Dassault Mirage III
| Mirage III | |
|---|---|
 | |
'n Israelse Mirage III
| |
| Tipe | Onderskepvliegtuig |
| Vervaardiger | Dassault Aviation |
| Nooiensvlug | 17 November 1956 |
| Vrygestel | 1961 |
| Status | Beperkte gebruik |
| Hoofgebruiker | Pakistanse Lugmag |
| Vorige gebruikers | Franse Lugmag Israeliese Lugmag Koninklike Australiese Lugmag Suid-Afrikaanse Lugmag |
| Vervaardig | 1966-1992 |
| Aantal gebou | 1 422 |
| Weergawes | Atlas Cheetah |
Die Mirage III is 'n enkelmotorige supersoniese vegvliegtuig wat deur die Franse vliegtuigmaatskappy Dassault Aviation ontwikkel en vervaardig is in die middel-1950's.
Dit was die eerste Wes-Europese vegvliegtuig wat 'n spoed van Mach 2 in horisontale vlug oorskry het,[1]'n prestasie wat op 24 Oktober 1958 behaal is.[2] Die English Electric Lightning het dit op 25 November 1958 behaal.[3]
Die veelsydigheid van die ontwerp het Dassault in staat gestel om opleidings-, verkennings- en grondaanvalweergawes te produseer, sowel as die Dassault Mirage 5 variant te ontwikkel. Dit was 'n suksesvolle vegvliegtuig en is aan vele lugmagte ter wêreld verkoop, terwyl dit vir meer as twee dekades in produksie was. Tans is die Pakistanse Lugmag die grootste operateur van Mirage III vegters, met 75 vliegtuie wat nog in diens is.
Herkoms[wysig | wysig bron]
In 1952 het die Franse regering sy spesifikasie uitgereik en 'n liggewig, alle-weer- onderskepper versoek. Onder die respondente was Dassault met hul ontwerp, aanvanklik bekend as die Mirage I. Na gunstige vlugtoetse wat deur die loop van 1954 gehou is, waarin snelhede van tot Mach 1.6 bereik is, is besluit dat 'n groter opvolgvliegtuig sou wees vereis om die nodige toerusting en loonvragte te dra. 'n Vergrote Mirage II-voorstel is oorweeg, sowel as MD 610 Cavalier (3 weergawes),[4] maar is van die hand gewys ten gunste van 'n verder-ontwikkelde ontwerp, aangedryf deur die nuut ontwikkelde Snecma Atar-nabrander turbostraalenjin, genaamd die Mirage III. In Oktober 1960 het die eerste groot produksiemodel, aangewys as die Mirage IIIC, sy nooiensvlug onderneem. Aanvanklike operasionele aflewerings van hierdie model het in Julie 1961 begin; 'n totaal van 95 Mirage IIIC's is deur die Franse Lugmag (Armée de l'Air, AdA) verkry. Die Mirage IIIC is dadelik opgevolg deur talle ander variante.
Oorsprong[wysig | wysig bron]
Die Mirage III-familie het sy oorsprong in 'n reeks studies wat deur die Franse ministerie van verdediging uitgevoer is wat in 1952 begin het. Destyds het verskeie nasies belang gestel in die vooruitsigte van 'n ligte vegvliegtuig, wat gemotiveer is deur gevegservarings wat tydens die Korea-oorlog opgedoen is, spesifiek die Sowjetgeboude Mikoyan-Gurevitsj MiG-15- straalaangedrewe vegvliegtuig wat internasionaal aansienlike aandag getrek het.[5] Westerse lande was gretig om die werkverrigting van 'n relatief ongekompliseerde en swaar gewapende straalaangedrewe swiepvlerkvegvliegtuig te ondersoek, geïnspireer deur die vinnige vooruitgang in vliegtuigvermoëns wat deur die Sowjetunie gemaak is. Frankryk was een van die eerste regerings van verskeie nasies, insluitend die Verenigde Koninkryk (wat gelei het tot die Folland Gnat), die Verenigde State (wat gelei het tot die Douglas A-4 Skyhawk) en Italië (wat die Fiat G.91 geword het), om ontwikkeling van so 'n vliegtuig aan te moedig.[5]
Toetsvlugte[wysig | wysig bron]
Op 25 Junie 1954 het die eerste prototipe van die MD.550 Delta, sonder nabranderenjins of 'n vuurpylmotor en met 'n buitengewoon groot vertikale stabiliseerder, sy eerste vlug uitgevoer.[6][5] In hierdie konfigurasie was dit in staat om 'n maksimum spoed van Mach 1.15 te bereik. Na aanvanklike vlugte het dit 'n herontwerp ondergaan, wat behels het dat die vertikale stabiliseerder in grootte verklein is saam met die installering van nabranders en 'n vuurpylmotor; dit was op hierdie stadium dat die vliegtuig herdoop is na die Mirage I.[7] Aan die einde van 1954 het die prototipe 'n aangetekende spoed van Mach 1.3 in gelykvlug bereik sonder vuurpylbystand, asook Mach 1.6 wanneer die vuurpylmotor gebruik is.[1]
Volgens die lugvaartskrywer John F. Brindley het toetsing van die Mirage I en prototipes van die mededingende Trident- en Durandal-ontwerpe die beperkings van die ligte vegterkonsep gedemonstreer, naamlik beperkings op beide uithouvermoë en toerusting/loonvragkapasiteit.[7] Die klein grootte van die Mirage I het sy bewapening tot 'n enkele lug-tot-lug-missiel beperk, en daar is tydens vlugproewe besluit dat die vliegtuig te klein was vir die vervoer van 'n nuttige uitrusting van wapentuig. Na die voltooiing van vliegproewe, is die Mirage I-prototipe uiteindelik geskrap.[1]
