiese 'geheime diens' is. Daar word veral gekritiseer dat die OSA met behulp van private speurders en toenemend ook prokureurs veldtogte teen sciëntologie-kritici onderneem.^[84] In teenstelling met sy voorgangerorganisasie Guardian Office, wat tot 1983 bestaan het, en o.a. Operation Snow White uitgevoer het, 'n kriminele komplot waarvoor vele hooggeplaaste sciëntoloë tronkstraf gekry het,^[85] is die OSA se mandaat amptelik om binne die wet op te tree.^[86] Laastens is daar die uitgewers New Era Publications en Bridge Publications wat Hubbard se geskrifte publiseer.

Die interne strukture van sciëntologie organisasies het 'n sterk burokratiese aard, met 'n gedetailleerde koördinering van alle aktiwiteite en die versameling van statistieke waaraan persoonlike sowel as organisatoriese prestasie gemeet word.^[87] Organisatoriese begrotings is afhanklik van prestasie en word gereeld hersien. Sciëntologie organisasies het ook 'n interne regstelsel, die 'Ethics' ("etiek") stelsel. Etiekbeamptes bestaan in elke sciëntologie organisasie. Hulle taak is om die korrekte gebruik van sciëntologie tegnologie te verseker en om wangedrag, soos byvoorbeeld afwykings van standaardprosedures of ander gedrag wat prestasie kan benadeel, te bestraf. Aksies wat deur die organisasie as misdade beskou word, word deur interne dokumente gedefinieer.

Free Zone

In die vroeë 1980's, na afloop van strategiese stryde binne die leierskap van die organisasie, is die Free Zone (vrye sone) gevorm, wat bestaan uit faksies wat buite die sciëntologie-organisasie bestaan.^[12] Hierdie groepe gebruik dieselfde tegnologie as die kerk, maar maak uit die kerk se oogpunt verkeerde afwykings van die tegnologie. Omgekeerd sê verteenwoordigers van die Free Zone dat hulle die oorspronklike materiaal van Hubbard gebruik en beskuldig die sciëntologie organisasies daarvan dat hulle dit na sy dood verander het.

Ontvangs

Sciëntologie se openbare beeld word grootliks deur sy teenstanders beïnvloed.^[9]^:255 Dit geld veral vir die Duitse^[9]^:255 en Franse diskoers, waarby staatsowerhede ook 'n aktiewe rol teen sciëntologie speel. In 'n studie in 1995 deur die Franse parlement is sciëntologie as 'n 'kultus met gevaarlike eienskappe' geklassifiseer.^[88] In Duitsland word die kerk deur verskeie organisasies vir die beskerming van die grondwet gemonitor.^[89] Sciëntologie het ook in die Engelssprekende gebied weerstand deur die staat ervaar. In 1965 het 'n verslag wat vir die plaaslike regering in Australië opgestel is, sciëntologie as "boosaardig" en "gevaarlik vir die geestesgesondheid" beskryf.^[90] In die Verenigde State was sciëntologie benewens die Mormone in die 19de eeu, in die 1970's en 1980's die ideologiese organisasie met die slegteste reputasie.^[91] Ook in die middel van die negentigerjare het 'n opname onder Amerikaanse joernaliste getoon dat hulle sciëntologie in die algemeen wantrou het.^[92]

Benewens Christelike kerke en staatsakteurs, kom private netwerke uit die geledere van die teenstanders van nuwe godsdienstige bewegings in die openbare diskoers na vore;^[93] volgens godsdienswetenskaplike Hubert Seiwert het hierdie groepe suksesvol in die negentigerjare vir sciëntologie tot die toonbeeld van die dreigende gevaar wat volgens hulle uit alle sektes ontspring.^[94] Die kritiek op sciëntologie is uiteenlopend van aard, en strek van beskuldigings van totalitarisme tot die twyfelagtigheid van sciëntologiese mediese praktyke.

Godsdienstige karakter

Die vraag of sciëntologie die status van 'n godsdiens verleen kan word, is kontroversieel. Dit hang enersyds af van die onderliggende godsdiensbegrip, maar andersyds ook of die eienskappe waardeur sciëntologie aan die kriteria van 'n definisie van godsdiens voldoen, as wesenlike of slegs as voorwendsel beoordeel word.

Die meerderheid van godsdiens- en sosiale wetenskaplikes wat die onderwerp behandel het, kom tot die slotsom dat sciëntologie wel as 'n godsdiens geklassifiseer kan word, wat weerspieël word in wetenskaplike verslae wat vir die verdediging van die kerk in regs- en politieke prosesse aangevra is.^[55]^:63^[95]^[96]^[97]^:1 Christelike teoloë soos Friedrich Wilhelm Haack^[98] en godsdienswetenskaplikes soos Irving Hexham^[99] beklemtoon dat hierdie indeling nog nie die vraag beantwoord of sciëntologie as 'n 'goeie' of 'slegte' godsdiens beoordeel word nie.

Die Kanadese godsdienssosioloog Stephen A. Kent neem die posisie, dat alhoewel baie geesteswetenskaplikes tot die gevolgtrekking kom dat sciëntologie 'n godsdiens is, dit meer betekenisvol is om sciëntologie as 'n "gefasetteerde transnasionale organisasie" te sien waarin godsdiens slegs een onderdeel vorm benewens "politieke aspirasies, ekonomiese ondernemings, kulturele produksies, pseudo-mediese praktyke en pseudo-psigiatriese bewerings".^[100] Sekteberaders beskou sciëntologie nie as 'n godsdienstige wêreldaanskouing nie, maar eerder as 'geestelike toordery' of praat van 'n 'psigo-groep met 'n ideologiese agtergrond'.^[101]^[102]^[103]^[104] Die evangeliese teoloog en die publisist Werner Thiede sien die vraag of sciëntologie 'n godsdiens is, al dekades lank as teenstrydig, en alhoewel dit akademies gesien 'n godsdiens is, kan dit empiries-prakties as 'n min of meer sekulêre verskynsel gesien word wat as 'n godsdiens vermom word.^[101]

In die geval van beoordelings deur die staat en die reg, hou die vraag na die godsdienstige karakter veral verband met die vraag of sciëntologie beskerming en ondersteuning as godsdiens moet kry, en met die vraag na die behandeling van die lidmate voor gereg. Alhoewel daar in baie lande geen amptelike prosedures bestaan vir die erkenning van godsdienste nie, kan daar uit die optrede van baie Wes-Europese lande tot die gevolgtrekking gekom word dat hulle nie sciëntologie as 'n godsdiens beskou nie; 'n ondersoek vir die Franse parlement het sciëntologie as 'n "sekte" oftewel "kultus" geklassifiseer.^[105]

Die Duitse federale administratiewe hof het in 2005 beslis dat individue sciëntologie as 'n godsdiens in die sin van die grondwet kan beoefen.^[106] Ongeag hiervan kan erfenis- en arbeidsregtelike gevolge in Duitsland gekoppel word aan die lidmaatskap van sciëntologie. ^[107] In Duitsland is die vraag of iemand aan sciëntologie behoort, as toelaatbaar beskou in werksonderhoude, met die verpligting om eerlik te antwoord. Nadat die wet op algemene behandeling in Augustus 2006 in werking getree het, bestaan daar egter regsonsekerheid oor hierdie onderwerp.^[108]

Rusland het geweier om die kerk godsdienstige status te verleen; hierdie beslissing is egter deur die Europese Hof vir Menseregte as onwettig bevind in die geval van die kerk in Moskou.^[109] In teenstelling hiermee het die Verenigde State, na jare van litigasie, in 1993 aan sciëntologie die status van 'n belastingvrye godsdiensgemeenskap verleen.^[110]^[111]^[112] In Australië is sciëntologie se godsdienstige karakter in 1983 uitdruklik deur die Hooggeregshof van Australië bevestig.^[113]^[114] Ander lande waar sciëntologie as 'n godsdiens erken word, is Italië,^[115] Spanje,^[116] Portugal,^[117] Swede,^[118] Slowenië,^[119] Kroasië, Hongarye,^[119] Nieu-Seeland,^[120] Taiwan en Groot-Brittanje.^[121]

Aansprake van alleengeldigheid

Alhoewel sciëntologie homself soms as nie-denominasioneel beskryf, besonder is by die werwing van nuwe lede, beweer dit uiteindelik dat dit die enigste ware leerstellings het.^[122] Aangesien sciëntologie die sentrale oortuigings van ander gelowe weerspreek, veral van die gevestigde Christelike kerke, is dubbele lidmaatskap uiteindelik nie moontlik uit hul oogpunt nie.

Winsorientering

Die produkkarakter van sciëntologie het 'n sterk ekonomiese karakter.^[123] Teenstanders gebruik die winsorientering van die kerk dikwels as kritiek.^[124] Hierdie winsorientering is teenstrydig met die 'Westerse godsdiensbegrip'.^[125] Die Duitse federale regering het in 1998 saamgestem met die siening van die Federale Arbeidshof van 1995,^[126] dat sciëntologie nie 'n godsdienstige of 'n ideologiese gemeenskap is nie. Die doel van die organisasie is volgens hierdie beslissing om wins te maak, wat onversoenbaar is met die status van 'n godsdienstige of ideologiese gemeenskap.^[127] Volgens Stephen A. Kent in 1999 het Hubbard slegs sciëntologie onder die dekmantel van 'n 'godsdiens' geplaas om belasting te bespaar en dit vir potensiële lede aantrekliker te maak.^[128] Ten spyte daarvan vermoed Kent dat baie lede hul betrokkenheid as godsdienstig beskou.^[129]

Die Mannheimse administratiewe hof het egter in 2003 met verwysing na wetenskaplike bevindings beslis dat "daar geen tasbare aanduidings was dat die leerstellings van die stigter van sciëntologie, L. Ron Hubbard slegs gebruik word as 'n voorwendsel vir ekonomiese aktiwiteit nie".^[130] Renate-Maria Besier en Johannes Neumann (2004) noem "al hoe meer konflik tussen die vorming van politieke wil en die regsbank".^[130]

Produkte en dienste van sciëntologie word dikwels as te duur gekritiseer, hoewel die meeste sciëntoloë bereid is om die pryse te betaal. 'n E-meter het in 1998 ongeveer $ 4,000 by die Church of Scientology gekos.^[131] Inleidende en demonstrasie-oudits het in 1990 ongeveer 200 Euro vir 12½ uur gekos. Op 'n hoër vlak kan dit 3.500 euro of meer wees.^[132] Volgens die godsdienstige sielkundige Benjamin Beit-Hallahmi (2003), wat 'n persbron vanaf 1998 noem, kos die "Bridge to Total Freedom", dit wil sê die volledige program tot op die hoogste OT-vlak, $376,000 ( aangepas vir inflasie ongeveer €520.000). ^[133]

Kunsmatigheid

Die bioloog Richard Dawkins sien sciëntologie as 'n godsdiens, en naamlik een van die min godsdienste wat doelbewus as sodanig ontwerp is. ^[134]

Standpunt teenoor die gesondheidsberoepe

Sciëntologie is 'n verbitterde teenstander van psigiatrie en ondersteun volgens sy kritici gesondheidspraktyke wat nie ooreenstem met die huidige stand van mediese navorsing nie, byvoorbeeld die "stille geboorte", waarby die geboorteproses sover moontlik in stilte moet plaasvind.^[135] Dit word veral deur verenigings van die gesondheidsberoepe krities gesien.^[136]

Volgens George D. Chryssides verwerp Scientology die gebruik van psigiatriese medisyne geheel en al. Die vereniging het byvoorbeeld in die 1980's 'n veldtog teen die voorskrif van Ritalin by kinders met aandagafleibaarheid (ADHD) geloods.

