Gaan na inhoud

Jewgeni Prigozjin

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Prigozjin in 2023.

Jewgeni Wiktorowitsj Prigozjin (Russies: Евгений Викторович Пригожин; IFA: [jɪvˈɡʲenʲɪj ˈvʲiktərəvʲɪtɕ prʲɪˈɡoʐɨn]; 1 Junie 1961 – 23 Augustus 2023) was 'n Russiese oligarg,[1] huursoldaatleier, en voormalige vertroueling van die Russiese president Wladimir Poetin tot hy in Junie 2023 'n opstand begin het.[2] Prigozjin is soms Poetin se sjef genoem omdat hy restaurante en spyseniermaatskappye besit het wat dienste aan die Kremlin verskaf het.[3] Eens 'n veroordeelde in die Sowjetunie,[4] het Prigozjin 'n netwerk van invloedryke maatskappye beheer, veral die Wagner-private militêre maatskappy, wat deur die Russiese staat ondersteun is, asook drie maatskappye wat van inmenging in die Amerikaanse verkiesings van 2016 en 2018 beskuldig is.[5] Volgens 'n ondersoek deur Bellingcat, The Insider, en Der Spiegel in 2022 is Prigozjin se aktiwiteite "nou geïntegreer by die Russiese Departement van Verdediging en sy intelligensie-tak, die GRU".[6]

Nadat hy jare lank skakels met die Wagner-groep ontken het, het hy in September 2022 bevestig dat hy die stigter daarvan was.[7][8][9] Hy het gesê dat hy dit in Mei 2014 gestig het om Russiese instaanmagte in die Donbas-oorlog teen Oekraïne te ondersteun. Hierdie erkenning is veroorsaak deur 'n virale video in 2022 waarin Prigozjin in 'n Russiese tronk gewys is terwyl hy gevangenes werf en hulle vryheid beloof as hulle ses maande by die Wagner-groep diens doen.[10] Sy Wagner-groep het 'n belangrike rol gespeel in Rusland se inval in Oekraïne. Dit het ook Russiese belange in Sirië, Libië, die Sentraal-Afrikaanse Republiek en verskeie ander lande ondersteun. In November 2022 het Prigozjin ook sy rol in Russiese inmenging in Amerikaanse verkiesings erken en gesê sulke operasies sal voortgaan.[11] In Februarie 2023 het hy verklaar dat hy die stigter en langdurige bestuurder van die Internet Research Agency was, 'n Russiese maatskappy wat van aanlyn propaganda en disinformasie beskuldig word.

Prigozjin se maatskappye en medewerkers (en voorheen Prigozjin self) staar ekonomiese sanksies en kriminele aanklagte in die Verenigde State in die gesig,[5] en in die Verenigde Koninkryk was hy steeds 'n aangewese persoon onder sanksies.[12] Die FBI het 'n beloning van tot $250 000 vir inligting wat tot die inhegtenisname van Prigozjin lei, aangebied.[13][14] In Oktober 2020 het die Europese Unie (EU) sanksies teen Prigozjin opgelê in verband met sy befondsing van die aktiwiteite van die Wagner-groep in Libië. In April 2022 is nuwe sanksies teen hom deur die EU opgelê weens sy rol in die Russiese inval in Oekraïne.[15]

Prigozjin het openlik kritiek gelewer op die Russiese Departement van Verdediging vir korrupsie en vir die swak hantering van die oorlog teen Oekraïne. Op 23 Junie 2023 het hy die Wagner-groep gebruik om 'n opstand teen die Russiese militêre leierskap te lanseer en het die Departement van Verdediging daarvan beskuldig dat hulle Wagner-soldate bestook het. Wagner het die Russiese stad Rostof aan die Don oorgeneem en was op pad na Moskou.[16] Onderhandelinge het daartoe gelei dat die opstand die volgende dag afgeblus is. Prigozjin het ingestem om na Belarus te verhuis en die kriminele aanklagte teen hom vir opstand is laat vaar. Wagner-muiters sou nie vervolg word as hulle instem om kontrakte met die Departement van Verdediging te teken nie, of om na Belarus te verhuis.[17]

Op 23 Augustus 2023 het die BBC berig dat Prigozjin "gevreesd oorlede" is in 'n vliegtuigongeluk in die Twer-oblast, noord van Moskou, saam met nege ander mense.[18] Sommige het gespekuleer dat die vliegtuig deur Russiese magte neergeskiet is.[19]

