Eerste Minister van Suid-Afrika
.svg)
Die Eerste Minister van Suid-Afrika was die regeringshoof van Suid-Afrika van 1910 tot 1984. Suid-Afrika het in daardie tydperk die Britse grondwetlike model gevolg, waar die staatshoof (die Goewerneur-generaal van Suid-Afrika tot 1961 en die Staatspresident van Suid-Afrika daarna) seremonieel en bo die partypolitiek verhewe was, terwyl die regeringshoof 'n politieke leier was. Die eerste minister is deur die staatshoof aangestel, maar in die praktyk was hy altyd die hoof van die politieke party of koalisie met die meerderheid van die setels in die parlement. Die ampte van staatshoof en regeringshoof is in 1984 saamgesnoer en die amp van Eerste Minister afgeskaf nadat 'n nuwe grondwet aangeneem is en die driekamerparlement ingevoer is.
Lys van Eerste Ministers van Suid-Afrika (1910–1984)[wysig | wysig bron]
- Partye
██ Suid-Afrikaanse Party ██ Verenigde Party ██ Nasionale Party
| # | Naam (Geboorte–Dood) |
Portret | Ampsaanvaarding | Amp verlaat | Verkies (Parlement) |
Party |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Louis Botha (1862–1919) |
|
31 Mei 1910 | 27 Augustus 1919 | 1910 (1) 1915 (2) |
Suid-Afrikaanse Party |
| 2 | Jan Christian Smuts (1870–1950) |
|
3 September 1919 | 30 Junie 1924 | — (2) 1920 (3) 1921 (4) |
Suid-Afrikaanse Party |
| 3 | Barry Hertzog (1866–1942) |
|
30 Junie 1924 | 5 September 1939 | 1924 (5) 1929 (6) 1933 (7) 1938 (8) |
Nasionale Party (tot 1934) Verenigde Party (vanaf 1934) |
| (2) | Jan Christian Smuts (1870–1950) |
|
5 September 1939 | 4 Junie 1948 | — (8) 1943 (9) |
Verenigde Party |
| 4 | Daniël François Malan (1874–1959) |
|
4 Junie 1948 | 30 November 1954 | 1948 (10) 1953 (11) |
Nasionale Party |
| 5 | Johannes Gerhardus Strijdom (1893–1958) |
|
30 November 1954 | 24 Augustus 1958 | — (11) 1958 (12) |
Nasionale Party |
| 6 | Hendrik Verwoerd (1901–1966) |
|
2 September 1958 | 6 September 1966 | — (12) 1961 (13) 1966 (14) |
Nasionale Party |
| 7 | John Vorster (1915–1983) |
|
13 September 1966 | 2 Oktober 1978 | — (14) 1970 (15) 1974 (16) 1977 (17) |
Nasionale Party |
| 8 | Pieter Willem Botha (1916–2006) |
|
9 Oktober 1978 | 14 September 1984 | — (17) 1981 (18) 1984 (19) |
Nasionale Party |
Sien ook[wysig | wysig bron]
 |
Wikimedia Commons bevat media in verband met Prime ministers of South Africa. |