Gaan na inhoud

Abdülaziz

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Abdülaziz
Sultan van die Ottomaanse Ryk
Kalief van Islam

Volle naam Sultan Abdülaziz
Ottomaanse naam عبد العزيز
Tydperk 1861–1876
Stadium Verval van die Ottomaanse Ryk
Huis Osman
Voorganger Abdülmecid I
Opvolger Murat V
Toegra

Abdülaziz of Abd Al-Aziz (Ottomaanse Turks: عبد العزيز, moderne Turks: Abdülaziz; 9/18 Februarie 1830 – 4 Junie 1876) was van 1861–1876 die 32ste sultan van die Ottomaanse Ryk. Hy was die seun van sultan Mahmut II en het sy broer Abdülmecid I in 1861 opgevolg.[1]

Hy het ’n Ottomaanse opvoeding gehad, maar het baie belanggestel in die materiële vordering wat in die Weste gemaak is. Hy het ook in letterkunde belanggestel en was ’n komponis van klassieke musiek.

Bewind

[wysig | wysig bron]
Sultan Abdülaziz se mausoleum in Istanboel.

Die Tanzimat-hervormings wat onder sy broer en voorganger, Abdülmecid I, begin het, is tussen 1861 en 1871 voortgesit. Hy het goeie bande met Brittanje en Frankryk gehandhaaf en was in 1867 die eerste Ottomaanse sultan wat Wes-Europa besoek het.

Teen 1871 was albei visiers wat hom die hervormings help deurvoer het, dood. Frankryk is deur Duitsland verslaan en Abdülaziz het hom tot Rusland gewend as ’n bondgenoot. Onrus in die Balkan-skiereiland en Bulgarye het gegroei en negatiewe gevoelens teen Rusland het toegeneem omdat hy die onrus aangevuur het.

Die bevolking se ontevredenheid is vererger deur die mislukte oes van 1873, die sultan se groot uitgawes vir die weermag, die nuwe paleise wat hy laat bou het en die groeiende skuld van die publiek. Op 30 Mei 1876 is Abdülaziz deur sy ministers van die troon gesit. Hy is ’n paar dae later dood en dit is destyds beskou as selfmoord,[2] hoewel hy dalk vermoor is.

Abdülaziz was sewe keer getroud en het 14 kinders gehad, waarvan 10 hom oorleef het.[3]

Prestasies

[wysig | wysig bron]
  • Abdülaziz se grootste prestasie was die modernisering van die Ottomaanse vloot. In 1875 het die weermag 21 gevegskepe en 173 ander oorlogskepe gehad en dit het hom die derde grootste gemaak naas die vlote van Brittanje en Frankryk.
  • Hy het die eerste spoorweg laat bou, asook die Sirkeci-stasie in Konstantinopel, die eindterminus van die Orient Express.
  • Hy was beïndruk deur die museums in Londen, Parys en Wene, en het die Istanboelse Argeologiese Museum gestig.
  • Onder sy bewind is die eerste Ottomaanse posseëls in 1863 gedruk.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Chambers Biographical Dictionary, ISBN 0-550-18022-2, page 2
  2. Davis, Claire (1970). The Palace of Topkapi in Istanbul. New York: Charles Scribner's Sons. p. 222. ASIN B000NP64Z2.
  3. http://freepages.genealogy.rootsweb.com/~royalty/turkey/i339.html Geargiveer 12 Januarie 2008 op Wayback Machine i339.html
Hierdie artikel is vertaal vanuit die Engelse Wikipedia