Mag (internasionale betrekkinge)

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

In internasionale betrekkinge word mag op verskeie maniere gedefinieer.[1] Materiële definisies van staatsmag beklemtoon ekonomiese en militêre mag.[2][3][4] Ander definisies van mag beklemtoon die vermoë om te struktureer en die aard van sosiale verhoudings tussen akteurs te konstitueer.[1][4] Mag is 'n eienskap van bepaalde akteurs in hul interaksies, sowel as 'n sosiale proses wat die sosiale identiteite en vermoëns van akteurs uitmaak.[1]

Internasionale verhoudinge-kenners gebruik die term polariteit om die verspreiding van mag in die internasionale stelsel te beskryf.[2] Unipolariteit verwys na 'n internasionale stelsel wat gekenmerk word deur een hegemoon (bv. Verenigde State in die post-Koue Oorlog periode), bipolariteit na 'n orde met twee groot moondhede of blokke van state (bv. die Koue Oorlog), en multipolariteit verwys na die teenwoordigheid van drie of meer groot magte.[2] Daar word na daardie state wat aansienlike hoeveelhede mag binne die internasionale stelsel het, verwys as klein moondhede, middelmoondhede, streeksmoondhede, groot moondhede, supermoondhede of hegemone, hoewel daar geen algemeen aanvaarde standaard is vir wat 'n magtige staat definieer nie.

Ander entiteite as state kan mag hê in internasionale betrekkinge. Sulke entiteite kan multilaterale internasionale organisasies, militêre alliansie-organisasies soos NAVO, multinasionale korporasies soos Wal-Mart,[5] nie-regeringsorganisasies soos die Rooms-Katolieke Kerk, of ander instellings soos die Hanse en tegnologiemaatskappye soos Facebook en Google insluit.

Konsepte van politieke mag[wysig | wysig bron]

Michael Barnett en Raymond Duvall definieer mag as "die produksie, in en deur sosiale verhoudings, van effekte wat die vermoëns van akteurs vorm om hul omstandighede en lot te bepaal."[1] Hulle verwerp definisies van mag wat mag saamvoeg as enige en alle effekte want dit maak mag sinoniem met kousaliteit.[1] Hulle verwerp ook oorreding as deel van die definisie van mag, aangesien dit draai om akteurs wat vrywillig en vrywillig van plan verander sodra hulle nuwe inligting ontvang.[1]

Politieke wetenskaplikes, historici en praktisyns van internasionale betrekkinge (diplomate) het die volgende konsepte van politieke mag gebruik:

  • Mag as 'n doelwit van state of leiers;
  • Mag as 'n maatstaf van invloed of beheer oor uitkomste, gebeure, akteurs en kwessies;
  • Mag as oorwinning in konflik en die bereiking van veiligheid;
  • Mag as beheer oor hulpbronne en vermoëns;
  • Mag as status, wat sommige state of akteurs besit en ander nie.

Mag as 'n doelwit[wysig | wysig bron]

Die primêre gebruik van "mag" as 'n doelwit in internasionale betrekkinge behoort aan politieke teoretici, soos Niccolò Machiavelli en Hans Morgenthau.[6] Veral onder Klassiek Realistiese denkers is mag 'n inherente doelwit van die mensdom en van state. Ekonomiese groei, militêre groei, kulturele verspreiding, ens. kan almal beskou word as werk na die uiteindelike doel van internasionale mag. Die Duitse militêre denker Carl von Clausewitz[7] word beskou as die kenmerkende projeksie van Europese groei oor die kontinent. In meer moderne tye, het Claus Moser teorieë toegelig oor die sentrum van magsverspreiding in Europa na die Holocaust, en die mag van universele leer as sy kontrapunt.[8] Jean Monnet[9] was 'n Franse linkse sosiale teoretikus, wat uitgestrekte Eurokommunisme gestimuleer het, wat die skepper van die moderne Europese gemeenskap, die diplomaat en staatsman Robert Schuman, gevolg het.[10]

Mag as invloed[wysig | wysig bron]

NAVO is verantwoordelik vir meer as 70% van globale militêre uitgawes,[11] met die Verenigde State alleen verantwoordelik vir 43% van globale militêre uitgawes.[12] Politieke wetenskaplikes gebruik hoofsaaklik "mag" in terme van 'n akteur se vermoë om invloed oor ander akteurs binne die internasionale stelsel uit te oefen. Hierdie invloed kan dwingend, aantreklik, samewerkend of mededingend wees. Meganismes van invloed kan die bedreiging of gebruik van geweld, ekonomiese interaksie of druk, diplomasie en kulturele uitruiling insluit.

