Hilary Putnam

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Hilary Putnam

Hilary Whitehall Putnam (31 Julie 192613 Maart 2016) was 'n Amerikaanse filosoof wat vanaf die sestigerjare 'n sentrale rol in die Westerse filosofie gespeel het, veral in die filosofie van die gees, die taalfilosofie en die wetenskapfilosofie.[1] Dit was tipies van Putnam dat hy ook voortgegaan het om sy eie filosofiese denke krities te ontleed, op soek na foute, wat hom die reputasie besorg het dat hy sy gedagtes redelik vinnig verander het. Aangesien hy ook oor baie verskillende onderwerpe geskryf het, is sy sienings soms moeilik om te bepaal.

Biografie[wysig | wysig bron]

Putnam se pa, Samuel Putnam, was 'n joernalis en vertaler wat geskryf het vir die Daily Worker, 'n dagblad in New York wat deur die Amerikaanse Kommunistiese Party uitgegee is. As gevolg van sy vader se gehegtheid aan kommunisme, is Putnam sekulêr grootgemaak, hoewel sy ma, Riva, Joods was.[2] Die gesin het tot 1934 in Frankryk gewoon en daarna na die Verenigde State teruggekeer, waar hulle hulle in Philadelphia gevestig het.[2] Putnam studeer wiskunde en filosofie aan die Universiteit van Pennsylvania, waar hy sy baccalaureusgraad verwerf en lid word van die Philomathean Society, die oudste literêre vereniging van Amerika.[2][3] Hy studeer verder in filosofie aan Harvard[2] en ontvang sy PhD in 1951 aan die Universiteit van Kalifornië, Los Angeles, met die proefskrif "The Meaning of the Concept of Probability in Application to Finite Sequences." Putnam se toesighouers hier was Hans Reichenbach en Rudolf Carnap: albei leidende figure in logiese positivisme, die dominante filosofiese skool van die tyd. Een van Putnam se mees konsekwente standpunte sou sy verwerping van logiese positivisme as "selfvernietigend" wees.[3]

Na 'n kort tydperk van onderrig in Northwestern, Princeton en MIT, verhuis hy in 1965 na Harvard-universiteit saam met sy vrou Ruth Anna Putnam, wat ook 'n leerstoel in filosofie aan MIT aanvaar het.[3] Hilary en Ruth Anna is in 1962 getroud.[4] Ruth Anna is in 1927 in München, Duitsland, gebore, waar haar ouers polities aktief was teen die Nazi-party, en soos Putnam is sy ateïs grootgemaak.[4] Die Putnams het in opstand gekom teen die antisemitisme wat hulle gedurende hul kinderjare beleef het en besluit om 'n tradisionele Joodse huishouding vir hul kinders te skep.[4] Aangesien hulle egter geen ervaring met Joodse rituele gehad het nie, het hulle Sederavond gevier in die geselskap van ander Joodse gesinne. Om meer kennis op te doen, het hulle begin delf in Joodse rituele en Hebreeus, en hulle het meer belanggestel, betrokke en aktief geword in Judaïsme. In 1994 het Hilary Putnam die bar mitzvah-diens gevier, en sy vrou het vier jaar later hierdie diens ondergaan. [4]

Putnam was 'n gewilde dosent by Harvard. In die familietradisie het hy in die 1960's en vroeë 1970's polities aktief geword.[3] in die Amerikaanse burgerregtebeweging en in opposisie teen die Viëtnamoorlog.[5] In 1963 het hy by M.I.T. as een van die eerste 'n fakulteits- en studentekomitee teen die oorlog. Putnam was diep ontsteld deur bewerings dat die Verenigde State die Suid-Viëtnamese mense teen die Viëtkong "beskerm" het deur hul oeste te vergiftig.[3] Nadat hy na Harvard oorgeplaas is, het hy kampusbetogings gehou en klasse oor Marxisme begin. Hy het 'n amptelike fakulteitsadviseur vir die "Students for a Democratic Society" geword en in 1968 'n lid van die Amerikaanse Progressiewe Werkersparty geword.[3]

