Memphis, Tennessee

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
(Aangestuur vanaf Memphis (Tennessee))
Memphis
Vlag van Memphis
Vlag
Bynaam: The River City, The Bluff City, M-Town
Ligging van Memphis in Tennessee
Ligging van Memphis in Tennessee
Ligging van Memphis in Tennessee
Ligging van Tennessee in die VSA
Land Vlag van Verenigde State van Amerika Verenigde State van Amerika
Staat Tennessee
Distrik Shelby
Regering
 - Burgemeester Jim Strickland (D)
Oppervlakte
 - Totaal 763,4 km² (294,8 myl²)
Bevolking (2019)
 - Totaal 651 073[1]
 - Digtheid 852,9/km² (2 209/myl²)
ZIP code 63 ZIP-codes
Areakode(s) 901
Webwerf: www.memphistn.gov

Memphis is een van die groot metropole in die Amerikaanse Suide en die grootse stad in die Amerikaanse deelstaat van Tennessee, met 'n bevolking wat op 1 Julie 2019 op 651 073 beraam is. Na sy bewoners word in Engels as Memphians verwys.

Memphis is die beginpunt en hoofstad van die vrugbare Mississippi Delta[2] - 'n landskap met 'n unieke karakter wat grotendeels in die deelstaat Mississippi geleë is (en nie verwar moet word met die Mississippi-rivierdelta nie, die mondingsgebied van Noord-Amerika se magtige stroom in Louisiana waar die Mississippi soos reusetentakels begin vertak om in die Golf van Meksiko uit te mond), maar ook 'n streek wat tradisioneel deur armoede geteister is.

Die onvoorspelbare rivier het Memphis se geskiedenis, wat geografiese en topografiese besonderhede betref, grootliks bepaal en die stad tot 'n vervoer- en handelsentrum laat groei. Setlaars uit die landboustreke van die omgewing het die Amerikaanse Middelsuide se kultuur en ekonomie van katoen en slawerny gevestig.

Nomen est omen: Pyramid Arena is 'n soort argitektoniese huldeblyk aan Memphis se Egiptiese naamgenoot
Memphis se bekendste inwoners is 'n trop eende wat 'n fontein in die foyer van die Peabody Hotel al baie jare lank hul tuiste gemaak het. Elke aand word trompetfanfares - die Peabody Duck March - gespeel wanneer die eende die hysbak neem om bed toe te gaan - in die Duck Palace (Eendepaleis) op die hoteldak. Soggens word die omgekeerde prosedure gevolg[3]
'n Trolley met kersfeesversierings op die Main Street Line. Hierdie een is in 1974 gebou en was oorspronklik in Rio de Janeiro in bedryf. Dit is omgebou vir gebruik deur Memphis Area Transit Authority (MATA). Die onderneming se versameling historiese tremwaens van dwarsoor die wêreld is 'n huldeblyk aan Amerika se historiese openbare vervoerstelsels
FedEx se eerste afleweringsvoertuig word in die onderneming se hoofkantoor in Memphis vertoon. Oorspronklik gestig in Little Rock, Arkansas, het die onderneming Memphis as hul wêreldhoofkwartier gekies
Na Sam Phillips se befaamde klankateljee Sun Studio word dikwels die bakermat van rock'n'roll verwys. Op die ouderdom van 18 het Elvis Presley hier sy eerste musiekopname gemaak
Lorraine Motel, die laaste stasie van Dr. Martin Luther King Jr. se veldtog vir gelykheid en geregtigheid in 1968 waar hy, terwyl hy op die balkon gestaan het, deur 'n geweerkoeël noodlottig getref is. Plaaslike swart gemeenskappe het kort ná die moord daarop aangedring dat die motel as 'n monument vir Dr. King se ideale bewaar moet word. In 1991 is dit in 'n Nasionale Museum vir Burgerregte omgeskep
Elvis Presley se laaste rusplek tydens Elvis Week, 'n fees wat ter ere van die sanger in Memphis gevier word
Gebore uit die tradisies van 'n vooruitstrewende handelstad: Piggly Wiggly, die wêreld se eerste selfbedienwinkel-supermark in besit van Clarence Saunders, 'n kleinhandelvisioenêr, het sy deure op 6 September 1916 in Memphis geopen. Na Saunders se besigheidstrategie is verwys as scientific merchandising, terwyl sy winkels aanvanklik cafeteria-style groceries of grocerterias genoem is - die neologisme supermark het eers later ingang tot westerse tale gevind[4]
'n Gedenkbord verduidelik die baanbrekende idee van Piggly Wiggly-stigter Clarence Saunders (1881–1953)
I Am A Man: Selfs 'n staking en sy hoofleuse word met 'n monument herdenk. By hierdie kerk het stakende munisipale sanitasiewerkers in 1968 vergader. Hul protesoptog is aangevoer deur Reverend Dr. Martin Luther King Jr.