Dassault was gretig om 'n opvolger vir die Mirage I-prototipe te produseer; op 'n stadium het die firma die produksie van 'n vergrote weergawe oorweeg, bekend as die Mirage II, wat met twee Turbomeca Gabizo-turbostralerenjins toegerus sou wees. Die Mirage II het egter uiteindelik ongebou gebly, aangesien dit omseil is vir 'n selfs meer ambisieuse ontwerp, wat 30 persent swaarder was as die oorspronklike Mirage I, aangedryf deur die nuutontwikkelde Snecma Atar nabrander-turbostralerenjin, wat tot 43,2 kN (9 700 lbf) stukrag kon opwek. Die Atar was 'n aksiale-vloei turbostralerontwerp, wat afgelei is van die Tweede Wêreldoorlog-era Duitse BMW 003 enjin.[8]
Die nuwe Atar-toegeruste vegvliegtuigontwerp het die naam Mirage III gekry.[7] Daar is ook 'n selfs groter swaar vegvliegtuigontwerp opgestel, waarna verwys word as die Mirage IV. 'n Beslissende faktor was belangstelling van die Franse Weermag, wat sy guns vir die Mirage III-voorstel aan die maatskappy bekend gemaak het.[7]
Uitvoerkliënte[wysig | wysig bron]
Die Mirage III is in groot hoeveelhede vir beide die Franse Lugmag en 'n groot aantal uitvoerkliënte vervaardig. Prominente oorsese operateurs van die vegter het Argentinië, Australië, Suid-Afrika, Pakistan en Israel ingesluit, sowel as 'n aantal nie-verbonde lande. Die Mirage III, wat dikwels as 'n tweedegenerasie- vegvliegtuig beskou is, het 'n lang dienslewe by verskeie van hierdie operateurs beleef; vir 'n geruime tyd het die tipe 'n redelik maneuvreerbare vliegtuig en 'n doeltreffende teenstander gebly wanneer hy in 'n nabygeleë luggeveg betrokke was.[9] Tydens sy diens in die Franse Lugmag was die Mirage III gewoonlik gewapen met verskillende lug-tot-grond-wapentuig of R.550 Magic -lug-tot-lug-missiele. Sy ontwerp was relatief veelsydig, wat dit moontlik gemaak het dat die vegmodel geredelik aangepas kon word om in 'n verskeidenheid rolle te dien, insluitend opleidings-, verkennings- en grondaanval weergawes, saam met verskeie meer uitgebreide afgeleides van die vliegtuig, insluitend die Dassault Mirage 5, Dassault Mirage IIIV.[10] Sommige operateurs het uitgebreide wysigings- en opgraderingsprogramme van hul Mirages onderneem, soos die Atlas Cheetah van die Suid-Afrikaanse Lugmag en Project ROSE van die Pakistanse Lugmag.
Operasionele gebruik[wysig | wysig bron]
Die Mirage III is deur 'n aantal operateurs in aktiewe gevegsrolle in verskeie konflikte gebruik. Die Israeliese Lugmag was die mees produktiewe operateur van die vegvliegtuig buite Frankryk self; Israel het hul Mirage III's ontplooi in beide die Sesdaagse Oorlog, waar dit as beide 'n lugsuperioriteit en aanvalsvliegtuig gebruik is, en die Jom Kippoeroorlog, toe dit uitsluitlik in lug-tot-lug-gevegte gebruik is in samewerking met die IAI Nesher, 'n Israeli-geboude afgeleide van die Mirage 5. Die "Ace of aces" Giora Epstein het al sy oorwinnings behaal deur óf die Mirage III óf die Nesher te vlieg.
Tydens die Suid-Afrikaanse Grensoorlog het die Mirage III die grootste deel van die Suid-Afrikaanse Lugmag se vloot gevorm, wat bestaan het uit 'n groep van Mirage IIICZ-onderskeppers, Mirage IIIEZ-vegbomwerpers en Mirage IIIRZ-verkenningsvegvliegtuie. Na die bekendstelling van die nuwer Mirage F1, is die tipe gewy aan sekondêre rolle in die konflik, soos dagonderskepping, basissekuriteit, verkenning en opleiding. Die Argentynse Lugmag het die Mirage IIIEA tydens die Falklandoorlog gebruik, maar hul gebrek aan 'n lugaanvullingsvermoë het die vliegtuig se bruikbaarheid in die konflik beperk. Selfs met die gebruik van valtenks, het die Mirages slegs 'n uithouvermoë van vyf minute in die gevegsgebied rondom die Britse Vloot gehad.
Sien ook[wysig | wysig bron]
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 "Mirage III." Dassault Aviation, 18 December 2015.
- ↑ Dildy, Douglas C; Calcaterra, Pablo (2017-09-21). Sea Harrier FRS 1 vs Mirage III/Dagger: South Atlantic 1982. Bloomsbury Publishing. p. 12. ISBN 9781472818904.
- ↑ Bowman, Martin W. (2018-01-30). Images of war. The English Electric Lightning. Pen and Sword. ISBN 9781526705587.
- ↑ "AviationsMilitaires.net — Dassault MD-610 Cavalier". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Februarie 2019. Besoek op 10 Februarie 2019.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Brindley, John F. 1971, p. 173.
- ↑ Jackson World Air Power Journal Volume 14, p. 120.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Brindley, John F. 1971, p. 175.
- ↑ Smith 1955, p. 266.
- ↑ Duchateau, Philippe & Huertas, Salvador Mafe. Mirage! Dassault's Mach 2 Warriors. Osprey Publishing, 1990. ISBN 0-85045-953-2. pp. 1–7.
- ↑ "The Hamlyn Guide to Military Aircraft Markings". Wheeler 1992, p. 117.
| Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal. |
