Morfologie (taalkunde)

Morfologie is die studie van die vorm-betekenissisteem van gelede woorde (komplekse). Morfologie identifiseer, analiseer en beskryf die struktuur van 'n gegewe taal se morfeme en ander linguistiese eenhede, soos onafhanklike eenhede (of stamme), affikse, woordsoorte en ook die konteks van 'n woord.

Morfologie is 'n tak van die linguistiek wat die patrone van woordvorming binne en oor tale bestudeer en wat poog om reëls te formuleer volgens die geïdentifiseerde patrone van 'n taal. Die patrone wat in die taal voorkom is as gevolg van die sprekers se kollektiewe kennis en gebruik van die taal. Dit is byvoorbeeld vir 'n Afrikaanse spreker duidelik dat die woorde groot, groter, grootste, grote, grootte, grootbek ens. verwant is.

Afrikaanse sprekers herken die verhouding oor die algemeen uit hulle onderliggende kennis van die reëls vir woordvorming in Afrikaans. Hulle kan byvoorbeeld intuïtief aanvoel dat groter teen groot staan soos kleiner teenoor klein staan; net so is groot verwant aan grootbek op dieselfde manier as wat klein verwant is aan kleinletter. Die reëls wat deur die spreker verstaan word manifesteer spesifieke patrone in die manier waarop woorde gevorm word uit kleiner eenhede en die verhouding tussen daardie kleiner eenhede.

Basisbegrippe

Om morfologie te kan verstaan, is kennis van die volgende basisbegrippe noodsaaklik:

• 'n Woord
• Ongelede woorde (Simplekse)
• Gelede woorde (Komplekse)
• Sistematiek
• Sintagma
• Paradigma
• Motivering in morfologie
• Produktiwiteit
• Konstruksie
• Morfologiese konstruksies
• Konstruksieskema
• Kategoriseringsnetwerk

Drie algemene paradigmas in morfologieteorie

Breedweg beskou, kan drie algemene paradigmas in morfologieteorie onderskei word, te wete:

• Morfeem-gebaseerde morfologie (“Item-and-Arrangement” -benadering)
• Lekseem-gebaseerde morfologie (“Item-and-Process” -benadering)
• Woord-gebaseerde morfologie (“Word-and-Paradigm” -benadering)

Morfeem-gebaseerde morfologie

Woordvorms is geanaliseer as reëlings van morfeme/ rangskikkings van morfeme. ’n Morfeem is gedefinieer volgens die HAT(2005:734) as die kleinste taaleenheid van vorm-met-betekenis, met ander woorde die kleinste taleenheid met ’n vaste vorm en vaste betekenis. Nog ’n meerduideliker definisie deur Combrink: "'n Morfeem is die kleinste grammaties waardevolle bousel in 'n woord. Sommige morfeme het ook semantiese waarde, dit wil sê "beteken" iets, maar dit is nie 'n vereiste vir morfeem wees nie." In die “Item-and-Arrangement” teorie word ’n woord gebou deur die byvoeging van morfeme. Morfeme dra ’n duidelike betekenis aan tot die komplekse woord. By ’n woord soos ontwatering, is die morfeme ont-, water, en –ing. Water is die stam en die ander morfeme is affikse. In woorde soos kwaadaardig is kwaad die stam, en –aardig is ’n suffiksale morfeem. Die manier van woordvorms analiseer is genoem “item-and-arrangement”. Woorde word behandel asof hulle bestaan uit morfeme, geplaas agter mekaar (saamgevoeg) soos krale op ’n string. Morfeem-gebaseerde morfologie veronderstel drie basiese aksiomas:

• Baudoin verklaar in sy “enkele morfeem” hipotese dat stamme en affikse dieselfde status as morfeme het.
• Bloomfield se “teken basis” morfeem hipotese: As morfeme, is hulle dualistiese tekens, want hulle het beide (fonologiese) vorm en betekenis.
• Bloomfield verklaar in sy “leksikale morfeem” hipotese dat morfeme, affikse en stamme gelyk in die leksikon gestoor is.

Morfeem-gebaseerde morfologie kom in twee weergawes voor, Bloomfield en Hockett het elkeen hulle eie weergawe. Vir Bloomfield, is die morfeem die minimale vorm met betekenis, maar het nie betekenis self nie. Vir Hockett is morfeme "betekenis elemente", nie "vorm elemente" nie.