Onder sekere omstandighede kan state 'n invloedsfeer of 'n blok organiseer waarbinne hulle oorheersende invloed uitoefen. Historiese voorbeelde sluit in die invloedsfere wat erken word onder die Konsert van Europa, of die erkenning van sfere tydens die Koue Oorlog na die Jalta-konferensie. Die Oosblok, die Westelike Blok en die Onverbonde Beweging was die blokke wat uit die Koue Oorlog-kompetisie ontstaan het. Militêre alliansies soos NAVO en die Warskouverdrag was nog forums waardeur invloed uitgeoefen word. Die "realistiese" teorie het egter gepoog om die magsbalans te handhaaf deur die ontwikkeling van betekenisvolle diplomatieke betrekkinge wat 'n hegemonie binne die streek kan skep. Britse buitelandse beleid het Europa byvoorbeeld deur die Kongres van Wene na die nederlaag van Frankryk oorheers. Hulle het die balanseertoertjie met die Kongres van Berlyn in 1878 voortgesit om Rusland en Duitsland te paai om Turkye aan te val. Brittanje het gekant teen die aggressors op die Europese vasteland—m.a.w. die Duitse Ryk, Nazi-Duitsland, Napoleontiese Frankryk of die Oostenrykse Ryk, bekend tydens die Eerste Wêreldoorlog as die Sentrale Moondhede en in die Tweede Wêreldoorlog as die Spilmoondhede.[13][14]

Internasionale ordes het beide 'n materiële en sosiale komponent.[15] Martha Finnemore voer aan dat unipolariteit nie net 'n materiële meerderwaardigheid deur die unipool behels nie, maar ook 'n sosiale struktuur waardeur die unipool sy status behou deur legitimering, en institusionalisering. In die poging om legitimiteit van die ander akteurs in die internasionale stelsel te verkry, gee die eenpool noodwendig aan daardie akteurs 'n mate van mag. Die eenpool verkry ook legitimiteit en keer uitdagings tot sy mag af deur die skepping van instellings, maar hierdie instellings behels ook 'n verspreiding van mag weg van die eenpool af.[16] David Lake het op soortgelyke wyse aangevoer dat legitimiteit en gesag sleutelkomponente van internasionale orde is.[17][18]

Susan Strange het 'n sleutelbydrae tot Internasionale Politieke Ekonomie gelewer oor die kwessie van mag, wat sy as noodsaaklik beskou het vir die karakter en dinamika van die globale ekonomie.[19] Strange was skepties oor statiese magsaanwysers en het aangevoer dat dit strukturele mag was wat saak maak.[20] Veral interaksies tussen state en markte het saak gemaak.[21] Sy het gewys op die meerderwaardigheid van die Amerikaanse tegnologiesektor, oorheersing in dienste, en die posisie van die Amerikaanse dollar as die top internasionale geldeenheid as werklike aanwysers van blywende mag.[22] Sy het onderskei tussen relasionele mag (die mag om A te dwing om B te kry om iets te doen wat B nie wil doen nie) en strukturele mag (die mag om die struktuur van die globale politieke ekonomie te vorm en te bepaal).[23] Politieke wetenskaplikes Henry Farrell en Abraham L. Newman voer aan dat staatsmag deels afgelei word van beheer oor belangrike nodusse in globale netwerke van inligting- en finansiële uitruiling, wat beteken dat state "interafhanklikheid kan wapen" deur te veg oor beheer van hierdie nodusse.[24]

Mag as sekuriteit[wysig | wysig bron]

Mag word ook gebruik wanneer state of akteurs beskryf word wat militêre oorwinnings of sekuriteit vir hul staat in die internasionale stelsel behaal het. Hierdie algemene gebruik word die algemeenste gevind onder die geskrifte van historici of populêre skrywers.