Die bekendste geval van beweerde mediese wangedrag deur sciëntologie is die dood van die Amerikaanse sciëntoloog Lisa McPherson, wat na bewering onvoldoende mediese sorg van lede van die organisasie ontvang het ná 'n verkeersongeluk.^[137] Regstappe het met 'n vertroulike vergelyk geëindig.

Bekende sciëntoloë

Die organisasie probeer veral om akteurs en ander openbare figure te werf, 'n strategie wat veral in die Verenigde State suksesvol was (bv. Tom Cruise wat in vele opsigte as 'n verteenwoordiger van sciëntologie optree^[138] ). 'n Aantal ander bekende persoonlikhede, soos John Travolta, Juliette Lewis,^[139] Lisa Marie Presley, Laura Prepon, Nancy Cartwright en Kirstie Alley, vul 'n soortgelyke rol vir sciëntologie.

Sciëntologie bedryf sogenaamde Celebrity centers wat spesifiek toegespits is op kunstenaars en mense met 'n hoë profiel. Hubbard het geglo dat kunstenaars die soort mense is wat 'n beduidende invloed op die toekoms van die wêreld gehad het. Ursula Caberta (1997) beskou dit as 'n 'resep om met bekende name te adverteer' wat aan totalitêre stelsels ontleen word.^[140]

Afvallige sciëntoloë

Na 35 jarige lidmaatskap het die regisseur Paul Haggis in 2009 sciëntologie verlaat, hoofsaaklik as gevolg van die feit dat sciëntologie nie genoeg vir gay regte gedoen het in die konteks van Kalifornië se Proposition 8, wat huwelike van dieselfde geslag as ongrondwetlik verklaar het.^[141]

Ander bekende afvalliges is die Amerikaners Gerald Armstrong, Jenna Miscavige Hill en Leah Remini.

Aantygings van manipulasie

Kritici beskou sciëntologie se praktyke as manipulasietegnieke.^[142] Volgens een bewering is sciëntologie se werwingspogings deels doelbewus gefokus op mense wat in hul lewens in 'n krisissituasie verkeer en daarom veral kwesbaar is vir werwingspogings.^[143]

Die sogenaamde breinspoelteorieë staan sentraal in die kritiese diskoers rondom sciëntologie.^[9] 'n Sielkundige teorie van gedragsverandering onder gevangenes van totalitêre regimes word gebruik om die beweerde verlies van individuele outonomie onder sciëntologie-lidmate (asook lidmate van ander "nuwe godsdienstige bewegings") te verklaar. Alhoewel die Enquete-kommissie van die Duitse Bundestag oor "sogenaamde sektes en psigogroepe" hierdie konsep uitdruklik verwerp, gebruik hy dit tog ter verklaring.^[144]

Sciëntologie word minder gereeld die gebruik van hipnose-tegnieke toegeskryf. Terwyl Hubbard in Dianetics hipnose afkeur,^[145] het 'n 1965 verslag vir die Australiese regering beweer dat hipnotiese tegnieke by ouditering gebruik word.^[146]

Die OCA-toets word gratis as "persoonlikheidstoets" aangebied, maar is pseudowetenskaplik en dien slegs om lede te werf. Dit bied nie 'n werklike analise nie, maar eindig altyd met die slotsom dat die toetspersoon die kerk se hulp nodig het. Die kerk is in Parys is in 2009 deur 'n kriminele hof skuldig bevind aan georganiseerde bedrog en gevonnis tot 'n boete van EUR 600.000; vier van die leiers van die organisasie is gevonnis tot opgeskorte tronkstraf van tot twee jaar. Die hof het nie 'n verbod van sciëntologie verklaar nie. Voormalige lede het sciëntologie daarvan beskuldig dat dit hulle destydse sielkundige noodtoestand weens 'n krisissituasie misbruik het: dit het hulle maklik beïnvloedbaar en liggelowig gelaat, sodat hulle oorreed is om te veel aan kursusse, boeke en medikasie te spandeer. Die kerk noem die uitspraak 'n 'moderne inkwisisie' en het aangekondig dat dit appèl sal aanteken.^[147]^[148]

Aantygings van anti-demokratiese neigings

Die beskuldiging dat sciëntologie 'n totalitêre ideologie met anti-demokratiese neigings is, word deur baie sy teenstanders gedeel,^[9]^:183 waaronder byvoorbeeld die Switserse departement van justisie.^[149] Die RPF (Rehabilitation Project Force) is dikwels die fokus van kritiek. Günther Beckstein sien in die RPF se kampe "konsentrasiekampagtige toestande";^[150] 'n brochure wat deur die stad Hamburg uitgegee is vergelyk hulle met "Gulags".^[151] Volgens Stephen A. Kent is dit "in stryd met die artikels 9 en 10 van die verklaring van menseregte".^[152] Kent kritiseer ook veral dat sciëntoloë wat die RPF wil verlaat, dikwels 'n skuld van meer as $10 000 (sogenaamde freeloader debt - klaploperskuld), dit wil sê hulle moet alle kursusse wat hulle as lede van die Sea Org gratis kon neem, betaal, en - ten minste voorheen - is hulle gedwing om self-inkriminerende verklarings te onderteken voordat hulle vrygelaat is.^[153]

Die politici Freimut Duve en Daniel Cohn-Bendit en die sosioloog Antonia Grunenberg praat van 'kampagtige inrigtings' en 'totalitêre strukture'.^[154] Selfs sonder om te verwys na die RPF, het die politieke wetenskaplike Hans-Gerd Jaschke in 1995 in 'n geskrif in opdrag van die Noord-Ryn-Wesfale Ministerie van Binnelandse Sake, verwys na sciëntologie se 'totalitêre beginsels'^[155] - 'n siening wat die Duitse federale ministerie van Gesinne, Seniors, Vroue en jeug gedeel het.^[156] Een van die min wetenskaplike artikels oor sciëntologie se standpunt oor demokrasie kom ook tot die gevolgtrekking dat dit 'n ekstremistiese ideologie is.^[157] Volgens die oorheersende mening in die Duitse reg streef sciëntologie vermoedelik doele na wat nie met die Duitse grondwet versoenbaar is nie.^[158]

Gevolglik word die kerk in Duitsland sedert 1997 deur die Federale buro vir die Beskerming van die Grondwet en sommige buro's op staatsvlak gemonitor weens 'n suspisie van 'pogings teen die vrye demokratiese basiese bestel'.^[89] In die Saarland is hierdie monitering deur intelligensieagentskappe in 2003 egter uiteindelik in die hof verbied op grond daarvan dat dit nie in verhouding was nie.^[159]

Benewens hierdie wydverspreide aantygings van anti-demokrasie veral in Duitssprekende lande, het Griekeland sciëntologie ook in 1993 tot 'vyand van die staat' verklaar.^[160]

Aantygings van geheime magsbestrewing

Nog 'n kritiek bestaan daarin dat sciëntologie 'n strategie voer om sosiale invloed te bekom, deur uitgebreide gebruik te maak van kamoufleerorganisasies, dikwels van korte duur, om bestaande organisasies doelbewus te infiltreer.^[143] Die godsdienssosioloog Roy Wallis het die manier waarop sciëntologie in hierdie opsig werk, vergelyk met dié van kommunistiese partye. Volgens Benjamin Beit-Hallahmi is hierdie geheime prosedure 'n teken dat die organisasie iets het om weg te steek.

'n Plan wat Hubbard in 1960 opgestel het, het byvoorbeeld die doel gehad om die belastings- en regsowerhede en die media van die Verenigde State te infiltreer; In die 1970's het sciëntoloë daarin geslaag om die belastingowerhede vir 'n kort tydperk te infiltreer.^[143] Ander organisasies wat geteiken is, sluit die Wêreldbank en die Internasionale Monetêre Fonds in. Die talle kamoefleerorganisasies sluit volgens Beit-Hallahmi o.a. Narconon, ABLE, Applied Scholastics International, sciëntologie se “World Literacy Crusade” en die Foundation for Advancements in Science and Education (FASE) in, wat ondersteun word deur groot maatskappye soos IBM en McDonald’s. Die politieke invloed van hierdie kamoefleerorganisasies is hoofsaaklik tot die Verenigde State beperk, maar sommige van die betrokke organisasies weerspieël, volgens Stephen A. Kent, "'n totalitêre ideologie gerig op wêreldoorheersing".

Sciëntologie het wêreldwyd geteikende veldtogte soos 'Clear Europe' en 'Clear Germany' (1994) van stapel gestuur om 'n invloed op sakeverenigings en politiek te kry deur sleutelposisies met sciëntoloë te vul.^[161]^[162] Die destydse woordvoerder van die Duitse sciëntoloë het in 1995 hierdie aantygings beskryf as “goedkoop propaganda om histerie te skep."^[163]

Positiewe sienings van buite

Positiewe sienings van buite sciëntologie is skaars. 'n Uitsondering hierop is 'n studie uit 2003 oor die ontwikkeling van sciëntologie in Kharkiv, Oekraïne, waarvolgens die plaaslike sciëntologie-spin-off moontlik mense gehelp het om beter rigting te vind in die alledaagse post-kommunistiese lewe. Aan die een kant was Scientology as 'n 'kultusagtige organisasie' veral aantreklik in 'n transformasiekrisis vir mense wat deur die verlate totalitêre stelsel van die Sowjetunie teruggehou is; aan die ander kant vind die organisasie slegs positiewe resonansie waar dit sy godsdienstige aspekte vir mense verberg.^[164]

Aantygings van diskriminasie in Duitsland

Verteenwoordigers van sciëntologie het herhaaldelik beweer dat die organisasie of sy lede slagoffers van diskriminasie is in Duitsland. Soortgelyke aantygings is selfs deur amptelike agentskappe in die Verenigde State gemaak. Die Amerikaanse staatsdepartement se jaarlikse menseregteverslae het die situasie van sciëntologie en lede van die organisasie in Duitsland herhaaldelik aangespreek. Klem word geplaas op praktyke soos 'n sogenaamde "sciëntologie-filter" vir werksonderhoude, wat bedoel is om die aanstelling van sciëntoloë te verhoed, de facto beroepsverbod teen sciëntoloë, die versameling en uitruil van inligting oor sciëntoloë deur regeringsinstansies, ensovoorts.

In 1997 is 'n aansoek om asiel deur 'n Duitse sciëntoloog, wat volgens sy eie verklarings in Duitsland diskriminasie op grond van sy godsdiens ervaar het, in die Verenigde State deur die hof aanvaar.^[165]

Literatuur

Uitgesoekte primêre literatuur

L. Ron Hubbard : Dianetics: The Modern Science of Mental Health. Hermitage House, New York 1950.
L. Ron Hubbard (red. ): Die Uitvoerende Kursus van die Organisasie. 'N Ensiklopedie van wetenskapbeleid. Die Amerikaanse Saint Hill Organisasie, Los Angeles 1974.