Lekseem-gebaseerde Morfologie

Lekseme word gedefinieer as 'n abstrakte taaleenheid onderliggend aan 'n aantal grammatikale variante, soos loop, geloop, lopery. In plaas daarvan om ’n woordvorm as 'n stel morfeme in volgorde te sien, kan 'n woordvorm die resultaat van die gebruik van reëls wees wat die woordvorm verander om ’n nuwe woord te skep.

Lekseem-gebaseerde morfologie maak gewoonlik van die item en proses teorie of aanname (Item and Process theory ) gebruik, wat behels dat daar gekyk word na die woordformasie wanneer daar nuwe reëls ontwikkel word. Elke nuwe reël wat bygevoeg word, verander of dra by tot die basis vorm van die woorde of morfeme.

Daar is drie verskillende maniere waarop woorde verander kan word:

• ’n Verbuigingsreël verander die stam van die woord en produseer dan ’n nuwe woord in ’n woordformaat. Byvoorbeeld die meervoudvorm- hond na honde, deur die –e by te voeg.
• Die afleidingsreël behels dat daar afleidings van die stam van ’n woord gemaak word. Byvoorbeeld die stam huis kan met hierdie reël verander word na huislik deur die suffiks –lik by die stam te voeg, of verhuis, so word die reël toegepas deur die prefiks ver- by die stam te voeg.
• Die samestellingsreël verander die stam van ’n woord na ’n saamgestelde eenheid toe. Byvoorbeeld wanneer daar twee stamme, soos arm en band geneem word, is die samestelling van die woord armband, wat dus nou ’n saamgestelde woord is.

Woord-gebaseerde morfologie

Morfologie is die subordinaat van linguistiek wat woord struktuur in sy eenvoudigste vorm bestudeer,terwyl woorde as die kleinste dog betekenisvolle linguistiese eenheid van sintaksis gesien kan word en selfstandig in ’n sin kan staan. Morfologie kan ook gesien word as die leer van verbuigings- en vervoegingsvorme van 'n taal.

Woord-gebaseerde morfologie betrek woorde op só ’n manier dat dit as die minimale betekenisvolle eenhede wat deel uitmaak van die grammatikale stelsel kan funksioneer..’n Morfologiese model kan geklassifiseer word as woord-gebaseerd indien dit woord vorme as basiese elemente van ’n spesifieke sisteem insluit.

Die woord- en paradigma benadering word nou met woord-gebaseerde morfologie geskakel. Hierdie teorie plaas paradigma’s as die sentrale idee of punt agter die term woord-gebaseerde morfologie. In plaas daarvan dat daar vasgestelde reëls vasgelê word waarvolgens morfeme gekombineer moet word in verskillende woordvorme, of om woordvorme van stamme te genereer kan woorde gekategoriseer word na aanleiding van die tipe patroon waarin hulle pas- dit het betrekking op bestaande sowel as nuwe woorde.

Kombinasieprosesse

Kombinasieprosesse behels dat komposisiestrukture gevorm word deur komponentstrukture op verskillende wyses met mekaar te kombineer (2014:190). Dit kom dus daarop neer dat nuwe woorde en konsepte gevorm word, deur die gebruik van sekere komponente soos affiksering, samestelling, vloekwoordinlywing en reduplikasie.

’n Afleiding vind plaas wanneer ’n hele nuwe woord gevorm word sonder die gebruik van enige affikse.

Affiksering is die mees algemene proses van kombinasie. Dit kan plaasvind deur komponente aan te las soos affikse, wat bestaan uit prefikse, suffikse en ambifikse. ’n Afleiding kan ook gevorm word, of ’n “flekteerde vorm” kan geskep word.

Fleksie word nie as ’n woordvormingsproses gesien nie, maar eerder as ’n proses waardeur verskillende grammatikale woordvorme geskep word. Dit word in die taksonomie ingesluit aangesien dit ook ’n komplekse komposisiestruktuur vorm. Onder fleksie vind ons dan ook ’n addisionele gespesialiseerde proses genaamd supplesie.