Mag as vermoë[wysig | wysig bron]

Die Amerikaanse skrywer Charles W. Freeman, Jr. het mag as die volgende beskryf: 

“Mag is die vermoë om die besluite en optrede van ander te rig. Mag kom uit krag en wil. Krag kom uit die transformasie van hulpbronne in vermoëns. Wil vul doelwitte met vasberadenheid. Strategie stel vermoëns saam en bring dit met presisie uit. Staatskap poog deur strategie om die massa, relevansie, impak en onweerstaanbaarheid van mag te vergroot. Dit rig die maniere waarop die staat sy mag in die buiteland ontplooi en toepas. Hierdie maniere omhels die kuns van oorlog, spioenasie en diplomasie. Die beoefenaars van hierdie drie kunste is die essensie van staatskap.”[25]

Mag word ook gebruik om die hulpbronne en vermoëns van 'n staat te beskryf. Hierdie definisie is kwantitatief en word meestal deur geopolitici en die weermag gebruik. Aan vermoëns word in tasbare terme gedink—dit is meetbare, weegbare, kwantifiseerbare bates. 'n Goeie voorbeeld vir hierdie soort meting is die saamgestelde aanduiders van geagreseerde mag, wat 54 aanwysers behels en die vermoëns van 44 state in Asië-Stille Oseaan van 1992 tot 2012 dek.[26]Harde mag kan as 'n potensiaal hanteer word en word nie dikwels op die internasionale verhoog afgedwing nie.

Chinese strateë het so 'n konsep van nasionale mag wat kwantitatief gemeet kan word deur 'n indeks bekend as Omvattende Nasionale Mag te gebruik.