Sekondêre literatuur

Stefan Braun: Scientology – Eine extremistische Religion. Vergleich der Auseinandersetzung mit einer umstrittenen Organisation in Deutschland und den USA (= Extremismus und Demokratie. Bd. 10). Nomos, Baden-Baden 2004, ISBN 3-8329-0764-5.
Arnd Diringer: Scientology – Verbotsmöglichkeit einer verfassungsfeindlichen Bekenntnisgemeinschaft. Peter Lang, Frankfurt a/M 2003, ISBN 3-631-39806-9.
Rüdiger Gollnick: Studien zur Ethik und Pädagogik der Scientology. Academia Verlag, Sankt Augustin 1998, ISBN 3-89665-066-1.
Friedrich Wilhelm Haack: Scientology – Magie des 20. Jahrhunderts. Claudius, München 1991, ISBN 978-3-532-62003-8.
Linus Hauser: Scientology. Geburt eines Imperiums. Ferdinand Schöningh, Paderborn 2010, ISBN 978-3-506-77010-3.
Andreas Klump: Neuer politischer Extremismus? Eine politikwissenschaftliche Fallstudie am Beispiel der Scientology-Organisation. Nomos, Baden-Baden 2003, ISBN 3-8329-0215-5.
Thomas Kruchem: Staatsfeind Scientology? Koehler & Amelang, München 1999, ISBN 3-7338-0223-3.
James R. Lewis (Hrsg.): Scientology. Oxford University Press, Oxford/New York 2009, ISBN 978-0-19-533149-3 (englisch).
J. Gordon Melton: The Church of Scientology. Signature Books, Salt Lake City 2000, ISBN 1-56085-139-2 (englisch).
Russell Miller: Bare-Faced Messiah – The True Story of L. Ron Hubbard. Silvertail Books, London 2014, ISBN 978-1-909269-14-9.
Frank Nordhausen, Liane von Billerbeck: Scientology. Wie der Sektenkonzern die Welt erobern will., Ch. Links Verlag, 2008, ISBN 978-3861534709, Auszug auf Google Books.
Werner Thiede: Scientology – Religion oder Geistesmagie? Friedrich-Bahn-Verlag, Neukirchen-Vluyn 1995, ISBN 3-7615-9103-9.
Hugh B. Urban: The Church of Scientology: A History of a New Religion. Princeton University Press, Princeton NJ 2011, ISBN 978-0-691-14608-9.
Roy Wallis: The Road to Total Freedom: A Sociological Analysis of Scientology. Heinemann, London, England 1976, ISBN 0-435-82916-5 (englisch).
Raik Werner: Scientology im Spiegel des Rechts. Strukturen einer subkulturellen Ordnung zwischen Konformität und Konflikt mit den staatlichen Normen (= Neue Kriminologische Studien Bd. 24). Wilhelm-Fink-Verlag, München 2002, ISBN 3-7705-3781-5 (Digi-Sat).
Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz. transcript verlag, Bielefeld 2005, ISBN 3-89942-330-5 (transcript-verlag.de [PDF] Auszug).
Lawrence Wright: Im Gefängnis des Glaubens: Scientology, Hollywood und die Innenansicht einer modernen Kirche. DVA, München 2013, ISBN 978-3-421-04535-5. (Grundlage für den Dokumentarfilm Scientology: Ein Glaubensgefängnis unter der Regie von Alex Gibney aus dem Jahr 2015).

Eksterne skakels

Duitstalige Scientology webwerf
Sentrum vir studies oor nuwe godsdienste ( CESNUR ) (Engels / Italiaans)
Scientology ( Federale Kantoor vir die Beskerming van die Grondwet )
Hubbardisme ( Relinfo.ch ) - Scientology vanuit die oogpunt van die Switserse Evangelische Informationsstelle: Kerke - Sekte - Godsdienste

Verwysings

↑ Hugh B. Urban (2006), "Fair Game: Secrecy, Security, and the Church of Scientology in Cold War America" (in en) (PDF), Journal of the American Academy of Religion 74 (2): pp. 356-389
↑ ^2,0 ^2,1 James T. Richardson (2009), "Scientology in Court: A Look at Some Major Cases from Various Nations" (in Engels), Scientology (Oxford: Oxford University Press): pp. 284-292
↑ Verfassungsschutzbericht 2016 (2017-07-04), ""Scientology-Organisation" (SO)" (in Duits), www.verfassungsschutz.de (Bundesamt für Verfassungsschutz): p. 37 , data vasgelê op 2018-01-14
↑ J. Gordon Melton (2009), James R. Lewis, ed., "Birth of a Religion" (in English), Scientology (Oxford: Oxford University Press): pp. 284, 289, ISBN 9780199715954
↑ Eine Beschreibung der Scientology, Church of Scientology International, 2005 , data vasgelê op 2010-04-20
↑ Oxford English Dictionary, Second Edition 1989, Artikel „Scientology“.
↑ Bv. in Stephen Pearl Andrew (1871) (in Engels), The Primary Synopsis of Universology and Alwato: The New Scientific Universal Language, New York, p. xiii
↑ James A. Beckford (1985) (in Engels), Cult Controversies: The Societal Response to New Religious Movements, London: Tavistock, p. 51f
↑ ^9,00 ^9,01 ^9,02 ^9,03 ^9,04 ^9,05 ^9,06 ^9,07 ^9,08 ^9,09 ^9,10 ^9,11 ^9,12 ^9,13 ^9,14 ^9,15 ^9,16 ^9,17 ^9,18 ^9,19 ^9,20 ^9,21 ^9,22 ^9,23 ^9,24 ^9,25 Gerald Willms (2005), Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz, Bielefeld: transcript Verwysingfout: Invalid <ref> tag; name "willms_05_75" defined multiple times with different content
↑ Joseph R. Gusfield (1979), "Review of “The Road to Total Freedom” by Roy Wallis" (in Engels), Sociology 13 (1): pp. 157-159
↑ Eric Townsend (1985) (in Engels), The Sad Tale of Scientology: A Short History 1950–1985, Stockport: Anima Publishing, p. 49
↑ ^12,0 ^12,1 Robert Chagnon, "Religion et santé: le cas de l'Eglise de Scientologie" (in Fraans), Social Compass 34 (4): pp. 495-507 Verwysingfout: Invalid <ref> tag; name "chagnon_87_504" defined multiple times with different content
↑ Eileen Barker (1999), "But Who’s Going to Win? National and Minority Religions in Post-communist Society" (in Engels) (PDF), Facta Universitas 2 (4): pp. 49-74, 50, 60
↑ Phil Reeves (1998-04-22), "PM linked to Scientology" (in Engels), The Independent: p. 13
↑ L. K. Davidson-Schmich, K. Hartmann, U. Mummert (2002), "You Can Lead a Horse to Water, But You Can't (Always) Make it Drink: Positive Freedom in the Aftermath of German Unification" (in Engels), Communist and Post-Communist Studies 35 (3): pp. 325-352, 342ff, archived from the original on 2007-09-30
↑ James A. Beckford: Cult Controversies: The Societal Response to New Religious Movements., Tavistock, London/England 1985, S. 59.
↑ Virginia Linn (2005-07-24), "Scientology comes to town" (in Engels), The Pittsburgh Post-Gazette
↑ Frank K. Flinn (2005-07-05), "Scientology" (in Engels), Washington Post , data vasgelê op 2020-07-13
↑ Sydney E. Ahlstrom (1972) (in Engels), A Religious History of the American People., New Haven: Yale University Press, p. 955
↑ Seymour P. Lachman, Barry Alexander (1993) (in Engels), One Nation Under God: Religion in Contemporary American Society, New York: Harmony Books, p. 16
↑ James R. Lewis (2004), "New Religion Adherents: An Overview of Anglophone Census and Survey Data" (in Engels), Marburg Journal of Religion 9 (1): p. 14
↑ US Census Bureau (2012), "Self Described Religious Identification of Adult Population" (in Engels), Statistical Abstract of the United States (Excel-Sigblad; 47 kB) Geargiveer op Wayback Machine
↑ Tony Ortega (2011-07-04), "Scientologists: How Many Of Them Are There, Anyway?" (in Engels), The Village Voice Geargiveer op Wayback Machine
↑ Lars Hering (2004-11-12), "Scientology darf weiter beobachtet werden" (in Duits), Kölnische Rundschau
↑ Bayerisches Staatsministerium des Innern, für Bau und Verkehr Verfassungschutzbericht 2016 (PDF).
↑ Religionen in Deutschland: Mitgliederzahlen, REMID , data vasgelê op 2009-01-13
↑ Ein Luxustempel soll die Scientology-Krise kaschieren. Tages-Anzeiger 17. April 2015
↑ So viele Scientologen leben unter uns. Tages-Anzeiger 17. April 2015.
↑ Paul Froese (2001), "Hungary for Religion: A Supply-Side Interpretation of the Hungarian Religious Revival" (in Engels), Journal for the Scientific Study of Religion 40 (2): pp. 251-268, S. 260
↑ William S. Bainbridge (2004), "Religion and Science" (in Engels), Futures 36: p. 1016
↑ Charles L. Harper (1982), "Cults and Communities: The Community Interfaces of Three Marginal Religious Movements" (in Engels), Journal for the Scientific Study of Religion 21 (1): pp. 26-38, S. 30
↑ Karel Dobbelaere (2000), "The Rationale of Pillarization: The Case of Minority Movements" (in Engels), Journal of Contemporary Religion 15 (2): pp. 181–198, S. 188
↑ J. Gordon Melton, "A Contemporary Ordered Religious Community: The Sea Organization" (in Engels), New Religious Movements and Religious Liberty in America (Waco: Baylor University Press): pp. 43–62, bl. 44
↑ ^34,0 ^34,1 George D. Chryssides (1999) (in Engels), Exploring New Religions, Continuum International Publishing Group, p. 283, ISBN 0-8264-5959-5
↑ ^35,0 ^35,1 Dell deChant, Danny L. Jorgensen (2003), "The Church of Scientology: A Very New American Religion" (in Engels), World Religions in America (Westminster: John Knox Press): pp. 220–237
↑ Mikael Rothstein (2009), "“His name was Xenu. He used renegades …”: Aspects of Scientology's Founding Myth" (in Engels), Scientology (Oxford University Press): pp. 372–373, 379
↑ Rothstein, S. 382–383
↑ Dobbelaere, S. 189.
↑ ^39,0 ^39,1 ^39,2 J. Gordon Melton (2000) (in Engels), The Church of Scientology, Salt Lake City, pp. 31–34, ISBN 1-56085-139-2
↑ ^40,0 ^40,1 Douglas E. Cowan, David G. Bromley (2006), Eugene V. Gallagher, W. Michael Ashcraft, ed., "The Church of Scientology" (in Engels), Introduction to New and Alternative Religions in America (Westport: CT/London) 5: pp. 175–177, ISBN 0-275-98712-4
↑ Carole M. Cusack (2009), James R. Lewis, ed., "Celebrity, the Popular Media, and Scientology: Making Familiar the Unfamiliar", Scientology (Oxford University Press): pp. 400, ISBN 9780199715954
↑ ^42,0 ^42,1 William W. Zellner, Marc Petrowsky (1998) (in Engels), Sects, Cults, and Spiritual Communities: a Sociological Analysis, Westport: Praeger Publishers, pp. 146–147, ISBN 0-275-96335-7
↑ ^43,0 ^43,1 Timothy Miller (1995) (in Engels), America's Alternative Religions, New York: SUNY Press, pp. 388, ISBN 978-0-7914-2398-1
↑ {{cite book}}: Leë aanhaling (hulp)
↑ Simon Locke (2004), "Charisma and the Iron Cage: Rationalization, Science and Scientology" (in Engels), Social Compass 51 (1): pp. 111–131, p. 113, doi:10.1177/0037768604040794
↑ Dick Anthony (1999), "Pseudoscience and Minority Religions: An Evaluation of the Brainwashing Theories of Jean-Marie Abgrall" (in Engels), Social Justice Research 12 (4): pp. 421–456, p. 428, doi:10.1023/A:1022081411463
↑ ^47,0 ^47,1 Hugh B. Urban (2006), "Fair Game: Secrecy, Security, and the Church of Scientology in Cold War America" (in Engels) (PDF), Journal of the American Academy of Religion 74 (2): pp. 356–389, p. 365f
↑ J. Gordon Melton (2000), The Church of Scientology, Signature Books/CESNUR, pp. 27-29, ISBN 9781560851394
↑ Susan J. Palmer (2009), James R. Lewis, ed., "The Church of Scientology in France: Legal and Activist Counterattacks in the “War on Sectes”" (in Engels), Scientology (Oxford University Press): p. 316
↑ {{cite book}}: Leë aanhaling (hulp)
↑ {{cite book}}: Leë aanhaling (hulp)
↑ Benjamin Beit-Hallahmi (2003), "Scientology: Religion or racket?" (in Engels) (PDF), Marburg Journal of Religion 8 (1): pp. 1–56, p. 9
↑ Alice Godfrey: Been there, done that: Scientology. ‘When Andrew's personality changed I was alert to it.’ In: The Times, 13. Februar 2001. Auf CultEducation.com (englisch), abgerufen am 7. Januar 2019.
↑ Mark Sommer: Scientology Tests' Purpose and Validity Are Questioned. In: The Buffalo News, 2. Februar 2005. Auf cs.cmu.edu (englisch), abgerufen am 7. Januar 2019.
↑ ^55,0 ^55,1 J. Gordon Melton: The Church of Scientology. Signature Books, Salt Lake City 2000
↑ George D. Chryssides: The Church of Scientology. S. 385–387 in: J. Gordon Melton & Christopher Partridge (Hrsg.): New Religions – A Guide: New Religious Movements, Sects, and Alternative Spiritualities. Oxford University Press, New York 2004, ISBN 0-19-522042-0, S. 385.
↑ Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz, transcript, Bielefeld 2005, S. 54–60.
↑ Kathleen E. Jenkins: Genetics and Faith: Religious Enchantment Through Creative Engagement With Molecular Biology. In: Social Forces 85(4) (2007), S. 1693–1712, S. 1708.

Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz. transcript verlag, Bielefeld 2005, S. 25–40, S. 190f.

Andreas Grünschloss: Scientology. In: Religion in Geschichte und Gegenwart. 5. Auflage. Mohr Siebeck, Tübingen 2007.

William S. Bainbridge: Religion and Science. In: Futures 36 (2004), S. 1009–1023, S. 1015.

James A. Beckford: Cult Controversies: The Societal Response to New Religious Movements. Tavistock, London/England 1985, S. 58.

Bryan R. Wilson: Religiöse Sekten. München 1970, S. 166–169.

William S. Bainbridge: Science and Religion: The Case of Scientology. In: David G. Bromley, Philip E. Hammond: The Future of New Religious Movements. University of Georgia Press, Macon, GA 1987, S. 59–79.

Frank K. Flinn: Scientology as Technological Buddhism. In: Joseph H. Fichter (Hrsg.): Alternatives to American Mainline Churches, New York 1987, S. 89–110.

Simon Locke: Charisma and the Iron Cage: Rationalization, Science and Scientology. In: Social Compass (2004) 51(1), S. 111–131 (Geargiveer op Wayback Machine).

Paul Rhoads: 38’s Crucible. In: Cosmopolis 59, S. 4–18, S. 10 (Online-Ausgabe (PDF); 362 kB).
↑ Jeffrey Weiss (2005-07-07), Scientology: What it really is and isn’t, Seattle Times / The Dallas Morning News , data vasgelê op 2015-12-14
↑ Jürgen Keltsch (PDF), Was ist Scientology: Die Fabrikation der Mensch-Maschine im kybernetischen Lernlabor, Bayerisches Staatsministerium des Innern, München, pp. 17, 33, archived from the original on 2012-07-10 , data vasgelê op 2015-12-10
↑ Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz. transcript verlag, Bielefeld 2005, S. 25–40, S. 183f.
↑ Simon Locke: Charisma and the Iron Cage: Rationalization, Science and Scientology. In: Social Compass 51(1) (2004), S. 111–131, S. 115f. (Geargiveer op Wayback Machine).
↑ Dell deChant, Danny L. Jorgensen: The Church of Scientology: A Very New American Religion. In: Jacob Neusner (Hrsg.): World Religions in America. 3. Auflage. John Knox Press, Westminster 2003, S. 220–237, S. 226.
↑ ^64,0 ^64,1 Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz. transcript, Bielefeld 2005, S. 114f.
↑ Stephen A. Kent: Scientology’s Relationship with Eastern Religious Traditions. In: Journal of Contemporary Religion 11 (1) (1996), S. 21–36.
↑ Frank K. Flinn: Scientology as Technological Buddhism. In: Joseph H. Fichter (Hrsg.): Alternatives to American Mainline Churches. New York 1987, S. 89–110.
↑ Bryan Wilson (1995), Religious Toleration & Religious Diversity, The Institute for the Study of American Religion, archived from the original on 2013-10-31 , data vasgelê op 2015-12-07
↑ Roy Wallis: The Road to Total Freedom: A Sociological Analysis of Scientology. Heinemann, London 1976, S. 110ff.
↑ Karen Christensen, David Levinson: Encyclopedia of Community. SAGE, 2003, S. 1210: “Scientology shows affinities with Buddhism and a remarkable similarity to first-century Gnosticism.”
↑ John A. Saliba: Signs of the Times, Médiaspaul, 1996, S. 51.
↑ Hugh B. Urban: Fair Game: Secrecy, Security, and the Church of Scientology in Cold War America. In: Journal of the American Academy of Religion 74 (2) (2006), S. 356–389, S. 368 (Online-Ausgabe (PDF)).
↑ Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz. transcript, Bielefeld 2005, S. 82.
↑ ^73,0 ^73,1 Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz. transcript, Bielefeld 2005, S. 86.
↑ Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz. transcript, Bielefeld 2005, S. 83.
↑ Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz. transcript, Bielefeld 2005, S. 84ff.
↑ Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz. transcript, Bielefeld 2005, S. 84.
↑ Ushma S. Neill (2005), "Tom Cruise is Dangerous and Irresponsible", Journal of Clinical Investigation 115 (8): pp. 1964-1965
↑ Karel Dobbelaere: The Rationale of Pillarization: The Case of Minority Movements. In: Journal of Contemporary Religion 15 (2) (2000), S. 181–198, S. 190.
↑ Martin Baumann (Hrsg.): Eine Schweiz – viele Religionen: Risiken und Chancen des Zusammenlebens. transcript, Bielefeld 2007, S. 247.
↑ J. Gordon Melton (2000) (in Engels), The Church of Scientology, Salt Lake City, p. 47, ISBN 1-56085-139-2
↑ Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz. transcript, Bielefeld 2005, S. 89f.
↑ Douglas Frantz: Scientology's Puzzling Journey From Tax Rebel to Tax Exempt. In: New York Times, 9. März 1997, S. A1, A13.
Frank Nordhausen: Der Mann, der umfiel. Jahrelang bekämpfte der Millionär Robert Minton die Scientology-Sekte. Er gab dafür sein Vermögen und bekam Preise – jetzt hat er die Seite gewechselt. In: Berliner Zeitung 31. Mai 2002, S. 3 (Online-Ausgabe).
↑ Landesamt für den Verfassungsschutz: Der Geheimdienst der Scientology-Organisation – Grundlagen, Aufgaben, Strukturen, Methoden und Ziele. Freie und Hansestadt Hamburg, Hamburg 1998, passim (Online-Ausgabe, PDF-Datei).
↑ Landesamt für den Verfassungsschutz: Der Geheimdienst der Scientology-Organisation – Grundlagen, Aufgaben, Strukturen, Methoden und Ziele. Freie und Hansestadt Hamburg, Hamburg 1998, S. 63ff. (Online-Ausgabe, PDF-Datei).
↑ Landesamt für den Verfassungsschutz: Der Geheimdienst der Scientology-Organisation – Grundlagen, Aufgaben, Strukturen, Methoden und Ziele. Freie und Hansestadt Hamburg, Hamburg 1998, S. 63 (Online-Ausgabe, PDF-Datei).
↑ Arthur C. Helton, Jochen Münker: Religion and Persecution: Should the United States Provide Refuge to German Scientologists? In: International Journal of Refugee Law 11 (2) (1999), S. 310–328, S. 327, Fn. 122 (Online-Ausgabe).
↑ Douglas E. Cowan, David G. Bromley: The Church of Scientology. In: Eugene V. Gallagher, W. Michael Ashcraft (Hrsg.): Introduction to New and Alternative Religions in America, Band 5. Greenwood Press, Westport CT 2006, S. 169–196, ISBN 0-275-98712-4, S. 169–196, S. 180.
↑ John Wybraniec, Roger Finke: Religious Regulation and the Courts: The Judiciary’s Changing Role in Protecting Minority Religions from Majoritarian Rule. In: Journal for the Scientific Study of Religion (2001) 40 (3), S. 427–444, S. 431
↑ ^89,0 ^89,1 Scientology auf der Webseite des Bundesamtes für Verfassungsschutz. Abgerufen am 20. Mai 2016.
↑ Kevin Victor Anderson: Report to the Board of Enquiry into Scientology. Government Printers, Melbourne 1965, S. 12 und passim (cs.cmu.edu).
↑ Charles L. Harper, Bryan F. Le Beau: The Social Adaptation of Marginal Religious Movements in America. In: Sociology of Religion (1993) 54 (2), S. 171-192, S. 187
↑ James T. Richardson, Barend van Driel: Journalists’ Attitudes toward New Religious Movements. In: Review of Religious Research (1997), 39 (2), S. 116-136, p. 123 f.
↑ David G. Bromley, Anson D. Shupe: Public Reaction against New Religious Movements. In: Mark Galanter (Hrsg.): Cults and New Religious Movements: A Report of the American Psychiatric Association. American Psychiatric Association Washington, S. 305–334, S. 329.
↑ Hubert Seiwert: Freedom and Control in the Unified Germany: Governmental Approaches to Alternative Religions Since 1989. In: Sociology of Religion (2003) 64 (3), S. 367-375, S. 369
↑ Karel Dobbelaere: The Rationale of Pillarization: The Case of Minority Movements. In: Journal of Contemporary Religion 15(2) (2000), S. 181–198, S. 187f.
↑ Douglas E. Cowan, David G. Bromley: The Church of Scientology. In: Eugene V. Gallagher, W. Michael Ashcraft: Introduction to New and Alternative Religions in America, Bd. 5. Greenwood Publishing Group, 2006, S. 170.
↑ Benjamin Beit-Hallahmi (2003), "Scientology: Religion or racket?" (in Engels) (PDF), Marburg Journal of Religion 8 (1): pp. 1-56
↑ Friedrich Wilhelm Haack: Scientology – Magie des 20. Jahrhunderts. Claudius-Verlag, München 1982, 3. durchges. und erw. Aufl. 1995, ISBN 3-532-62003-0.
↑ Irving Hexham: Is Scientology a Religion? [1978], 1997; letzter Zugriff: 24. August 2007
↑ Stephen A. Kent: Scientology – Is This a Religion? A revised and corrected version of a shorter presentation given at the 27th Deutscher Evangelischer Kirchentag, June 20, 1997, Leipzig 1997 (online).
↑ ^101,0 ^101,1 Werner Thiede (2000), Reinhart Hempelmann, Ulrich Dehn, ed., "Scientology - eine Religion?" (PDF), Festschrift für Reinhard Hummel: Dialog und Religion (Stuttgart: Evangelische Zentralstelle für Weltanschauungsfragen): p. 301f
↑ Georg Otto Schmid: Ist Scientology eine Religion? 1998 (relinfo.ch, letzter Zugriff: 24. August 2007).
↑ Matthias S. Fifka, Nadine Sykora: Scientology in Deutschland und den USA: Strukturen, Praktiken und öffentliche Wahrnehmung (Band 1 von Politik und Gesellschaft der USA). LIT Verlag, Münster 2009, ISBN 3-643-10248-8, ISBN 978-3-643-10248-5, S. 99.
↑ Welt online, 8. August 2007: Scientology-Organisation – Keine Spur von Religion und Kirchengründung. Abgerufen am 15. Oktober 2008
↑ Jacques Guyard: Rapport fait au nom de la commission d’enquête sur les sectes. Assemblée nationale, Paris 1995 (Online-Ausgabe).
↑ BVerwG, Urteil vom 15. Dezember 2005, Az. 7 C 20.04, Pressemitteilung und Volltext.
↑ Vgl. etwa Münchener Kommentar zum BGB/Thüsing, 5. Aufl. 2007, § 19 AGG Rdnr. 95; Bamberger/Roth, Beckscher Online-Kommentar (BGB)/Veit, § 1671 BGB Rdnr. 37; Münchener Kommentar zum BGB/Finger, § 1671 BGB Rdnr. 91; Berkowsky, in: Münchener Handbuch zum Arbeitsrecht (2000), Rdnr. 133; Soehring, in NJW 2000, 2466, 2473; ders., in NJW 1997, 360; v. Campenhausen, in NJW 1990, 887.