Supplesie is wanneer ’n woord wat glad nie verband hou met ’n ander as sy meervoud en vergelykende trap gebruik word. Voorbeeld soos uit Carstens en Bosman (2014:190) “goed, beter en beste.” Die woorde hou nie werklik met mekaar verband nie, maar dit word so gebruik. In sommige gevalle kan ’n afleiding ook as ’n supplesievorm gebruik word. Soos ’n inwoner van Madrid wat ’n Madrileen genoem word. (2014:190)

Vloekwoordinlywing is die proses waartydens ’n bisillabiese, adjektiewe vloekwoord tussen twee lettergrepe (gewoonlik voor die lettergreep wat die hoofklem dra) in ’n woord ingevoeg word, sonder inagneming van die morfologiese struktuur van die woord. bv. Fan-flippen-tasties. (2014:197)Dus word daar ’n vloekwoord binne ’n gewone woord gesit om ’n nuutskepping te maak, maar wat dan as ’n vloekwoord funksioneer.

’n Samestelling vind plaas wanneer twee stamme aan mekaar gebind word om ’n nuwe woord te vorm. Hierdie nuwe woord is dan ook kompleks omdat dit morfologies ontleedbaar is. ’n Voorbeeld is boom + wortel = boomwortel.(2014:192) Soms is daar twee afhanklike stamme wat moet verband. Soos biograaf. Dit beteken dat hierdie woorde op hulle eie nie kan funksioneer as ’n sinvolle woord nie.

Reduplisering is wanneer twee van dieselfde woorde langs mekaar gesit word en dan ’n nuwe betekenis het, soos die woord “lag” en “lag-lag”. Dit is een woord, maar as gevolg van reduplisering het ’n hele ander konteks daaruit bestaan. Daar word onderskei tussen egte reduplikasie soos die voorbeeld hierbo genoem. Dan is daar ook die eggowoordreduplikasie, waar die eerste woord naastenby soos die tweede een klink. Bv “woerts-warts” (2014:197)

Neweskikkende komposita

'n Neweskikkende kompositum is 'n endosentriese of eksosentriese kompositum waarvan beide komponente gelyk gestel word om na 'n enkele referent te verwys, en waarvan beide komponente die kern van die kompositum is.

Attribuutkomposita

“In attribuutkomposita is daar ’n passing van die bepaler op ten minste een van die ensiklopediese eienskappe van die kern.” Dit beteken dat dit ’n bepaalde kwaliteit uitdruk en dus ’n adjektiwiese funksie het. Indien die bepaler dan ’n nomen is, dan druk die nomen ’n bepaalde kwaliteit uit eerder as om te dui op iets konkreets.

Apposisiekompositum

Volgens Van Huyssteen is apposisiekomposita waar een komponent, die bepaler, ’n ander komponent, die kern, se kenmerke beskryf. Die beskrywing van ’n kenmerk vind plaas deur ’n apposisie wat optree as die eienskap. Daar word dus ’n kenmerk aan die kern gegee. ’n Voorbeeld van ’n apposisiekompositum is: gunsteling + boek. Gunsteling, wat die bepaler is, gee ’n kenmerk aan die kern. Die boek is dus ’n gunsteling.

Neoklassieke komposita

Die woordvormingsproses, wat as kompositumvorming of afleiding beskou sou kon word, bestaan uit die kombinasie van 'n (gewoonlik) Griekse of Latynse woordelement met 'n ander element (affiks of stam). Hierdie Griekse of Latynse elemente funksioneer soos affikse, maar toon terselfdertyd eienskappe wat hulle van affikse onderskei. Die Oxford English Dictionary (OED) praat van sodanige elemente as "combining forms" (Bauer 1983: 213), terwyl HAT hulle as "woordelemente" insluit.

"Woordelemente" versus affikse
Die woordelemente van Griekse of Latynse oorsprong kan soos affikse aan stamme gekoppel word (Bauer 1983: 213). Die probleem kom egter voor by gevalle waar, wat op die oog af na affikse lyk, met ander affikse verbind word om nuwe woorde te vorm. Dit kan die taalkundige hoofbrekens besorg, want voor- en agtervoegsels word juis gedefinieer in terme van hul verbindbaarheid met stamme of woorde. Leksikale items soos byvoorbeeld astrografie, bioskoop, chiropodie, elektroliet, filosofie, hematosiet, ens. kan nie morfologies sinvol ontleed word as 'n mens aanvaar dat enersyds woordvormingselemente soos astro-, bio-, chiro-, elektro-, filo-, hema- enersyds of andersyds -grafie, -skoop, -podie, -liet, -sofie en -siet affikse is nie. Bauer (1983: 214) sê dan ook tereg dat vanweë hul unieke optrede, die sogenaamde "woordelemente" nie sonder meer as affikse beskou kan word nie.