As die poort tot die Laer Suide en die uitgestrekte gebiede van die Amerikaanse Weste anderkant die Mississippi het Memphis tot die grootste binnelandse katoenmark ter wêreld ontwikkel.[5] Hierdie status is bevestig toe die vervoerinfrastruktuur verder uitgebou is met paaie, spoorweë en lughawens. So was Memphis as vervoer- en verspreidingspilpunt 'n maklike keuse as hoofkwartier van FedEx Corporation, een van die voorste koerier- en vragondernemings ter wêreld.

Nogtans was Memphis gedurende 'n groot deel van sy geskiedenis 'n stad van kontraste en teenstrydighede waar die sjarme en elegante leefstyl van die Amerikaanse Suide gepaard gegaan het met etniese en sosiale spanninge en geweld. So is Memphis beskryf as een plek wat deur twee bevolkings bewoon is, geskei van mekaar op baie lewensterreine, en tegelykertyd aangewese op mekaar. Progressiwiteit en agterlikheid het hier voortgespruit uit 'n ingewikkelde en vlugtige mengsel van swart en wit, arm en ryk, stedelik en plattelands, ou en nuut.

Binnelandse migrasie en verstedeliking het armer lae van die plattelandse bevolking, swart en wit, na Memphis laat stroom op soek na 'n beter heenkome. Ongeag sosiale ellende, armoede en etniese verdeling het Memphis se stedelike leefstyl bygedra tot 'n kulturele opbloei wat juis deur die swakstes in die samelewing bewerkstellig is.

Danksy hulle kon Memphis die bakermat van musiekstyle word soos blues en rock'n'roll, gebore uit 'n ongewone kulturele omwenteling waarin onafhanklike plate-etikette en die plaaslike werkersklas hoofrolspelers was. Hul musiek, wat sy oorspronge in Afrika sowel as Ierland, die noorde van Engeland en Skotland het, sou uiteindelik ingang vind tot die hoofstroomkultuur van die Verenigde State en na ander dele van die wêreld versprei, onder meer deur wêreldsterre in die musiekbedryf soos Elvis Presley wie se laaste woning, Graceland, en laaste rusplek in Graceland se begraafplaas trekpleisters vir toeriste geword het.

Memphis het daarnaas 'n sentrale rol in die Amerikaanse burgerregtebeweging van die 1950's en 1960's gespeel. Die National Civil Rights Museum (Nasionale Burgerregtemuseum) het op die plek ontstaan waar die swart aktivis Dr. Martin Luther King Jr. sy lewe verloor het. Die historiese distrik van Beale Street en die plaaslike radiostasie WDIA maak deel uit van die U.S. Civil Rights Trail, 'n roete wat as wegwyser dien tot 'n honderdtal sleutelplekke van die burgerregtebeweging.

In die Beale Street-distrik, wat met sy vyftien straatblokke ook as klassieke buurt van bluesmusiek bekend staan, het swart Amerikaners ná die einde van die Amerikaanse Burgeroorlog in 1865, maar ook in die tyd toe hulle vir gelyke regte geveg het, met sukses hul eie besighede begin vestig het. Hier het die Freedman's Bank ontstaan wat na die finansiële belange van vrygelate slawe omgesien het, net soos die radiostasie WDIA - die eerste wat programme vir swart luisteraars as hoofteikengroep uitgesaai het, en hier is Free Speech gepubliseer, 'n dagblad wat as spreekbuis vir die burgerregtebeweging gedien het.

Geografie[wysig | wysig bron]

Memphis is geleë in die suidweste van Tennessee, aan die oostelike oewer van die Mississippirivier. Die stad is omtrent 212 myl (341 km) suidwes van Nashville (die hoofstad en tweede grootste stad van Tennessee).