Michael Beckley voer aan dat die bruto binnelandse produk en militêre besteding onakkurate aanwysers van mag is. Hy voer aan dat beter metings van mag "netto" aanwysers van magte in ag moet neem: "[Bruto] aanwysers oordryf stelselmatig die rykdom en militêre vermoëns van arm, bevolkte lande, omdat hulle lande se hulpbronne tel sonder om die koste af te trek wat lande aan die polisie betaal, beskerm en dien hul mense. 'n Land met 'n groot bevolking kan groot uitset produseer en 'n groot leër opstel, maar dit kan ook massiewe welsyns- en sekuriteitslaste dra wat sy rykdom dreineer en sy weermag laat sak, wat dit met min hulpbronne laat vir kragprojeksie in die buiteland."[27]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Barnett, Michael; Duvall, Raymond (2005). "Power in International Politics". International Organization (in Engels). 59 (1): 39–75. doi:10.1017/S0020818305050010. ISSN 1531-5088. S2CID 3613655.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Waltz, Kenneth Neal (1979). Theory of International Politics (in Engels). McGraw-Hill. ISBN 978-0-07-554852-2.
  3. ↑ Mearsheimer, John J. (2001). The Tragedy of Great Power Politics (in Engels). Norton. ISBN 978-0-393-02025-0.
  4. ↑ 4,0 4,1 Hopf, Ted (1998). "The Promise of Constructivism in International Relations Theory". International Security. 23 (1): 171–200. doi:10.2307/2539267. ISSN 0162-2889. JSTOR 2539267.
  5. ↑ Useem, Jerry (3 Maart 2003). "One Nation Under Wal-Mart: How Retailing's Superpower—and our Biggest, Most Admired Company—Is Changing the Rules for Corporate America". CNN. Besoek op 22 Mei 2010.
  6. ↑ "SIX PRINCIPLES OF POLITICAL REALISM". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Desember 2019. Besoek op 1 Januarie 2024.
  7. ↑ Bauer, Richard H. "Hans Delbrück (1848–1929)." Bernadotte E. Schmitt. Some Historians of Modern Europe. Chicago: University of Chicago Press, 1942.
  8. ↑ ANGELA LAMBERT (27 Julie 1992). "INTERVIEW / Sir Claus Moser: 73.5 per cent English: 'What is dangerous". The Independent.
  9. ↑ Anonymous (16 Junie 2016). "About the EU – European Union website, the official EU website – European Commission" (PDF). Besoek op 27 November 2016.
  10. ↑ Anonymous (16 Junie 2016). "About the EU – European Union website, the official EU website – European Commission" (PDF). Besoek op 27 November 2016.
  11. ↑ "The SIPRI Military Expenditure Database". Stockholm International Peace Research Institute. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Maart 2010. Besoek op 22 Augustus 2010.
  12. ↑ "The 15 countries with the highest military expenditure in 2009". Stockholm International Peace Research Institute. Besoek op 22 Augustus 2010.
  13. ↑ A.J.P.Taylor, "Origins of the First World War"
  14. ↑ Ensor, Sir Robert (1962) 2nd ed. "Britain 1870–1914" The Oxford History of England.
  15. ↑ Barnett, Michael (2021). "International Progress, International Order, and the Liberal International Order". The Chinese Journal of International Politics. 14 (1): 1–22. doi:10.1093/cjip/poaa019. ISSN 1750-8916. PMC 7989545.
  16. ↑ Martha Finnemore (2009). "Legitimacy, Hypocrisy, and the Social Structure of Unipolarity: Why Being a Unipole Isn't All It's Cracked Up to Be". World Politics. 61 (1): 58–85. doi:10.1353/wp.0.0027. ISSN 1086-3338.
  17. ↑ Lake, David A. (2018). "International Legitimacy Lost? Rule and Resistance When America Is First". Perspectives on Politics (in Engels). 16 (1): 6–21. doi:10.1017/S1537592717003085. ISSN 1537-5927. S2CID 148632667.
  18. ↑ Lake, David A. (2013), Finnemore, Martha; Goldstein, Judith, eds., "Authority, Coercion, and Power in International Relations", Back to Basics (Oxford University Press): pp. 55–77, doi:10.1093/acprof:oso/9780199970087.003.0004, ISBN 978-0-19-997008-7, https://oxford.universitypressscholarship.com/view/10.1093/acprof:oso/9780199970087.001.0001/acprof-9780199970087-chapter-4 
  19. ↑ Cohen, Benjamin J. (2008). International Political Economy: An Intellectual History (in Engels). Princeton University Press. pp. 45–51. ISBN 978-0-691-13569-4.
  20. ↑ Norrlof, Carla (2010). America's Global Advantage: US Hegemony and International Cooperation. Cambridge: Cambridge University Press. p. 18. doi:10.1017/cbo9780511676406. ISBN 978-0-521-76543-5.
  21. ↑ Katzenstein, Peter J.; Keohane, Robert O.; Krasner, Stephen D. (1998). "International Organization and the Study of World Politics". International Organization (in Engels). 52 (4): 645–685. doi:10.1017/S002081830003558X. ISSN 0020-8183. S2CID 34947557.
  22. ↑ Katzenstein, Peter J.; Keohane, Robert O.; Krasner, Stephen D. (1998). "International Organization and the Study of World Politics". International Organization (in Engels). 52 (4): 645–685. doi:10.1017/S002081830003558X. ISSN 0020-8183. S2CID 34947557.
  23. ↑ Cohen, Benjamin J. (2008). International Political Economy: An Intellectual History (in Engels). Princeton University Press. p. 76. ISBN 978-0-691-13569-4.
  24. ↑ Farrell, Henry; Newman, Abraham L. (1 Julie 2019). "Weaponized Interdependence: How Global Economic Networks Shape State Coercion". International Security. 44 (1): 42–79. doi:10.1162/isec_a_00351. ISSN 0162-2889. S2CID 198952367.
  25. ↑ Marcella, Gabriel (Julie 2004). "Chapter 17: National Security and the Interagency Process". In Bartholomees, Jr., J. Boone (red.). U.S. Army War College Guide to National Security Policy and Strategy. United States Army War College. pp. 239–260. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 1 Oktober 2018. Besoek op 1 Januarie 2024.
  26. ↑ Fels, Enrico (2017). Shifting Power in Asia-Pacific? The Rise of China, Sino-US Competition and Regional Middle Power Allegiance. Springer. pp. 225–340. ISBN 978-3-319-45689-8. Besoek op 25 November 2016.
  27. ↑ Beckley, Michael (2018). "The Power of Nations: Measuring What Matters". International Security. 43 (2): 7–44. doi:10.1162/isec_a_00328. ISSN 0162-2889. S2CID 57560003.
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Mag_(internasionale_betrekkinge)&oldid=2641939"