Basiskomposita

Die basiskomposita kan nie volledig bespreek word sonder om na die kombinasie van woordvormingsprosesse te verwys nie. Die kombinasieproses poog om komposisiestrukture te vorm deur sekere komponentstrukture op verskillende maniere met mekaar te kombineer (Carstens & Bosman, 2014:190). 'n Onderafdeling van so 'n proses is samestelling. Dus weet ons dat 'n samestelling die proses is waar minstens twee stamme, hetsy vrye, afhanklike of gereduseerde stamme met mekaar verbind om 'n kompleks te vorm.

Die proses van samestelling is dus 'n kombinasie van twee stamme. Ons kan verder gaan en 'n samestelling klassifiseer op grond van die komponent wat die hoofbetekenis van die kompositum dra (kern) en die komponent wat uitbrei op die betekenis van die kern (bepaler). Dié klassifikasie is juis van belang sodat daar tussen die kern en bepaler in 'n komposita onderskei kan word, sodat ons kan sien of die komposita endosentries of eksosentries is. 'n Endosentriese komposita is waar die kern van die komposita by die woord ingesluit is soos byvoorbeeld, boekrak wat 'n rak vir boeke is. Die eksosentriese komposita is wanneer die kern nie by die woord ingesluit is nie, soos byvoorbeeld paddastoel. Dit is nie die stoel van 'n padda nie, maar verwys eerder na 'n natuurverskynsel.

Nadat samestelling verduidelik is kan ons kyk waar basiskomposita inpas. Ons deel samestellings in vier hooftipes naamlik: Neweskikkende komposita, Attribuutkomposita, Apposisiekomposita en Onderskikkende komposita. Die basiskomposita is teenwoordig by al die bogenoemde behalwe Neweskikkende komposita.

Daarom lui ons dus af dat die Attribuut- en Apposisiekomposita (ATAP) en die Onderskikkende komposita se komponente almal uit basisvorme bestaan wat nie afleiding of fleksie ondergaan nie. Om die bespreking dus te vereenvoudig weet ons dat die vier hooftipes kompositas 'n vorm van samestelling is, maar dat dit verskillende betekenisse in terme van endosentries en eksosentries het en dat die kern en bepaler mekaar op verskillende wyses kan komplimenteer. Die basiskomposita is dan 'n verdere vertakking van die Attribuut- en Apposisiekomposita en Onderskikkende komposita wat wys daarop dat komponente (woorde) onder hierdie afdelings met mekaar verbind in hul basisvorm en nie geaffekteer word deur fleksie of afleiding nie soos byvoorbeeld, kombuiskas (N+N). Hierdie basisvorme kan op hul eie dan weer as endosentries of eksosentries geklassifiseer word soos in bogenoemde verduideliking.

Affikse

Affiks is die term wat gebruik word om die afhanklike eenhede te beskryf wat aan ’n simpleks (die eenvoudigste vorm van ’n woord bv. stoel, bottel – woorde wat nie in kleiner eenheid opgedeel kan word nie) gebind word om ’n kompleks te vorm. ’n Kompleks bestaan dus uit meer as net ’n stam of ’n basis. Daar kan ’n benoemer agter of voor aan ’n stam, of in die middel van twee stamme gevoeg word, en hierdie benoemer kan dan die basis se betekenis verander. Alhoewel hy nie die draer van die oorhoofse betekenis is nie, kan hy veranderinge soos meervoudsvorme en verkleining teweeg bring.

Voorvoegsel

'n Prefiks is ’n afhanklike eenheid en ’n soort affiks wat aan die begin (linkerkant) van ’n stam of basis verbind. ’n Prefiks kan onderverdeel word in afleidings of fleksie vir verdere klassifisering.

Voorbeelde van prefikse:

• [ge-] ge – hardloop
• [mis-] mis – verstand
• [wan-] wan – hoop
• [ver-] ver – staan

Agtervoegsel

'n Suffiks is ’n afhanklike eenheid en nog ’n soort affiks wat aan die agterkant (regterkant) van ’n stam of basis gekoppel word. ’n Suffiks kan in afleidings en fleksie onderverdeel word vir verdere klassifisering.