Lewensloop en uitbeelding

[wysig | wysig bron]

Jewgeni Wiktorowitsj Prigozjin word op 1 Junie 1961 in Leningrad, Sowjetunie (nou Sint Petersburg, Rusland) gebore en het geen sibbes.[20][21][22] Sy moeder, Wioletta Kirowna Prigozjina, was 'n hospitaalverpleegster.[20][23] Sy vader, Wiktor Jewgenjewitsj Prigozjin, was 'n mynbouingenieur wat gesterf het toe Jewgeni nege jaar oud was.[23][24] Sy grootvader, Jewgeni Iljitsj Prigozjin, was 'n kaptein in die Rooi Leër tydens die Tweede Wêreldoorlog, en het deelgeneem aan die Slag van Rzjev en 'n medalje "Vir Moed" ontvang.[25][26] Prigozjin het die oorlogsfilm van 2020, Rzjev, geborg, gebaseer op 'n roman uit 1991 deur Wiatjeslaw Kondratiëf, wat sy grootvader noem.[27]

Sy vader en stiefv aderwas Joods.[28][22] Sy grootoom was die Sowjetwetenskaplike Jefim Iljitsj Prigozjin.[29] Hy het saam met Jefim 'n paar jaar in sy kinderjare in die Oekraïnse stad Zjovti Wodi gewoon, waar hy in 'n oopgroef uraanmyn gewerk het.[30][29]

