Gallo

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Gallo
Galo
Gepraat in: Vlag van Frankryk Frankryk 
Gebied: Bretagne
Totale sprekers: 28 000
Taalfamilie: Indo-Europees
 Romaans
  Wes-Romaans
   Galloiberies
    Galloromaans
     Gallorhaeties
      Oïl
       Gallo 
Skrifstelsel: Latynse alfabet
Taalkodes
ISO 639-1: -
ISO 639-2: -
ISO 639-3: - 
Tale in die Bretagne
'n Tweetalige bord in 'n moltreinstasie in Rennes

Gallo (Galo) is 'n streektaal van Frankryk, wat veral in die oostelike Bretagne gepraat word. Gallo behoort - in teenstelling met die Keltiese Bretons - tot die Romaanse Oïl-taalfamilie en is derhalwe nou verwant aan ander Noord-Franse streektale soos Normandies, Pikardies en Pointevin-Saintongies. Gallo het vermoedelik ná 1000 as 'n selfstandige dialek ontwikkel.

Die naam Gallo is moontlik afgelei van die Bretonse gallaoued, wat na die geromaniseerde Galliese inwoners van Bretagne verwys.

Desondanks sy tradisie as 'n literêre taal is Gallo beperk tot sy rol as omgangstaal en medium vir toneelopvoerings en inheemse musiek. Een van die moltreinstasies in die Bretonse hoofstad Rennes maak gebruik van tweetalige aanwysings in Frans en Gallo, maar anders bly Gallo in sy eie taalgebied meesal onsigbaar.

Danksy die Gallo-taalbeweging geniet die taal sedert die sewentigerjare erkenning in die plaaslike openbare lewe. Onderwysers kan die amptelike Certificat d’Aptitude à l’Enseignement du Gallo verwerf om hulle as Gallo-onderwysers te bekwaam. Gallo is nou 'n opsionele skoolvak vir hoërskool-leerlinge.

Die woordeskat en grammatika van Gallo toon 'n sekere invloed van Bretons, maar is oorwegend van die Latynse en Gallo-Romeinse taal oorgeërf.

'n Vergelyking van die Franse en Gallo-woordeskat[wysig | wysig bron]

'n Tweetalige aanwysing in 'n moltreinstasie van Rennes
GALLO FRANS AFRIKAANS
anoet aujourd'hui vandag
betunae fumer rook
biq chèvre bok
chapèu chapeau hoed
desort sortie uitgang
esteill étoile ster
fórmaij fromage kaas
nouna non nee
ostèu maison huis
us porte deur


Indo-Europese tale: Kentum-tale: Italiese tale
Italiese groep Oskies | Umbries | Faliskies | Latyn
Romaanse tale
Iberoromaans Aragonees | Asturies | Galicies | Katalaans | Ladino | Leonees | Portugees | Spaans
Galloromaans Langues d'oil: Frans | Gallo | Lorreins | Normandies (Auregnais | Guernésiais | Jèrriais | Sercquiais) Pikardies | Champenois | Waals | Anglo-Normandies
Oksitaans: Aranees | Auvergnat | Gaskons | Languedokies | Limousin | Provensaals
Frankoprovensaals
Galloitalies Lombardies | Monegaskies | Piëmontees | Venesiaans
Retoromaans Romansch | Ladinies | Friulaans
Italoromaans Dalmaties | Italiaans | Napolitaans
Suid-Romaans Korsikaans | Sardies (Campidanies, Galluraans, Logudories, Sassaries) | Sisiliaans
Balkanromaans Aroemeens | Istro-Roemaans | Meglenoroemaans | Roemeens
Romaanse
Kunstale
Interlingua | Interlingue | Lingua Franca Nova