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Memphis is die jongste van die vier grootste stede (Nashville, Knoxville en Chattanooga) in Tennessee, gestig in 1819.

Demografie[wysig | wysig bron]

In 2000 het die stad 'n bevolking van 650 100 gehad: 34,14% wit, 61,41% swart of Afro-Amerikaans, 0,19% Amerikaanse inboorlinge, 1,46% Asiaties, 0,04% Pasifiese eilanders, 1,45% van ander rasse en 1,04% van twee of meer rasse. Spaans-Amerikaners of Latyns-Amerikaners van enige ras het 2,97% van die bevolking uitgemaak.

Burgerregte[wysig | wysig bron]

Polisiegeweld[wysig | wysig bron]

Die minimumvereiste vir die gebruik van dodelike geweld deur polisielede is deur die Hooggegeregshof in die saak Tennessee vs. Garner van 1985 vasgestel. 'n Skietvoorval in 1974 het tot die hofsaak gelei. Twee polisie-offisiers in diens van die Memphis Police Department, Elton Hymon en Leslie Wright, het 'n sogenaamde prowler inside-noodroep beantwoord. Die verdagte inbreker, die 15-jarige Edward Garner, het gevlug toe Hymon hom probeer vaskeer het. Alhoewel Hymon geen teken van 'n vuurwapen waargeneem het nie, en bewus was van die feit dat Garner ongewapen was, het hy die jongeling geskiet om hom te verhinder om te vlug. Edward Garner is deur 'n koeël in sy agterkop getref en het later aan die besering beswyk.

Hymon se optrede is deur destydse wetgewing van die deelstaat Tennessee en die polisiedepartement van Memphis se beleid gedek, gebaseer op die destydse Common Law se any fleeing felon rule. Garner se pa het in die Federale Distrikshof vir die Westelike Distrik van Tennessee 'n hofsaak ingedien teen die Polisiedepartement van Memphis en sy direkteur, die Stad Memphis, die Hoofbestuurder (Chief) en burgemeester van Memphis. Volgens hom is die grondwetlike regte van sy seun, soos gewaarborg deur die 4de, 5de, 6de, 8ste en 14de Amendment van die Amerikaanse Grondwet, deur die polisieoptrede geskend. Die Distrikshof het die destydse wetgewing bevestig. Die Amerikaanse Hooggeregshof (U.S. Supreme Court) het bevind dat die deelstaat Tennessee se heersende polisiestatuut in stryd was met die Amerikaanse Grondwet.[6][7]

Vervoer[wysig | wysig bron]

Memphis se Intenasionale Lughawe dien as globale SuperHub of wêreldhoofspilpunt vir FedEx Express, die lugvrag- en lugposafdeling van FedEx Corporation, 'n koerier-, pos- en vragonderneming met belange dwarsoor die wêreld wat sy setel in Memphis het. Die lughawe hanteer sodoende die tweede grootste hoeveelheid vrag op aarde na Hong Kong se Internasionale Lughawe.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. United States Census Bureau: City and Town Population Totals: 2010-2019, Besoek op 13 Junie 2020
  2. Smithsonian Magazine, 15 April 2010: Memphis Blues, Mississippi Delta Roots. Besoek op 13 Junie 2020
  3. "Peabody Ducks. Besoek op 19 Junie 2020". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Junie 2020. Besoek op 19 Junie 2020.
  4. Tom Roznowski: An American Hometown: Terre Haute, 1927. Bloomington, IN: Quarry Books 2009, bl. 147
  5. Beverly G. Bond and Jannan Sherman: The Making of America Series - Memphis: In Black and White. Charleston SC • Chicago • Portsmouth NH • San Francisco: Arcadia Publishing/Tempus Publishing 2003, bl. 7
  6. Brian R. Johnson: Crucial Elements of Police Firearms Training. Flushing NY: Looseleaf Law Publications 2008, bl. 26-28
  7. NBC News, 23 Januarie 2020: How police justify shootings: The 1974 killing of an unarmed teen set a standard. Besoek op 14 Junie 2020

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]

Geskiedenis

Toerisme

Nasionale Burgerregtemuseum