Voorbeelde van suffikse:

• [-e] stoel-e
• [-heid] waar-heid
• [-ing] sien-ing
• [-ste] groot-ste

Ambifiks

’n Ambifiks is ’n soort affiks met afhanklike eenhede wat gelyktydig aan die linker-en regterkant van ’n stam of basis gekoppel word. Ambifikse kan in afleidings en fleksie onderverdeel word vir verdere klassifisering.

Voorbeelde van ambifikse:

• [ver-...-ing] ver-skyn-ing
• [ge-...-te] ge-berg-te
• [ver-...-aar] ver-samel-aar
• [be-...-te] be-knop-te

Bibliografie:

Carstens, W.A.M & Bosman, N. 2014. Kontemporêre Afrikaanse Taalkunde. Pretoria: Van Schaik. p. 183

Afleidingsaffikse

Om die betekenis van afleidingsaffikse soos nominaliseerders, verbaliseerders, adjektiveerders en adverbaliseerders te verstaan, is dit nodig om beide die begrippe afleiding en affiks apart te begryp om sodoende die holistiese betekenis te kry.

’n Afleiding is ’n manier om nuwe woorde te vorm deur van affikse gebruik te maak en op so ’n manier die woordsoortkategorie van die woord te verander. ’n Affiks verwys na die afhanklike komponente wat verpligtend aan ’n stam gevoeg word en wat nooit die meeste semantiese waarde sal kan bevat nie. Hierdie komponente sluit in: prefiks (voorvoegsel), suffiks (agtervoegsel) en ambifiks (alkantvoegsel). Daarom, anders as fleksie kan afleidingsaffikse die woordsoortkategorie van ’n woord verander.

Die eerste is die nominaliseerder oftewel nomen, afgelei van Latyns. Die nominaliseerder is dus deel van die afleidingsaffiks-familie wat die grondwoord in ’n naamwoord verander. Byvoorbeeld, fiks sal geklassifiseer word as ’n adjektief, maar wanneer die affiks –heid aan die stam gekoppel word, verander die affiks die woord fiksheid in ’n naamwoordafleiding.

Die tweede afleidingsaffiks is die verbaliseerder, of ook bekend as die verbum. Die verbaliseerder is soortgelyk aan die nominaliseerder in die sin dat die affiks die afleiding voortbring. Die enigste verskil is dat die affiks die grondwoord dan in ’n werkwoord verander en nie in ’n naamwoord nie. ’n Voorbeeld van ’n verbaliseerder is byvoorbeeld die woord groep wat as ’n naamwoord geklassifiseer kan word. Sodra ons die affiks (suffiks) –eer byvoeg verander dit die woord in ’n werkwoord, naamlik groepeer.

Die derde afleidingsaffiks is die adjektiveerder, anders bekend as die adjektief. Die affiks maak dus van die grondwoord ’n adjektief. Byvoorbeeld:

• Die man het ’n skaapagtige uitdrukking op sy gesig.

Die grondwoord wat ’n naamwoord is, word omgeskakel na ’n adjektief deur die byvoegin van –agtige.

Die laaste afleidingsaffiks is die adverbaliseerder oftewel die adverbium. Dit is wanneer die affiks die grondwoord in ’n bywoord verander.

Bogenoemde bespreking is ’n voorbeeld van hoe affikse vorm en betekenisse van woorde kan verander.

Wysigingsprosesse

Wysigingsprosesse binne die Afrikaanse morfologie is 'n voorbeeld van 'n implement wat ingespan kan word om woordeskatuitbreiding te verseker. Gepaard met wysigingsprosesse kan onder andere; nuutskeppings- en woordvormingsprosesse ingespan word. Hierdie prosesse word nie as die belangrikste geag in die studie van Morfologie nie, maar dit is egter belangrik om bewus daarvan te wees om historiese prosesse te verduidelik of analises binne die taal meer akkuraat te voltooi. Wysigingsprosesse kan defineer word as die wysiging van 'n grondwoord deur om spesifiek na die woord se klanke en strukture te fokus, hier kan ons tussen drie prosesse onderskei, verduideliking van hierdie prosesse volg.

