Killie Campbell-Africana-biblioteek
Die Killie Campbell-Africana-biblioteek van die Universiteit van KwaZulu-Natal is een van die grootste en belangrikste versamelings van Africana in die land. Dit lê klem op Natal en Zoeloeland en sy bewoners en bevat unieke materiaal oor die vroeë geskiedenis van Suider-Afrika.
Hierdie biblioteek word hoog aangeslaan deur navorsers wat aandag gee aan Afrika suid van die Sahara en in die besonder aan die gebiede aan die suidoostekant van die vasteland.
Die versameling bestaan uit boeke, pamflette, joernale, koerante en koerantuitknipsels, manuskripte, klankopnames van Afrika-musiek, opnames van mondelinge geskiedenis, skilderye en vroeë landkaarte.
Die boeke handel oor ontdekkingsreise en die verkenning van Afrika, Christelike sendingwerk, onderwys, jag, natuurbewaring, verslae deur oorlewendes van skeepsrampe, Anglo-Zulu-oorlog, Tweede Vryheidsoorlog, Bambata-rebellie, Eerste en Tweede Wêreldoorlog, Zoeloekuns en anti-apartheidsaktiwiteite. Verskeie baie skaars boeke is in die biblioteek se besit. Vir Natallers is kapt. William Fitzwilliam Owen se boek uit 1833 genaamd “Narrative of voyages to explore the shores of Africa, Arabia and Madagascar”, ‘n vertelling van seereise met die skepe Leven en Barracouta, van belang. So ook is die verhaal van vroeë pioniers- en setlaarstye “Travels and adventures in Eastern Africa” deur Nathaniël Isaacs van groot waarde. Onder die boeke oor sendingstasies en sendelinge is die Sechuana-Bybel wat in 1853 by Moffat se pers in Kuruman gedruk is. Ook is van die vroegste publikasies in Afrikaans en ander Afrikatale aanwesig.
Reekse koerante is ter insae, o.a. Bantu World, Indian Opinion, Natal Mercury, Natal Witness, koerante in Zoeloe sowel as die Natal Government Gazette en ander staatspublikasies uit die koloniale tyd.
Die uitgebreide reeks manuskripte bestaan uit briewe, dokumente, dagboeke van sendelinge, sakelui, politici, vakbondleiers, akademici, vooraanstaande families en organisasies. Hier is manuskripte van o.a. vroeë Natalse setlaars, John William Colenso, die Theophilus Shepstone-familile, George Cato, Pauline Smith, Thomas Baines, Roy Campbell, John Dunn, Henry Francis Fynn, Alfred Thomas Bryant, Alphaeus H. Zulu, Karl Robert Brueckner, Sibusisiwe Makhanya, Frank Foxon, Benjamin Colenbander, Frederick Robert Moor, Dinuzulu, E.G. Malherbe, Evelyn Wood, Barnabas Shaw en John Brownlee.
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]Margarte Roach (Killie) Campbell (Mount Edgecombe, 9 September 1881 – Durban, 27 September 1965) het as meisie reeds begin om Africana te versamel. Haar versameling het tot een van die uniekste en belangrikste in Suider-Afrika uitgegroei. By haar dood het sy die biblioteek van 35 000 items plus ‘n som van R330 000 aan die UKZN nagelaat. Dit word gehuisves in haar ouerhuis Muckleneuk in Durban.
Lees ook
[wysig | wysig bron]Bibliografie
[wysig | wysig bron]- Duggan, J.F.: Killie Campbell se weergalose kultuurnalatenskap. In: Lantern. Tydskrif vir Kennis en Kultuur. Jaargang 13, nr. 3, Maart 1974.
- phambo.wiser.org.za
- The Killie Campbell Collection. In: Lantern. Tydskrif vir Kennis en Kultuur. Jaargang 8, nr. 2, Desember 1958.
