Anna van Rusland
Anna | |
---|---|
Keiserin van die hele Rusland | |
Dinastie | Romanof |
Bewind | 1730 – 1740 |
Volle naam | Anna Ioannowna |
Ander titels | Tsarina Hertogin van Koerland |
Gebore | 28 Februarie 1693 |
Gesterf | 28 Oktober 1740 |
Voorganger | Pieter II |
Opvolger | Iwan VI |
Gade | Frederik Willem Kettler, Hertog van Koerland |
Vader | Iwan V |
Moeder | Praskowja Fjodorowna Saltikowa |
Anna Iwanowna (Russies: Анна Иоанновна; Anna Ioannowna) (Moskou, 28 Februarie 1693 – Moskou, 28 Oktober 1740) was die dogter van Pieter I van Rusland se halfbroer, Iwan V. Sy het ná haar man, Frederik Willem Kettler, se dood in 1711 hertogin van Koerland en Semgallen geword en was van 1730 tot 1740 keiserin van Rusland.
Troonkrisis
[wysig | wysig bron]Na Pieter die Grote se dood in 1725, sterf die volgende twee leiers, Katharina I en Pieter II, kort ná mekaar. Met laasgenoemde se dood was die manlike Romanof-lyn uitgesterf en ’n opvolger moes dus uit die vroulike lyn gekies word.
Drie lede van Rusland se Opperste Geheime Raad, Aleksander Mensjikof, Heinrich Johann Friedrich Ostermann en prins Dmitri Golitsin, verkry in dié tyd ál meer mag, maar Mensjikov word in 1727 deur die adellike families Glitsin en Dolgoroekof verban omdat hy te veel mag wou hê. Die raad hou ná Pieter II se dood ’n beraad om te besluit wie hom moet opvolg.
Hulle kies Iwan V se tweede oudste dogter, Anna, wat toe oor Koerland regeer. Om te verseker hulle behou hulle mag, stel hulle ’n lys van agt eise op wat sy moet onderteken. Sy moet ook beloof om nie haar minnaar, Ernst Johann von Biron, saam te bring Rusland toe nie. Anna aanvaar die eise en gaan in Januarie 1730 na Sint Petersburg.
Outokrasie
[wysig | wysig bron]Een van die adellikes wat Anna as keiserin steun, is die wetenskaplike en mynbou-ingenieur Wasili Tatisjtsjef. Hy wil egter ook die herstel van die outokrasie bewerkstellig.
Op 15 Februarie gaan ’n groep van 150 soldate na die Kremlin en eis ’n gesprek met Anna. Hier lê Tatisjtsjef ’n dokument met nuwe eise voor waarin hy onder meer beweer dat die meerderheid van die volk die eise van die Opperste Geheime Raad verwerp. Volgens sy plan kan Anna as ’n outokraat regeer, maar met ’n raadgewende liggaam. Anna aanvaar die gewysigde voorstel en beloof om ’n senaat aan te stel, maar van dié belofte kom niks. Sy hef kort daarna die Opperste Geheime Raad op, maar laat die regering tog oor aan iemand anders: haar oud-minnaar Biron (wat intussen met iemand anders getrou het), Ostermann en die militêre politikus Burkhard von Münnich.
Dood
[wysig | wysig bron]In November 1740 sterf Anna. Biron het intussen toegesien dat hy aangestel word as regent terwyl Anna se opvolger, Iwan VI, nog klein is. Sy teenstander Von Münnich sorg egter dat hy ná net drie weke van sy amp onthef en deur ’n hof ter dood veroordeel word. Die vonnis word nie voltrek nie, maar hy word wel verban na ’n dorpie in Siberië. Hy keer ’n jaar later terug toe Elisabeth, dogter van Pieter die Grote, die bewind oorneem en Iwan VI en sy ma en regent, Anna Leopoldowna, van die troon afskop.