Kainosoïkum
Die Kainosoïkum of Kainosoïese Era (ook die Senosoïkum genoem) is die derde en huidige van die drie geologiese eras van die Fanerosoïese Eon en strek van sowat 66 miljoen jaar gelede tot die hede. Dit is ook bekend as die "era van die soogdier" omdat die uitsterwing van ander diersoorte die ontwikkeling van soogdiere tot gevolg gehad het. Die naam is afgelei van die Griekse καινός (kainos, "nuwe") en ζωή (zoe, "lewe") en beteken dus "nuwe lewe".[1]
Die Kainosoïkum kan in drie periodes ingedeel word: die Paleogeen, Neogeen en Kwartêr. Dié word weer onderverdeel in sewe epogs: die Paleoseen, Eoseen, Oligoseen, Mioseen, Plioseen, Pleistoseen en Holoseen.
Vroeg in die Kainosoïkum is die planeet oorheers deur relatief klein diere, soos klein soogdiere, voëls, reptiele en amfibieë. Uit ’n geologiese oogpunt het dit nie lank geduur voor die soogdiere en voëls uitgebrei het nie in die afwesigheid van die groot reptiele wat die land in die Mesosoïkum oorheers het. Sommige voëls het groter geword as die gemiddelde mens en was groot roofvoëls. Soogdiere het in feitlik alle habitats voorgekom, in die see en op land, en van hulle het ook baie groot geword – veel groter as die meeste moderne soogdiere.
Die Aarde se klimaat het droër en koeler geword en dit het uitgeloop op die ysvorming van die Pleistoseen-epog. Die kontinente het ook hul huidige vorms aangeneem en in hul huidige posisies ingeskuif.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "Cenozoic". Online Etymology Dictionary.
- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Kainosoïkum.
- Wikiwoordeboek het 'n inskrywing vir Kainosoïkum.
Proterosoïkum | Fanerosoïese Eon | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Neoproterosoïkum | Paleosoïese Era | Mesosoïese Era | Kainosoïese Era | |||||||||
Ediacarium | Kambrium | Ordovisium | Siluur | Devoon | Karboon | Perm | Trias | Jura | Kryt | Paleogeen | Neogeen | Kwartêr |