↑ Gerlind Wisskirchen, Alexander Bissels: Das Fragerecht des Arbeitgebers bei Einstellung unter Berücksichtigung des AGG. In: Neue Zeitschrift für Arbeitsrecht 24 (4) (2007), S. 169–174.
↑ European Court for Human Rights: Case of Church of Scientology Moscow vs. Russia. Application no. 18147/02. (Online-Ausgabe)
↑ Douglas Frantz (1997-11-08), U.S. Immigration Court Grants Asylum to German Scientologist, The New York Times , data vasgelê op 2011-02-11, "Until a landmark reversal in 1993, the United States Government also refused to recognize Scientology as an organized religion. In that year, the Internal Revenue Service granted tax-exempt status to the organization."
↑ Douglas Frantz (1997-03-09), Scientology’s Puzzling Journey From Tax Rebel to Tax Exempt, The New York Times , data vasgelê op 2011-02-11, "‘The Germans are quite adamant, based on their own history, that these are the kinds of groups that ought to be outlawed,’ Mr. Burns said. ‘However, for our purposes, we classify Scientology as a religion because they were granted tax-exempt status by the American Government.’"
↑ J. Christopher Soper: Tribal Instinct and Religious Persecution: Why Do Western European States Behave So Badly? In: Journal for the Scientific Study of Religion (2001) 40 (2), S. 177–180, S. 178
↑ J. Gordon Melton: The Church of Scientology. Salt Lake City 2000, ISBN 1-56085-139-2, S. 14–15.
↑ High Court of Australia Church of the New Faith v. Commissioner of Pay-roll Tax (VICT.) 1983 154 CLR 120
↑ Scientology is a Religion but Narconon’s Profits are not Tax-Exempt, Says Italian Supreme Court (March 1, 2000), cesnur.org
↑ La Audiencia Nacional reconoce a la Cienciología como iglesia, 1. Nov. 2007, El País
↑ 2007 U.S. Department of State – 2007 Country Reports on Human Rights Practices: Portugal
↑ Derek H. Davis, The Church of Scientology: In Pursuit of Legal Recognition, University of Mary Hardin-Baylor , data vasgelê op 2013-10-19
↑ ^119,0 ^119,1 La justice espagnole accorde à la Scientologie le statut de religion, 9. Jan. 2008, Le Monde
↑ Scientology gets tax-exempt status, 27. Dezember 2002, New Zealand Herald
↑ Supreme Court judges allow Scientology wedding 11. Dezember 2013 BBC News
↑ Steve Bruce: Cathedrals to cults: the evolving forms of the religious life. In: Paul Heelas (Hrsg.): Religion, Modernity, and Postmodernity. Blackwell, Oxford 1998, S. 19–35, S. 23.
↑ Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz, transcript, Bielefeld 2005, S. 197ff.
↑ Irving Hexham & Karla Poewe: „Verfassungsfeindlich“: Church, State, And New Religions In Germany. In: Nova Religio (1999), 2 (2), S. 208–227, S. 212. Geargiveer op Wayback Machine
↑ Jürgen Keltsch: Reichen die Gesetze aus, um den Konsumenten auf dem Psychomarkt zu schützen? In: Scientology – In den Fängen eines totalitären Psychokonzerns. SPD-Landtagsfraktion Baden-Württemberg, Stuttgart 1994, S. 15–21, S. 16.
↑ BAG vom 22. März 1995, Az. 5 AZB 21/94, Volltext.
↑ Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend: Geargiveer op Wayback Machine (PDF; 123 kB), Bonn, 1998, S. 6 ff.
↑ Stephen A. Kent: Scientology – Is This a Religion? In: Marburg Journal of Religion (1999) 4 (1), S. 1–23, S. 3 (uni-marburg.de; PDF; 259 kB).
↑ Sjabloon:"-en (S. 3) Sjabloon:"-en (S. 4.) Stephen A. Kent: Scientology – Is This a Religion? In: Marburg Journal of Religion (1999) 4 (1), S. 1–23 (web.uni-marburg.de; PDF).
↑ ^130,0 ^130,1 Renate-Maria Besier, Johannes Neumann: Scientology - Was ist das? In: Zeitdiagnosen: Religionsfreiheit und Konformismus. LIT Verlag, Münster 2004, ISBN 3-8258-7654-3, S. 212 f.
↑ Thomas C. Tobin: Scientology: The cornerstones. St. Petersburg Times online, 28. Oktober 1998, letzter Zugriff: 22. April 2007.
↑ Christoph Minhoff, Martina Minhoff: Scientology: Irrgarten der Illusionen. Haimhausen: cm-verlag, p. 128
↑ Benjamin Beit-Hallahmi: Scientology: Religion or racket? In: Marburg Journal of Religion 8(1) (2003), S. 1–56, S. 19 (uni-marburg.de; PDF; 365 kB).
↑ Richard Dawkins: The God Delusion. 2. Auflage. Black Swan, London [2006]/2007, S. 234.
↑ Gina Shaw: Geargiveer op Wayback Machine 2006; letzter Zugriff: 22. September 2016.
↑ Roy Wallis: The Road to Total Freedom: A Sociological Analysis of Scientology. Heinemann, London 1976, S. 245ff.
↑ Stephen A. Kent: Scientology – Is This a Religion? In: Marburg Journal of Religion (1999) 4 (1), S. 1–23, S. 7 (uni-marburg.de; PDF; 259 kB).
↑ Bradford Verter: Spiritual Capital: Theorizing Religion with Bourdieu against Bourdieu. In: Sociological Theory (2003) 21 (2), S. 150–174, S. 165
↑ Eric Spitznagel (2010-12-09), "Juliette Lewis Explains Why Scientologists Can Celebrate Christmas" (in Engels), Vanity Fair , data vasgelê op 2015-12-07
↑ Ursula Caberta: Eine Bedrohung nimmt Gestalt an – der lange Kampf gegen Scientology. In: Ursula Caberta, Günther Träger (Hrsg.): Der Insider-Report über die unheimliche Macht des L. Ron Hubbard. Econ, Düsseldorf 1997, S. 157–270, S. 253.
↑ "Film-maker Paul Haggis quits Scientology over gay rights stance", The Guardian, 2009-10-26 , data vasgelê op 2010-05-06
↑ Jean-Marie Abgrall: La mécanique des sectes. Documents Payot, Paris 1996, S. 19f.
↑ ^143,0 ^143,1 ^143,2 Benjamin Beit-Hallahmi: Scientology: Religion or racket? In: Marburg Journal of Religion 8 (1) (2003), S. 1–56, S. 29–31 (uni-marburg.de; PDF; 365 kB).
↑ James T. Richardson, Massimo Introvigne (2001), "“Brainwashing” Theories in European Parliamentary and Administrative Reports on “Cults” and “Sects”", Journal for the Scientific Study of Religion 40 (2): p. 158
↑ L. Ron Hubbard (1992), Dianetics: The Power of Mind over the Body, Kopenhagen: New Era Publications, p. 219
↑ Kevin Victor Anderson: Report to the Board of Enquiry into Scientology. Gouvernement Printers, Melbourne 1965, S. 112 ff.
↑ Manfred Rist (2009-10-27), "Urteil gegen Scientology in Frankreich" (in Duits), NZZ online , data vasgelê op 2010-04-20
↑ "Eine Sekte, die wie eine Bande betrog", Süddeutsche Zeitung online, 2009-10-27 , data vasgelê op 2010-04-20
↑ (PDF) Scientology und Sekten in der Schweiz, Eidgenössisches Justiz- und Polizeidepartement, 2000, archived from the original on 2011-08-29
↑ Günther Beckstein: Scientology: Eine Herausforderung an die wehrhafte Demokratie. In: Konrad-Adenauer-Stiftung (Hrsg.): Wie umgehen mit Scientology? Ein internationaler Vergleich. Konrad-Adenauer-Stiftung, Sankt Augustin 1998, S. 55–62, S. 56.
↑ Christoph Minhoff, Martina Minhoff: Scientology: Irrgarten der Illusionen. cm-verlag, Haimhausen, p. 142
↑ Stephen A. Kent: Gehirnwäsche im Rehabilitation Project Force (RPF) der Scientology-Organisation. Behörde für Inneres – Arbeitsgruppe Scientology und Landeszentrale für politische Bildung, Hamburg 2000, S. 56 (fhh.hamburg.de; PDF).
↑ Stephen A. Kent: Scientology and the European Human Rights Debate: A Reply to Leisa Goodman, J. Gordon Melton, and the European Rehabilitation Project Force Study. In: Marburg Journal of Religion, Vol. 8, No. 1, 2003 (arts.ualberta.ca).
↑ Freimut Duve u. a.: Presseerklärung des Hannah Arendt Zentrums Oldenburg. 2004 (uni-oldenburg.de; PDF; 179 kB, letzter Zugriff: 10. Juli 2007).
↑ Hans-Gerd Jaschke: Auswirkungen der Anwendung scientologischen Gedankenguts auf eine pluralistische Gesellschaft oder Teile von ihr in einem freiheitlich demokratisch verfassten Rechtsstaat. Innenministerium des Landes Nordrhein-Westfalen, Düsseldorf 1995, p. 25ff.
↑ Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend: Die Scientology-Organisation – Gefahren, Ziele und Praktiken (PDF; 123 kB), Bonn, 1998, S. 6.
↑ Andreas Klump: Neuer politischer Extremismus? Eine politikwissenschaftliche Fallstudie am Beispiel der Scientology-Organisation. Baden-Baden, Nomos 2003, passim.
↑ Arnd Diringer: Scientology – Verbotsmöglichkeit einer verfassungsfeindlichen Bekenntnisgemeinschaft. Peter Lang, Frankfurt am Main 2003, passim.
↑ OVG Saarland, Az. 2 R 14/03.
↑ Stuart A. Wright (2002): Public Agency Involvement in Government-Religious Movement Confrontations. S. 102–122 in: Cults, Religion, and Violence herausgegeben von David G. Bromley & J. Gordon Melton. Cambridge, England: Cambridge University Press, S. 115.
↑ Franziska Scherff: Scientology in Deutschland- eine Herausforderung für Politik, Staat und Gesellschaft. Diplomarbeit. Grin, Norderstedt 2007, ISBN 978-3-640-11048-3.
↑ Matthias S. Fifka, Nadine Sykora: Scientology in Deutschland und den USA: Strukturen, Praktiken und öffentliche Wahrnehmung. Lit Verlag, Münster/Berlin 2009, ISBN 978-3-643-10248-5.
↑ Focus: Wirtschaft: „Wohltat für Betrieb“. Franz Riedl, Sprecher der deutschen Scientologen, fühlt sich von Kritikern verfolgt. Nr. 46, 1995.
↑ Randall K. Rogers (2003) (in Engels) (PDF), Scientology in Ukraine (Studies in Post-Communism: Occasional Papers, 3, Antigonish), p. 27f, archived from the original on 2004-08-21 , data vasgelê op 2015-12-10
↑ Annual Human Rights Report, U.S. State Department, 2000 (Germany), archived from the original on 2015-06-16 , data vasgelê op 2015-12-14