Volksetimologie

Volgens die Handwoordeboek van die Afrikaanse Taal (HAT) kan volksetimologie defineer word as vervorming in die volksmond van die vreemde, verouderde en onverstaanbare woorde tot woorde met 'n bekende klank. Wat in kort beskryf kan word as om 'n vreemde of woord van 'n ander taal struktureel te verander sodat dit 'n nuwe woord in jou moeder tong vorm. Volksetimologie het vir die eerste keer in die 19de eeu voorgekom in Duitsland waar hulle Volksetymologie bestudeer het. Bekende voorbeelde kan byvoorbeeld: Die Spaanse woord Hamaca verander na "Hangmat". 'n verdere voorbeeld kom voor in die vorm van die woord "Katjiepiering", wat 'n struik met 'n liggeel blom is. Hierdie woord vind sy basis in Maleisië met die woord katjoe-piring. Die vervorming van bekende klanke het dikwels 'n humoristiese gevolg. Let na hierdie voorbeelde: Deur volksetimologie het “eau-de-cologne” olie-kolonie geword, “martial law” Martjie Louw, “the benefit of the doubt” die binnevet van die boud, “incubator” eendjiebyter. Dit is dus ’n woord wat so gevorm of vervorm word. Die woord “etimologie” beteken letterlik woord geskiedenis. Volksetimologie word bepaal deur die reëls van ’n taal soos wat dit oor tyd verander; dit verteenwoordig nie die natuurlike historiese veranderinge van die woord nie. Dit verteenwoordig eerder die humoristiese veranderinge wat deur mense self gemaak word wanneer woorde verkeerd gehoor word.

Verdraaiing

Verdraaiing vind plaas wanneer 'n woord intern verbuig of dele daarvan verander word met die doel om vloek- of kragwoorde te vermy of verlig. Hierdie verskynsel kom daagliks voor onder Afrikaanse sprekers sonder dat die spreker dit agter kom. Voorbeelde hiervan is wanneer woorde soos vervlaks of flipit as verdraaiings van die f*k-woord gebruik word. Verdere voorbeelde van hierdie verskynsels isdeksels of donderdag as verdraaiings van donder; gits en jissie word gebruik sodat daar nie gelaster word nie en laastens, twak en bolloks word gebruik om k*k te verdraai. Hierdie wysigingsproses kan veral voordelig in die professionele wêreld wees indien dit korrek implementeer word.

Transliterasie

Wanneer tekens uit een skrif of taal letter vir letter in 'n ander taal weergegee word. Kan ook beskryf word as wanneer woorde van een alfabet na 'n ander oorgedra word en gebruik soms diakritiese tekens. Voorbeelde van translitereerde woorde in Afrikaans is glasnost en perestroika wat onder andere in Russies as гласность en перестройка voorgestel word en kurrikulum wat oorspronklik Latyns as curriculum vitae voorgestel is. Transliterasie loop aan hand met transkripsie en kan as een van die kernelemente van fonetiese transkripsie gesien word (Afrikaanse simbole oorgeskryf in Fonetiese simbole).

Sien ook

• Afleiding (taalkunde)
• Allomorf
• Fleksie
• Morfoloog
• Nulmorfeem
• Samestelling (taalkunde)
• Samestellende afleiding
• Stam (taalkunde)
• Skimstam
• Stratum (taalkunde)

Bronne

• uir.unisa.ac.za/bitstream/handle/10500/2338/thesis.pdf.txt?sequence=2
• Combrink, J.G.H. 1990. Afrikaanse Morfologie: Capita Exemplaria. 1ste Utgw. Pretoria: Academica
• Carstens, W.A.M. & Bosman, N., reds. 2014. Kontemporêre Afrikaanse Taalkunde. Pretoria: Van Schaik.
• Le Roux, C.C. 2005. “Met de realiteit op een persoonlijke voet” – poëtika, tematiek en tegniek in die poësie van Judith Herzberg. Wes-Kaap: Universiteit van Wes-Kaapland (Thesis – MBA)
• Du Plooy, H. 2010. Literere Terme en Teoriee: Paradigma en Sintagma. http://www.literaryterminology.com/index.php/33-p/158-paradigma-en-sintagma. Datum van gebruik: 6 Aug. 2014.
• Van Huyssteen, G.B. 2014. Morfologie. (In Carstens, W.A.M., & Bosman,N. Kontemporêre Afrikaanse Taalkunde. Pretoria: Van Schaik Uitgewers. p. 19o-194)