Sy stiefvader, Samuil Fridmanowitsj Zjarkoi, was 'n ski-instrukteur en het Prigozjin aan langafstandski voorgestel.[31][32] Hy het 'n professionele skiër as aspirasie gehad en het in 1977 van Leningrad Sportinternaat No. 62 gematrikuleer.[33][20] Hy het egter na 'n besering sy sportloopbaan laat vaar[34][23] en het later as 'n fiksheidsafrigter by 'n kindersportkool gewerk.[23]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Lister, Tim; Ilyushina, Mary; Shukla, Sebastian (18 Februarie 2018). "The oil field carnage that Moscow doesn't want to talk about". CNN. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Februarie 2018. Besoek op 24 Februarie 2018.
  2. "Navalny asks FSB to investigate Putin's cook". Crime Russia. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Maart 2019. Besoek op 16 Februarie 2018.
  3. "Thousands of Russian private contractors fighting in Syria". AP News. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Desember 2021. Besoek op 12 Desember 2017.
  4. "Право на забвение Евгения Пригожина: Что хочет скрыть о себе ресторатор, обслуживавший президентов России — Meduza". Meduza (in Russies). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Desember 2021. Besoek op 25 Oktober 2017.
  5. 5,0 5,1 William Echols (4 Oktober 2019). "New Sanctions Against 'Putin's Chef' Prompt Latest Russian Election Meddling Denial". Polygraph.info. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Oktober 2019. Besoek op 5 Oktober 2019.
  6. Bellingcat Investigation Team (14 Augustus 2020). "Putin Chef's Kisses of Death: Russia's Shadow Army's State-Run Structure Exposed". Bellingcat. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Augustus 2020. Besoek op 23 Augustus 2020.
  7. "Sanctioned Putin Ally Says He Created Russian Mercenary Group". Bloomberg. 26 September 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 September 2022. Besoek op 26 September 2022.
  8. "Russian oligarch Yevgeny Prigozhin admits he created the mercenary Wagner Group". Politico. 26 September 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 September 2022. Besoek op 26 September 2022.
  9. "Putin's 'chef' Prigozhin admits creating Wagner mercenary outfit in 2014". CNN. 26 September 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Januarie 2023. Besoek op 26 September 2022.
  10. "Russia's Wagner boss: It's prisoners fighting in Ukraine, or your children". BBC News. 16 September 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Oktober 2022. Besoek op 19 September 2022.
  11. "Russia's Prigozhin admits interfearing in U.S. Elections". Reuters. 7 November 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 November 2022. Besoek op 17 November 2022.
  12. Fitzpatrick, Jim (7 Februarie 2023). "MPs grill minister over decision to let warlord sue reporter". openDemocracy. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Februarie 2023. Besoek op 9 Februarie 2023.
  13. "Yevgeniy Vicktorovich Prigozhin – Federal Bureau of Investigation". Federal Bureau of Investigation. 9 Julie 2021. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Januarie 2023. Besoek op 16 Januarie 2023.
  14. "Archived copy" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 November 2022. Besoek op 16 Januarie 2023.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  15. "Switzerland Imposed Sanctions on Wagner Group". European Pravda (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 April 2023. Besoek op 24 Junie 2023.
  16. Trofimov, Yaroslav (23 Junie 2023). "Russia Issues Arrest Warrant for Wagner Chief on Charges of Mutiny". Wall Street Journal (in Engels (VSA)). ISSN 0099-9660. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Junie 2023. Besoek op 24 Junie 2023.
  17. Chernova, Anna (24 Junie 2023). "Case against Prigozhin will be dropped and he will be sent to Belarus, Kremlin spokesperson says". CNN. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Junie 2023. Besoek op 24 Junie 2023.
  18. "Wagner chief Yevgeny Prigozhin presumed dead after Russia plane crash". BBC News. 23 Augustus 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Augustus 2023. Besoek op 23 Augustus 2023.
  19. "Yevgeny Prigozhin killed in plane crash says Russia". Telegraph. 23 Augustus 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Augustus 2023. Commander of Wagner mercenaries Prigozhin has been killed tonight after his plane was shot down by Russian air defenses near Moscow.
  20. 20,0 20,1 20,2 "Пригожин Евгений Викторович биография". РБК (in Russies). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Oktober 2021. Besoek op 29 Junie 2023.
  21. "Кто такой Евгений Пригожин". Fontanka.ru (in Russies). 24 Junie 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Junie 2023. Besoek op 29 Junie 2023.
  22. 22,0 22,1 Keilbach, Miriam (26 Junie 2023). "Jewgeni Prigoschin: Ehefrau, Kinder, Werdegang – Wer ist der Wagner-Anführer?". RND (in Duits). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Junie 2023. Besoek op 30 Junie 2023.
  23. 23,0 23,1 23,2 23,3 Speri, Alice (2 Maart 2023). "Hacked Private Documents Shed New Light on Unlikely Rise of 'Putin's Chef' From the Shadows of the Kremlin". The Intercept (in Engels (VSA)). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Junie 2023. Besoek op 29 Junie 2023.
  24. Young, Cathy (5 Junie 2023). "The Rise of the Troll King: How Yevgeny Prigozhin Came to Power". Bulwark+ (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Junie 2023. Besoek op 29 Junie 2023.
  25. "Художники создали несколько граффити с изображением Ржевского мемориала". ИА REX (in Russies). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Junie 2023. Besoek op 29 Junie 2023.
  26. "«Сашка». Вячеслав Кондратьев отразил в повестях характер советского солдата". AiF (in Russies). 30 Oktober 2018. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Junie 2023. Besoek op 29 Junie 2023.
  27. "Вклад в сохранение памяти: фильм «Ржев» Евгения Пригожина и молодежные проекты помогают увековечивать имена героических предков". FederalCity.ru (in Russies). 7 September 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Junie 2023. Besoek op 29 Junie 2023.
  28. Staff, ToI; AP. "Mercenary-linked Putin ally lashes 'dying-out Western civilization'". Times of Israel (in Engels (VSA)). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Maart 2023. Besoek op 12 Februarie 2023.
  29. 29,0 29,1 Приходько, Александр (25 Oktober 2022). ""Жил в Желтых Водах": Пригожин рассказал о детстве на Украине". Правда.Ру (in Russies). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Junie 2023. Besoek op 29 Junie 2023.
  30. "Бизнесмен Пригожин подтвердил родство с учёным Ефимом Пригожиным, который занимался урановыми разработками на Украине". DNI. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 November 2022. Besoek op 27 Oktober 2022.
  31. "Евгений Пригожин биография. Биография Евгений Пригожин. Личная жизнь Евгений Пригожин. – Свободная Пресса". svpressa.ru (in Russies). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Junie 2023. Besoek op 30 Junie 2023.
  32. "Илья Жегулев Автор (no date) Расследование: как личный кулинар Путина накормит армию за 92 млрд рублей". Forbes.ru. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Julie 2020. Besoek op 15 November 2022.
  33. Zhegulev, Ilya (13 Junie 2016). "Evgeny Prigozhin's right to be forgotten: What does Vladimir Putin's favorite chef want to hide from the Internet?". Meduza (in Engels). Vertaal deur Kevin Rothrock. Moscow. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Februarie 2018. Besoek op 16 Februarie 2018.
  34. Гусев, Евгений (4 Februarie 2017). ""Большое меню" любимого повара Путина". Радио Свобода (in Russies). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Junie 2023. Besoek op 30 Junie 2023.