[1] Hugh B. Urban (2006), "Fair Game: Secrecy, Security, and the Church of Scientology in Cold War America" (in en) (PDF), Journal of the American Academy of Religion 74 (2): pp. 356-389

[Lewis284-289-2] 2,0 ^2,1 James T. Richardson (2009), "Scientology in Court: A Look at Some Major Cases from Various Nations" (in Engels), Scientology (Oxford: Oxford University Press): pp. 284-292

[3] Verfassungsschutzbericht 2016 (2017-07-04), ""Scientology-Organisation" (SO)" (in Duits), www.verfassungsschutz.de (Bundesamt für Verfassungsschutz): p. 37 , data vasgelê op 2018-01-14

[Lewis17-4] J. Gordon Melton (2009), James R. Lewis, ed., "Birth of a Religion" (in English), Scientology (Oxford: Oxford University Press): pp. 284, 289, ISBN 9780199715954

[5] Eine Beschreibung der Scientology, Church of Scientology International, 2005 , data vasgelê op 2010-04-20

[6] Oxford English Dictionary, Second Edition 1989, Artikel „Scientology“.

[7] Bv. in Stephen Pearl Andrew (1871) (in Engels), The Primary Synopsis of Universology and Alwato: The New Scientific Universal Language, New York, p. xiii

[Beckford_85_51f-8] James A. Beckford (1985) (in Engels), Cult Controversies: The Societal Response to New Religious Movements, London: Tavistock, p. 51f

[willms_05_75-9] 9,00 ^9,01 ^9,02 ^9,03 ^9,04 ^9,05 ^9,06 ^9,07 ^9,08 ^9,09 ^9,10 ^9,11 ^9,12 ^9,13 ^9,14 ^9,15 ^9,16 ^9,17 ^9,18 ^9,19 ^9,20 ^9,21 ^9,22 ^9,23 ^9,24 ^9,25 Gerald Willms (2005), Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz, Bielefeld: transcript Verwysingfout: Invalid <ref> tag; name "willms_05_75" defined multiple times with different content

[10] Joseph R. Gusfield (1979), "Review of “The Road to Total Freedom” by Roy Wallis" (in Engels), Sociology 13 (1): pp. 157-159

[11] Eric Townsend (1985) (in Engels), The Sad Tale of Scientology: A Short History 1950–1985, Stockport: Anima Publishing, p. 49

[chagnon_87_504-12] 12,0 ^12,1 Robert Chagnon, "Religion et santé: le cas de l'Eglise de Scientologie" (in Fraans), Social Compass 34 (4): pp. 495-507 Verwysingfout: Invalid <ref> tag; name "chagnon_87_504" defined multiple times with different content

[13] Eileen Barker (1999), "But Who’s Going to Win? National and Minority Religions in Post-communist Society" (in Engels) (PDF), Facta Universitas 2 (4): pp. 49-74, 50, 60

[14] Phil Reeves (1998-04-22), "PM linked to Scientology" (in Engels), The Independent: p. 13

[15] L. K. Davidson-Schmich, K. Hartmann, U. Mummert (2002), "You Can Lead a Horse to Water, But You Can't (Always) Make it Drink: Positive Freedom in the Aftermath of German Unification" (in Engels), Communist and Post-Communist Studies 35 (3): pp. 325-352, 342ff, archived from the original on 2007-09-30

[Beckford_85_59-16] James A. Beckford: Cult Controversies: The Societal Response to New Religious Movements., Tavistock, London/England 1985, S. 59.

[17] Virginia Linn (2005-07-24), "Scientology comes to town" (in Engels), The Pittsburgh Post-Gazette

[18] Frank K. Flinn (2005-07-05), "Scientology" (in Engels), Washington Post , data vasgelê op 2020-07-13

[19] Sydney E. Ahlstrom (1972) (in Engels), A Religious History of the American People., New Haven: Yale University Press, p. 955

[20] Seymour P. Lachman, Barry Alexander (1993) (in Engels), One Nation Under God: Religion in Contemporary American Society, New York: Harmony Books, p. 16

[21] James R. Lewis (2004), "New Religion Adherents: An Overview of Anglophone Census and Survey Data" (in Engels), Marburg Journal of Religion 9 (1): p. 14

[22] US Census Bureau (2012), "Self Described Religious Identification of Adult Population" (in Engels), Statistical Abstract of the United States (Excel-Sigblad; 47 kB) Geargiveer op Wayback Machine

[23] Tony Ortega (2011-07-04), "Scientologists: How Many Of Them Are There, Anyway?" (in Engels), The Village Voice Geargiveer op Wayback Machine

[24] Lars Hering (2004-11-12), "Scientology darf weiter beobachtet werden" (in Duits), Kölnische Rundschau

[25] Bayerisches Staatsministerium des Innern, für Bau und Verkehr Verfassungschutzbericht 2016 (PDF).

[26] Religionen in Deutschland: Mitgliederzahlen, REMID , data vasgelê op 2009-01-13

[27] Ein Luxustempel soll die Scientology-Krise kaschieren. Tages-Anzeiger 17. April 2015

[28] So viele Scientologen leben unter uns. Tages-Anzeiger 17. April 2015.

[29] Paul Froese (2001), "Hungary for Religion: A Supply-Side Interpretation of the Hungarian Religious Revival" (in Engels), Journal for the Scientific Study of Religion 40 (2): pp. 251-268, S. 260

[30] William S. Bainbridge (2004), "Religion and Science" (in Engels), Futures 36: p. 1016

[31] Charles L. Harper (1982), "Cults and Communities: The Community Interfaces of Three Marginal Religious Movements" (in Engels), Journal for the Scientific Study of Religion 21 (1): pp. 26-38, S. 30

[32] Karel Dobbelaere (2000), "The Rationale of Pillarization: The Case of Minority Movements" (in Engels), Journal of Contemporary Religion 15 (2): pp. 181–198, S. 188

[33] J. Gordon Melton, "A Contemporary Ordered Religious Community: The Sea Organization" (in Engels), New Religious Movements and Religious Liberty in America (Waco: Baylor University Press): pp. 43–62, bl. 44

[Chryssides283-34] 34,0 ^34,1 George D. Chryssides (1999) (in Engels), Exploring New Religions, Continuum International Publishing Group, p. 283, ISBN 0-8264-5959-5

[deChant226-227-35] 35,0 ^35,1 Dell deChant, Danny L. Jorgensen (2003), "The Church of Scientology: A Very New American Religion" (in Engels), World Religions in America (Westminster: John Knox Press): pp. 220–237

[Xenu-36] Mikael Rothstein (2009), "“His name was Xenu. He used renegades …”: Aspects of Scientology's Founding Myth" (in Engels), Scientology (Oxford University Press): pp. 372–373, 379

[Rothstein382-37] Rothstein, S. 382–383

[dobbel_00_189-38] Dobbelaere, S. 189.

[Melton31-34-39] 39,0 ^39,1 ^39,2 J. Gordon Melton (2000) (in Engels), The Church of Scientology, Salt Lake City, pp. 31–34, ISBN 1-56085-139-2

[Cowan-40] 40,0 ^40,1 Douglas E. Cowan, David G. Bromley (2006), Eugene V. Gallagher, W. Michael Ashcraft, ed., "The Church of Scientology" (in Engels), Introduction to New and Alternative Religions in America (Westport: CT/London) 5: pp. 175–177, ISBN 0-275-98712-4

[41] Carole M. Cusack (2009), James R. Lewis, ed., "Celebrity, the Popular Media, and Scientology: Making Familiar the Unfamiliar", Scientology (Oxford University Press): pp. 400, ISBN 9780199715954

[Zellner-42] 42,0 ^42,1 William W. Zellner, Marc Petrowsky (1998) (in Engels), Sects, Cults, and Spiritual Communities: a Sociological Analysis, Westport: Praeger Publishers, pp. 146–147, ISBN 0-275-96335-7

[Miller388-43] 43,0 ^43,1 Timothy Miller (1995) (in Engels), America's Alternative Religions, New York: SUNY Press, pp. 388, ISBN 978-0-7914-2398-1

[chr_387-44] {{cite book}}: Leë aanhaling (hulp)

[locke-45] Simon Locke (2004), "Charisma and the Iron Cage: Rationalization, Science and Scientology" (in Engels), Social Compass 51 (1): pp. 111–131, p. 113, doi:10.1177/0037768604040794

[dick-46] Dick Anthony (1999), "Pseudoscience and Minority Religions: An Evaluation of the Brainwashing Theories of Jean-Marie Abgrall" (in Engels), Social Justice Research 12 (4): pp. 421–456, p. 428, doi:10.1023/A:1022081411463

[Urban_06_365f-47] 47,0 ^47,1 Hugh B. Urban (2006), "Fair Game: Secrecy, Security, and the Church of Scientology in Cold War America" (in Engels) (PDF), Journal of the American Academy of Religion 74 (2): pp. 356–389, p. 365f

[Melton27-29-48] J. Gordon Melton (2000), The Church of Scientology, Signature Books/CESNUR, pp. 27-29, ISBN 9781560851394

[Palmer316-49] Susan J. Palmer (2009), James R. Lewis, ed., "The Church of Scientology in France: Legal and Activist Counterattacks in the “War on Sectes”" (in Engels), Scientology (Oxford University Press): p. 316

[VeryAmerican-50] {{cite book}}: Leë aanhaling (hulp)

[chr_386-51] {{cite book}}: Leë aanhaling (hulp)

[BH_03-52] Benjamin Beit-Hallahmi (2003), "Scientology: Religion or racket?" (in Engels) (PDF), Marburg Journal of Religion 8 (1): pp. 1–56, p. 9

[53] Alice Godfrey: Been there, done that: Scientology. ‘When Andrew's personality changed I was alert to it.’ In: The Times, 13. Februar 2001. Auf CultEducation.com (englisch), abgerufen am 7. Januar 2019.

[54] Mark Sommer: Scientology Tests' Purpose and Validity Are Questioned. In: The Buffalo News, 2. Februar 2005. Auf cs.cmu.edu (englisch), abgerufen am 7. Januar 2019.

[:0-55] 55,0 ^55,1 J. Gordon Melton: The Church of Scientology. Signature Books, Salt Lake City 2000

[chr_385-56] George D. Chryssides: The Church of Scientology. S. 385–387 in: J. Gordon Melton & Christopher Partridge (Hrsg.): New Religions – A Guide: New Religious Movements, Sects, and Alternative Spiritualities. Oxford University Press, New York 2004, ISBN 0-19-522042-0, S. 385.

[willms_05_54-60-57] Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz, transcript, Bielefeld 2005, S. 54–60.

[58] Kathleen E. Jenkins: Genetics and Faith: Religious Enchantment Through Creative Engagement With Molecular Biology. In: Social Forces 85(4) (2007), S. 1693–1712, S. 1708.

Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz. transcript verlag, Bielefeld 2005, S. 25–40, S. 190f.

Andreas Grünschloss: Scientology. In: Religion in Geschichte und Gegenwart. 5. Auflage. Mohr Siebeck, Tübingen 2007.

William S. Bainbridge: Religion and Science. In: Futures 36 (2004), S. 1009–1023, S. 1015.

James A. Beckford: Cult Controversies: The Societal Response to New Religious Movements. Tavistock, London/England 1985, S. 58.

Bryan R. Wilson: Religiöse Sekten. München 1970, S. 166–169.

William S. Bainbridge: Science and Religion: The Case of Scientology. In: David G. Bromley, Philip E. Hammond: The Future of New Religious Movements. University of Georgia Press, Macon, GA 1987, S. 59–79.

Frank K. Flinn: Scientology as Technological Buddhism. In: Joseph H. Fichter (Hrsg.): Alternatives to American Mainline Churches, New York 1987, S. 89–110.

Simon Locke: Charisma and the Iron Cage: Rationalization, Science and Scientology. In: Social Compass (2004) 51(1), S. 111–131 (Geargiveer op Wayback Machine).

Paul Rhoads: 38’s Crucible. In: Cosmopolis 59, S. 4–18, S. 10 (Online-Ausgabe (PDF); 362 kB).

[59] Jeffrey Weiss (2005-07-07), Scientology: What it really is and isn’t, Seattle Times / The Dallas Morning News , data vasgelê op 2015-12-14

[60] Jürgen Keltsch (PDF), Was ist Scientology: Die Fabrikation der Mensch-Maschine im kybernetischen Lernlabor, Bayerisches Staatsministerium des Innern, München, pp. 17, 33, archived from the original on 2012-07-10 , data vasgelê op 2015-12-10

[61] Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz. transcript verlag, Bielefeld 2005, S. 25–40, S. 183f.

[62] Simon Locke: Charisma and the Iron Cage: Rationalization, Science and Scientology. In: Social Compass 51(1) (2004), S. 111–131, S. 115f. (Geargiveer op Wayback Machine).

[63] Dell deChant, Danny L. Jorgensen: The Church of Scientology: A Very New American Religion. In: Jacob Neusner (Hrsg.): World Religions in America. 3. Auflage. John Knox Press, Westminster 2003, S. 220–237, S. 226.

[willms_05_114f-64] 64,0 ^64,1 Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz. transcript, Bielefeld 2005, S. 114f.

[65] Stephen A. Kent: Scientology’s Relationship with Eastern Religious Traditions. In: Journal of Contemporary Religion 11 (1) (1996), S. 21–36.

[66] Frank K. Flinn: Scientology as Technological Buddhism. In: Joseph H. Fichter (Hrsg.): Alternatives to American Mainline Churches. New York 1987, S. 89–110.

[67] Bryan Wilson (1995), Religious Toleration & Religious Diversity, The Institute for the Study of American Religion, archived from the original on 2013-10-31 , data vasgelê op 2015-12-07

[wallis_76_110ff-68] Roy Wallis: The Road to Total Freedom: A Sociological Analysis of Scientology. Heinemann, London 1976, S. 110ff.

[69] Karen Christensen, David Levinson: Encyclopedia of Community. SAGE, 2003, S. 1210: “Scientology shows affinities with Buddhism and a remarkable similarity to first-century Gnosticism.”

[70] John A. Saliba: Signs of the Times, Médiaspaul, 1996, S. 51.

[71] Hugh B. Urban: Fair Game: Secrecy, Security, and the Church of Scientology in Cold War America. In: Journal of the American Academy of Religion 74 (2) (2006), S. 356–389, S. 368 (Online-Ausgabe (PDF)).

[willms_05_82-72] Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz. transcript, Bielefeld 2005, S. 82.

[Willms86-73] 73,0 ^73,1 Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz. transcript, Bielefeld 2005, S. 86.

[willms_05_83-74] Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz. transcript, Bielefeld 2005, S. 83.

[willms_05_84ff-75] Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz. transcript, Bielefeld 2005, S. 84ff.

[willms_05_84-76] Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz. transcript, Bielefeld 2005, S. 84.

[neill-77] Ushma S. Neill (2005), "Tom Cruise is Dangerous and Irresponsible", Journal of Clinical Investigation 115 (8): pp. 1964-1965

[dobbel_00_190-78] Karel Dobbelaere: The Rationale of Pillarization: The Case of Minority Movements. In: Journal of Contemporary Religion 15 (2) (2000), S. 181–198, S. 190.

[Baumann247-79] Martin Baumann (Hrsg.): Eine Schweiz – viele Religionen: Risiken und Chancen des Zusammenlebens. transcript, Bielefeld 2007, S. 247.

[Melton47-80] J. Gordon Melton (2000) (in Engels), The Church of Scientology, Salt Lake City, p. 47, ISBN 1-56085-139-2

[willms_05_89f-81] Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz. transcript, Bielefeld 2005, S. 89f.

[82] Douglas Frantz: Scientology's Puzzling Journey From Tax Rebel to Tax Exempt. In: New York Times, 9. März 1997, S. A1, A13.
Frank Nordhausen: Der Mann, der umfiel. Jahrelang bekämpfte der Millionär Robert Minton die Scientology-Sekte. Er gab dafür sein Vermögen und bekam Preise – jetzt hat er die Seite gewechselt. In: Berliner Zeitung 31. Mai 2002, S. 3 (Online-Ausgabe).

[83] Landesamt für den Verfassungsschutz: Der Geheimdienst der Scientology-Organisation – Grundlagen, Aufgaben, Strukturen, Methoden und Ziele. Freie und Hansestadt Hamburg, Hamburg 1998, passim (Online-Ausgabe, PDF-Datei).

[84] Landesamt für den Verfassungsschutz: Der Geheimdienst der Scientology-Organisation – Grundlagen, Aufgaben, Strukturen, Methoden und Ziele. Freie und Hansestadt Hamburg, Hamburg 1998, S. 63ff. (Online-Ausgabe, PDF-Datei).

[85] Landesamt für den Verfassungsschutz: Der Geheimdienst der Scientology-Organisation – Grundlagen, Aufgaben, Strukturen, Methoden und Ziele. Freie und Hansestadt Hamburg, Hamburg 1998, S. 63 (Online-Ausgabe, PDF-Datei).

[86] Arthur C. Helton, Jochen Münker: Religion and Persecution: Should the United States Provide Refuge to German Scientologists? In: International Journal of Refugee Law 11 (2) (1999), S. 310–328, S. 327, Fn. 122 (Online-Ausgabe).

[CB180-87] Douglas E. Cowan, David G. Bromley: The Church of Scientology. In: Eugene V. Gallagher, W. Michael Ashcraft (Hrsg.): Introduction to New and Alternative Religions in America, Band 5. Greenwood Press, Westport CT 2006, S. 169–196, ISBN 0-275-98712-4, S. 169–196, S. 180.

[88] John Wybraniec, Roger Finke: Religious Regulation and the Courts: The Judiciary’s Changing Role in Protecting Minority Religions from Majoritarian Rule. In: Journal for the Scientific Study of Religion (2001) 40 (3), S. 427–444, S. 431

[BFV-89] 89,0 ^89,1 Scientology auf der Webseite des Bundesamtes für Verfassungsschutz. Abgerufen am 20. Mai 2016.

[90] Kevin Victor Anderson: Report to the Board of Enquiry into Scientology. Government Printers, Melbourne 1965, S. 12 und passim (cs.cmu.edu).

[har-91] Charles L. Harper, Bryan F. Le Beau: The Social Adaptation of Marginal Religious Movements in America. In: Sociology of Religion (1993) 54 (2), S. 171-192, S. 187

[92] James T. Richardson, Barend van Driel: Journalists’ Attitudes toward New Religious Movements. In: Review of Religious Research (1997), 39 (2), S. 116-136, p. 123 f.

[93] David G. Bromley, Anson D. Shupe: Public Reaction against New Religious Movements. In: Mark Galanter (Hrsg.): Cults and New Religious Movements: A Report of the American Psychiatric Association. American Psychiatric Association Washington, S. 305–334, S. 329.

[seiwert-94] Hubert Seiwert: Freedom and Control in the Unified Germany: Governmental Approaches to Alternative Religions Since 1989. In: Sociology of Religion (2003) 64 (3), S. 367-375, S. 369

[95] Karel Dobbelaere: The Rationale of Pillarization: The Case of Minority Movements. In: Journal of Contemporary Religion 15(2) (2000), S. 181–198, S. 187f.

[96] Douglas E. Cowan, David G. Bromley: The Church of Scientology. In: Eugene V. Gallagher, W. Michael Ashcraft: Introduction to New and Alternative Religions in America, Bd. 5. Greenwood Publishing Group, 2006, S. 170.

[97] Benjamin Beit-Hallahmi (2003), "Scientology: Religion or racket?" (in Engels) (PDF), Marburg Journal of Religion 8 (1): pp. 1-56

[98] Friedrich Wilhelm Haack: Scientology – Magie des 20. Jahrhunderts. Claudius-Verlag, München 1982, 3. durchges. und erw. Aufl. 1995, ISBN 3-532-62003-0.

[99] Irving Hexham: Is Scientology a Religion? [1978], 1997; letzter Zugriff: 24. August 2007

[100] Stephen A. Kent: Scientology – Is This a Religion? A revised and corrected version of a shorter presentation given at the 27th Deutscher Evangelischer Kirchentag, June 20, 1997, Leipzig 1997 (online).

[:1-101] 101,0 ^101,1 Werner Thiede (2000), Reinhart Hempelmann, Ulrich Dehn, ed., "Scientology - eine Religion?" (PDF), Festschrift für Reinhard Hummel: Dialog und Religion (Stuttgart: Evangelische Zentralstelle für Weltanschauungsfragen): p. 301f

[102] Georg Otto Schmid: Ist Scientology eine Religion? 1998 (relinfo.ch, letzter Zugriff: 24. August 2007).

[103] Matthias S. Fifka, Nadine Sykora: Scientology in Deutschland und den USA: Strukturen, Praktiken und öffentliche Wahrnehmung (Band 1 von Politik und Gesellschaft der USA). LIT Verlag, Münster 2009, ISBN 3-643-10248-8, ISBN 978-3-643-10248-5, S. 99.

[104] Welt online, 8. August 2007: Scientology-Organisation – Keine Spur von Religion und Kirchengründung. Abgerufen am 15. Oktober 2008

[105] Jacques Guyard: Rapport fait au nom de la commission d’enquête sur les sectes. Assemblée nationale, Paris 1995 (Online-Ausgabe).

[106] BVerwG, Urteil vom 15. Dezember 2005, Az. 7 C 20.04, Pressemitteilung und Volltext.

[107] Vgl. etwa Münchener Kommentar zum BGB/Thüsing, 5. Aufl. 2007, § 19 AGG Rdnr. 95; Bamberger/Roth, Beckscher Online-Kommentar (BGB)/Veit, § 1671 BGB Rdnr. 37; Münchener Kommentar zum BGB/Finger, § 1671 BGB Rdnr. 91; Berkowsky, in: Münchener Handbuch zum Arbeitsrecht (2000), Rdnr. 133; Soehring, in NJW 2000, 2466, 2473; ders., in NJW 1997, 360; v. Campenhausen, in NJW 1990, 887.

[108] Gerlind Wisskirchen, Alexander Bissels: Das Fragerecht des Arbeitgebers bei Einstellung unter Berücksichtigung des AGG. In: Neue Zeitschrift für Arbeitsrecht 24 (4) (2007), S. 169–174.

