Speaker van die Nasionale Vergadering
Die Speaker van die Nasionale Vergadering hou toesig oor die Nasionale Vergadering van Suid-Afrika. Die Speaker word gekies uit die lede van die Vergadering tydens die eerste sitting na 'n algemene verkiesing en wanneer die pos vakant is. Die Speaker is veronderstel om op te tree as skeidsregter en neem beheer oor debatte om te verseker dat die LP's vrylik kan deelneem mits hulle binne die reëls bly. Die Speaker het ook bestuursverpligtinge om te verseker dat die parlement vlot verloop. Elke politieke party in die Vergadering kies 'n hoofsweep om na sy sake om te sien. Die toesighoudende amptenare, die hoofswepe en die leier van regeringsake (die persoon wat aangestel is deur die kabinet om met die parlement te skakel) besluit saam op 'n werksprogram.
Die amp van die Speaker van die Nasionale Vergadering is voorafgegaan deur die Speaker van die Volksraad (1910–1984) onder die 1909- en 1961-grondwette en die Speaker van die Parlement onder die Driekamerparlement (1984–1994).
Lys van Speakers (1854–hede)[wysig | wysig bron]
- Partye
Speakers van die Kaapse Huis van Verteenwoordiging (1854–1910)[wysig | wysig bron]
| # | Naam (Geboorte–sterfte) |
Portret | Ampstermyn |
|---|---|---|---|
| 1 | Sir Christoffel Brand (1797–1875) |
|
1854–1873 |
| 2 | Sir David Tennant (1829–1905) |
|
1874–1895 |
| 3 | Sir Henricus Hubertus Juta (1875–1930) |
|
1896–1898 |
| 4 | Sir Bisset Berry (1839–1922) |
|
1899–1907 |
| 5 | James Molteno (1865–1936) |
|
1907–1910 |
Speakers van die Volksraad (1910–1994)[wysig | wysig bron]
| # | Naam (Geboorte–sterfte) |
Portret | Ampsaanvaarding | Amp verlaat | Party |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | James Molteno (1865–1936) |
|
1 November 1910 | 18 November 1915 | Suid-Afrikaanse Party |
| 2 | Joel Krige (1866–1933) |
.svg){kind=small}
|
19 November 1915 | 24 Julie 1924 | Suid-Afrikaanse Party |
| 3 | E.G. Jansen (1881–1959) |
|
25 Julie 1924 | 19 Junie 1929 | Nasionale Party |
| 4 | Jan Hendrik Hofmeyr de Waal (1871–1937) |
|
19 Julie 1929 | 25 Mei 1933 | Nasionale Party |
| E.G. Jansen (1881–1959) |
|
26 Mei 1933 | 21 Januarie 1944 | Nasionale Party (tot 1934) Verenigde Party (vanaf 1934) | |
| (3) | |||||
| 5 | Clifford Meyer van Coller (1876–1977) |
|
22 Januarie 1944 | 5 Augustus 1948 | Verenigde Party |
| 6 | Jozua François Naudé (1889–1969) |
|
6 Augustus 1948 | 7 November 1950 | Nasionale Party |
| 7 | Johannes Conradie (1897–1966) |
|
19 Januarie 1951 | 31 Desember 1960 | Nasionale Party |
| 8 | Henning Johannes Klopper (1895–1985) |
|
20 Januarie 1961 | 1 Augustus 1974 | Nasionale Party |
| 9 | Alwyn Schlebusch (1917–2008) |
|
2 Augustus 1974 | 25 Januarie 1976 | Nasionale Party |
| 10 | Jannie Loots (1914–1998) |
|
26 Januarie 1976 | 30 Julie 1981 | Nasionale Party |
| 11 | J.P. du Toit |
|
31 Julie 1981 | 13 Februarie 1983 | Nasionale Party |
| 12 | Johan Greeff (1921–2004) |
|
14 Februarie 1983 | 31 Desember 1986 | Nasionale Party |
| 13 | Louis le Grange (1928–1991) |
|
1 Januarie 1987 | 26 Oktober 1991 | Nasionale Party |
| 14 | Gene Louw (1931–2015) |
|
14 November 1991 | 9 Mei 1994 | Nasionale Party |
Speakers van die Nasionale Vergadering (1994–hede)[wysig | wysig bron]
| # | Naam (Geboorte–sterfte) |
Portret | Ampsaanvaarding | Amp verlaat | Party |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Frene Ginwala (1932–2023) |
|
9 Mei 1994 | 12 Julie 2004 | African National Congress |
| 2 | Baleka Mbete (1949–) |
|
12 Julie 2004 | 25 September 2008 | African National Congress |
| 3 | Gwen Mahlangu-Nkabinde (1955–) |
|
25 September 2008 | 6 Mei 2009 | African National Congress |
| 4 | Max Sisulu (1945–) |
.jpg)
|
6 Mei 2009 | 21 Mei 2014 | African National Congress |
| 5 | Baleka Mbete (1949–) |
|
21 Mei 2014 | 22 Mei 2019 | African National Congress |
| 6 | Thandi Modise (1959–) |
.jpg)
|
22 Mei 2019 | 5 Augustus 2021 | African National Congress |
| 7 | Nosiviwe Mapisa-Nqakula (1956–) |
.jpg)
|
19 Augustus 2021 | Ampsbekleër | African National Congress |
Sien ook[wysig | wysig bron]
- Adjunkpresident van Suid-Afrika
- Eerste Minister van Suid-Afrika
- Goewerneur-generaal van Suid-Afrika
- President van Suid-Afrika
- Staatspresident van Suid-Afrika
- Lys van Suid-Afrikaanse staatshoofde
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Speaker van die Nasionale Vergadering.
| Speakers van die Kaapse Huis van Verteenwoordiging (1854-1910) | |
|---|---|
| Speakers van die Volksraad (1910-1994) | |
| Speakers van die Nasionale Vergadering (1994-huidig) | |