Na 1968 het hy sy politieke aktiwiteite op die Progressiewe Werkersparty gekonsentreer.[6] Hierdie werk is deur die Harvard-administrasie as ontwrigtend beskou, en hulle het probeer om dit te sensor, maar twee ander werknemers het hierdie optrede gekritiseer.[7] Putnam het tot 1972 by die werkersparty gebly.[8] In 1997 by 'n vergadering van voormalige aktiviste het hy sy betrokkenheid by die Progressiewe Werkersparty as 'n misstap beskryf. Hy was beïndruk deur hul verbintenis tot die vorming van alliansies en hul gewilligheid om binne die gewapende magte op te tree.[9]

In 1976 is hy verkies tot president van die American Philosophical Association. Die volgende jaar is hy aangewys as Walter Beverly Pearson Professor in Wiskundige Logika, ter erkenning van sy bydrae tot die filosofie van logika en wiskunde.[3] Alhoewel hy radikaal met sy verlede gebreek het, het Putnam nooit sy geloof verloor dat die akademie 'n spesifieke sosiale en etiese verantwoordelikheid teenoor die samelewing dra. Hy het progressief in sy politieke visie gebly, soos getuig deur artikels soos "How Not to Solve Ethical Problems" (1983) en "Education for Democracy" (1993).[3]

Putnam was 'n genoot van die Amerikaanse Akademie vir Kuns en Wetenskappe en 'n ooreenstemmende genoot van die Britse Akademie. Hy het in Junie 2000 uit onderwyspligte getree en was emeritusprofessor aan die Cogan-universiteit aan Harvard. Sy korpus bevat vyf volumes van sy versamelde werke, sewe boeke en meer as 200 artikels. Putnam se hernieude belangstelling in Judaïsme het hom geïnspireer om verskeie boeke en opstelle te skryf. Saam met sy vrou het hy ook 'n paar boeke en opstelle oor die laat-19de-eeuse Amerikaanse pragmatiese beweging geskryf.[3]

Putnam is op 13 Maart 2016 op die ouderdom van 89 oorlede aan die gevolge van pleurale kanker.[10]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Casati R., "Hillary Putnam" in Enciclopedia Garzanti della Filosofia, ed. Gianni Vattimo. 2004. Garzanti Editori. Milan. ISBN 88-11-50515-1
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 King, P.J., One Hundred Philosophers: The Life and Work of the World's Greatest Thinkers. Barron's 2004, bl. 170.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 Verskyn in die "American Philosophers" uitgawe van die Literary Biography, ed. Bruccoli, Layman and Clarke
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Linda Wertheimer (30 Julie 2006). "Finding My Religion".
  5. Foley, M. Confronting the War Machine. North Carolina Press, North Carolina, 1983|. ISBN = 0-8078-2767-3
  6. Foley, M. Confronting the War Machine. North Carolina Press, North Carolina, 1983|. ISBN = 0-8078-2767-3
  7. "Crimson artikel oor Putnam en Harvard admin". 7 Mei 1971. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Oktober 2007. Besoek op 2 Augustus 2006.
  8. New York Times, 6 Maart 2005, https://www.nytimes.com/2005/03/06/weekinreview/corrections-481688.html?n=Top% 2FReference%2FTimes +Onderwerpe%2FOrganizations%2FH%2FHarvard+University+|Bedoek 2006-08-01}}
  9. Foley, M. Confronting the War Machine. North Carolina Press, North Carolina, 1983|. ISBN = 0-8078-2767-3
  10. http://www.nytimes.com/2016/03/18/arts/hilary-putnam-giant-of-modern-philosophy-dies-at-89.html?rref=collection%2Fsectioncollection%2Fobituaries&_r=0%7CHilary Putnam, Giant of Modern Philosophy, Dies at 89. Bruce Weber. 17 Maart 2016, New York Times|taal=en}}