[109] European Court for Human Rights: Case of Church of Scientology Moscow vs. Russia. Application no. 18147/02. (Online-Ausgabe)

[NYT971108-110] Douglas Frantz (1997-11-08), U.S. Immigration Court Grants Asylum to German Scientologist, The New York Times , data vasgelê op 2011-02-11, "Until a landmark reversal in 1993, the United States Government also refused to recognize Scientology as an organized religion. In that year, the Internal Revenue Service granted tax-exempt status to the organization."

[NYT970309-111] Douglas Frantz (1997-03-09), Scientology’s Puzzling Journey From Tax Rebel to Tax Exempt, The New York Times , data vasgelê op 2011-02-11, "‘The Germans are quite adamant, based on their own history, that these are the kinds of groups that ought to be outlawed,’ Mr. Burns said. ‘However, for our purposes, we classify Scientology as a religion because they were granted tax-exempt status by the American Government.’"

[112] J. Christopher Soper: Tribal Instinct and Religious Persecution: Why Do Western European States Behave So Badly? In: Journal for the Scientific Study of Religion (2001) 40 (2), S. 177–180, S. 178

[Melton14-15-113] J. Gordon Melton: The Church of Scientology. Salt Lake City 2000, ISBN 1-56085-139-2, S. 14–15.

[114] High Court of Australia Church of the New Faith v. Commissioner of Pay-roll Tax (VICT.) 1983 154 CLR 120

[115] Scientology is a Religion but Narconon’s Profits are not Tax-Exempt, Says Italian Supreme Court (March 1, 2000), cesnur.org

[116] La Audiencia Nacional reconoce a la Cienciología como iglesia, 1. Nov. 2007, El País

[117] 2007 U.S. Department of State – 2007 Country Reports on Human Rights Practices: Portugal

[Davis-118] Derek H. Davis, The Church of Scientology: In Pursuit of Legal Recognition, University of Mary Hardin-Baylor , data vasgelê op 2013-10-19

[Monde-119] 119,0 ^119,1 La justice espagnole accorde à la Scientologie le statut de religion, 9. Jan. 2008, Le Monde

[120] Scientology gets tax-exempt status, 27. Dezember 2002, New Zealand Herald

[BBC-121] Supreme Court judges allow Scientology wedding 11. Dezember 2013 BBC News

[bruce_23-122] Steve Bruce: Cathedrals to cults: the evolving forms of the religious life. In: Paul Heelas (Hrsg.): Religion, Modernity, and Postmodernity. Blackwell, Oxford 1998, S. 19–35, S. 23.

[willms_05_197ff-123] Gerald Willms: Scientology: Kulturbeobachtungen jenseits der Devianz, transcript, Bielefeld 2005, S. 197ff.

[124] Irving Hexham & Karla Poewe: „Verfassungsfeindlich“: Church, State, And New Religions In Germany. In: Nova Religio (1999), 2 (2), S. 208–227, S. 212. Geargiveer op Wayback Machine

[125] Jürgen Keltsch: Reichen die Gesetze aus, um den Konsumenten auf dem Psychomarkt zu schützen? In: Scientology – In den Fängen eines totalitären Psychokonzerns. SPD-Landtagsfraktion Baden-Württemberg, Stuttgart 1994, S. 15–21, S. 16.

[126] BAG vom 22. März 1995, Az. 5 AZB 21/94, Volltext.

[127] Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend: Geargiveer op Wayback Machine (PDF; 123 kB), Bonn, 1998, S. 6 ff.

[128] Stephen A. Kent: Scientology – Is This a Religion? In: Marburg Journal of Religion (1999) 4 (1), S. 1–23, S. 3 (uni-marburg.de; PDF; 259 kB).

[129] Sjabloon:"-en (S. 3) Sjabloon:"-en (S. 4.) Stephen A. Kent: Scientology – Is This a Religion? In: Marburg Journal of Religion (1999) 4 (1), S. 1–23 (web.uni-marburg.de; PDF).

[BesierNeumann-130] 130,0 ^130,1 Renate-Maria Besier, Johannes Neumann: Scientology - Was ist das? In: Zeitdiagnosen: Religionsfreiheit und Konformismus. LIT Verlag, Münster 2004, ISBN 3-8258-7654-3, S. 212 f.

[131] Thomas C. Tobin: Scientology: The cornerstones. St. Petersburg Times online, 28. Oktober 1998, letzter Zugriff: 22. April 2007.

[132] Christoph Minhoff, Martina Minhoff: Scientology: Irrgarten der Illusionen. Haimhausen: cm-verlag, p. 128

[133] Benjamin Beit-Hallahmi: Scientology: Religion or racket? In: Marburg Journal of Religion 8(1) (2003), S. 1–56, S. 19 (uni-marburg.de; PDF; 365 kB).

[134] Richard Dawkins: The God Delusion. 2. Auflage. Black Swan, London [2006]/2007, S. 234.

[135] Gina Shaw: Geargiveer op Wayback Machine 2006; letzter Zugriff: 22. September 2016.

[136] Roy Wallis: The Road to Total Freedom: A Sociological Analysis of Scientology. Heinemann, London 1976, S. 245ff.

[137] Stephen A. Kent: Scientology – Is This a Religion? In: Marburg Journal of Religion (1999) 4 (1), S. 1–23, S. 7 (uni-marburg.de; PDF; 259 kB).

[138] Bradford Verter: Spiritual Capital: Theorizing Religion with Bourdieu against Bourdieu. In: Sociological Theory (2003) 21 (2), S. 150–174, S. 165

[vanityfair-139] Eric Spitznagel (2010-12-09), "Juliette Lewis Explains Why Scientologists Can Celebrate Christmas" (in Engels), Vanity Fair , data vasgelê op 2015-12-07

[140] Ursula Caberta: Eine Bedrohung nimmt Gestalt an – der lange Kampf gegen Scientology. In: Ursula Caberta, Günther Träger (Hrsg.): Der Insider-Report über die unheimliche Macht des L. Ron Hubbard. Econ, Düsseldorf 1997, S. 157–270, S. 253.

[141] "Film-maker Paul Haggis quits Scientology over gay rights stance", The Guardian, 2009-10-26 , data vasgelê op 2010-05-06

[142] Jean-Marie Abgrall: La mécanique des sectes. Documents Payot, Paris 1996, S. 19f.

[BH_03_29-143] 143,0 ^143,1 ^143,2 Benjamin Beit-Hallahmi: Scientology: Religion or racket? In: Marburg Journal of Religion 8 (1) (2003), S. 1–56, S. 29–31 (uni-marburg.de; PDF; 365 kB).

[144] James T. Richardson, Massimo Introvigne (2001), "“Brainwashing” Theories in European Parliamentary and Administrative Reports on “Cults” and “Sects”", Journal for the Scientific Study of Religion 40 (2): p. 158

[145] L. Ron Hubbard (1992), Dianetics: The Power of Mind over the Body, Kopenhagen: New Era Publications, p. 219

[146] Kevin Victor Anderson: Report to the Board of Enquiry into Scientology. Gouvernement Printers, Melbourne 1965, S. 112 ff.

[147] Manfred Rist (2009-10-27), "Urteil gegen Scientology in Frankreich" (in Duits), NZZ online , data vasgelê op 2010-04-20

[148] "Eine Sekte, die wie eine Bande betrog", Süddeutsche Zeitung online, 2009-10-27 , data vasgelê op 2010-04-20

[149] (PDF) Scientology und Sekten in der Schweiz, Eidgenössisches Justiz- und Polizeidepartement, 2000, archived from the original on 2011-08-29

[150] Günther Beckstein: Scientology: Eine Herausforderung an die wehrhafte Demokratie. In: Konrad-Adenauer-Stiftung (Hrsg.): Wie umgehen mit Scientology? Ein internationaler Vergleich. Konrad-Adenauer-Stiftung, Sankt Augustin 1998, S. 55–62, S. 56.

[151] Christoph Minhoff, Martina Minhoff: Scientology: Irrgarten der Illusionen. cm-verlag, Haimhausen, p. 142

[152] Stephen A. Kent: Gehirnwäsche im Rehabilitation Project Force (RPF) der Scientology-Organisation. Behörde für Inneres – Arbeitsgruppe Scientology und Landeszentrale für politische Bildung, Hamburg 2000, S. 56 (fhh.hamburg.de; PDF).

[153] Stephen A. Kent: Scientology and the European Human Rights Debate: A Reply to Leisa Goodman, J. Gordon Melton, and the European Rehabilitation Project Force Study. In: Marburg Journal of Religion, Vol. 8, No. 1, 2003 (arts.ualberta.ca).

[154] Freimut Duve u. a.: Presseerklärung des Hannah Arendt Zentrums Oldenburg. 2004 (uni-oldenburg.de; PDF; 179 kB, letzter Zugriff: 10. Juli 2007).

[155] Hans-Gerd Jaschke: Auswirkungen der Anwendung scientologischen Gedankenguts auf eine pluralistische Gesellschaft oder Teile von ihr in einem freiheitlich demokratisch verfassten Rechtsstaat. Innenministerium des Landes Nordrhein-Westfalen, Düsseldorf 1995, p. 25ff.

[156] Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend: Die Scientology-Organisation – Gefahren, Ziele und Praktiken (PDF; 123 kB), Bonn, 1998, S. 6.

[157] Andreas Klump: Neuer politischer Extremismus? Eine politikwissenschaftliche Fallstudie am Beispiel der Scientology-Organisation. Baden-Baden, Nomos 2003, passim.

[158] Arnd Diringer: Scientology – Verbotsmöglichkeit einer verfassungsfeindlichen Bekenntnisgemeinschaft. Peter Lang, Frankfurt am Main 2003, passim.

[159] OVG Saarland, Az. 2 R 14/03.

[160] Stuart A. Wright (2002): Public Agency Involvement in Government-Religious Movement Confrontations. S. 102–122 in: Cults, Religion, and Violence herausgegeben von David G. Bromley & J. Gordon Melton. Cambridge, England: Cambridge University Press, S. 115.

[161] Franziska Scherff: Scientology in Deutschland- eine Herausforderung für Politik, Staat und Gesellschaft. Diplomarbeit. Grin, Norderstedt 2007, ISBN 978-3-640-11048-3.

[162] Matthias S. Fifka, Nadine Sykora: Scientology in Deutschland und den USA: Strukturen, Praktiken und öffentliche Wahrnehmung. Lit Verlag, Münster/Berlin 2009, ISBN 978-3-643-10248-5.

[163] Focus: Wirtschaft: „Wohltat für Betrieb“. Franz Riedl, Sprecher der deutschen Scientologen, fühlt sich von Kritikern verfolgt. Nr. 46, 1995.

[164] Randall K. Rogers (2003) (in Engels) (PDF), Scientology in Ukraine (Studies in Post-Communism: Occasional Papers, 3, Antigonish), p. 27f, archived from the original on 2004-08-21 , data vasgelê op 2015-12-10

[165] Annual Human Rights Report, U.S. State Department, 2000 (Germany), archived from the original on 2015-06-16 , data vasgelê op 2015-12-14

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]

[50]

[51]

[52]

[53]

[54]

[55]

[56]

[57]

[58]

[59]

[60]

[61]

[62]

[63]

[64]

[65]

[66]

[67]

[68]

[69]

[70]

[71]

[72]

[73]

[74]

[75]

[76]

[77]

[78]

[79]

[80]

[81]

[82]

[83]

[84]

[85]

[86]

[87]

[88]

[89]

[90]

[91]

[92]

[93]

[94]

[95]

[96]

[97]

[98]

[99]

[100]